ناگفته های ساخت و آمار و ارقام تولید و اکران «ملک سلیمان»

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: فارسی سینما- گزارش کامل ار مراحل ساخت و هزینه های بالای فیلم سینمای (( ملک سلیمان )) با تمام جزئیات ....

ملك سليمان پس از مريم مقدس (سلام الله علیها) آخرين ساخته شهريار بحراني است و اگرچه يك فيلم با موضوع تاريخي و قرآني است، اما توانسته با بهره‎گيري از فيلم‎نامه خوب و استفاده از جلوه.هاي ويژه تصويري، تحولات زيادي را در فيلم‎سازي ايران ايجاد كند. بحراني و گروه همكارانش در اين توليد بزرگ سينمايي سعي كرده.اند قواعد فيلم‎سازي روز دنيا را رعايت كنند و از اين منظر بايد ملك سليمان را تنها فيلم ايراني بدانيم كه قابليت.هاي سرمايه‎گذاري و پخش در عرصه بين‎المللي را هم دارد. فيلمي كه بحراني آن را سينماي آرماني خود مي.داند و معتقد است كه بايد براي نشان دادن الگوهاي ديني و اسلامي از سبك و روش آن استفاده شود.

نخستين جرقه‎هاي ساخت فيلم ملك سليمان نبي (عليه.السلام) كه امروز لقب عظيم‎ترين و پرهزينه‎ترين پروژه سينمايي ايراني را به همراه دارد، از سال 1383 در ذهن شهريار بحراني و همكارانش روشن شد؛ يعني همان وقتي كه دولت هشتم با ارائه لايحه.اي به مجلس شوراي اسلامي خواستار اختصاص رديف بودجه ويژه.اي براي ساخت آثار فاخر سينمايي شد و با مساعدت نمايندگان، مصوبه آن را دريافت كرد. با تصويب اين لايحه، گروه.هاي مختلفي دست به كار ارائه طرح ساخت آثار سينمايي فاخر به معاونت سينمايي وزارت ارشاد شدند. در اين ميان اما گروه سه نفري شهريار بحراني، مجتبي آفريده و حميد قديريان، يك گام از ديگران جلوتر بودند؛ زيرا مدتي مي.شد كه مشغول مطالعه و تحقيق درباره موضوعات مختلف تاريخي بودند. تحقيقاتي كه به گفته آفريده، تهيه‎كننده فيلم ملك سليمان(ع)، از دوران حضرت آدم (عليه.السلام) تا پيامبر اسلام (صلي.ا... عليه و آله) را شامل مي.شد. آفريده درباره اين.كه كار ساخت ملك سليمان چگونه به او و همكارانش سپرده شد، گفت: «بعد از تصويب آن لايحه، آقاي حيدريان، معاون سينمايي وقت تماس گرفت و پيشنهاد كرد كه طرح‎مان را براي ساخت اثر فاخري با محتواي قرآني ارائه كنيم كه ما زندگي حضرت سليمان را به‎دليل ويژگي‎هاي خاص مقطع زندگي ايشان پيشنهاد داديم و تصور مي‎كرديم به دليل نياز بالاي اين كار به امكانات و جلوه‎هاي ويژه مورد نياز با ساخت آن موافقت نشود، اما خوشبختانه دوستان پيشنهاد ما را پسنديدند و كار را براي توليد اين فيلم به‎صورت جدي پيگيري كرديم.»
بحراني هم در اين باره گفت: «بعد از ساخت و پخش سريال «مريم مقدس (سلام الله علیها)» با افراد گروه، شروع به ساخت مجموعه.اي به نام «امام حسين(عليه.السلام)» كرديم كه اين مجموعه بنا به دلايلي نيمه.كاره ماند و به پايان نرسيد. بنابراين مدتي بيكار بوديم! در اين هنگام وزارت ارشاد، طرحي را در اختيار ما گذاشت و معاونت سينمايي وقت وزارت ارشاد از ما خواست تا ساخت يكي از داستان.هاي قرآني را در قالبي فاخر آغاز كنيم. با كمك تهيه.كننده كار، آقاي آفریده و طراح صحنه و مدير هنري كار، آقاي حميد قديريان، تحقيقاتي در اين‎باره انجام داديم و به اين نتيجه رسيديم كه يكي از داستان.هايي كه به.عنوان موضوع روز مي.تواند مطرح شود و قابليت اين را دارد تا مشكلات و موانع دنياي امروز در آن مورد بررسي قرار گيرد، داستان حضرت سليمان(عليه.السلام) است.»

