منعي براي نقد از صداوسيما وجود ندارد يك منتقد و روزنامه‌نگار: دستگاه نظارت برصدا‌وسيما خودش مي‌تواند مورد نقد قرار گيرد

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: *منعي براي نقد از صداوسيما وجود ندارد* يك منتقد و روزنامه‌نگار: دستگاه نظارت برصدا‌وسيما خودش مي‌تواند مورد نقد قرار گيرد

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: تلويزيون و راديو

محمدتقي فهيم با بيان اين‌كه نقد درجامعه ما بايد آسيب‌شناسي شود گفت: رهنمودهاي مقام معظم رهبري درباره‌ي نقد به سازمان صدا‌وسيما حجتي است مبني‌بر اين‌كه هيچ دستگاهي از نقد مصون نيست و از سوي ديگر اين رهنمود اتفاق ميموني است تا يك بازنگري نسبت به فضاي نقد در كشورمان داشته باشيم.

اين منتقد، روزنامه‌نگار و مستندساز در گفت‌وگو با خبرنگار سرويس تلويزيون خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در خصوص نقد به صدا‌وسيما و اهميت توجه مسوولان رسانه‌ي ملي به نقدهاي سازنده و تبعات توجيه اشكالات از سوي مقام‌هاي مسوول و برنامه‌سازان گفت: فرمايشات مقام معظم رهبري نشان مي‌دهد كه ايشان درزمينه‌ي مسائل داخلي و نقد دستگاه‌ها، مطابق بسياري از مسائل ديگر، پيشتاز‌ند؛ حتي نسبت به محوري‌ترين دستگاه تبليغات سرنوشت‌ساز كشور كه از جمله زيرمجموعه‌هاي تحت نظارت رهبري است فرمودند كه اين دستگاه نيز مصون از نقد نيست.

وي ادامه داد: هرجامعه‌اي كه از نقد و انتقاد دور باشد يا انتقاد درآن كمرنگ شود خيلي پيشتر از آن كه ما بخواهيم فكرش را بكنيم به بن‌بست مي‌رسد و همين‌ كه نظام جمهوري اسلامي در 30سالگي مثل نوجوانان است يكي از دلايل اصلي‌اش بازبودن فضاي نقد، گفتمان و تعاملات گوناگون بوده است.

فهيم با بيان اين‌كه اين يك هوشمندي است كه ما درنقد را به روي هيچ دستگاهي حتي دستگاه‌هاي زيرمجموعه رهبري نبنديم، اظهار كرد: طبيعي است كه وقتي سخن از نقد مي‌شود، منظور نقدي است كه با تخريب فاصله دارد و با انتقاد تفاوت دارد؛ يعني اين‌كه ما يك‌سري مسائلي را بازشناسي و باز شكافي كنيم و با آناليز‌كردن آنها ضعف و قوت‌هايش را اعلام كنيم، چنين نقدي درصورتي كه تثبيت و جاري شود درجامعه حتما مي‌شود مفيد باشد.

اين منتقد ادامه داد: درباره‌ي تلويزيون اعتقادم به اين است كه خود تلويزيون نيز واقف براين اتفاق هست؛ كما اين‌كه ما ديديم رييس صداوسيما به محض اين‌كه برمسووليت اين دستگاه منصوب شد، خيلي نسبت به نقد و انتقاد نگاه ويژه‌اي داشت و حتي اولين نشست خودش را با منتقدان برنامه‌هاي صدا‌وسيما برگزار كرد، اين نشان مي‌دهد كه شخصي مثل ضرغامي هم اصلان اين‌گونه نيست كه فكر كند نقد مي‌تواند تخريب‌گر باشد و نبودن آن به نفع اين دستگاه است.

