1 حاتمي‌كيا: با قطب‌نماي منتقدان حركت نمي‌كنم

واضح آرشیو وب فارسی:فارس: نشست مشروح رسانه‌اي «دعوت»/1 حاتمي‌كيا: با قطب‌نماي منتقدان حركت نمي‌كنم
خبرگزاري فارس: خبرگزاري فارس: ابراهيم حاتمي كيا در نشست خبري آخرين فيلم خود با انتقاد از برخورد منتقدان با رويكرد سينمايي وي گفت: من قبله خودم را مي‌شناسم و قطب‌نمايم را در دست دارم.

به گزارش خبرگزاري فارس، «ابراهيم حاتمي‌كيا»، دست‌اندركاران و بازيگران فيلم «دعوت»، در نشست عصر چهارشنبه عوامل «دعوت» با خبرنگاران سينمايي در دفتر «حك فيلم»، به پرسش‌هاي آنها پيرامون فيلم «دعوت» پاسخ گفتند كه مشروح آن در چند قسمت، ارائه مي‌شود.

* «دعوت» آشكارا رنگ و بوي مرا دارد
وي «دعوت» را حس شخصي خود خواند و گفت: اين كه فيلم بعدي من شبيه «دعوت» خواهد بود يا نه،نمي‌دانم. من اوج و فرود خودم را دارم و دلم مي‌خواهد جايي بنشينم كه رنگ و بوي من را داشته باشد. فيلم «دعوت» آشكارا رنگ و بوي مرا دارد.
حاتمي‌كيا با بيان اين مطلب كه نمي‌تواند به نظرمنتقدان تكيه كند، گفت: چرا كه مي‌بينم بعضي وقت‌ها منتقدان كور به سينما مي‌روند. منتقدي كه مي‌گويد فيلم از دومين قصه سقوط كرده، برود و تماشاگر را ببيند كه تا آخرين لحظه ساكت روي صندلي نشسته و فقط نگاه مي‌كند. فكر مي‌كنم اين گونه منتقدان جلوي آينه نشسته و فقط خودشان را مي‌بيند و به مردم كاري ندارد. آيا فيلم من فروش نمي‌كند؟اما منتقدان خارجي يك جمله درباره يك فيلم كه مي‌گويند روي پوستر فيلم زده مي‌شود.چرا؟ چون منتقد به دقت نگاه مي‌كند و ديد و ديدگاه دارد. من مدام از خودم مي‌پرسم چرا آنها با من مدام دشمني مي‌كنند؟
وي تصريح كرد: اين كه مي‌بينم قلم‌هايي نفساني مي‌نويسند، بدون اين كه باري از دوش مردم بردارند، باعث مي‌شود رابطه‌ام را با آنها قطع كنم. فيلم بعدي من مثل قصه لاك‌پشت و مرغابي‌ها است يا جريان اسبي كه به سيرك زنگ مي‌زند و مي‌گويد شما كاري براي من نداريد و از او مي‌پرسند: چه كار بلدي؟ مي‌گويد: خب آقا من حرف زدن بلدم.
ابراهيم حاتمي‌كيا در ادامه افزود:من زوج‌هايي را در سالن سينما ديدم كه وقتي فيلم تمام مي‌شوند از روي صندلي بلند نمي‌شوند و اگر هم بلند شوند سنگين بلند مي‌شوند.حالا منتقدها بيايند و تحليل كنند، چرا اينطور است.نه اين كه من را آشكار كنند. من در اين نقدها كينه مي‌بينم.
