قدم های بزرگ در دستیابی به سرعت های بالا

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: قدم های بزرگ در دستیابی به سرعت های بالا

تاریخ شناسان هوانوردی، چاک ییگر، خلبان آزمایشی نیروی هوایی آمریکا را اولین کسی می دانند که در حال پرواز با هواپیمای آزمایشی X-۱، که در حقیقت یک بمب افکن تغییر یافته جنگ جهانی و مجهز به چهار موتور راکت بود، برای نخستین بار دیوار صوتی را در جهان شکست.

● هواپیماهای سری X و رویای سرعت
تاریخ شناسان هوانوردی، چاک ییگر، خلبان آزمایشی نیروی هوایی آمریکا را اولین کسی می دانند که در حال پرواز با هواپیمای آزمایشی X-۱، که در حقیقت یک بمب افکن تغییر یافته جنگ جهانی و مجهز به چهار موتور راکت بود، برای نخستین بار دیوار صوتی را در جهان شکست.
البته تعداد دیگری از خلبانان نیز ادعا نموندند که این کار را زودتر از چاک ییگر انجام داده اند، اما باز هم، رکورد این خلبان معتبرتر است.
در سال ۱۹۵۳ میلادی، خلبانی به نام اسکات کراسفیلد، خود را به عنوان اولین خلبانی معرفی نمود که برای اولین بار، از دو برابر سرعت صوت یا همان دو ماخ گذشته است. وی این سرعت را با هواپیمای سکای راکت به دست آورد. در حالی که حدود شش سال طول کشید تا خلبانان از سرعت یک ماخ به سرعت دو ماخ دست پیدا کنند، اما در همین حال تنها نصف این زمان به طول انجامید تا جهان هواپیمایی به سرعت بالای سه ماخ نیز دست پیدا کند. اولین خلبانی که به سرعت سه برابر صوت دست یافت، خلبان آزمایشی نیروی هوایی آمریکا، ملبورن آپت بود که با هواپیمای بل X-۲، در ۲۷ سپتامبر ۱۹۵۶ رکورد سرعت را شکست.
هواپیمای او ابتدا می بایست با یک هواپیمای مادر به سرعت و ارتفاع مناسب دست پیدا کرده و سپس از هواپیمای مادر پرتاب شده و به سرعت مورد نظر خود می رسید. بالاترین سرعت این هواپیما، ۳.۸۵۱ کیلومتر بر ساعت و در ارتفاع ۱۹ کیلومتری سطح دریا اندازه گیری شد. با وجود این موفقیت و شادی بزرگ، به دلیل این که خلبان آپت هیچ گونه تجربه ی پروازی با آن هواپیما را زا قبل نداشت، در هنگام بازگشت به پایگاه ادواردز، سرعت را به طور کامل کاهش نداد و در نتیجه این عمل، کنترل هواپیما از دست او خارج شده و هواپیما به صورت واژگون در آمد. در این حالت او سعی کرد که با صندلی نجات بیرون بپرد، اما دیگر دیر شده بود و خلبان همراه با هواپیمایش به زمین برخورد کرده و منفجر گردید و خلبان جان خود را از دست داد.
اما روند دستیابی به سرعت های بالاتر، باز هم ادامه پیدا کرد و سرانجام هواپیمای X-۱۵، در هفتم مارس ۱۹۶۱، سرعتی بالاتر از چهار ماخ یا ۴.۶۷۵ کیلومتر بر ساعت در ارتفاع ۲۳ کیلومتری سطح دریا دست یافت. در این عملیات فوق العاده، کنترل هواپیما در دست کاپیتان رابرت وایت از نیروی هوایی آمریکا بود.
