خاتمي درسمينار دين در دنياي معاصر:حذف قدسيت از زندگي خسارت بار است

واضح آرشیو وب فارسی:موج: خاتمي درسمينار دين در دنياي معاصر:حذف قدسيت از زندگي خسارت بار است
خبرگزاري موج - گروه اقتصاد فرهنگ رييس مؤسسه گفت و گوي تمدن ها گفت: حذف قدسيت از زندگي به همان ميزان خسارت بار بوده كه قدسي كردن افراطي همه امور از جمله انديشه و برداشت يدني بشر محدود به انواع حدود ذهني و تاريخي و اجتماعي است.

به گزارش خبرنگار موج، سيد محمد خاتمي در سمينار دين در دنياي معاصر در سمينار دين در دنياي معاصر با بيان اين مطلب اظهار داشت: داوري در باب وضعيت دين در دنياي معاصر در گرو پاسخ به دو پرسش است، اولين سؤال اين كه مراد از دنياي معاصر كدام است و دوم آن كه دين چيست؟
وي با تبيين دو پرسش مذكور گفت: بگذاريد بر اين نكته توافق كنيم كه دنياي معاصر عبارت است از دنياي متجدد كه قرن هاست انساني غربي در آن به سر مي برد و انسان غيرغربي نيز از آن متاثر است.
رييس مؤسسه گفت و گوي تمدن ها ياد آور شد:پاره اي بر اين باورند كه غرب از تجدد گذر كرده و به عالم پساتجدد وارد شده است.
وي عنوان كرد: واقعيت اين است كه پساتجدد با وجود وارد كردن نقدهاي شالوده شكن بر مدرنيته، نتوانسته است دنياي ديگري را پديد آورد و درست اين است كه بگوييم دنياي معاصر همان دنياي متجدد است كه نسبت به گذشته بي قرارتر و پايه هاي آن لرزان تر شده است.
رييس مؤسسه گفت و گوي تمدن ها تصريح كرد: در تقسيم بندي عوالم چنين گفته اند كه عالم قديم كيهان مدار و عالم سده هاي ميانه خدا مدار و عالم جديد انسان مدار است.
وي تصريح كرد:اين تقسيم بندي با تاريخ و زندگي غرب مناسبت دارد و تعميم آن به همه عالم و آدم درست نيست و در مورد تاريخ غرب هم اين تقسيم بندي را مي توان با تسامح پذيرفت.
خاتمي اظهار داشت: آنچه در دنياي جديد بر جستگي دارد توجه به انسان و عقل خود بيناد او است كه بي مدد هيچ امر ماورايي، تنها منبع شناخت و منشاء، راهبردن و تدبير زندگي به حساب مي آيد.
وي افزود: توجه به انسان موجب تحولات بزرگي در زندگي شده است ولي با گذشت زمان ما شاهد نوعي آشفتگي فكري، عاطفي و اجتماعي در هر دو سوي عالم هستيم.
رييس مؤسسه گفت و گوي تمدن ها تصريح كرد: پيشوايان فكري و سياسي دنياي جديد بخصوص در سده هاي 18 و 19 چنين مي پنداشتند كه آنچه رخ داده است نه غربي ، كه بشري و جهاني است و سير زندگي بشر در نقطه كمال خود به غرب رسيده است و طوفان تكامل در ساحل امن غرب آرام گرفته است و از اين پس همه جهان يا بايد غربي شود يا از ميان برخيزد.
وي افزود: امروز در آغاز هزاره سوم ميلادي و قرن ها پس از ظهور تجدد نه تنها آن غرور و خوش بيني در سايه تجربه بشري زنگ باخته است بلكه جهان جديد را با ترديدها و حتي تهديدهاي فراوان روبه رو كرده است و در نتيجه از آن اعتماد به نفس و خوش بيني ديروز كمتر نشان مي بينيم.
رييس مؤسسه گفت و گوي تمدن ها تصريح كرد: نظريه هاي شبه فلسفي چون پايان تاريخ پيش از آنكه مورد نفي و نقد جدي قرار گيرد با بي اعتنايي روبه رو مي شوند و هنوز طرح نشده طراحان آن، پيشنهاد خود را پس مي گيرند.
وي عنوان كرد: امروز بيش از هر زمان تذكر به اين حقيقت پديد آمده است كه وقتي خدا از عرصه ذهن و زندگي بشر دور شد زندگي، امن و رضايت بخش نخواهد بود ولو اينكه انسان به لحاظ مادي به دست آوردهاي بزرگي برسد.
خاتمي اظهار داشت: اين حقيقت كه آدمي در اثر تجربه اي بسيار پر هزينه و تلخ به آن رسيده است در واقع مصداق اين كلام خداوند است كه مي فرمايد: هر كس از ياد من دوري كند، زندگي سخت و تلخي خواهد داشت.
وي عنوان كرد: چنين وضعي اگر ادامه يابد به نهيليسم مي انجامد يا نهيليسم پديد آمد ه را بيشتر و شديدتر مي كند و در نتيجه بنياد زندگي بشر در غرب و شرق عالم در طوفان ويرانگر نهيليسم و پوچ انگاري فرو خواهد ريخت و همه آثار و ماثر تمدن جديد نيز از ميان خواهد رفت.
رييس مؤسسه گفت و گوي تمدن ها تصريح كرد: مگر تبلور وحشتناك اين نهيليسم را در تنش آفريني و جنگ هاي تجاوزكارانه و توسعه طلبانه اي كه بعض قدرت هاي بزرگ به راه مي اندازند يا با سر انگشت خود آتش را روشن نگاه مي دارند از يك سو و تروريسم كور خشونت بار و دلهره آوري كه زندگي آدمي را در شرق و غرب عالم از سوي ديگر ناامن كرده است نمي بينيم.