* طرح فيلم نامه
بلافاصله بعد از اعلام موافقت معاونت سينمايي ارشاد و بنياد سينمايي فارابي با طرح ساخت داستان حضرت سليمان(ع) و اختصاص بودجه به طرح، گروه تحقيقات فيلم كار خود را به‎صورت شبانه‎روزي آغاز كردند. سه گروه تحقيق در آيات قرآن، روايات و تحقيق در حوزه تاريخي همزمان كار خود را شروع كرده و به‎صورت موازي پيش مي.رفتند. در پايان، مجموعه اين تحقيقات در مركز تحقيقات كامپيوتري علوم اسلامي زير نظر آقاي حميد محمدي پالايش شده و احاديث و رواياتي كه بيش از ديگر احاديث قابل استناد بودند از داخل آنها استخراج شد. گروه تحقيقات قرآني نيز زير نظر سعيد اصفهانيان، مجموعه آيات مربوط به حضرت سليمان (عليه.السلام) و حضرت داود (عليه.السلام) را از قرآن استخراج، دسته‎بندي و تاخر و تقدم آيات را مشخص كردند.

سعي شده بود در انجام تحقيقات تنها از منابع اسلامي و آيات و روايات استفاده نشده و به منابع تاريخي قوم يهود نيز توجه شود.
با تكميل تحقيقات اوليه، گروه سه نفري بحراني، آفريده و قديريان دوباره دست به كار شدند و كار تحقيقات را در سطح ديگري پيش بردند. آفریده در زمينه ميتراييسم و تمدن باستان و تأثيرش در آيين زرتشت، مسيحيت و نفوذش در دنياي غرب، قديريان در رابطه با معماري باستان و كليت تفكر هنري بني.اسراييل و بحراني نيز در زمينه تمدن كهن در منطقه خاورميانه به‎خصوص بين.النهرين تحقيق كردند. فرآيند تحقيقات براي ساخت ملك سليمان به اذعان بحراني، حدود يك سال و نيم طول كشيد. با اتمام اين مرحله، بحراني با همكاري آفريده و قديريان دست به كار نوشتن فيلم‎نامه شد. فيلم‎نامه.اي 150 صفحه.اي كه بعد از 39 بار بازنويسي به حدود 51 صفحه رسيد. آن.چه امروز به‎عنوان ملك سليمان بر پرده سينماهاي كشور نشسته است، در واقع نخستين بخش از سه‎گانه.اي است كه درباره تاريخ زندگي حضرت سليمان نبي (عليه.السلام) ساخته شده است. در اين قسمت، داستان از مشاهدات حضرت سليمان(عليه.السلام) شروع مي.شود؛ او به واسطه نشانه.ها درمي.يابد كه خداوند ملك او را به جسدي بي.جان و بي.روح تشبيه مي.كند و مي.فهمد كه دليل نبود اين روح چيست و در نتيجه خداوند او را كمك مي.كند تا ملك بي.بديل خود را بنا كند. اولين قدم براي بنا كردن اين ملك، نزديك شدن به عالم اجنه و شياطين و در نهايت به تسخير درآودن آنان است. راهكاري كه خداوند در قرآن مطرح مي.كند و در آن مردم را به رعايت تقوا و اطاعت از ولي خود رهنمون مي.كند. اين راهي است كه مي.تواند مردم را در دنياي مادي و در ميان سرگشتگي.هاي دنيايي سالم نگه دارد و به سر منزل مقصود برساند. سليمان نبي (عليه.السلام) موفق به تسخير فضاي شيطاني حاكم شده بر ملك خود و غلبه بر فضاي فتنه.گون سرزمين و امت خويش مي.شود.

