دین ها و عرفانهاي دروغين را چگونه شناسايي و با آن مقابله كنيم؟

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: اهدنا الصراط المستقيم»
شناخت راه و بيراه، يكى از دغدغه‏هاى هميشگى افراد، جوامع انسانى، و تمام موجودات داراى آگاهى و آزادى بوده است. انسان‏هاى آگاه و آزاد در هر اقدام و تلاشى از خويش مى‏پرسند: كدام راه ما را به اهداف عالى آفرينش مى‏رساند؟ و كدام راه به نابودى، ضلالت، مشكلات و بن‏بست منتهى مى‏شود؟
انسان به تعداد انتخاب‏ها و تصميم‏هاى خويش با اين پرسش روبه‏رو است و به جرأت مى‏توان گفت، جستجوى راه مستقيم، و رهايى از كژراهها و بن‏بست‏ها آرمان جاودانه روح انسان است. زندگى انسان‏ها پر از دو راهى‏ها و چند راهى‏ها و نقطه‏هاى انتخاب و تصميم‏گيرى است كه انسان مجبور است از ميان آنها يك راه را برگزيند و ديگر راه‏ها را كنار نهد و دست كم، بين رفتن و توقف كردن يا بازگشتن از مسيرى كه آمده، يكى را برگزيند.
انتخاب راه تابعى از انتخاب هدف و مقصد است. اگر انسان در انتخاب مقصد و هدف دچار اشتباه شود، به طور طبيعى، در انتخاب راه و روش هم گرفتار خطا خواهد شد، البته بدين معنا نيست كه هر كس مقصدى را انتخاب كرد دچار انحراف نمى‏شود.
آشنايى با نظام آفرينش و نيازهاى انسان و شناخت درست و واقعى جهان آفرينش و توانمندى‏ها و نيازهاى انسان و داشتن جهان بينى و انسان‏شناسى واقع نما و حقيقت‏گرا، و آشنايى با نظام مديريت جهان و انسان شرط موفقيت در انتخاب راه بهتر در زندگى است. به عبارت روشن‏تر:
شناخت خدا و ايمان به او،
شناخت پيامبر و ايمان به انبياى الهى،
امام‏شناسى و شناخت رهبران آسمانى،
قرآن‏شناسى و شناخت كتب آسمانى و ايمان به آن‏ها،
معادشناسى و ايمان به روز قيامت،
مهم‏ترين نيازهاى فكرى و فرهنگى انسان براى تشخيص راه و مقصد در زندگى است. بدون اين آگاهى‏ها، انسان نه مى‏تواند مقصد زندگى خود را مشخص كند و نه مى‏تواند راه و روش رسيدن به اهداف خود را تعيين كند.
جريان‏هاى سالم و ناسالم، مفيد و زيان‏بخش، شايسته و ناشايست، حق و باطل، سازنده و تخريب‏گر، همه و همه با ترازوى ايمان و عبادت خدا سنجيده مى‏شوند. جريان سالم جريانى است كه ما را در شناخت بهتر خدا و گرايش عميق‏تر به او و هماهنگى بيشتر با قوانين او يارى مى‏كند. در مقابل، جريان انحرافى هر انديشه حزبى، گروهى، مذهبى و فرقه‏اى است كه راه معرفت و محبت و اطاعت و عبادت خداوند را سد مى‏كند و انسان را از فعاليت‏هاى خدايى و حركت در راه او باز مى‏دارد و به توقف و بيراهه مى‏كشاند؛ اما اين كه از كجا بايد فهميد ما در كدامين مدار از معرفت و محبت خداوند قرار داريم يا كژراهه را راه پنداشته‏ايم، نياز به تمسك به ملاك‏ها و معيارهايى دارد كه كتاب آسمانى آن را فراروى ما قرار مى‏دهد.

راهنماى فراروى انسان‏
در اولين سوره قرآن، كه در تمام نمازها خوانده مى‏شود و هيچ نمازى بدون قرائت آن در نزد خداوند مقبول نيست، اين دغدغه بزرگ و هميشگى انسان‏ها مطرح شده است و خداوند مهربان بشر را رهرو سه مسير برشمرده است:
1. راه مستقيم؛ 2. راه مغضوب عليهم؛ 3. راه ضالين.
انسان، در حال نماز و به هنگام تلاوت قرآن و در سراسر زندگى، توفيق شناخت و حركت در صراط مستقيم را از خداوند درخواست مى‏كند و از رب العالمين كه رحمان و رحيم و صاحب روز كيفر و پاداش است، تمناى شناساندن و انتخاب راه راست و رهايى از دو كژراهه ديگر را دارد.

