رونق اقتصادشهر در گرو توسعه توريسم

واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: رونق اقتصادشهر در گرو توسعه توريسم
گردشگري- سينا قنبرپور:
همه پيش‌بيني‌هاي كارشناسان پس از «جمعه سياه» در اقتصاد دنيا، حكايت از آن دارد كه گردشگري براي مدتي از سبد خريد خانوارها خارج مي‌شود

و اين براي صنعت نوپاي گردشگري كشور ما پيامدهاي سنگين‌تري دارد، زيرا تازه قرار بود ما بتوانيم تا پايان سند چشم‌انداز 20 ساله به افق 20‌ميليوني در گردشگري برسيم.

« هوشنگ غفارپور» فعال عرصه توريسم و رئيس مؤسسه مطالعاتي گابين‌آسيا كه در زمينه گردشگري كار مطالعاتي مي‌كند، مي‌گويد:« حداقل پيش‌بيني كارشناسان براي گذران دوره بحران 2تا 4 سال است و در اين زمان ناگزيريم با تغيير تاكتيك، رونق توريستي خود را حفظ كنيم.»

او تاكيد مي‌كند:« اين بحران مي‌تواند براي ما سبب خير باشد تا ما به تكميل و نوسازي زيرساخت‌هايمان همت گماريم و براي دوره پس از بحران تمريني مناسب با گردشگري داخلي داشته باشيم.»غفارپور توجه به توريسم داخلي به ويژه گردشگري شهري را راهكار برون‌رفت از اين بحران مي‌داند و مي‌گويد:«در كلانشهرهاي ما همه امكانات فراهم است و ما دست‌كم با همين وضع موجود مي‌توانيم در يك برنامه 3 تا 6 ماهه اين طرح را كليد بزنيم و بعد به ارتقا و افزايش ظرفيت‌هاي اين بخش توجه كنيم.»در گفت‌وگوي حاضر تلاش شده تا رئوس اين برنامه يعني توجه به رويكرد توريسم شهري تشريح شده و اهميت چنين تغيير تاكتيكي برجسته شود.

* شما از ابتداي وقوع بحران اقتصادي در دنيا هشدار داديد كه گردشگري دچار يك شوك 2 تا 4 ساله مي‌شود در حالي كه بسياري از جمله مسئولان بخش گردشگري در سازمان ميراث‌فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري معتقدند اين اتفاق براي گردشگري رخ نمي‌دهد. يا معتقديد كه ما نيز از اين بحران جهاني متاثر مي‌شويم؟

بله متاثر مي‌شويم. اروپاييان مثالي دارند كه مي‌گويند اعتماد با اسب مي‌رود ولي با پاي پياده بازمي‌گردد. در حال حاضر مصداق اين مثال را در اروپا و آمريكا شاهديم زيرا افت شاخص‌هاي بورس براي مردم آمريكا كه حدود 40‌درصدشان از معاملات بورس روزگار مي‌گذرانند؛ يعني توقف درآمد.

وقتي درآمد متوقف شود آن وقت سبد خريد خانوار‌ها تغيير مي‌كند. بدين‌ترتيب گردشگري به‌عنوان يك خريد لوكس‌تر به رده‌هاي پاييني سبد نزول مي‌كند و ديگر كسي در شرايط بحراني دل به سفر و تفريح نمي‌دهد.

* خب اين اتفاقي است كه در كشورهاي اروپايي و آمريكايي رخ مي‌دهد. در ايران كه وضع اينگونه نيست؟

نه موضوع، شبكه‌هاي بزرگ توريست است. توجه داشته باشيد كه سفر و تعريف آن از سوي شبكه‌هاي بزرگي انجام مي‌گيرد كه هم حمل‌و نقل را پوشش مي‌دهد و هم ظرفيت‌هاي اقامتي را. وقتي وضع كشورهاي بزرگ و مؤثر اين عرصه يعني آمريكا و در اروپا آلمان بحراني شود شبكه‌هاي بزرگ درگير بحران شده‌اند و تعريف سفر و جابه‌جايي مسافر تغيير مي‌كند.

* با اين اوصاف ما از اين بحران در گردشگري خارجي خود آسيب مي‌بينيم و شما براي برون‌رفت از آن چه راهكاري پيشنهاد مي‌كنيد؟

هميشه گفته‌اند عدو شود سبب خير اگر خدا خواهد. اين فرصتي براي ماست تا از ركود پيش‌آمده استفاده كنيم و وضعيت خودمان را بهبود بخشيم. ما بايد دست‌كم نيمي از انرژي و بودجه خود را متوجه اين فرصت كرده و چند كار را در دستور برنامه خود قرار دهيم. نخست تكميل زيرساخت‌ها يا افزايش ظرفيت‌هاي اين بخش. تمرين از طريق گردشگري داخلي براي روزهاي بعد از بحران و برنامه‌ريزي براي رونق گردشگري داخلي بايد به‌طور جدي پيگيري شود.

* رونق گردشگري داخلي را چگونه عملي مي‌بينيد؟

ما از گردشگري شهري غافل مانده‌ايم، در حالي كه در شهرهايمان و به ويژه در كلانشهرها بسياري امكانات فراهم و آماده است و صرفا يك ساماندهي و برنامه‌ريزي مي‌خواهد. ما مي‌توانيم در حوزه توريسم مذهبي فعاليت خوبي داشته باشيم.