قسمت بعدي فيلم، ماجراي «ملك» است كه حضرت سليمان (عليه.السلام) با شكوه تمام آن را اداره مي.كند، اما چون اجازه نابودي كامل شياطين را از سوي خداوند ندارد، اين بار اتفاق عجيبي مي.افتد و مردم به سراغ شياطين مي.روند و سحر و جادو طلب مي.كنند. اين‎جاست كه درمي.يابيم جهاد اول، جهاد اصغر بوده و حالا جهاد اكبر در راه است. متأسفانه براساس فرمايش قرآن، در آن مقطع همه كافر مي.شوند غير از سليمان نبي (عليه.السلام).

در قسمت سوم نيز شاهد ادامه برپايي ملك هستيم تا جايي كه اعمال مثبت انسان تبديل به وجوه مادي مي.شود و برزخيات كمرنگ مي.شوند و صور مثالي افعال را مي.بينيم و در نهايت، فيلم با حضور بلقيس و ايمان آوردن او كه نماد ايمان آوردن بشر است، ادامه مي.يابد و با ماجراي مرگ سليمان نبي(عليه.السلام) به پايان مي.رسد.

* توليد فيلم
تكميل و نگارش فيلم‎نامه كه توسط بحراني و همكارانش با دقت و وسواس زيادي انجام شد، حدود شش‎ماه طول كشيد. با نهايي شدن فيلم‎نامه، گروه وارد فاز بعدي كار يعني «پيش توليد» شد. هشت ماه اوليه بعد از نگارش فيلم‎نامه، به تحقيق درباره جلوه.هاي ويژه تصويري و بررسي تكنولوژي روز دنيا اختصاص يافت. سعي گروه از همان ابتدا بر اين بوده كه خروجي كار چيزي باشد كه حداقل استانداردهاي جهاني را دارا بوده و براي پخش در كشورهاي خارجي نيز مناسب باشد. براي همين دقت و حساسيت ويژه.اي درخصوص جلوه.هاي ويژه فيلم انجام شد. حساسيتي كه در نهايت پاي «لئولو»ي هنگ كنكي را به پروژه ملك سليمان باز كرد. «لئولو» پيش از اين براي فيلم «ببر خيزان، اژدهاي پنهان» نامزد دريافت جايزه اسكار شده و به‎خاطر همان كار، جايزه بريتيش آكادمي لندن را دريافت كرده بود.

آفريده، كه كار تهيه‎كنندگي اولين محصول بزرگ سينمايي ايران (big production) را بر عهده داشته است، درباره حساسيتي كه او و همكارانش براي جلوه.هاي بصري ملك سليمان داشته‎اند، گفت: «در ابتداي كار اين مسئله روشن بود كه بايد از جلوه.هاي ويژه استفاده زيادي داشته باشيم، اما عملا اين امكانات در سينماي ايران موجود نبود؛ در نتيجه به‎دنبال تأمين آن رفتيم.»

او ادامه داد: «ابتدا در ميان هنرمندان ايراني اين مسئله را مطرح كرديم و بيش از 100 اتود از كارهاي افرادي كه تصور مي.شد شايد بتوانند كاري براي فيلم انجام دهند جمع‎آوري شد، اما هيچ‎يك از آن‎ها در حد فيلمي سينمايي نبود؛ در نتيجه سراغ خارجي.ها رفتيم.»

فرآورده اظهار داشت: «براي يافتن فردي كه بتواند كار ما را انجام دهد و دستمزد درخواستي‎اش با بودجه.اي كه در اختيار داشتيم همخواني داشته باشد، جست.وجوي زيادي كرديم. ابتدا با پيشنهادهاي بالايي روبه‎رو شديم تا اين.كه در نهايت با مراجعه به هنگ كنگ، لئولو وارد پروژه شد.»

این تهیه کننده همچنین بیان داشت: «شرط ما اين بود كسي كه كار را قبول مي‎كند با بچه.هاي ايراني همكاري كند و علاوه‎بر آموزش به آنان، كار را پيش ببرد. خوشبختانه اين توافق صورت گرفت و حدود 10 نفر از بچه.هاي ايراني كه نمونه كار خود را ارائه كرده بودند، وارد كار شدند و علاوه‎بر يادگيري، كارهاي مربوط به فيلم را انجام مي.دادند.»