وي با اشاره به انتشار خبري در يكي از سايت‌هاي اينترنتي گفت:يك نفر نوشته كه من در تيتراژ فيلمم از آقاي شمشيري تشكر كردم، آن هم به دلايلي. آخر آقا مگر من آن پشت‌ها رمل‌واسطرلاب مي‌چينم و كارهاي خاصي مي‌كنم، مثل فراماسونري‌ها كه با هم تصميم‌ مي‌گيرند كه چه كارهايي انجام دهند. تويي كه قلم به دست داري، نبايد آن را اينقدر كوچك بشماري.
وي افزود: من آبرويم را گذاشتم و 5 قصه را قطعه قطعه كردم وتماشاگر گريزپا را بايد به سينما بياورم. آنها اگر بخواهند يك نفر را در بوق كنند، دو قصه ساده را كه كنارهم بگذارد كلي، تعريف و تمجيد مي‌كنند.
حاتمي‌كيا افزود: تماشاگر با اين كه دست من در اپيزود دوم برايش روست، چرا سالن را ترك نمي‌كند؟ من مي‌خواهم نشان دهم در اين شهر چه جنين‌هايي كه توي جوي‌ها افتاده‌اند و جلوي عبور ‌آب‌ها را بسته‌اند... مي‌خواهم كفران نعمت را نشان دهد.
وي اظهار داشت: من مي‌توانستم مطب دكتر فيلمم را زشت وتاريك نشان بدهم. مثل فيلم‌هايي كه يك جاي تنگ و تاريك را نشان مي‌دهند.دكتر فيلم من منطقي است ويك جايي در فيلم دوستش را نصيحت مي‌كند كه فرزندش را نگه دارد.
كارگردان «دعوت» در نشست مطبوعاتي فيلمش گفت:من به دنبال له كردن آدم‌ها نيستم وعقوبت شخصيت‌ها را نشان نمي‌دهم. فقط مي‌خواهم بگويم در تصميماتتان يك مقدار آرام باشيد و نيش ترمز بزنيد. وقتي آدم مي‌خواهد دندانش را بكشد با چند نفر متخصص صحبت مي‌كند كه طبق اصول باشد اما بابت سقط جنين آن هم كسي كه خودتان دعوتش مي‌كنيد ،نبايد فكركرد؟
وي گفت:وقتي مي‌خواهيد ماشين يك آژانس را دي‌پورت كنيد، يك مبلغي بايد براي جريمه بدهيد، اين كه جاي خود دارد. اين ها همه جريمه دارد.از نظر فيزيك كوانتوم هم بخواهيد اين اعمال زندگي‌ها را بر هم مي‌ريزد.
حاتمي‌كيا خاطرنشان كرد: اين‌ها همه متعلق به من است. چرا بايد اين‌ها را ازمن جدا كنيد؟ من هنرمند هستم و حق دارم هر چه را كه مي‌خواهم انتخاب كنم. كسي حق ندارد بگويد كه چه كنم. اين توهين به حوزه هنر است.عقبه جامعه اين را به من داده است.
وي تصريح كرد:جواناني كه من را نمي‌شناسند، روي فيلم من تمركز دارند و تا آخر فيلم مي نشينند. ديگر اين نسل از «آژانس شيشه‌اي» مي‌خواهد چه بگيرد؟ الان براي چه من بايد «آژانس شيشه‌اي» بسازم؟ يك دور‌اني از روايت حماسي كه زبان من است و غمگسارانه به زندگي يك نسل نگاه مي‌كرد، جدا افتاده‌ام. اين دوران فترت، اتفاقا طبيعي است و كم كم بايد نسل ديگري بيايد و نوع ديگري از جنگ را نشان دهد و بحث‌ها و حرفهاي خودش را بزند و قرائت خودش را از جنگ داشته باشد.اتفاقي كه درحوزه عكاسي، اين را به مراتب ديده‌ام.