وي افزود: نهيليسم همه چيز را به بازي مي گيرد و مي كوشد از همه چيز به صورت ابزار استفاده بد كند و در اين اه از دست اندازي به ساحت دين و فلسفه و علم و هنر و حتي عنوان انسان و حقوق بشر ابا نمي كند.
خاتمي اظهار داشت: به نظر ما در اين زمان است كه دين مي تواند به كمك انسان بيايد چنانكه انسان روزگار ما نيز به اين نكته لطيف تفطن يافته است و آثار بازگشت دين را به وضوح مي بينيم.
وي با اشاره به تعريفي از دين گفت: وقتي به دين از منظر متديان به اديان الهي مي نگريم عبارت است از آنچه خداوند براي هدايت آدمي و معني بخشيدن به زندگي او در اين جهان و گشودن راه سعادت برين و جاودان فرو فرستاده است.
رييس مؤسسه گفت و گوي تمدن ها تصريح كرد: جوهر و محتواي همه اديان وحياني يكي است و به تعبير قرآن كريم شرط ايمان راستين عبارت است از باور به حقانيت همه پيامبران و يگانگي منشاء انگيزش آنان و هدف يگانه اي كه داشته اند.
وي عنوان كرد:حقيقت دين از آرايه هايي باشد كه به علل مختلف اندام دين ها را پوشانده است، هرچند كه به باور ما بشر به موقعيتي از آگاهي و توانايي و تشخيص رسيده است كه بتواند حقيقت را در وراي آرايه ها و پيرايه هاي تاريخي دريابد و ديگر نيازي به آمدن پيامبر جديد نخواهد بود.
خاتمي اظهار داشت: اگر ظهوري در آخرالزمان هست، چنانكه مسيحيت به ظهور مجدد حضرت عيسي مسيح (ع) معتقد است و مسلمانان نيز در انتظار ظهور حضرت مهدي (عج) است كه همراه او مسيح نيز خواهد آمد، نه براي ارائه و بيان دين جديد، بلكه براي تحقق دين به گونه اي است كه خداوند خواسته و در خور شان والاي آدمي است.
وي افزود: دين در اين لحظه حساس و نفس گير تاريخي مي تواند به كمك انسان بيايد، بي آنكه به دست آورهاي مثبت تمدن بشري آسيب برساند، بلكه آمدن و بازگشت آن يك ضرورت تاريخي است كه آثار آن را نيز به وضوح در شرق و غرب عالم مي نگريم.
رييس مؤسسه گفت و گوي تمدن ها اذعان داشت: منتهي دين و يقين روشن و ايمان لطيف ديني نيز بايد ابتدا خود را از چنگال جزم انديشان متعصب و سنت پرستان ظاهر بين و سودانگاران خشونت گرا و نابردبار برهاند و نگراني انسان، به خصوص انسان آزاد انديش و انديشه ورا را از دين به خاطر كاركرد نادرستي كه در دوران هاي گذشته داشته است مرتفع كند تا انسان درياب كه دين نيز چون خود انسان مظلوم و مورد سوء استفاده واقع شده است.
وي عنوان كرد: بشر امروز از اينه امر قدسي از صحنه جان و جهان او غايب يا منزوي است رنج مي برد و علي رغم برخورداري بخش هايي از جهان از مزاياي پيشرفت مادي اولا بخش بزرگتري از جامعه بشري مورد تجاوز و دست به گريبان زندگي تلخ ناشي از جهل و فقر و ستم و تبعيض واعمال معيارهاي دوگانه و به تاراج رفتن منابع مادي و معنوي خويش است.
خاتمي اظهار داشت: بخش برخوردار نيز از زندگي راضي نيست و نگراني او بيش تر از نگراني پدرانش مي بادش.
وي عنوان كرد: امر قدسي بايد به متن ذهن و زندگي بشر برگردد، ولي از ياد نبريم كه قدسي زدايي در جهان جديد، خود عكس العملي در برابر سوء استفاده از امر قدسي براي قدسي كردن همه چيز و همه امور بوده است.
رييس مؤسسه گفت و گوي تمدن ها تصريح كرد: در اين مرحله رسالت دين داران، به خصوص پيروان اديان ابراهيمي بسيار سنگين است.
وي افزود: توجه به جوهر يگانه دين، به خصوص با نگاهي كه اسلام به دين هاي ديگر دارد، راه مطمئن تبديل تنازع به تفاهم و تقابل به همزيستي است.
خاتمي اظهار داشت: آنچه امروز فاجعه بار است غيبت يا كم رنگ بودن همان جوهر مشترك اديان است، و الا مناسك كه در جاي خود محترم است نشانه تفاوت سطحي و ظاهري اديان است كه نبايد مانع پيوستگي واقعي و دوستي ميان پيروان اديان مختلف گردد.
وي عنوان كرد: پيروان اديان به خصوص رهبران خير انديش ديني بايد با سعه صدر ابتدا شيوه تفاهم در ميان خود را به جد بيازمايند و آنگاه همه جهان را به معني دار كردن زندگي براي افراد و استقرار صلح و امنيت و همزيستي در عرصه اجتماع جهاني فرا خوانند.
دوشنبه 22 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: موج]

[مشاهده در: www.mojnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 186]