واضح آرشیو وب فارسی:مهر: گزارش خبري تحليلي مهر (2)نيم نگاه آمريكايي ها به ايران در قرارداد هسته اي با هند
خبرگزاري مهر - گروه بين الملل: در چشم انداز قرارداد همكاري هسته اي آمريكا و هند كه اخيرا به تصويب كنگره رسيد، مي توان گوشه نگاه مقامات آمريكايي به ايران و مجاب نمودن هند براي كم كردن نياز خود به تهران را مشاهده كرد.
امضاي قرارداد اخير مسئله نگرش هند نسبت به برنامه هاي هسته اي ايران را نيز مطرح كرده است. در مواردي، دولت هند به عنوان يك عضو شوراي حكام آژانس بين المللي انرژي اتمي به قطعنامه هاي شوراي امنيت عليه ايران راي مثبت داده و باعث ناخرسندي جمهوري اسلامي شده بود، در حالي كه احزاب چپگراي هند اين اقدام دولت را به تلاش براي جلب نظر مساعد آمريكا نسبت داده بودند.
در حقيقت انگيزه دولت هند از اتخاذ موضعي سختگيرانه نسبت به ايران در شوراي حكام، ترغيب نمايندگان كنگره آمريكا به موافقت با قرارداد همكاري هسته اي دو كشور بوده است.
برخي ناظران تصويب قرارداد همكاري را باعث افزايش نفوذ ايالات متحده بر نگرش هند نسبت به ايران دانسته اند و معتقدند اين روند همچنان ادامه خواهد داشت و هند سياست هاي خود در قبال ايران را كمابيش با واشنگتن هماهنگ خواهد كرد.
در همين ارتباط، خانم كاندوليزا رايس در سخنان خود در كنگره با اشاره به مواضع هند در عرصه هاي بين المللي گفت: وقتي در سپتامبر سال گذشته نوبت به راي گيري درباره ارجاع ايران به شوراي امنيت شد به رغم مخالفت اعضاي جنبش غير متعهدها، هند ما را همراهي كرد. اين موضع بيانگر مسئوليت پذيري هندي ها در برخورد با كشورهايي مانند ايران است.
از دلايل ديگر پافشاري آمريكا براي امضاي اين قرارداد، مجاب نمودن هند براي كم كردن نياز خود به ايران براي تامين انرژي است. رايس كه به طور جداگانه در جلسات مجلس نمايندگان و سناي آمريكا به سئوالات درباره اين قرارداد پاسخ مي داد، از نمايندگان خواست تا با تصويب كمك به فناوري هسته اي غيرنظامي هند از وابستگي اين كشور به منابع سوخت فسيلي ايران بكاهند.
تاثيرات امضاي قرارداد هسته اي با هند در منطقه
پاكستان كه داراي تسليحات اتمي بوده و مانند هند پيمان منع گسترش جنگ افزارهاي هسته اي را امضا نكرده به شدت از قرارداد اخير ميان هند و آمريكا احساس نگراني كرده است.
اين كشور در روزهاي اخير خواستار امضاي قرارداد مشابه با آمريكا شده است. در همين رابطه يوسف رضا گيلاني نخست وزير پاكستان اظهار اميدواري كرد كه آمريكا قرارداد مشابهي با اسلام آباد امضا كند، در غير اين صورت اين كشور سايه يك سياست تبعيض آميز ازسوي آمريكا را شديدا احساس خواهد كرد.
قرارداد هسته اي آمريكا و هند همچنين براي چين كه از رقيبان اصلي هند در منطقه محسوب مي شود، اهميت دارد. مقامات چيني هنوز نسبت به امضاي اين قرارداد اظهارنظري نكرده اند اما به گفته برخي تحليلگران، همكاري اتمي هند و آمريكا مي تواند به عنوان گامي در تحكيم روابط اين دو كشور باعث ناخرسندي پكن شود.
در مقابل، گروهي ديگر از ناظران گرفته اند كه با توجه به سابقه سياست خارجي مستقل هند و نظام حكومتي كثرت گرا و همچنين مخالفت برخي احزاب سياسي اين كشور با نزديكي روابط با آمريكا، بعيد به نظر مي رسد كه همكاري اتمي غيرنظامي با آمريكا باعث چرخشي عمده در روابط خارجي هند شود.
به رغم برخي تحليلگران داخلي در آمريكا، نهايي شدن قرارداد اتمي ميان هند و آمريكا و راي مثبت كنگره و سناي آمريكا به آن جدا از تاثيرات بين المللي و منطقه اي آن در داخل آمريكا نيز موفقيتي نسبي براي بوش به شمار رفت.
در حالي كه بوش با محبوبيت 30 درصدي ميان افكارعمومي از پايين ترين حمايت مردمي در طول دو دوره رياست جمهوري خود مواجه است، موفق مي شود در خصوص يك موضوع مهم سياست خارجي راي مثبت كنگره با اكثريت نمايندگان دموكرات آن را گرفته و آن را به عنوان يك پيروزي در روزهاي آخر رياست جمهوري خود قلمداد نمايد. در روزهاي اخير كاخ سفيد اين توافقنامه را يك پيروزي بزرگ براي ابتكار عمل در سياست خارجي دولت جرج بوش محسوب كرد.
ديدگاه نامزدهاي رياست جمهوري آمريكا
جان مك كين:
اين قرارداد به هند به عنوان يك دموكراسي مسئول اين فرصت را مي دهد تا ضمن ملحق شدن به تلاش بين المللي براي مبارزه با تكنولوژي هاي خطرناك با آمريكا در زمينه بهره داري از تكنولوژي هاي جديد در توليد انرژي نيز همكاري نمايد.
مك كين همچنين در مناظره انتخاباتي خود اوباما را متهم كرد كه در مقطعي با اقدامات خود قصد برهم زدن قرارداد اتمي با هند را داشته است. در پيش نويس برنامه كاري حزب جمهوريخواه براي سال 2008 نيز آمده است: نگراني هاي مشترك امنيتي و تعهد مشترك براي آزادي سياسي مي تواند اساس و پايه اي براي يك مشاركت پايدار بين دو كشور آمريكا و هند باشد.
در ادامه اين پيش نويس تاكيد شده است: ما از رابطه جديد آمريكا با هند از جمله قرارداد هسته اي غيرنظامي هند و آمريكا استقبال مي كنيم.
باراك اوباما:
نامزد حزب دموكرات آمريكا، انتقاد خود را با قرارداد اتمي ميان آمريكا و هند به شكل موجود اعلام كرده است. اوباما پيش از
تصويب قرارداد در كنگره مخالفت خود را با بخشي از آن كه به هند اجازه ساخت ذخيره استراتژيك سوخت اتمي مي دهد، ابراز كرده بود.
به عقيده اوباما، اين ذخيره استراتژيك مي تواند در جهت توليد تسليحات اتمي بكار گرفته شود. ازسوي ديگر اوباما معتقد است سياست هاي بوش به رقابت هاي خطرناك نظامي در آسياي جنوبي دامن مي زند.
------------------------------
كمال امير بيك ، كارشناس مسائل بين الملل
سه شنبه 23 مهر 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 106]