* من قبله خودم را مي‌شناسم و قطب‌نمايم را در دست دارم
«ابراهيم حاتمي‌كيا» در ادامه با دانستن شخصي «دعوت» و اين كه فيلمي كاملا متعلق به سينماي خود است، افزود: من سراغ موضوع‌هايي مي‌روم كه رنگ و بويي از من داشته باشند و نمي‌توانم طبق خواسته منتقدان مسيرم را در سينما تغيير دهم. منتقداني كه واقعاً چيزي غير از تصوير خود در آينه نمي‌بيند و با چشمان كور به سالن سينما مي‌روند.
كارگردان «دعوت» ادامه داد: من در «دعوت» خطر كردم و پنج قصه را كنار هم قرار دادم به گونه‌اي كه مخاطب زمان اتمام فيلم با تأمل و سكوت همچنان روي صندلي مي‌نشيند. من خودم را آدمي حكيم نديدم كه بخواهم درباره سقط حكم صادر كنم.
وي افزود: اين نظر برخي منتقدان است كه «دعوت» را متعلق به سينماي من نمي‌دانند. اين فيلم از آن من است. من حق دارم سراغ هر موضوعي كه دوست دارم بروم و نبايد براي آن به كسي جواب پس بدهم. من ابراهيم حاتمي‌كيا «دعوت» را ساخته‌ام و نمي‌خواهم پشت مخاطب باشم. من تمام تلاشم را مي‌كنم به آنچه در ذهن دارم وفادار باشم.
حاتمي‌كيا با انتقاد از قلم برخي منتقدين گفت: اگر فيلمسازي چون من طبق خواسته منتقدان فيلم بسازد، آينده‌اي خوشايند نخواهد داشت و دچار سقوط مي‌شود. من قبله خودم را مي‌شناسم و قطب‌نمايم را در دست دارم تا مسير فيلمسازي‌ام را طبق نظر خودم تشخيص دهم و پيش بروم.

* اين طوفان‌ها در من تاثيري نخواهد گذاشت
«ابراهيم حاتمي‌كيا» در پاسخ به پرسشي در خصوص دوري از سينماي جنگ و انتقاد برخي منتقدان از اين رويكرد، گفت: من در هيچ مقطع بر تعريف و تمجيدهاي منتقدان از فيلم‌هايم تكيه نزده‌ام. برخي فيلمسازان به اين شكل ارتفاع گرفته و وقتي هم منتقد آنها را رها كرده زمين خورده‌اند. اما خوشبختانه من هيچ‌گاه با هيچ منتقدي رابطه نزديك ايجاد نكردم.
وي تصريح كرد: دنياي فيلم‌هاي من همواره متعلق به خودم بوده و تحت‌تأثير حرف كسي جهت كارم را عوض نكرده‌ام. من زائيده تفكر دوستان منتقد نبوده‌ام.
«حاتمي‌كيا» در ادامه اين جلسه اظهار داشت: «مسعود فراستي» من را در دو فيلم همراهي كرد و بعد چوپ تكفير من را زد و رابطه ما از همان فيلم «از كرخه تا راين» قطع شد.
وي افزود:من هيچ‌وقت بچه‌هاي منتقد را وارد رابطه خانوادگي‌ام نكردم و هميشه فكر مي‌كردم هميشه بايد فاصله‌اي بين ما باشد. كه هر كدام بدون رودربايستي تصميمات خودمان را بگيريم.
«حاتمي‌كيا» با اشاره به سه دهه حضورش در سينما گفت: من 25 سال است كه دارم كار مي‌كنم كه اين عمر كمي نيست.خوشبختانه كاري كه من كردم متعلق به دنيايي بود كه دنياي فردي من است و منتقدان نمي‌توانستند در اين راه كمكم كنند.
وي با تصريح اين مطلب كه زائيده ذهن‌ منتقدان نيست، افزود:خيلي از فيلمسازان ما هستند كه متاسفانه يك اراده‌اي آنها را شكل مي‌دهد و آنها را روز به روز بالا مي‌برد و مي‌بينيم كه با دومين فيلم‌شان سقوط مي‌كنند.آنها سعي مي‌كنند به منتقدان تكيه كنند و از طريق آنها براي خودشان پشتوانه بسازند.
حاتمي‌كيا به واكنش‌‌هاي انجام شده،نسبت به فيلم‌هايش اشاره كرد و گفت:خيلي از تماشاگران با فيلم «مهاجر» من ارتباط برقرار نكردند ولي وقتي «از كرخه تا راين» را ديدند، آن را دوست داشتند. يا «آژانس شيشه‌اي» كه با ساخت آن مخالفت‌هاي مدني نسبت به من صورت گرفت.اينها واكنش‌هاي متفاوتي است و من نمي‌توانم خودم را با توجه به آنها پيش ببرم.وقتي فيلم «خاكستر سبز» را ساختم، مي‌خواستم بروم جلوي سينماها به مردم بگويم اين فيلم هيچ ربطي به «از كرخه‌تا راين» ندارد.
اين كارگردان سينما در ادامه اين نشست، افزود: وقتي «مسعود فراستي» در برنامه‌هاي تلويزيوني، سينماي جنگ را اجرا مي‌كند مطمئن هستم، حتما به تماشاگر مي‌گويد من از «آژانس شيشه‌اي» بدم مي‌آيد ولي اگر اين را بگويد، مخاطب او را تكفير خواهد كرد و او جرأت نمي‌كند كه با مخاطب ميليوني تلويزيون چنين حرفي را بزند.
وي ادامه داد: عقبه من از اين چيزها نيست و اين طوفان‌ها در من تاثيري نخواهد گذاشت.

