واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: اقتصاد - روياي نفت 70 دلاري در بودجه 88
اقتصاد - روياي نفت 70 دلاري در بودجه 88
گروه اقتصاد:اگرچه با مشخص شدن نتيجه انتخابات رياستجمهوري آمريكا، بهاي نفت در بازارهاي جهاني افزايش يافت، اما نگراني درباره كاهش تقاضاي جهاني انرژي موجب نشد تا قيمتهاي جهاني نفت روند صعودي خود را از سر بگيرند روز گذشته بهاي نفت خام برنت با 75/2 درصد كاهش به حدود 47/63 دلار در هر بشكه رسيد. اما روند نزولي افت قيمت نفت كه بيش از يك ماه است بازارهاي جهاني را تحت تاثير قرار داده مانع نشده تا دولت روياي شيرين قيمتهاي بالاي نفت را فراموش كند.
خوشبيني دولتيها نسبت به صعودي شدن دوباره منحنيهاي قيمت نفت موجب شده تا براي بودجه سال آينده نفت 70 دلاري را پيشبيني كنند. به گفته سيدكاظم دلخوش عضو كميسيون اقتصادي مجلس دولت در نظر دارد بودجه سال 88 را با نفت 70 دلاري ببندد اما نمايندگان مجلس با غيرواقعي خواندن اين ارقام نسبت به كاهش قيمت نفت به كمتر از 40 دلار در هر بشكه نسبت به دولت هشدار دادهاند.
در عين حال كه توصيه متوليان حوزه نفت نيز قيمت 45 تا 50 دلاري براي هر بشكه نفت در بودجه 88 است. اظهارات اخير اكبر تركان حاكي از اين است كه بستن بودجه سال آينده با نفت بيشتر از 50 دلار به منزله افزايش ريسك است.
علاوه بر آن پيشبيني نماينده ايران در اوپك نيز نشان ميدهد كه بازار نفت حداقل تا يكسال آينده چشمانداز مثبتي ندارد لذا قيمت مناسب نفت در بودجه در محدوده 60 دلار است. محمدعلي خطيبي معتقد است: با توجه به اينكه بازار نفت حداقل تا يك سال آينده چشمانداز مثبتي ندارد، بايد نسبت به تعيين مبناي نفت خام در بودجه سال 1388 اقدام شود. خطيبي در گفتوگو با ايسنا اظهار كرد: بودجه سال گذشته در حالي برمبناي نفت خام 55 دلاري بسته شد كه در آن زمان قيمتها در آستانه 100 دلار بود و روند صعودي داشت. وي افزود: البته هنوز هيچ رقمي از سوي مجلس و دولت به عنوان مبناي قيمت نفت خام براي بودجه سال آينده مشخص نشده، ولي آنچه طبيعي است امسال بايد در شرايطي تصميمگيري كنيم كه قيمتها در محدوده 60 دلار است و روند نزولي دارد.
مشكلات بيشتري در راه است
به گفته او نگاهي به قيمت نفت خام در بودجه ساير كشورها ميتواند به تصميمگيري ما كمك كند. تاكنون نيجريه با وجود اينكه نفت خام كشورش بسيار سبك و مرغوب است، بودجه سال آينده خود را بر مبناي نفت 45 دلاري تنظيم كرده است. به نظر ميرسد ليبي نيز محافظهكارانه عمل كرده و با وجود داشتن نفت سبك، براي بودجه خود مبناي قيمت نفت را 40 تا 45 دلار قرار داده است.
خطيبي با تاكيد بر اينكه البته اين احتمال وجود دارد كه اين كشورها نيز در تعيين قيمت نفت خام در بودجه خود اشتباه كرده باشند و به اين معنا نيست كه ما بايد پيرو آنها باشيم، گفت: ولي ما نيز بايد با نگاه منطقي تصميمگيري كنيم. در حال حاضر قيمت نفت خام ايران با نوسانات بازار حدود 54 تا 55 دلار است كه پيشبيني ميشود با توجه به شرايط اقتصادي بد جهان در آينده مشكلات بيشتري نظير بيكاري ايجاد شود. در اين زمينه هومان دولتشاهي ـ كارشناس انرژي ـ نيز با بيان اينكه به نظر ميرسد با هدف ايجاد نشدن كسري بودجه، به طور منطقي بايد بودجه سال 1388 بر اساس نفت حداقل 60 دلاري بسته شود، توضيح داده بود كه نگاه واقعبينانه به وضعيت اقتصادي كشور، بودجه موجود، كسري بودجه و هزينههاي يارانهاي ديگر كه جزء بودجه محسوب نشده، بيانگر اين است كه بودجه سال آينده بايد حداقل با قيمت 60 دلاري نفت در هر بشكه تنظيم شود.
