از چاپارهاي نامه‌رسان تا ارايه خدمات نوين/ مروري برتاريخ پست در اردبيل

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: از چاپارهاي نامه‌رسان تا ارايه خدمات نوين/ مروري برتاريخ پست در اردبيل
داخلي. اجتماعي. ارتباطات. پست.

آگاهي از اوضاع و احوال همديگر براي انسان‌هايي كه به فواصل دور از هم سكونت دارند از دوران بسيار قديم تا عصر حاضر بسيار ضروري بوده است و شيوه‌هاي اين تبادل اطلاعات درطول تاريخ شاهد تحولات و فراز و فرودهاي مهمي بوده است.

در دوران بسيار قديم انسان‌ها از اوضاع و احوال ساكنان سرزمين‌هاي ديگر شايد براي سال‌ها و حتي در طول عمر خويش آگاهي نمي‌يافتند.

اما در حدود چند هزار سال قبل فرمانروايان كشورها و سرزمين‌هاي گوناگون در قديم به‌واسطه چاپارهاي نامه‌رسان فرمان‌هاي خود را به نقاط ديگر مي‌رساندند.

بعدها بشر براي آگاهي از اوضاع و احوال همديگر به شيوه نامه‌نگاري روي آورد و ارسال اين نامه‌ها از طريق تشكيلاتي به نام پست انجام شد.

نامه‌نگاري كه تا زماني نه چندان دور اصلي‌ترين شيوه پيام رساني و آگاهي از احوال خانواده‌ها محسوب مي‌شد، در دوران حاضر جاي خود را به ارتباطات پيشرفته الكترونيكي داده است.

عبارت مشهور " با عرض سلام و خسته‌نباشيد، اميدوارم كه سلامت باشيد و اگر از احوالات اينجانب جويا باشيد ملالي نيست به غير از دوري شما ... " را شايد هنوز بسياري از ميان‌سالان و سال‌خوردگان اردبيلي به ياد دارند.

ارسال و دريافت نامه به منظور كسب آگاهي از سلامتي و احوال خانواده‌ها و يا رساندن پيام‌هاي گوناگون يكي از وظايف اصلي دست‌اندركاران پستي را در آن زمان به خود اختصاص داده بود به گونه‌اي كه نام پست در وهله اول مكاتبات كاغذي را در اذهان عموم تداعي مي‌كرد كه به شكل هفتگي و يا ماهانه بين افراد مبادله مي‌شد.

هر چند پيشرفت‌هاي ارتباطي چند دهه اخير شامل تلفن ، نمابر ، اينترنت ، پست الكترونيكي و مانند آن‌ها تسهيلات فراواني از قبيل سرعت و آساني تبادل اطلاعات را سبب شده است، اما نامه‌نگاري به شيوه قديمي داراي ويژگي‌هاي پسنديده‌اي بود كه هنوز نيز با گذشت بيش از سه دهه و منسوخ شدن آن براي تعدادي از ساكنان اردبيل كه سن و سالي از آنان گذشته است داراي جذابيت مي‌باشد.

پست به عنوان عامل مهمي در توسعه فرهنگي ، اجتماعي ، اقتصادي و سياسي در جوامع همواره براي مردم از اهميت زيادي برخوردار بوده و هست و تاريخ آن در ايران به سه دوره مهم تقسيم مي‌شود و دوره اول شامل استفاده از ابتدايي‌ترين وسايل مانند پيك‌هاي پياده، چاپارهاي اسب سوار بود كه براي اولين بار حدود چهار هزار سال قبل توسط ايرانيان ابداع شد.

در اين دوره چاپارهاي مخصوص دستورهاي امرا و پادشاهان را با اسب‌هاي تندرو با طي مسافت‌هاي طولاني به نقاط گوناگون مي‌رساندند.

دوره دوم فعاليت‌هاي پستي در ايران مصادف با صدارت ميرزا تقي خان امير كبير است و در آن زمان مردم شاهد ايجاد سرويس‌هاي منظم، تعيين تعرفه‌ها و تصويب آيين‌نامه پستي شدند.

دوره سوم فعاليت‌هاي پستي در ايران نيز به پس از پيروزي انقلاب اسلامي مربوط مي‌شود كه با تحولي عظيم در صنعت پست ايران همراه بود و فعاليت‌هاي ارزنده‌اي در بخش‌هاي گوناگون پست از جمله راه‌اندازي خدمات جديد پستي، ارتقاي كيفي و كمي خدمات، حذف ساختار سنتي پست و اجراي مكانيزاسيون و اتوماسيون شبكه پستي بود.