* در سينماي جنگ مي‌شود خيلي حرف‌ها زد
كارگردان «دعوت» به بيان ويژگي‌هاي سينماي جنگ پرداخت واظهار داشت: در سينماي جنگ مي‌شود خيلي حرف‌ها زد، هنوزهم در دنيا جنگ حرف‌هاي زيادي وجود دارد. آندره وايدا همين اواخر فيلمي در باره جنگ ساخته بود. جنگ پراز حرف‌هاي گفتني است و اينكه چه كسي با چه زاويه‌اي و از چه منظري نگاه مي‌كند، مهم است.
وي با اشاره به نسل جديد گفت: اين نسل نقد دارد، جريان قالبي كه در نسل جديد است، نوع ديگري نسبت به مذهب، ايدئولوژي و آرمان نگاه مي‌كند، صريح تر است و كينه ندارد. اين آدم ‌ها به فيلم «اخراجي‌ها» مي‌خندند چون فيلم خنده‌داري است و به عقبه كارگردانش كاري ندارند و فيلم برايشان اهيمت دارد. دوران نوستالژيك روايت فتح تمام شده است. مستنداتي كه امروز از جنگ پخش مي‌شود، تصويرهايي است كه من تا به حال نديده‌ام اينها توجه بچه مرا هم جلب مي‌كند.

* «باشه‌آهنگر» در سينماي دفاع مقدس اميدواركننده است
كارگردان نام آشناي سينماي دفاع مقدس با اشاره به اين كه تاكنون 13 فيلم درباره جنگ ساخته است، تأكيد كرد: 13 فيلم درباره لايه‌هاي مختلف سينماي جنگ ساخته‌ام و متأسفم كه همچنان از من به عنوان سردار سينماي جنگ ياد مي‌شود.
وي با اظهار تاسف از اين قضيه گفت: هنوز فيلمسازي كه اسم او پررنگ‌تر از من در سينماي جنگ باشد ظاهر نشده و اين مسئله برايم تأسف‌برانگيز است.
وي افزود: وقتي «محمدعلي باشه آهنگر» مي‌آيد و فيلم مي‌سازد و باخود نفس تازه‌اي مي‌آورد،خوشحال مي‌شوم از اينكه يك نگاه تازه‌اي به سينماي جنگ آمده است.