آفريده در گفتگوي ديگري پس از اكران فيلم درباره اينكه چرا كار ساخت جلوه.هاي ويژه ملك سليمان به گروه خارجي سپرده شد، گفت: «متأسفانه نمي.توانستيم كار را به متخصصان داخلي بسپاريم؛ زيرا تجربه اين كار در ايران وجود نداشت. آن چيزي كه به اسم جلوه.هاي ويژه در ايران وجود داشت، در حد كارهاي تيزرسازي بود و البته در قطع تلويزيون. به نظر من هنر اين نيست كه بگوييم همه كارهاي مربوط به پروژه را خودمان يك تنه بدون كمك ديگران پيش برديم؛ هنر در اين است كه كار درست و در نهايت كيفيت انجام شود. به نظرم سپردن كار به متخصصان خارجي عقلاني.ترين حركتي بود كه از سوي ما انجام پذيرفت. حضور آقاي لئو موجب شد تا مجموعه.اي از بچه.هايي كه به كار جلوه.هاي ويژه علاقه.مند بودند، بتوانند تجربيات و آموخته.هاي خود را در اين زمينه افزايش داده و به‎روز كنند. ما حتي تعدادي از اين.ها را به هنگ كنگ فرستاديم. اين دوستان تحت نام همان شركتي كه نامش را بردم، زير نظر آقاي لئو كار كردند و در اين كار پخته شدند.»

پس از امضاي قرارداد، لئولو و گروه 220 نفري‎اش در شركت شخصي او يعني legend toonland كار خود را براي جلوه.هاي ويژه فيلم آغاز كردند. همان ابتدا شركتي با نام كاريز پارسه در ايران تأسيس شد تا كار انجام جلوه.هاي ويژه فيلم را با نظارت و همكاري لو، پيش ببرد.

لئولوي بودايي كه اولين تجربه كاري‎اش را در همكاري با يك گروه مسلمان ايراني از سر مي.گذراند، ظاهراً ارتباط خوبي با كار برقرار كرده بود. او مفهوم كار ديني را درك كرده و به اذعان بحراني در بسياري از صحنه.هاي فيلم، كمك شاياني به او و تيم كارگرداني‎اش كرده بود. وي مدتي قبل در گفتگويي كه با فارس انجام داده بود، درباره سينماي ايران گفته بود: «فيلم.هاي ايراني در سطح جهان، به‎خاطر داستان.هاي زيباي.شان و جوايزي كه برده.اند، معروف هستند، اما از نظر استانداردهاي جهاني، سينماي ايران چندان قابل قبول نيست. بايد امكانات جديدي مثل تجهيزات ديجيتالي به سينماي ايران وارد شود و هزينه.هاي زيادي هم در اين راه انجام گيرد و اين كاري است كه ما در پروژه ملك سليمان قصد انجام دادن آن را داريم.»

با نهايي شدن بحث جلوه.هاي ويژه، عملاً مرحله پيش‎توليد كار آغاز شد و گروه براي ساخت دكورها كار خود را شروع كردند. حدود 18 هزار مترمربع دكور جديد در منطقه شهريار ساخته شد. بخش‎هايي از ساحل دريا در منطقه.اي در گيلان نيز نياز به طراحي مجدد داشت. با تكميل مرحله پيش‎توليد، كار تصويربرداري آغاز شد و فيلم به‎طور رسمي در نيمه تيرماه سال 1386 كليد خورد. اما به هرحال بعد از شش ماه از آغاز تصويربرداري به دلايلي كه آفريده آن‎ها را مشكلات مالي و كمبود بودجه عنوان كرد، متوقف شده و بعد از 9 ماه مجددا آغاز شد.