تا سال ‪ ۱۳۶۶‬فعاليت‌هاي پستي در مجموعه شرح وظايف وزارت پست، تلگراف و تلفن انجام مي‌شد اما در سال ‪ ۱۳۶۷‬با هدف دستيابي عموم مردم به خدمات پستي در عرصه ارتباطات ، تنظيم و اعمال سياست‌هاي كلان برنامه‌ريزي ، شركت پست جمهوري اسلامي ايران به عنوان يك شركت مستقل وابسته به وزارت ارتباطات و فن‌آوري اطلاعات تاسيس و فعاليت رسمي خود را شروع كرد.

قدمت فعاليت پستي به شكل رسمي در شهرستان اردبيل با قدمت ساختمان اين شركت كه در جنب ساختمان شهرداري مركز اردبيل قرار دارد برابر است و به ‪۴۵‬ سال مي‌رسد.

يك بانوي سال‌خورده اردبيلي مي‌گويد: در آن سال‌ها به لحاظ اينكه وسايل ارتباطي امروزي وجود نداشتند براي مدت طولاني از احوال اقوام و آشنايان خود بي‌خبر مي‌مانديم و بطور تقريبي حداكثر در طول يك ماه نامه‌اي از اين افراد مي‌رسيد.

توتيا ستاري گفت: نامه‌هاي آن زمان داراي حال و هواي ديگري بودند چرا كه مدت‌ها با شور و شوق فراوان منتظر دريافت چنين مرسوله‌هايي بوديم و وقتي نامه‌اي از فردي مي‌رسيد براي دريافت‌كننده آن ارزش بسيار زيادي داشت.

وي افزود: نامه‌هايي كه در سال‌هاي قديم بين افرد مبادله مي‌شدند تاثيرات دراز مدت براي فرد داشتند و باعث افزايش عواطف انساني ، صفا و صميميت در بين مردم مي‌شدند.

مدير كل پست استان اردبيل مي‌گويد: نامه‌هايي كه در قديم براي اين منظور بين ساكنان نقاط دور و نزديك مبادله مي‌شدند داراي ويژگي مهم ماندگاري بودند بطوريكه دريافت‌كنندگان چنين مرسوله‌اي شايد براي مدت‌هاي طولاني آن‌ها را نگهداري مي‌كردند.

حسنعلي عيسي‌زاده در گفت و گو با خبرنگار ايرنا افزود: بسياري از متن - هايي كه در چنين نامه‌ها نوشته مي‌شدند به عنوان خاطره‌اي زيبا در اذهان مردم نقش مي‌بستند و براي سال‌ها فراموش نمي‌شدند.

وي اظهارداشت: با سپري شدن حدود ‪ ۱۹‬سال از دفاع مقدس هنوز نيز نامه‌هاي زيادي با خاطرات بسيار زيبا و ارزشمندي از رزمندگان اسلام، شهيدان و ايثارگران آن دوران كه به خانواده‌ها، اقوام و آشنايان خويش نوشته شده‌اند در دست مي‌باشد.

وي افزود: با ورود وسايل پيشرفته ارتباطي به جوامع گوناگون ميزان مبادله چنين نامه‌هايي بطور قابل ملاحظه‌اي كاهش يافته است اما با اين حال همچنان شاهد استفاده از پست در جامعه هستيم و اين بخش جايگاه خود را با ارايه خدمات نوين مانند جابجايي فيزيكي كالاها، انجام امور نيابتي وزارت خانه‌ها ، شركت‌ها و سازمان‌هاي دولتي ، توزيع قبوض آب، برق ، تلفن و گاز ، توزيع گواهي سوء پيشينه ، كالا برگ ، دفترچه خدمت نظام وظيفه ، كارت سوخت ، كارت ملي ، سيم كارت تلفن همراه ، خدمات خودرويي ، خدمات ارتباط شهري و روستايي ، كدگذاري اماكن ، عرضه كالا روي اينترنت و ارايه ده‌ها خدمت ديگر با استفاده از فن‌آوري‌هاي نوين ارتباطي حفظ كرده است.

وي مي‌گويد: كارمندان پست استان اردبيل در طول چند دهه نشان داده‌اند كه امانتداران خوبي براي مردم هستند. آنان در هشت سال دفاع مقدس دوشادوش رزمندگان اسلام باتوجه به نبود وسايل ارتباطي پيشرفته در آن زمان از قبيل تلفن همراه و غيره خدمات بسيار ارزنده‌اي در زمينه اطلاع‌رساني از اوضاع و احوال رزمندگان بر عهده داشتند.