نفت 60 دلاري خوشبينانه است
مهران اميرمعيني ـ مدير پژوهشي موسسه و مطالعات بينالمللي انرژي - نيز با بيان اينكه به نظر ميرسد بستن بودجه سال 1388 بر مبناي نفت 60 دلاري در هر بشكه بسيار خوشبينانه باشد، زيرا بودجه كشور هرچه محافظهكارانهتر تنظيم شود بهتر خواهد بود و ميتوانيم مازاد آن را ذخيره كنيم، گفته بود كه در صورت بستن بودجه با رقمهاي بالاي نفت احتمال ايجاد كسري بودجه وجود خواهد داشت كه تبعات آن بر اقتصاد كشور بسيار منفي است، ولي اگر بودجه با ارقام پايين نفت بسته شود و در پي آن مازاد درآمد داشته باشيم، ميتوانيم آن را ذخيره و در بخشهاي مورد نياز هزينه كنيم.
همچنين حاجيبابايي عضو هيات رئيسه مجلس هشتم درباره مهمترين اثر كاهش قيمت نفت بر اقتصاد ايران به بودجه اشاره ميكند و ميگويد: «بزرگترين مسئله در اين رابطه بودجه سال 88 است كه اين قيمت نفت به طور قطعي انقباضي بسته خواهد شد». وي تاكيد ميكند: «اگر قيمت نفت بين 60 تا 70 دلار باشد قيمت نفت در بودجه سال آينده بايد 50 و حتي كمتر از آن در نظر گرفته شود». حاجيبابايي ميافزايد: «حتي اگر قيمت نفت به روند نزولي خود ادامه دهد و كاهش بيشتري داشته باشد بودجه سال آينده بايد متناسب با قيمت نفت بسته شود كه اين مشكلاتي را براي ما ايجاد خواهد كرد».
قيمت غيرواقعي نفت در بودجه
معاون اسبق وزارت امور اقتصادي و دارايي نيز معتقد است، تعيين قيمت هر بشكه نفت در بودجه به خصوص در دولت نهم بسيار غيرواقعبينانه است چراكه اين دولت در مصرف درآمدهاي ارزي حاصل از فروش نفت هيچ محدوديتي براي خود قائل نيست. سعيد شيركوند تاكيد كرد: «تجربه نشان ميدهد كه دولت نهم خود را پايبند به رعايت قوانين بودجه نميداند، چراكه در سالهاي گذشته بسيار فراتر از بودجه و قيمت نفت تعيين شده در آن عمل كرده است».
اين كارشناس اقتصادي در عين حال گفت: «به طور كلي بيان قيمت هر بشكه نفت در تنظيم بودجه كشور هيچگاه به صورت جدي مطرح نبوده و بودجه سالانه بر مبناي قيمت يك بشكه نفت شكل نگرفته است».
او افزود: «در گذشته براي تنظيم بودجه مبلغ مشخصي به عنوان درآمد نفت در نظر گرفته ميشد كه اگر اين مبلغ را با ميزان صادارت كشور مقايسه كنيم قيمت هر بشكه نفت به طور تقريبي تخيمن زده ميشود».
وي توضيح داد: «براي اينكه مشخص گردد بودجه سالانه كشور براساس چه قيمتي براي هر بشكه نفت تنظيم شده است بايد به ميزان مخارج ارزي دولت توجيه كنيم».
اين استاد دانشگاه تهران اظهارداشت: «براساس حجم درآمدهاي ارزي مصرف شده در سال 1386 كه با توجه به بودجه، متممهاي آن و همچنين برداشتهاي مختلف با مجوز و بدون مجوز مجلس محاسبه ميشود، مشخص خواهد شد كه قيمت هر بشكه نفت در هزينه سال 86 بسيار بيشتر از 90 دلار بوده است. بنابر اين اينكه گفته ميشود دولت قيمت هر بشكه نفت را امسال 55 دلار و براي سال آينده 60 دلار در نظر گرفته يا ميگيرد، اساسا واقعيت ندارد». معاون وزير اقتصاد دولت خاتمي در پايان تاكيد كرد: «تعيين يا ارائه هر پيشنهادي در مورد قيمت نفت براي بودجه سال 88 فارغ از كاهش شديد بهاي نفت در بازارهاي جهاني، سخن غيركارشناسانه و غيرعملياتي است و تنها ميتوان گفت كه دولت سال آينده چه مقدار از درآمدهاي نفتي را به مصرف برساند».
غلامحسين نوذري - وزير نفت - پيشتر درباره بودجه پيشنهادي سال 1388 در پاسخ به اين سوال كه گفته ميشود پيشنهاد وزارت نفت تنظيم بودجه بر پايه نفت 45 تا 50 دلاري بوده است، اظهار كرده كه تنظيم بودجه نياز به كار دقيق كارشناسي دارد كه معاونت برنامهريزي نظارت و راهبردي رئيسجمهور در اين زمينه كار ميكند و به طور قطع هنگام تصويب بودجه در دولت بحث خواهد شد.
اواخر مهرماه خبرگزاري رويترز از تصميم ايران براي تنظيم بودجه سال آينده با نفت 55 تا 60 دلاري خبر داده و به نقل از يك مقام ايراني عنوان كرده بود كه ايران قصد دارد بودجه سال آيندهاش را با در نظر گرفتن قيمت 55 تا 60 دلاري براي هر بشكه نفت تنظيم كند كه اين رقم بالاتر از بودجه كنوني كشور، ولي همچنان پايينتر از قيمت نفت در بازارهاي جهاني است.
پنجشنبه 16 آبان 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: همشهری]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 134]