* دقيقا چه چيزي در كلانشهر به‌عنوان امكانات مد نظر شماست؟

بگذاريد سؤالاتي بپرسم. براي نمونه در تهران ما چه تعداد موزه داريم. چه تعداد سينما و فرهنگسرا داريم؟ چه تعداد امامزاده و نقاط ديدني داريم. اصلا تهران قديم را چه كسي مي‌شناسد؟ كافي است تور تهران قديم راه‌اندازي كنيم. اين وظيفه شهردار و شهرداري است كه نسل جديد را با فرهنگ شهر آشنا كند. شهرداري به همان‌اندازه‌اي كه موظف است پل بسازد موظف است كار فرهنگي و اجتماعي در حوزه شهري بكند. الان كدام يك از بچه‌هاي نسل جديد را مي‌شناسيد كه بدانند خيابان سنگلج كجاست؟ يا امامزاده صدرالدين كجا واقع شده است؟ پس ما با يكسري پتانسيل‌هاي آماده مواجهيم كه كافي است براي آنها تور تعريف كنيم و براي هر يك راهنما داشته باشيم. آن وقت هنگامي كه تردد ايجاد شود مي‌توان از آن درآمد كسب كرد و اشتغال به وجود آمده در اين زمينه سريع‌الوصول است.
اگر همان بحث موزه‌ها را برنامه‌ريزي كنيم خواهيم ديد در حال حاضر به‌دليل عدم‌دسترسي و عدم‌اطلاع‌رساني موزه‌ها تعداد اندكي بازديدكننده دارند و ما مي‌توانيم با اين كار موزه‌ها را در تورهاي خود گنجانده و با ترددهاي درون‌ شهري رونق لازم را به وجود آوريم.

* شما به‌طور مستمر بر موضوع گردشگري مذهبي تاكيد مي‌كنيد. در زمان وقوع بحران اقتصادي اين زمينه گردشگري چه كمكي مي‌تواند به رونق گردشگري كند؟

پاسخش خيلي ساده است. كسي كه مي‌خواهد به زيارت برود اصلا به بحران و اين چيزها فكر نمي‌كند. گردشگر مذهبي براساس اعتقادات قلبي تصميم به سفر مي‌گيرد و چنين توريستي براي اين روزها غنيمت است.

* با اين اوصاف آيا امكانات حمل‌ونقل شهري پاسخگوي چنين بهره‌برداري در شهرها
به ويژه در تهران هست؟

براي شروع و با يك برنامه 3‌تا 6 ماهه بله جوابگوست. فقط برنامه‌ريزي و ساماندهي مي‌خواهد. ما نبايد ابتداي كار ظرفيت‌هاي غيرقابل لمس تعريف كنيم بلكه بايد كاري كنيم اين چرخه به حركت درآيد.

* از نظر سرمايه‌گذاري چطور؟ آيا اين برنامه‌ها سرمايه‌گذاري خاصي نمي‌طلبد؟

نه. از يك سو اين فرصتي است كه به مسئولان كشور به ويژه شهرداران‌ رو كرده است تا بتوانند از آن بهره‌برداري كنند. در درجه دوم بايد اين اطمينان را داشته باشيم كه سرمايه‌گذاري در گردشگري شهري سريع‌الوصول و زودبازده است از يك سو نياز به ظرفيت‌هاي اقامتي و پشتيباني ندارد و از سوي ديگر همه امكانات در شهر مجتمع شده است. حتي مي‌توانيم توريسم شهري آموزشي براي بچه‌ها را تدارك ببينيم.

* توريسم شهري آموزشي چه نوعي از توريسم است؟

ما مثلا در تهران فقط 2 ساعت با كوير فاصله داريم اما هيچ‌دانش‌آموزي در تهران كوير ورامين را نديده است. شهرداري مي‌تواند با همكاري آموزش و پرورش و سازمان ميراث‌فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري اين تورها را طراحي كندو به اجرا بگذارد كه هم جنبه توريستي دارد و هم جنبه آموزشي. يا تورهاي آشنا‌سازي‌ با نحوه تصفيه آب و... خلاصه اينكه ما با توجه به گردشگري داخلي و آن هم در نوع ريز آن يعني گردشگري شهري مي‌توانيم رونق گردشگري را حفظ كنيم و البته در اين مدت نبايد از بازاريابي و معرفي مقاصد گردشگري خود در ديگر كشورها و نمايشگاه‌ها غافل بمانيم.

* آيا در حوزه گردشگري خارجي، ما با هيچ تحركي مواجه نخواهيم بود؟

چرا، اينگونه نيست كه به صفر برسد. من باز هم تاكيد مي‌كنم كه ما بايد تبليغ براي جذب گردشگر خارجي را در دستور كارمان داشته باشيم ولي اين ركود اجتناب‌ناپذير است. مثلا در ژاپن چند سال قبل وقتي ارزش ين سقوط كرد مردم با اين هدف سفر مي‌كردند كه مقصدشان ارزان‌تر از شهر و كشورشان باشد.

* ما نمي‌توانيم كشورمان را به‌عنوان مقصدي ارزان تبليغ كنيم؟

نه ايران تا به حال نتوانسته است به‌دليل ظرفيت‌هاي اندكي كه دارد خود را به‌عنوان يك مقصد ارزان معرفي كند. در حالي كه اگر انبوهي از ظرفيت اقامتي، حمل‌ونقلي و... داشتيم مي‌توانستيم. تازه ما در ماه‌هاي آينده بايد شاهد عرضه قيمت‌هاي بسيار ارزان و رقابتي شركت‌هاي هواپيمايي و هتل‌هاي خارجي براي جذب گردشگر باشيم.
سه شنبه 21 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: همشهری]

[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 94]