* هزينه.هاي توليد
تا پيش از ساخت ملك سليمان، «دوئل» احمدرضا درويش با حدود يك ميليارد تومان هزينه، گران‎ترين فيلمي بود كه در سينماي ايران ساخته شده بود. دوئل در زمان خودش توانست الگوهاي رايج فيلم‎سازي ايران را حداقل در سكانس.هاي ابتدايي فيلم، از حيث جلوه.هاي ويژه تصويري تغيير دهد و نام خود را در صدر فهرست فيلم.هاي ايراني به لحاظ جلوه.هاي بصري بنشاند. با ساخت ملك سليمان اما همه چيز عوض شد. بدون اغراق بايد گفت، ملك سليمان نبي، با تكيه بر محتواي خوب و جلوه.هاي ويژه بي‎نقصش تمامي قواعد فيلم‎سازي ايران را تغيير داده و به آثار سينمايي فاخر دنيا پهلو زده است. بنابراين طبيعي است كه چنين فيلمي بتواند لقب گران‎ترين فيلم تاريخ سينماي ايران را براي خود دست و پا كند. به گفته تهيه‎كننده فيلم، حدود 4 ميليارد و 600 ميليون تومان، خرج نقدي فيلم بوده و در حدود 400 ميليون تومان هم صرف خريد تجهيزات شده و نهايتا مي.توان گفت 5 ميليارد تومان خرج اين فيلم شده است.

اگرچه مجتبي آفريده هنوز رقم نهايي را كه خرج جلوه.هاي ويژه اين فيلم شده است اعلام نكرده، اما به نظر مي.رسد بخش زيادي از بودجه 5 ميليارد توماني اين فيلم به جلوه.هاي ويژه‎اش اختصاص يافته باشد. بخشي كه توانست جوايز اول جشنواره فيلم فجر و جشن خانه سينما را به خود اختصاص دهد.

به‎غير از بخش جلوه.هاي ويژه، صداگذاري و ساخت موسيقي فيلم نيز در هنگ كنگ و چين انجام شده است. صداگذاري فيلم به شيوه دالبي توسط كينسون تسانگ در هنگ كنگ آغاز شد و با همكاري تيم 24 نفره‎اش به پايان رسيد و در نهايت يكي از زمينه‎هايي شد كه ملك سليمان را در بيست و هشتمين جشنواره فيلم فجر به سيمرغ بلورين رساند.

موسيقي فيلم نيز توسط پانك چان در هنگ كنگ ساخته شد و درست مثل صداگذاري و جلوه.هاي ويژه، يكي از بخش‎هايي بود كه در جشنواره فيلم فجر براي ملك سليمان، سيمرغ بلورين دريافت كرد.

* اكران و فروش
در ابتدا قرار بود فيلم ملك سليمان به جشنواره بيست و هفتم فيلم فجر برسد، اما با قرار گرفتن تعطيلات سال نوي مسيحي و تعطيلات در چين و هنگ كنگ، كار آماده نشد و گروه فيلم‎ساز تصميم گرفت تا فيلم را براي جشنواره سال بعد آماده كند. ملك سليمان در جشنواره بيست و هشتم در 9 بخش نامزد دريافت سيمرغ بلورين شد كه در اين ميان توانست در پنج بخش چهره‎پردازي، تصويربرداري، جلوه.هاي ويژه، صداگذاري و ميكس و همچنين موسيقي متن اين جوايز را نصيب خود كند. ملك سليمان همچنين جايزه ويژه مصطفي عقاد را هم در بخش سينماي بين‎الملل به خود اختصاص داد. جايزه.اي كه هر سال به بهترين فيلمي كه در حوزه ديني ساخته مي.شود، تعلق مي.گيرد.
آخرين فيلم شهريار بحراني، در چهاردهمين جشن خانه سينما هم چهار تنديس شايستگي براي فيلم‎برداري، طراحي صحنه و لباس و جلوه.هاي ويژه بصري دريافت كرد.

ملك سليمان كه ارديبهشت امسال پروانه نمايش خود را دريافت كرد، قرار بود همزمان با عيد فطر در سينماهاي تهران روي پرده برود كه به دلايلي به تأخير افتاد و در نهايت از 14 مهرماه در 18 سينماي تهران و 28 سينما در شهرستان‎ها به نمايش درآمد و توانست در چهار روز اول نمايش، 25 ميليون تومان فروش داشته باشد. رقمي كه به نسبت هزينه و زماني كه براي ساخت فيلم گذاشته شده، چندان قابل‎قبول نيست. با اين حال ملك سليمان در اولين جمعه پس از اكران، 18 ميليون و 500 هزار تومان فروش داشته كه به گفته آفريده با اين تعداد سالني كه در اختيار دارد، حداكثر فروش را به‎دست آورده است.

منبع : هفته نامه پنجره

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 176]