وي گفت: مشكل و واقعيتي كه وجود دارد اين است كه وقتي از سمت مديران كليدي و كلان كشور به‌سمت پايه مي‌آييم مرتب اين تمايل به نقد تضعيف مي‌شود و بعضا مديريت‌هاي مياني نه تنها حامي اين گرايش نيستند و درجهت تقويت آن گام بر مي‌دارند، بلكه سعي مي‌كنند بيشتر به سمت تمجيد‌گرايي نقد گرايش پيدا كنند.

فهيم ادامه داد: به‌عنوان مثال يكي از نشست‌هاي مهم ضرغامي با دانشجويان بودكه اتفاقا نشست بسيار پرباري بود و نگاه تيزبينانه‌ي دانشجويان و انتقادات آنها در آن نشست مطرح شد و ضرغامي با سعه‌صدر آنها را گوش كرد، نشست پرباري بود و خودمن نيز طرحي با مضمون تعامل تلويزيون و دانشگاه‌ها باحضور خوددانشجويان منتقد مطرح كردم. اما اين نه تنها از طرف مديران برتابيده نشد و اصلا نشست پرمحتواي ضرغامي با دانشجويان در سايه قرار گرفت و بعد از آن صحبتي از آن به ميان نيامد.

اين منتقد ابراز عقيده كرد: اگر نقد در جامعه نباشد، آن جامعه مثل آبي است كه راكد بماند و تلنگري به آن نخورد، هوايي درآن جريان نيابد و درنهايت مي‌پوسد، تلويزيون رسانه‌اي است كه به‌راستي مرتب بايد با ديدگاه‌هاي ديگر تعامل داشته باشد تا پويا شود و موثر وجريان‌ساز عمل كند.

اين منتقد گفت: اين رهنمود مقام معظم رهبري يك اتفاق ميموني است كه ما بتوانيم يك بازنگري مجددي به فضاي نقد كشور داشته باشيم و آن را آسيب‌شناسي بكنيم. ببينيم چرا مجراها از دونهاد و ارگاني هستند كه در اين تعاملات را مي‌بيندند كه رهبري صريحا اعلام مي‌كند كه هيچ دستگاهي از انتقاد مصون نيست و حجت برهمه تمام است مبني براين‌كه نبايد جامعه را از نقد خالي كرد.

***

وي در پاسخ به اين پرسش ايسنا كه باتوجه به همين فرمايشات وظايف ناظران كيفي و شورايي چون نظارت برسازمان صدا‌وسيما چقدر سنگين‌تر مي‌شود، گفت: ناظران كيفي وظيفه‌شان با نقد و انتقاد فرق مي‌كند و اصلا بحث ديگري است. شوراي نظارت برسازمان صدا‌وسيما نيز اصلا وظيفه‌اش به مفهوم نقد نيست، ما وقتي بحث از نقد مي‌كنيم يعني اين‌كه آزادي جريان نقد برجامع درحالي كه شوراي نظارت برسازمان صدا‌وسيما نظارت دارد بر اين‌كه برنامه‌هاي صدا‌وسيما افول كيفي نكنند و زاويه‌هاي منفي عليه مباني نظام نداشته باشند.

فهيم ادامه داد: دستگاه نظارت برصدا‌وسيما خودش مي‌تواند مورد نقد قرار گيرد، به نظر من اصلا ما بايد به نقد يك نگاه خيلي كلي‌تر داشته باشيم. به نوعي كه نقد درجامعه نهادينه شود و ما فرصتي به همه بدهيم تا اين امكان را پيدا كنند كه از دستگاه‌هاي اجرايي ازجمله دستگاه‌هايي مثل صدا‌وسيما نقد كنند.

وي ابراز عقيده كرد: ما نبايد شوراي نظارت بر صدا‌وسيما در جايگاه منتقد قرار دهيم، اين نقد خيلي كلي‌تري از اين‌هاست ولي با اين حال شوراي نظارت هم مي‌تواند يكي از منتقدان تلويزيون باشد و برنامه‌هاي تلويزيون نظارت كند.

