روش‌شناسي تفسير «تسنيم» در آخرين شماره از فصل‌نامه پژوهش‌هاي قرآني

واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: روش‌شناسي تفسير «تسنيم» در آخرين شماره از فصل‌نامه پژوهش‌هاي قرآني
گروه انديشه: مقاله «روش‌شناسي تفسير تسنيم»، نوشته «حميدرضا فهيمي‌تبار» در آخرين شماره از فصل‌نامه پژوهش‌هاي قرآني منتشر شد.
به گزارش خبرگزاري قرآني ايران (ايكنا)، «تسنيم» تفسيري ترتيبي و به زبان فارسي است 12 جلد آن چاپ و توسط نشر «اسراء» منتشر شده است كه تمامي اين 12 جلد به تفسير سوره مباركه «حمد» و سوره مباركه «بقرة» اختصاص دارد.

به زعم نگارنده، مؤلف تسنيم در عصر خود حضور داشته و از اين رو تفسيري از جنس زمان و در پاسخ به نياز دوران آفريده است. او گرچه از اصطلاحات منطقي، فلسفي و عرفاني قابل فهم خواص و متداول ميان استفاده كرده، اما ادبيات و واژگان متدوال و رايج زمان خود هم‌چون دولتمردان، كارگزاران، طرح ترافيك و شهرداري، رزمندگان و ايثارگران را براي تفهيم مراد خود فرو ننهاده است.

نويسنده اين جستار، نتيجه حضور مفسر در عرصه تفكر معاصر و آگاهي از جريان‌هاي فكري موجود را سبب اصلي انعكاس گفتمان زمان در تفسير تسنيم دانسته، و معتقد است، از اين رو آن‌چه در عرصه اجتماعي و سياسي به گفتمان تبديل شده است در تفسير آيت‌الله جوادي مورد توجه قرار گرفته است.

به اعتقاد فهيمي‌تبار، اسلوب نگارش تفسير تسنيم، اسلوبي ابتكاري است. مفسر نخست آيه يا آياتي مي‌آورد و آن‌گاه جايگاه علمي و عملي هر آيه را در فصلي جداگانه مورد بحث قرار مي‌دهد. اين تفكيك دسترسي به معنا و تفسير هر آيه را آسان مي‌كند، البته در مواردي هم مفسر چند آيه را به دليل پيوستگي معنايي در كنار هم ياد مي‌كند و سپس چهار بخش تفسير خود را ذيل آن پي مي‌گيرد كه عبارتند از: گزيده تفسير، تفسير، لطايف و اشارات، بحث روايي.

نويسنده اين مقاله، از نكات قابل توجه در تفسير تسنيم را نقد و رد ديدگاه‌هاي تفسيري دانسته و مي‌نويسد: گاهي مفسر محترم در مردود شمردن پاره‌اي از ديدگاه‌ها، تلخ‌كامي خود را پنهان نداشته است. البته هرجا اين تلخ‌كامي را ظاهر كرده با لطافت و ادب خاص خود آن را هموار ساخته است.

مؤلف اين نوشتار در بيان نمونه‌اي براي نمايش اين تلخ‌كامي، مي‌‌نويسد: نمونه آن بيان و رد نظرگاه فخر رازي در تفسير آيه «وَلَقَدْ صَدَّقَ عَلَيْهِمْ إِبْلِيسُ ظَنَّهُ فَاتَّبَعُوهُ إِلَّا فَرِيقًا مِّنَ الْمُؤْمِنِينَ ﴿20﴾» و آيه «قُل لَّا تُسْأَلُونَ عَمَّا أَجْرَمْنَا وَلَا نُسْأَلُ عَمَّا تَعْمَلُونَ ﴿25﴾» (سوره مباركه سبأ) است. مفسر ما ديدگاه فخر رازي را كه «نسئل» را فعل معلوم و «لا» را لاي نهي و «سؤال» در آيه را استفهامي دانسته مردود مي‌شمرد و آن را مستند به آثار فرسوده و موهون دانسته، حتي آن را يك فاجعه مي‌خواند و بهترين پاسخ را عبور كريمانه از آن مي‌داند.

آخرين شماره فصل‌نامه «پژوهش‌هاي قرآني»، به صاحب امتيازي دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم، مديرمسئولي سيدعباس صالحي و سردبيري احمد ترابي به تازگي وارد بازار نشر شد.
يکشنبه 14 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]

[مشاهده در: www.iqna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 149]