* نمي‌خواستم «دعوت» فيلمي كم‌جان باشد
«ابراهيم حاتمي‌كيا» در اين نشست، اظهار داشت: شكل‌گيري «دعوت» اوائل سال 86 اتفاق افتاد كه موضوع سقط جنين برايمان مسأله شد و تصميم گرفتيم يك گروه 4-5 نفره تحقيق (كه همه از كساني بودند كه در مطبوعات و گروه‌هاي پژوهشي فعال بودند) به سرپرستي «رويا كريمي‌مجد» را تشكيل دهيم كه در اين گروه تحقيقات ميداني ، بحث حقوقي ، اجتماعي،آمارها و تحقيق در زمينه مسائل مختلف انجام شد.
وي ادامه داد: فكر مي‌كردم يك قصه‌اي نوشته شود كه در مورد يك خانواده است ولي بعد احساس كردم كه با اين اوصاف، نمي‌توانم گستردگي موضوع را طرح كنم و فيلمنامه با اين شكل كم‌جان مي‌شود. به همين خاطر تصميم گرفتم چند زوج را انتخاب كنم كه اين شيوه در ساختمان و ساختار برخي فيلم‌هاي سينماي روز (كه چند موضوع و چند شخصيت را دست مي‌گيرند) مطرح است و نمونه‌هاي خارجي آنها مثل «تصادف» و «21 گرم» را ديده‌ايم كه من آنها را دوست داشته‌ام و تصورم اين بود كه مي‌توانم در اين جهت حركت كنم اما با ورود به بازي‌هاي وسيع و پيچ‌وتاب‌هاي فيلمنامه‌اي، از خود موضوع غافل نشوم.
حاتمي‌كيا ادامه داد: به همين خاطر سعي كردم اين زوج‌ها را به صورت مستقل پرداخت كنم. در ابتدا در فيلمنامه 7 شخصيت بود كه به 6 شخصيت و در تدوين به 5 خانواده رسيديم كه از همه طبقات جامعه بودند.
كارگردان «آژانس شيشه‌اي» گفت: «دعوت» با وجود بازيگران متنوع و متفاوت تجربه بسيار تازه‌اي براي من بود كه تا قبل از آن، تجربه‌ اينگونه كار را نداشتم چرا كه در كارهاي قبلي‌ام، در محدوده يك فيلم خطي، چند شخصيت مرد و زن داشتم كه در يك اندازه بودند كه به همان اندازه، دقت و انرژي مي‌طلبيد و ما سعي كرديم كه تلاش‌مان را براي ارائه بهترين فيلم انجام دهيم.
كارگردان فيلم «دعوت» در ادامه اين نشست با اشاره به اخلاق‌گرا بودن فيلم خود اظهار داشت: چندان مايل نيستم كودكان به تماشاي اين فيلم بنشينند و مايل بودم در تبليغات آن ذكر مي‌شد فيلم براي بالاي 18 سال است.
وي ادامه داد: به دليل اين كه قبلا «فريدون جيراني» براي يكي از فيلم‌هايش چنين كاري را انجام داده و بازتاب تبليغاتي مناسبي نگرفته بود، از آن صرف‌نظر كردم. گرچه معتقدم «دعوت» بسيار پاستوريزه‌‌تر از برنامه‌هاي تلويزيون جمهوري اسلامي ايران است و مي‌توان آن را فيلمي اخلاق‌گرا دانست.

* نمي‌پذيرم در دايره و چنبره‌اي خاص باشم
وي در پاسخ به سوال خبرنگار سينمايي فارس در مورد حذف اپيزود دانشجو گفت: بحث مهم در فيلم براي ما زمان بود و مي‌خواستيم در همان قالبي كه سينما اجازه مي‌دهد، بين 100 تا 110 دقيقه فيلم را بسازيم كه در اين بين در نهايت يكي از اپيزودها قرباني بقيه مي‌شد. اگرچه من دلم مي‌خواست اين اتفاق رخ ندهد اما انگار همه چيز جمع شده بود كه آنچه من دوست دارم رخ ندهد تا مردم در بين اين چند اپيزود دست به قضاوت بزنند اما پيش از اكران فيلم، خود ما در بين اپيزودها اين قضاوت را داشتيم كه در مجموع مجبور شديم كه قصه دانشجو را حذف كنيم.
وي درباره تغيير روند فيلمسازي‌اش در روي آوردن به سينماي اجتماعي در پاسخ به خبرنگار سينمايي فارس گفت: اين تصور و مانع را كه تحت تغيير جرياني قرار بگيرم كه از سينماي جنگ، اجتماعي و كمدي و كودكان فراتر نروم، براي خودم قبول ندارم و نمي‌پذيرم در دايره و چنبره‌اي خاص باشم.
وي گفت: اين جريان شبيه حكايت ملانصرالدين است كه وقتي سوار خرش مي‌شد همه به او ايراد مي‌گرفتند كه پياده شود و وقتي كه پياده مي‌شد همه دوباره به او ايراد مي‌گرفتند! اين اتفاق خيلي قبل‌ترها افتاده بود... وقتي فيلم «وصل نيكان» را ساختم يكي از منتقدان نوشت: «حاتمي‌كيا» جنگ را به شهر آورده و شهر را نمي‌شناسد» و حكم هم داد كه برگردم به همان جنگ!
اين كارگردان اظهار داشت: در فيلم «از كرخه تا راين» نيز كه به آلمان رفتم، يا «به نام پدر»، اين تلقي وجود داشت كه من نبايد سراغ برخي دواير بروم در حالي كه همه اين‌ نظرها، خود دايره‌هاي بسته بودند و حرف‌هاي تكراري و خيلي از منتقدان اين نظرها را نوشتند.
وي در مورد ديگر نقطه‌نظرات منتقدان سينمايي گفت: خيلي از اين بچه‌ها را نمي‌شناسم و مجبورم اين طور حكم كنم كه به عالم مطبوعات تازه‌وارد هستند و در واقع نظرهاي خودشان را مي‌دهند.

