نشانه هاي حيات در سيارهاي فراخورشيدي

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: - براي دومين بار، پژوهشگران موفق شدند مولكولهاي آلي را در اطراف سيارهاي مشتريمانند و داغ در خارج از منظومه شمسي كشف كنند. اين بدان معني است كه فراواني مولكولهاي آلي و بنيانهاي اصلي حيات در جهان، بسيار بيشتر است و احتمالا حيات بسيار آسانتر شكل ميگيرد
پژوهشگران ناسا توانستند در جايي بسيار دور از منظومه شمسي، مولكولهاي پايه حيات را در يك سياره گازي داغ بيابند. اين كشف، گامي رو به جلو براي منجماني است كه درتلاشند سياراتي را كه ميتوانند ميزبان حيات باشند، مشخص كنند اين سياره تازهكشف شده قابل سكونت نيست، ولي مواد شيميايي مشابهي دارد كه، اگر در آينده در اطراف يك سياره سنگي كشف شود، ميتواند نشانهاي از وجود حيات باشد.

مارك سواين از پژوهشگران آزمايشگاه پيشرانش جت ناسا، جي.پي.ال در پاسادناي كاليفرنيا ميگويد: «اين دومين سياره خارج از منظومه شمسي است كه در آن آب، متان و دياكسيد كربن يافت شده، موادي كه وجود آنها براي فرايندهاي زيستي در سيارات قابل سكونت لازم است. كشف تركيبات آلي در دو سياره بيرون از منظومه شمسي، اين احتمال را افزايش ميدهد كه سياراتي كه در آنها مولكولهاي لازم براي حيات وجود دارند، به تعداد بيشتر و حتي معمولتر در فضا وجود دارند».

سواين و پژوهشگران همكارش از اطلاعات دو رصدخانه مداري بزرگ ناسا يعني تلسكوپ فضايي هابل و تلسكوپ فضايي اسپيتزر براي بررسي سيارهHD 209458b استفاده كردند. اين سياره گازي داغ و عظيمالجثه از مشتري بزرگتر است و به دور ستارهاي خورشيد مانند در فاصله 150 سال نوري از زمين در صورت فلكي اسب بالدار (پگاسوس) ميچرخد. يافتههاي جديد آنها، دومين كشف اين گروه بعد از كشف دياكسيد كربن در اطراف يك سياره گازي داغ و مشتريمانند است به نام HD 189733b است. مشاهدات پيشين هابل و اسپيتزر از آن سياره، آب و بخار متان را نيز آشكار كرد.

اين كشفيات با طيفسنجي انجام شد. در اين روش، پرتوهاي نور مريي از درون ابزاري منشورمانند عبور ميكنند و به مولفههاي تشكيل دهنده تجزيه ميشوند. هر ماده شيميايي بر طولموجهاي بخصوص و يكتايي از طيف نور مريي و فروسرخ تاثير ميگذارد و بدينسان، ميتوان با بررسي دقيق طيف، مواد مختلف شيميايي تشكيل دهنده آن را آشكار كرد. اطلاعات دوربين فروسرخ نزديك هابل و طيفسنج چند جسمي آن، وجود مولكولها را نشان ميدهد و اطلاعات نورسنج و طيفسنج فروسرخ اسپيتزر نيز مقدار آنها را معين ميكند.

به گفته سواين: «اين نشان ميدهد كه ما ميتوانيم مولكولهاي لازم براي فرايندهاي حياتي را كشف كنيم». اكنون منجمان ميتوانند با مقايسه جو دو سياره، به شباهتها و تفاوتهاي اين دو سياره همدسته پي ببرند. براي مثال، مقادير نسبي آب و دياكسيد كربن در دو سياره مشابه است، ولي HD 209458b مقادير بيشتري از متان به نسبت HD 189733b دارد. سواين ميگويد: «مقدار زياد متان چيزي را به ما نشان ميدهد. اين ميتواند به اين معني باشد كه چيز خاصي در تركيبات تشكيل دهنده اين سياره وجود داشته است».

به گفته سواين، ديگر سيارات بزرگ داغ و مشتري مانند را نيز ميتوان با استفاده از امكانات موجود بررسي و با هم مقايسه نمود. اين كار پايه و اساس نوعي تحليل است كه اخترشناسان بايد انجام دهند تا در نهايت بتوانند فهرستي از سيارات سنگي زمين مانند تهيه كنند كه در آنها، نشانههايي از مواد آلي نشانگر حيات احتمالي وجود دارد.

انتظار ميرود كه ماموريت كپلر ناسا بتواند تعدادي از اين دنياهاي جامد را كشف كند. اين فضاپيما در سال جاري پرتاب شد، ولي به اعتقاد اخترشناسان ما دستكم يك دهه تا كشف حيات احتمالي روي چنين سياراتي زمان لازم داريم.

به گفته سواين اگر زماني چنين سيارات زمين مانندي در آينده كشف شوند، «كشف تركيبات آلي الزاما به اين معني نخواهد بود كه روي يك سياره حيات وجود دارد، چرا كه راههاي ديگري نيز براي توليد چنين مولكولهايي وجود دارد. اگر ما مواد شيميايي آلي را روي يك سياره سنگي زمين مانند كشف كنيم، پس از آن خواهيم خواست تا به اندازه كافي در مورد آن سياره بدانيم تا فرايندهاي غير زيستي را كه ممكن است به حضور اين مواد روي آن سياره ختم شده باشند، حذف كنيم».

«اين موارد آنقدر از ما دور هستند كه نميشود به آنجا كاوشگر فرستاد، در نتيجه تنها راهي كه ما بتوانبم چيزي در مورد آنها بدانيم اين است كه تلسكوپها را روي آنها تنظيم كنيم. طيفسنجي، ابزاري بسيار قوي براي تعيين مواد شيميايي و ديناميك آنها است».

اين خصيصه تعاملي كه در جي.پي.ال توسعه يافته، داستان كشف سيارات جديد بيرون منظومه شمسي را وارد مرحله تازهاي ميكند، داستاني كه با تفكرات فلاسفه باستاني آغاز شد و در نهايت به وضعيت كنوني مشاهدات و رصدهاي فضايي توسط ماموريتهاي اسپيتزر و كپلر ناسا رسيد. در طول زمان نقاط برجستهاي در فرهنگ، فناوري و علم وجود داشتهاند كه از جمله آنها، يك شمارنده سيارات خواهد بود كه آهنگ كشف سيارات بيروني را در طول زمان تعقيب ميكند.

تلسكوپ فضايي هابل يك پروژه همكاري بينالمللي بين ناسا و آژانس فضايي اروپا است و هدايت آن در مركز فضايي گودارد در گرينبالت مريلند است، انستيتوي علمي تلسكوپ فضايي در بالتيمور مريلند عمليات علمي هابل را هدايت ميكند. اتحاديه دانشگاهها براي پژوهشهاي اخترشناسي، آئورا مستقر در واشينگتن، اين انستيتو را براي ناسا مديريت ميكند.

جي.پي.ال ماموريت تلسكوپ فضايي اسپيتزر را براي ناسا مديريت ميكند. ماموريتهاي علمي در مركز علمي اسپيتزر در كالتك (انستيتو فناوري كاليفرنيا در پاسادنا) هدايت ميشود. كلتك همچنين جي.پي.ال را براي ناسا اداره ميكند.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 109]