سه ماه بعد، در ۲۳ ژوئن ۱۹۶۱، خلبان وایت بار دیگر سوار هواپیمای مقتدر خود شده و قدم بعدی در رسیدن به سرعت های بالا را تحقق بخشیده و به سرعت باور نکردنی ۵ ماخ دست پیدا نمود. بالاترین سرعتی که خلبان در این پرواز بدان دست یافت، سرعتی معادل ۵.۸۰۰ کیلومتر بر ساعت در ارتفاعی برابر با ۳۲.۸۳۰ متر از سطح دریا بود.
اما انگار این خلبان دست بردار نبود، چرا که بار دیگر در ۱۱ سپتامبر ۱۹۶۱، یعنی در همان سال برای بار سوم، در اقدامی بی نظیر به قدم بعدی سرعت های بالا دست یافته و نام خود را به عنوان اولین خلبانی رقم زد که بالاتر از سرعت ۶ ماخ پرواز کرده است. این بار او سرعتی معادل ۶.۵۹۰ کیلومتر بر ساعت را در ارتفاعی پایین تر از دفعه قبل، یعنی ارتفاع ۳۰.۹۷۰ متری به دست آورد. اگر چه حدود ۹ سال به طول انجامید تا بشر از سرعت ۱ ماخ به ۳ ماخ دست پیدا کند، اما تنها ۹ ماه طول کشید که خلبانی بتواند از سرعت ۳ ماخ به ۶ ماخ دست پیدا کند. آخرین سرعتی که برای هواپیمای افسانه ای X-۱۵ به ثبت رسید، چند سال بعد و به وسیله خلبانی به نام ویلیام پیت نایت بود.
در سوم اکتبر ۱۹۶۷، خلبان نایت رکورد سرعت ۷.۲۷۴ کیلومتر بر ساعت را در ارتفاع ۳۱.۱۲۰ متری سطح دریا به دست آورد. رکورد این خلبان، بالاترین سرعتی بوده است که به وسیله یک هواپیمای سرنشین دار در طول تاریخ به ثبت رسیده است. تنها وسیله ای که با سرعتی بیش از رکورد یاد شده و با سرنشین پرواز کرده باشد، شاتل فضایی آمریکاست که با سرعت ۲۸ ماخ، قادر به پرواز است، اما چون این وسیله یک موشک بیرون جوی محسوب می شود، رکورد آن در حیطه هواپیماها کاربردی ندارد. در ۲۷ مارس سال ۲۰۰۴، هواپیمای بدون سرنشین X-۴۳ ناسا رکورد خلبان نایت را شکست. در حالی که تمامی هواپیماهایی که به سرعت های بالا برای نخستین بار دست یافتند، به موتورهای موشکی مجهز بودند.
هواپیمای X-۴۳ مجهز به موتور جت هوادمی موسوم به سکرم جت می باشد و به همین دلیل است که این برنامه چنین هواپیمایی از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. این هواپیما برای نخستین بار با سرعت ۸۳/۶ ماخ به مدت ۱۱ ثانیه پرواز نمود. این سرعت معادل ۷.۷۰۰ کیلومتر بر ساعت در ازتفاع ۲۸.۹۹۵ متری می باشد. درست چندماه بعد، در ۱۶ نوامبر سال ۲۰۰۴، هواپیمای مشابه دیگری به سرعتی نزدیک به ۱۰ ماخ دست پیدا کرد. این هواپیما ابتدا با هواپیمای کمکی و مادر بی ۵۲ به ارتفاع مناسب حمل شد و پس از جداشدن از بوستر کمکی در ارتفاع و سرعت بهینه، موتور سکرم جت این هواپیما را با سرعت ۸/۹ ماخ یا ۱۱.۰۰۰ کیلومتر بر ساعت پیش راند.
از آن زمان که صدای رعد آسای شکستن دیوار صوتی برای اولین بار بر فراز بیابانی در آمریکا شنیده شد، تا آن زمان که هواپیمای آزمایشی سازمان ناسا به سرعت ده برابر صوت دست یافت، زمانی برابر با حدود پنجاه سال طلایی که در طی آن آینده صنعت هوایی جهان رقم خورد و جهان هواپیمایی به پیشرفت های بسیار و البته موثری نایل آمد، سپری می شود. این گام های بزرگ، همه و همه نتیجه تلاش، پایداری، پشتکار و مداومت بی نظیر افرادی مانند من و شماست.