* تصور ابتدايي من اين بود كه هنجار در جامعه ما ضد سقط‌جنين است
وي افزود: تصور ابتدايي من اين بود كه هنجار در جامعه ما ضد سقط جنين و ضدهنجار سقط جنين است، اما در تحقيقات متأسفانه اين برعكس بود و به شكلي، وضعيت غم‌انگيزي دارد چرا كه در تمام اقشار جامعه، قبح اين قضيه به دليل قواعد و قوانين 52گانه پزشكي كه اجازه سقط جنين را مي‌دهند، از بين رفته و راه برايش باز شده است.
حاتمي‌كيا گفت: من دلم مي‌خواست با «دعوت» در اين مبحث حرفي داشته باشم. پس به سراغ خاطرات افراد در جامعه رفتيم، به صورت تصادفي آنها را انتخاب كرديم و به طيفي از آدم‌هاي مختلف به لحاظ طبقات جامعه و سن و سال رسيديم و در نهايت، به قصه‌هاي مختلف و طرح‌هاي اوليه رسيديم. از اين به بعد بود كه خانم «چيستا يپربي»، قرار شد به عنوان مشاور در كنار گروه باشد، ولي بعد از آن با توجه به همخواني نگاه‌مان نسبت به سقط جنين، تصميم گرفتم قلم را در دست دوستان بسپارم.

* تنبيه صنفي، شروع تبليغاتي فيلم را پنچر كرد
كارگردان «ديده‌بان» و «مهاجر» درباره شرايط نامطلوب آغاز اكران «دعوت» گفت: افتتاحيه اكران فيلم «دعوت» فقط در سينما آفريقا رخ داد و شوراي صنفي نمايش مرا تنبيه كرد در حالي كه مطمئنم اگر به جاي «حاتمي‌كيا» و «حك فيلم» x‌وy‌ و ديگران بود، اين تنبيه برايش اتفاق نمي‌افتاد كه شروع تبليغاتي، فيلم را پنچر كند و فيلم «دعوت» در يك سينما اكران شود.
وي در ادامه گفت: كمتر از چند ساعت از آغاز اكران فيلم، در يكي از سايت‌ها مطلبي را خواندم كه تيترش اين بود: «حاتمي‌‌كيا، جنگت را برو و بساز»! براي من عجيب است كه اين چه قلمي است كه يك فيلم را يك شبه ديده و سحر، مطلبش را روي سايت گذاشته است و تيتر سايت هم شده! اين نيست مگر كه اراده‌اي خارج از بحث فيلم و هنر دخيل باشد و اين غم‌انگيز است كه كسي چيزي را كه مي‌نويسد تا صبح برايش صبر نمي‌كند تا از سر التهاب و سادگي نباشد. اين اراده‌ها را مي‌توان به خوبي فهميد.