شاخص‏ها و نشانه‏هاى راه مستقيم چيست؟
قرآن مجيد علائم و شاخص‏هاى اين راه و آثار و دستاوردهاى حركت در آن را در سوره‏هاى متعدد قرآن برشمرده است. قرآن، در سوره حمد، راه مستقيم را راه كسانى مى‏داند كه مشمول نعمت‏هاى فراوان الهى شده‏اند. از آن‏جا كه انسان خواهان بهره‏مندى هر چه بيشتر از نعمت‏هاى خداوند است، براى دريافت نعمت‏هاى خدايى، خواهان شناخت صراط مستقيم و حركت در اين مسير است.
قرآن كريم در آيه 69 سوره نساء، نشانه‏هاى بيشترى از راه نعمت يافتگان را بر شمرده كه اطاعت از فرامين الهى و دستورات رسول خداصلى الله عليه وآله وسلم از آن جمله است:
«و من يطع اللَّه و الرسول فاولئك مع الذين انعم اللَّه عليهم من النبيين و الصديقين و الشهداء و الصالحين و حسن اولئك رفيقاً»
«و آنها كه خدا و پيامبرش را اطاعت كنند، با آنان خواهند بود كه خداوند به ايشان نعمت بخشيده است از پيامبران و صديقان و شهيدان و صالحان و آنان همراهان خوبى هستند. »
اطاعت از فرمان‏هاى خدا و پيامبرصلى الله عليه وآله وسلم سبب مى‏شود انسان در انديشه و عمل با پيامبران و صديقان و شهيدان و صالحان باشد و در پاداش و برخوردارى از نعمت‏ها هم در شمار نعمت يافتگان الهى قرار گيرد.
شاخص‏هاى صراط مستقيم در برخى از آيات قرآن كريم بدين شرح آمده است:
1. «ان اللَّه ربى و ربكم فاعبدوه، هذا صراط مستقيم»(1)
2. «الم عهد اليكم يا بنى‏آدم ان لا تعبدوا الشيطان انه لكم عدوٌ مبين و ان اعبدونى هذا صراط مستقيم»(2)
واژه صراط المستقيم در قرآن كريم 45 بار به كار رفته است و با دقت در موارد كاربرد آن، ويژگيهاى فراوانى از جمله شاخص‏هاى زير را براى راه مستقيم مى‏توان به دست آورد:
1. شناخت و ايمان به ربوبيت خدا و عبادت او، راه مستقيم است. (3)
2. راه مستقيم، همان دين استوار الهى است. (4)
3. راه ضالين و مغصوب عليهم نيست. (5)
4. راهى است كه خداوند انسان را به سوى آن هدايت مى‏كند. (6)
5. شيطان در اين راه كمين كرده و تلاش مى‏كند انسان را از آن منحرف نمايد. (7)
6. راه پيامبر بزرگوار اسلام است. (8)
7. راه ايمان و اعتصام به خداست. (9)
8. راه خداست. (10)
9. راه پيامبران الهى و صديقان و شهيدان و صالحان است. (11)
10. راه عدالت‏خواهى است. (12)
در يك جمع‏بندى كلى از آيات نوارنى قرآن كريم، مى‏توان گفت راه مستقيم راهى است كه انبيا و صديقان و شهدا و صالحان پيموده‏اند و هر كس، در هر مرتبه و منزلت علمى و معنوى، مسيرى غير از آن را طى كند، به بيراهه و كژراهه رفته است؛ چرا كه راه خدا راه آنان است.

2- جريان‏هاى انحرافى را چگونه بشناسيم؟
در دو سوى جاده مستقيم، مسيرهاى انحرافى بسيار قرار دارد. از مبدأ تا مقصد زندگى، در كنار بزرگراه هدايت الهى، هزاران، راه فرعى و انحرافى وجود دارد. راه‏هايى كه يا به پرتگاه منتهى مى‏شود، يا بن بست و سراب مى‏رسد، يا به باتلاقى مرگبار با پوششى سبز و رنگين مى‏انجامد و متأسفانه، هر روز هم بر تعداد اين جاده‏هاى انحرافى افزوده مى‏شود. جاده هايى به ظاهر زيبا و فريبنده كه بشريت را به سوى خود مى‏خوانند و در برابر صراط مستقيم، داعيه دار سعادت بشرند نظام‏هاى سياسى - اقتصادى و مكاتب فرهنگى - فلسفى فراوانى كه زهر كشنده را در پوششى زيبا پيچيده و مدينه فاضله و شهر آرمانى را در انتهاى اين جاده‏ها به تصوير مى‏كشند.
با اين حال، شناخت مسيرهاى انحرافى به سادگى براى رهروان كاروان زندگى ميسر و مقدوراست؛ چرا كه منشاء انحرافات پديد آمده در زندگى بشر را مى‏توان در پيروى از افرادى ديد كه خود در مرتبه نخست، از تبعيت راه انبياء - كه در حقيقت راه خداست - سرباز زده‏اند. قرآن كريم از اين افراد چنين ياد مى‏كند:
خودسازى علمى و اخلاقى راه مصونيت از هرگونه انحراف است كه در فرهنگ دينى «جهاد اكبر» شناخته مى‏شود.
1. شيطان «و يريد الشيطان ان يضلهم ضلالا بعيداً»(13)
2. طاغوت‏ها كه نماد آن «و لقد اضل منكم جبلاً كثيراً» است. (14)
3. فرعون، «و اضل فرعون قومه و ما هدى»(15)
4. كسانى كه به خاطر موقعيت اجتماعى‏اى كه دارند، به ناحق جامعه را به دنباله‏روى خود فرا مى‏خوانند كه قرآن از آنان به سادات و كبراء، بزرگان فرهنگى و اجتماعى ياد كرده است، «انا اطعنا سادتنا و كبرائنا فا ضلونا سبيلا»(16)
5. اغواگران فكرى و اعتقادى كه مظهر آنان سامرى است «و اضلهم السامرى»(17)
6. مجرمان سياسى، اجتماعى، اقتصادى، قاتلان نفوس محترم «و ما اضلنا اِلّا المجرمون»(18)
7. برخى از جنيان و آدميان «ربنا ارنا الَّذَين اضلنا من الجن و الانس»(19)
8. ظالمانى كه حقوق فرودستان را رعايت نمى‏كنند «فاغويناكم انا كنا غاوين»(20)

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 180]