مرزهای همگرا

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: مرزهاي همگرا:

محلهايي كه در آنها ورقه ها به هم برخورد مي كنند، مرزهاي همگرا ناميده مي شوند. ميزان حركت ساليانه ورقه ها، تنها چند سانتيمتر است. بنابراين تصادم ورقه ها، به آهستگي و ظرف چند ميليون سال به وقوع مي پيوندد. با وجود اينكه تصادم ورقه ها در زماني طولاني انجام مي شود، اما طي اين برخورد عوارض جالبي به وجود آمده و رخدادهاي جالبي به وقوع مي پيوندد. براي مثال در شكل بالا، يك ورقه اقيانوسي با يك ورقه قاره اي برخورد مي كند. برخورد دو ورقه، مشابه حركت آهسته فيلم برخورد دو ماشين به يكديگر است. همانطور كه در تصادف، جلوي ماشينها چين خورده و خم مي شود، پيشاني دو ورقه برخوردي هم چين خورده و خم مي شود. لبه ورقه قاره اي در شكل فوق، چين خورده و رشته كوههاي عظيمي را به وجود مي آورد. در حاليكه لبه ورقه اقيانوسي، به سمت پايين خم شده و به اعماق فرو مي رود. در محل خميدگي، درازگودالي تشكيل مي شود. اين چين خوردگيها و خميدگيها، باعث شكسته شدن و لغزش سنگهاي روي دو ورقه شده و در نتيجه، باعث وقوع زمين لرزه مي شوند. همانطور كه لبه ورقه اقيانوسي به اعماق فرومي رود، بخشي از سنگهاي آن ذوب مي شود. سنگهاي ذوب شده از ميان ورقه قاره اي بالا آمده و در مسير خود زمين لرزه ها و فورانهاي آتشفشاني متعددي را ايجاد مي كند كه نهايتا به سطح زمين مي رسند. يكي از نمونه هاي اين نوع برخورد، در سواحل غربي آمريكاي جنوبي قابل مشاهده است جايي كه ورقه اقيانوسي ناسكا با ورقه قاره اي آمريكاي جنوبي برخورد مي كند. اين برخورد سبب تشكيل رشته كوههاي آند شده است كه نوار آتشفشاني طويلي را تشكيل داده و در اقيانوس آرام درازگودال عميقي را به وجود آورده است.

آيا زندگي در محل مرزهاي همگرا خطرناك است؟

در محل تصادم ورقه ها، رشته كوهها و آتشفشانها تشكيل مي شوند و زمين لرزه هاي متعددي به وقوع مي پيوندد. در اين مكانها، ميليونها نفر زندگي مي كنند و رشته كوههاي زيبايي را كه در اثر تصادم ورقه ها به وجود مي آيند، مشاهده مي نمايند. به عنوان مثال، رشته كوههاي راكي در آمريكاي شمالي، آلپ در اروپا، پونتيك در تركيه، زاگرس در ايران و هيماليا در آسياي مركزي در اثر تصادم ورقه ها به وجود آمده اند. در اين رشته كوهها، سالانه هزاران نفر، در اثر زمين لرزه و فورانهاي آتشفشاني كشته مي شوند. فورانها و زمين لرزه هاي بزرگ تعداد زيادي از مردم را مي كشند. در سال 1883، فوران آتشفشان كراكاتائو در اندونزي، 37000نفر را كشت. در سال 1983، جريان گلي كه در اثر فوران آتشفشان به وجود آمده بود، 25000نفر را در نوادا دل رويز كلمبيا كشت. در سال 1976، زمين لرزه اي كه در تانگ شان چين رخ داد، جان بيش از 750000 نفر را گرفت.
از سوي ديگر، زمين لرزه ها و آتشفشانها در مناطقي رخ مي دهند كه انسانهاي اندكي زندگي مي كنند. اگر در نزديكي مرز ورقه هاي همگرا زندگي مي كنيم، بايد خانه ها را در برابر زمين لرزه مقتوم كنيم و به هنگام آغاز فوران آتشفشاني مناطق اطراف آتشفشان را تخليه كنيم. بله، مرزهاي همگرا، مكانهاي خطرناكي براي زندگي هستند اما با آمادگي و مقاوم سازي، مي توان تا حدودي خطر را كاهش داد.
منبع سایت زمین شناسی

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 239]