* احساس كردم كه در مورد سقط جنين بايد يك ترمزي در جامعه كشيده شود
به گزارش فارس حاتمي‌كيا در ادامه نشست پرسش و پاسخ فيلم «دعوت» با حضور رسانه‌ها با اشاره به نحوه چينش اپيزودهاي فيلم «دعوت» گفت: يكي از مشكلات ما اين بود كه اين قصه‌ها چگونه كنار هم چيده شوند و به همين دليل، تا قبل از اكران عمومي، چيزي در حدود 20نمايش خصوصي داشتيم و از اقشار مختلف دعوت كرديم تا در مورد نحوه چينش فيلم، اظهارنظر كنند.
وي ادامه داد: به دليل همين حساسيت اكران‌هاي خصوصي زيادي براي فيلم برگزار كرديم تا در نهايت به چيدمان فعلي اپيزودها رسيديم.
كارگردان فيلم «دعوت» با ابراز تأسف از قبح‌‌شكني مسأله سقط جنين در جامعه، گفت: احساس مي‌كنم يك غره‌گي در انسان به وجود آمده كه به خود اجازه مي‌دهد نسبت به اين موهبت الهي تصميم‌گيري كند و من احساس كردم كه بايد ترمزي در جامعه ايجاد شود.
وي تصريح كرد: احساس من در اين مورد كاملا شخصي است و مي‌خواهم بگويم كه اگر در چنين شرايط گرفتار شديم، حق اين كار را داريم يا خير؟ به طوري كه وقتي در سالن سينما فيلم را ببينيد، متوجه مي‌شويد كه زوج‌هاي جوان پس از پايان فيلم هنوز از جاي خود بلند نشده‌اند و فكر مي‌كنم مهمترين پيام «دعوت» اين تعمق و تامل در مورد سقط جنين باشد.
كارگردان فيلم «دعوت» در پاسخ به اين سؤال كه با توجه به موضوع سقط جنين، چرا به دختران جوان كه هنوز ازدواج نكرده‌اند واين مشكل در ميانشان بسيار وجود دارد پرداخته نشده است، گفت: به عدد خلايق در دنيا، تفكر‌هاي مختلفي در مورد سقط جنين وجود دارد به طوري كه عده‌اي مخالف و عده‌اي موافق اين كار هستند. حتي ما در تحقيقات خود با موارد بسيار زيادي روبرو شديم كه افرادي بسيار انديشمند موافق سقط جنين و انديشمندان ديگري مخالف اين اتفاق بودند و حتي اين اختلاف‌نظرها در ميان افراد به شدت مذهبي نيز ديده مي‌شود، بنابراين اختلاف ديدگاه‌ها وجود دارد و حتي در آمريكا هم كه كشوري پيشرفته به حساب مي‌آيد، هنوز در مورد اين بحث اختلاف‌نظرهاي اساسي وجود دارد. بنابراين به عنوان يك فيلمساز، احساس كردم كه در مورد سقط جنين بايد يك ترمزي در جامعه كشيده شود.
اين كارگردان اظهار داشت: اتفاقاتي كه در مورد سقط جنين در جامعه رخ مي‌دهد، به اعتقاد من جرياني فردي است كه انسان به خود حق مي‌دهد چنين كاري انجام دهد كه اين مسائل در جريان فمنيستي جامعه بسيار عميق‌تر ديده مي‌شود و به همين دليل در شرايط حساس جامعه، تصميم گرفته‌ايم از پرداختن به دختران جوان پرهيز كنيم.
وي ادامه داد: در «دعوت» من اساسا دنبال استدلال كردن نبودم و تمام اصرار فيلم، ايجاد يك ترمز كوتاه و اصطلاحا سرعت‌گير است كه مخاطب با ديدن اين فيلم كمي در مورد مسئله سقط جنين تامل و تعمق كند چرا كه اين تصميم‌گيري در جامعه به راحتي رخ مي‌دهد و متاسفانه هيچ مانعي در مورد اين تصميم‌گيري وجود ندارد.

* شخصيت‌هاي زن فيلم «دعوت» بسيار پرقدرت عمل مي‌كنند
حاتمي‌كيا در پاسخ به سؤالي در مورد خلاء وجود زنان قدرتمند در «دعوت» برخلاف ساير فيلم‌هايش، گفت: ميزانسن اين فيلم چنين موضوعي را ايجاد مي‌كرد اما برخلاف نظر شما به عنوان مثال شخصيت بهار با تمام قدرت مقابل چنين شرايطي مي‌ايستد و در نهايت موفق مي‌شود كه بچه خود را نگه دارد.
وي ادامه داد: بنابراين نه در فيلم‌هاي دفاع مقدس خواستم به دفاع از خانواده فيلم بسازم و نه در «دعوت». به عنوان مثال در «آژانس شيشه‌اي» با وجود اين كه فاطمه حضور ندارد، به سبب نامه‌اي كه حاج كاظم براي او مي‌نويسد، به نظر مي‌رسد شخصيت پررنگي دارد اما در واقع شخصيت‌هاي زن فيلم «دعوت» بسيار پرقدرت عمل مي‌كنند. به عنوان مثال شيدا براي آن چيزي كه مي‌خواهد باشد مي‌جنگند و حتي در جايي از فيلم جان خود را هم به خطر مي‌اندازد.

