چالش با تاريخ نه روايت ماجرايي تاريخي

واضح آرشیو وب فارسی:ابرار: چالش با تاريخ نه روايت ماجرايي تاريخي

سرمايه: علي رفيعي پنج سال پيش نمايش «در مصر برف نمي بارد» را در تالار وحدت روي صحنه برد. يك سال بعد از آن هم اولين فيلم او با نام «ماهي ها عاشق مي شوند» اكران شد كه مورد توجه مردم و منتقدان قرار گرفت و تشويقي شد تا رفيعي درصدد كارگرداني دومين فيلمش برآيد. اما از آن سال تاكنون به دلايل متعدد ساخت فيلم او بارها به تعويق افتاده و در اين ميانه رفيعي دوباره به تئاتر روي آورد و «شكار روباه» را براي اجرا پيشنهاد كرد. تمرين هاي اين نمايش قرار بود تابستان آغاز و پاييز اجرا شود اما به دليل هماهنگ نشدن گروه بازيگران كار روخواني نمايشنامه در طبقه هفتم تالار وحدت از يكشنبه 5 آبان آغاز شد.

شكار روباه همچون ديگر آثار رفيعي نگاهي به تاريخ و زمان معاصر دارد ومتن آن 17 سال قبل نوشته شده است. مرگ و زندگي آقا محمدخان قاجار قصه اي است كه از ديد سه محكوم به اعدام در اين نمايش بيان مي شود. سه تني كه قبل از اعدام تصميم به قتل شاه مي گيرند و خاطرات خود را مرور مي كنند.

حضور بازيگران تئاتر در تله فيلم ها و دشواري گرد آوردن آنها براي تمرين هاي منظم يك نمايش مدتي است كه در محافل تئاتري به عنوان مشكلي صنفي، حرفه اي مطرح شده و حتي صنوف مرتبط نيز در اين ارتباط به راهكارهاي قانوني انديشيده اند. علي رفيعي شايد از اولين كارگردان هاي تئاتري باشد كه تمرين و اجراي نمايشش به همين دليل به تعويق افتاد و از اين رو سخت از شرايط پيش آمده گله مند است: «امروز گرد آوردن 15 بازيگر براي ما سخت بود. سريال ها و فيلم هاي 90 دقيقه اي تلويزيون تمام رمق تئاتر را با بي رحمي به سمت خود جلب كرده است. البته تلويزيون كار خود را مي كند ولي متاسفانه از تئاتر حمايت نمي شود.»
او در ادامه صحبت هايش تاكيد مي كند: «توقف تمرين نمايش فقط به دليل حضور بازيگران من در سريال و فيلم هاي تلويزيون بود. من نمي توانم با هر بازيگري كار كنم. من درك و زيبايي شناسي خود را دارم و با كساني كه با من كار كرده اند راحت تر كار مي كنم. اما به هر حال مي دانستم دير يا زود تمرين آغاز مي شود.»
او سپس در مورد تغييرات نمايش بعد از اين وقفه چنين توضيح مي دهد: «در اين مدت شخصيت زني را به نمايش اضافه كردم كه براي من خيلي مهم است. روابط و شخصيت ها نيز انسجام بهتري يافتند و نمايش محكم تر آماده صحنه و اجرا شد. اين حسن تاخير و تعطيلي تمرينات اخير بود.» محمد چرمشير دراماتورژ اين اثر است. رفيعي درباره نحوه همكاري شان مي گويد: «همكاري من با چرمشير ديرينه است و وي همواره با لطف و انسانيت و با تسلط به زبان در كنار من حضور داشته است. البته چرمشير در نمايش قبلي من «در مصر برف نمي بارد» آزادتر بود تا دگرگوني هاي مدنظر خود را انجام دهد. اما در «شكار روباه» نمي خواستم پيكره و شخصيت هاي متن تغيير كند. كوشش من اين است كه ادبيات چرمشير را صحنه اي كنم و چرمشير نيز ادبيات صحنه اي من را در نمايش حفظ مي كند. به طور كلي ديالوگ تئاتر اگر ما به ازاي تصويري نيابد ديالوگ نيست. هدف دراماتورژي در اين اثر عميق تر كردن پيكره نمايش بود.» اين نمايش قرار است در جشنواره تئاتر فجر روي صحنه برود و بعد از آن هم اجراي عمومي شود: «به مدت سه ماه روزي شش ساعت تمرين خواهيم كرد. فكر مي كنم در ابتداي جشنواره تئاتر فجر اين نمايش روي صحنه برود و بعد از آن از 12 بهمن ماه تا 25 اسفند نيز در تالار وحدت روي صحنه خواهد بود. اگر توفيق لازم را نيز پيدا كرد بعد از سال جديد نيز ادامه پيدا خواهد كرد.»
شهرت علي رفيعي در به صحنه بردن متون تاريخي است. او اما تاكيد مي كند تنها دغدغه اش كار روي متون تاريخي نيست و درباره رويكرد تاريخي شكار روباه توضيح مي دهد: «من به هيچ وجه دغدغه نگارش نمايش تاريخي ندارم و رويكرد من با شخصيت آقامحمدخان قاجار تاريخي نيست. اين موضوع پيش از انقلاب با نمايش «خاطرات و كابوس هاي يك جامه دار، از زندگي و قتل ميرزاتقي خان فراهاني» شروع شد. من در حقيقت با تاريخ چالش مي كنم نه با يك ماجراي تاريخي. گذشته را چراغ راه آينده مي دانند و اين موضوعي مهم است. مي خواستم ببينم در نظام هاي سلطنتي گذشته نحوه برخورد مردم و دولتمردان با قدرت چگونه بوده است. در واقع مي توانم از نمايش «خاطرات و كابوس» و «شكار روباه» به عنوان دو اثر از يك تريلوژي نام ببرم. «شازده احتجاب» را نيز مي توان به اين سه گانه افزود.» نگاه هاي تاريخي رفيعي در آثارش هميشه با حال حاضر هم پيوند مي خورد و به همين دليل رنگ كهنگي نمي گيرد، شكار روباه هم خالي از اين خصيصه نيست: «بعد از 17 سال كه اين نمايش را خواندم متوجه شدم به هيچ وجه بيات نشده و طراوت خود را حفظ كرده و اين مايه خوشحالي من بود زيرا متن به گونه اي بود كه تصور مي شد در زمان معاصر و به تازگي نوشته شده است.»
در اين نمايش هومن برق نورد، سيامك صفري، شهرام عبدلي، افشين هاشمي، هدايت هاشمي، داريوش موفق، محسن تنابنده، محمود راسخ فر، پانته آ بهرام، سهيلا رضوي، ستاره اسكندري و مينا خسرواني به عنوان بازيگر رفيعي را همراهي مي كنند. طراحي صحنه و لباس همچون نمايش هاي پيشين با خود كارگردان است.
سه شنبه 7 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ابرار]

[مشاهده در: www.abrarnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 200]