او گفت: ‪ ۱۸‬ميليون و ‪ ۷۹۶‬هزار و ‪ ۹۷۷‬مرسوله پستي توسط واحدهاي اين اداره كل طي يكسال گذشته جابجا شده‌اند كه ‪ ۱۰‬ميليون و ‪ ۱۳‬هزار و ‪ ۶۹۷‬فقره از اين مرسوله‌ها از استان اردبيل به ساير نقاط ارسال و بقيه از ديگر مبادي به استان اردبيل وارد شده‌اند.

وي سرانه مرسوله پستي در استان اردبيل را به ازاي هر نفر جمعيت استان در مدت يكسال گذشته هشت مرسوله ذكر كرد و گفت: اميد است اين رقم تا پايان امسال به حدود ‪ ۱۰‬مرسوله پستي برسد.

او افزود: اداره كل پست استان اردبيل به‌منظورامكان دسترسي آسان و بيشتر مردم به سرويس‌هاي جديد توانسته است پوشش مساحتي هر واحد پستي را به ميزان ‪ ۴۵/۳‬كيلومتر مربع برساند كه اين ميزان تا پايان امسال به ‪ ۴۰‬كيلومتر مربع بهبود خواهد يافت.

وي همچنين تعداد مرسوله جابجا شده به ازاي هر واحد واحد پستي را ‪۲۵‬ هزار و ‪ ۳۵۱‬مرسوله طي يكسال اخير ذكر كرد و گفت: انتظار مي‌رود اين رقم تا پايان امسال به ‪ ۳۱‬هزار و ‪ ۵۷۴‬مرسوله افزايش يابد.

به گزارش خبرنگار ايرنا عيسي‌زاده افزود: تاكنون ‪ ۱۵‬واحد عرضه خدمات پستي اكترونيكي به شكل آنلاين و نيز ‪ ۲۲‬ايستگاه توسعه شبكه رهگيري مرسولات پستي در نقاط مختلف استان اردبيل ايجاد شده‌اند.

وي گفت: اين اداره كل همچنين از مهر ماه پارسال تا پايان شهريور ماه امسال اطلاعات مربوط به بيش از ‪ ۳۰‬هزار واحد مسكوني، تجاري و اداري را با به هنگام‌سازي ثبت و ‪ ۱۲‬هزار فقره اطلاعات مربوط به بانك‌ها شامل اطلاعات فهرست اماكن بانكي را كدگذاري و ثبت كرده است.

وي توزيع ‪ ۱۲۲‬هزار و سه فقره كالا برگ مربوط به مرحله سيزدهم شهري ، توزيع ‪ ۱۱۲‬هزار و ‪ ۸۷۳‬فقره كالا برگ روستايي ، توزيع ‪ ۲۶‬هزار و ‪ ۱۴۷‬فقره كالا برگ عشايري ، توزيع ‪ ۵۲۰‬هزار نامه‌هاي مربوط به سفر رييس جمهور ، يك هزار و ‪ ۶۸۹‬فقره ثبت نام اينترنتي دانشگاه‌ها، توزيع ‪ ۳۵۰‬هزار برگه اطلاعات اقتصادي خانوارها و ارايه ‪ ۶۷‬هزار و ‪ ۶۷۱‬فقره سرويس‌هاي مربوط به كارت سوخت از قبيل درخواست المثني و ابطال كارت سوخت را از ديگر فعاليت‌ها و عملكردهاي اداره كل پست استان اردبيل طي اين مدت ذكر كرد.

همچنين ‪ ۳۳۰‬دفتر خدمات پستي ‪ ICT‬شهري و روستايي در اين استان خدمات پستي ارايه مي‌كنند كه از اين تعداد ‪ ۲۷۶‬دفتر در نقاط روستايي و ‪ ۵۴‬دفتر در نقاط شهري فعال هستند.

دفاتر خدمات پستي به ويژه براي ساكنان روستاهاي استان اردبيل از اهميت زيادي برخوردار هستند و به ارايه خدمات گوناگون پستي مي‌پردازند.

‪ ۲۲۹‬نفري نيروي انساني شاغل در اداره كل پست استان اردبيل در ‪ ۳۹۵‬نقطه تماس پستي ارايه خدمات گوناگون پستي به مردم اين استان را بر عهده دارند.

بر اساس سرشماري سال ‪ ۱۳۸۵‬از يك ميليون و ‪ ۲۵۵‬هزار نفر جمعيت استان اردبيل ‪ ۷۱۵‬هزار نفر در شهرها و بقيه در روستاها سكونت دارند.ك/‪۴‬ ‪۵۸۷/۶۱۸/۵۹۲‬
يکشنبه 5 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 122]