* لهجه به فضاي قصه من رنگ پاشيد
«حاتمي‌كيا» با اشاره به لهجه بازيگر اپيزود دوم (سحر جعفري جوزاني) گفت: اشكالي در فيلم پيدا شد آن هم براي انتخاب لهجه بازيگر فيلم، و مثل اتوباني كه نمي‌شد به عقب برگرديم. همه چيز تحت‌الشعاع قرار گرفت و قدرت قصه گم شد. قصه بسيار خوبي بود و من از آن دفاع مي‌كنم ولي وجود لهجه، منش خاصي را به‌وجود مي‌آورد كه ناگهان به همه قصه من رنگ پاشيد و اين اتفاق افتاد.
وي افزود:من 15 فيلم تاكنون ساخته‌ام و مي‌دانستم كه اگر بازي خوبي نبينم و به دلم ننشيند، آن را دوباره از ابتدا خواهم گرفت.در مورد اين قصه هم بازيگراني كه بازي داشتند بازيگران خوبي بودند ونمي‌دانم چرا اين اتفاق افتاد شايد به اين دليل كه همه ما به زبان فارسي صحبت مي‌كرديم وقتي زبان لري را مي‌شنيديم برايمان يك تنوع بود و همه چيز تحت تاثير تكنيك و قصه فيلم قرار داشت.

* به دليل شرايط و موضوع ملتهب، تلاش ساير اعضاي فيلم‌هاي من ديده نمي‌شود
كارگردان «دعوت» در ادامه اين نشست با اشاره به كار متفاوت كيوان مقدم در طراحي صحنه و لباس فيلم سينمايي «دعوت» و با ابراز رضايت از اين موضوع اظهار داشت: متاسفانه به دليل شرايط و موضوع ملتهب كاري من همواره تلاش ساير اعضاي فيلم‌هاي من ديده نمي‌شود و احساس مي‌كنم در«دعوت» نيز اين اتفاق افتاده است و بازي‌ها ، طراحي صحنه و لباس و جلوه‌هاي ويژه ناديده گرفته‌اند.
وي افزود: همكاران جلوه‌هاي ويژه با وجود كاستي‌هاي اين بخش در سينماي ما كوشيدند و براي سكانس‌هاي مختلف برف ساختند تا فضاي زمستاني فيلم يكدست باشد.
«ابراهيم حاتمي‌كيا» با اشاره به حضور مهناز افشار و مريلا زارعي در فيلمش گفت: در زمان انتخاب بازيگر مدام مي‌ترسيدم كه بازيگران و عوامل فيلم كه مثل ما در همه شرايطي زندگي نكرده‌اند،نتوانند دوام بياورند.اما ديدم كه خانم افشار در سرمايي كه گاز تهران قطع بود وارد استخرآب شد و بازي كرد.من هم براي اينكه عذاب وجدان نداشته باشم، پسرم ،اسماعيل را فرستادم تا عكاسي كند. او هم تمام بدنش در آب مي‌لرزيد ولي خانم افشار بازي خوبي ارائه كرد.
وي افزود: همچنين «مريلا زارعي» همچنين خانم زارعي نيز در آن سرما چنان در برخي مواقع در نقش فرو مي‌رفت كه گروه او را گم مي‌كردند و بعد از چند دقيقه در يك گوشه‌اي او را پيدا مي‌كرديم كه جا دارد از تلاش‌هاي تمامي اعضاي گروه تشكر كنم، اما كساني بودند كه در پر قو بايد مي‌بودند و شرايط برايشان بايد در عادي‌ترين موقعيت بود.
«حاتمي‌كيا» همچنين گفت:بازي خوب اين دو بازيگر به من ثابت كرد كه مي‌توانم فيلم كاملي بسازم كه آنها در تمام لحظاتش حضور داشته باشند.
انتهاي پيام/ا
جمعه 19 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]

[مشاهده در: www.farsnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 130]