اين منتقد اظهار كرد: اين شورا بايد مورد آسيب‌شناسي و نقد قرار بگيرد كه آيا به وظايفش عمل كرده يا خير و اصلا وظايف اين صورت براي برخي روشن نيست؛ برخي مي‌گويند اين شورا قدرت اجرايي ندارد و تنها موظف است اشكالاتي كه در برنامه‌هاي صدا‌وسيما ديد به رهبري يا دستگاه‌هاي ديگر گزارش كند.

وي ادامه داد: هنوز بر سروظايف شوراي نظارت بحث وجود دارد و حتي ديديم شوراي نظارت به تازگي ‌خواهان توقف يكي از برنامه‌ها شد ولي اصلا به اين خواسته توجهي نشد.

وي اظهار كرد: يكي‌ديگر از مسائل اين شورا اين است كه هنوز كيفيت كارشناسي دراين شورا مشخص نيست كه توسط چه كساني، كجا و چگونه انجام مي‌شود. چون ما با رسانه‌اي سروكار داريم كه از عوامل مختلفي بهره مي‌برد. مثل هنر، صنعت و مسائل تخصصي ديگر بنابراين جايي كه قرار است براين رسانه نظارت كند بايد داراي عوامل كيفي چنين امكاناتي باشد.

وي ابراز عقيده كرد: اگر شوراي نظارت قرار است نظارتي بر كليت اين دستگاه داشته باشد به‌همين نسبت بايد داراي پتانسل ارزيابي اين كارها نيز باشد.

اين منتقد و روزنامه‌نگار درباره‌ي اهميت مقاومت براي حفظ آنتن رسانه و حفظ توليدات در برابر نقدهاي نابه‌جا به امنيت‌ كاري برنامه‌سازان و هنرمندان در جريان انتقادات، گفت: به همان ميزاني كه منتقد مي‌تواند ابراز نظر كند، طبيعي است كه سازنده اثر نيز مي‌بايستي امكان دفاع داشته باشد البته مقاومت لجوجانه و پاسخگويي به هر روشي مي‌تواند انحرافاتي ايجاد كند.

وي با بيان اين‌كه همه‌چيز از يك سري مناسبات غيرسالم نشأت مي‌گيرد، اظهار كرد: اگر مناسبات سالمي باشد و كار را تحت مراودات و شرايط مناسبي به كسي محول شده باشد او نبايد نگران چيزي باشد اما چون خيلي از كارها تحت يك ضوابط و مناسبات درستي سامان پيدا نمي‌كند بنابراين بعدها چه مديريت‌هاي پايين و چه خود توليد‌كننده‌ها باهر تلنگري وحشت مي‌كنند چون احتمال مي‌دهند كه زيرسوال بروند، برنامه‌سازاني كه از جايگاه محكمي برخوردارند و تحت ضوابطي به توليد برنامه‌اي مبادرت كردند اصلا وارد چنين حيطه‌هايي نمي‌شوند و مقاومت هم نمي‌كنند چون مي‌دانند يك اثر هنري به نسبت همه مخاطبانش نظرات مختلفي ممكن است درباره‌اش اعلام شود.

فهيم در پايان يكي‌ديگر از مسائلي كه هنرمندان را آسيب‌پذير مي‌سازد عدم وجود يك تشكل صنفي براي حمايت از هنرمندان دانست و گفت: هنرمندان به هر طريقي مورد تهاجم يا انتقاد قرار بگيرند يك شورا يا جايگاهي وجود ندارد كه از آنها حمايت كند بنابراين فقط كافي است كه برنامه‌اي بسازند و با تهاجم رسانه‌اي مواجه شوند و اين باعث شود كه برنامه‌ي ديگري به آن ندهند، اين ندادن برنامه‌ها اگر به‌دليل نقدها باشد صرفا مي‌تواند هنرمند يا دچار آسيب مادي و معنوي كند.

انتهاي پيام
يکشنبه 28 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 64]