پاريس به دنبال احياي جايگاه خود در خاورميانه است سفرهاي‌ ساركوزي‌

واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین: پاريس به دنبال احياي جايگاه خود در خاورميانه است سفرهاي‌ ساركوزي‌
جام جم آنلاين: نيكلاس ساركوزي، رئيس‌جمهور فرانسه روزهاي سوم و چهارم سپتامبر جاري (13 و 14 شهريور)‌ راهي دمشق، پايتخت سوريه شد تا مذاكرات صلح سوري‌ها با رژيم صهيونيستي را كه پاريس در آن در كنار قطر و تركيه نقش ميانجي را ايفا مي‌كند به تحركي دوباره وادارد.

هدف اصلي از اين مذاكرات ترغيب سوريه و اسرائيل به قبول گزينه مذاكره تسليم و امضاي توافقنامه صلحي است كه به وضعيت جنگي موجود كه پس از شكل‌گيري رژيم‌صهيونيستي در سال 1948 ميلادي بر مرزهاي دو كشور حاكم بوده است، پايان خواهد داد.

با اين حال ساركوزي كه در حال حاضر كشورش رياست دوره‌اي اتحاديه‌اروپايي را نيز به مدت 6 ماه برعهده دارد در چارچوبي گسترده‌تر به دنبال انضمام سوريه به حوزه نفوذ اقتصاد اروپايي و ايجاد شكاف بين دمشق و تهران است.

بشار اسد، رئيس‌جمهور سوريه كه در حال حاضر رياست اتحاديه‌عرب را برعهده دارد به دنبال عادي‌سازي روابط با اروپا و فراهم آوردن زمينه بازگشت بلندي‌هاي جولان به سوريه است كه در جنگ 6 روزه 1967 اعراب و اسرائيل به اشغال نظاميان صهيونيست درآمد.

غرب سوريه بدون اين بلندي‌ها در عمل بي‌دفاع است و به همين جهت بازگشت اين بلندي‌ها به سوريه به ترجيع‌بند شروط سوري‌ها براي هر گونه مذاكره و مصالحه با صهيونيست‌ها تبديل شده است.

عماد مصطفي، سفير سوريه در ايالات‌متحده اخيرا در اظهاراتي كه مويد تمايل دمشق به عادي‌سازي روابطش با دنياي غرب است به خبرگزاري‌ رويترز گفته بود: سوريه به دنبال صلح و پايان وضعيت جنگي در مرزهايش است.

او با اشاره به ثمرات اقتصادي بهبود روابط سوريه و اروپا افزود: برقراري صلح با عادي‌سازي روابط همراه مي‌شود كه منشأ تحولات زيادي خواهد بود.

يكي از موانع بر سر راه تحقق اين هدف اقدام آمريكا و اسرائيل در گنجاندن نام سوريه در فهرست كشورهاي حامي تروريسم است. روابط سوريه و اسرائيل طي دهه‌هاي گذشته در سايه روابط دمشق با دشمنان صهيونيست‌ها از جمع حماس، حزب‌الله و جمهوري اسلامي ايران فراز و نشيب‌هاي بسياري را پشت‌سر گذاشته است.

نقطه اوج خصومت‌هاي دوجانبه روز 5 سپتامبر سال گذشته ميلادي و با بمباران تاسيسات نظامي سوريه در ديرالزور از راه رسيد. اسرائيلي‌ها اصرار داشتند سوري‌ها در اين تاسيسات در حال ساخت را كتوري هسته‌اي بوده‌اند در حالي كه دمشق اين ادعا را قويا رد كرد.

دولت سوريه انتظار دارد چنانچه مذاكرات صلح اين كشور با اسرائيل با ميانجي‌گري فرانسوي‌ها ادامه يافت ساركوزي در ادامه نقش مشابهي در عادي‌سازي روابط دمشق واشنگتن ايفا كند.

ساركوزي همين اواخر از الحاق سوريه به اتحاديه كشورهاي مديترانه‌اي، نهادي با 43 عضو كه با هدف افزايش همكاري‌هاي كشورهاي حاشيه درياي مديترانه در مبارزه با تروريسم، مقابله با موج مهاجرت به سوي اروپا و البته گسترش نفوذ اقتصادي و سياسي اروپا بر اين منطقه ايجاد شد، استقبال كرد.

اين رويكرد متضمن چرخش 180 درجه‌اي سياست پاريس دوران زمامداري ساركوزي با پاريس تحت حاكميت ژاك شيراك، رئيس‌جمهور پيشين فرانسه در قبال دمشق بود كه پس از ترور رفيق حريري، نخست‌وزير فقيد لبنان روابط با سوريه را تقريبا قطع كرد.

اسد در مذاكرات اخير دمشق به صراحت گفته بود كه از فرانسه، قطر و تركيه انتظار دارد همگام با تلاش براي برقراري صلح بين سوريه و اسرائيل در جهت ترغيب ايالات‌متحده به عنوان كشوري كه نفوذي قابل توجه بر تل‌آويو دارد به آغاز مذاكرات مشابهي با دمشق حركت كنند.

ايهود اولمرت، نخست‌وزير اسرائيل درست مقارن با برگزاري نشست دمشق اعلام كرد اعاده صلح به مرزهاي سوريه و رژيم‌صهيونيستي مستلزم قطع روابط دمشق با حماس،‌ حزب‌الله و ايران است.

از آنجا كه حزب‌الله تنها نيروي سياسي و نظامي در لبنان است كه قادر به مقابله با تحركات ارتش اسرائيل در مرزهاي شمالي اين رژيم است تل‌آويو اميد دارد با دستيابي به صلح با سوريه بتواند راه را بر خلع سلاح حزب‌الله هموار كند.

روزنامه انگليسي تايمز روز سوم سپتامبر و درست قبل از شروع نشست چهارجانبه دمشق به صراحت اعلام كرد اولمرت خواستار تعطيلي دفتر حماس در دمشق و تضمين عدم پايبندي دمشق به پيمان‌هاي نظامي و سياسي‌اش با ايران شده است.

تايمز در همان مطلب به نقل از يك مقام دفاعي اسرائيل تصريح كرد اسرائيل به دنبال فاصله انداختن بين سوريه و متحدانش است و چنانچه اين هدف به دست آيد ارزش آن را دارد كه بلندي‌هاي جولان به سوريه بازگردانده شود.

نقش‌ ساركوزي‌

ساركوزي پس از راهيابي به كاخ اليزه در ماه مي سال گذشته ميلادي به تحرك واداشتن سياست خارجي فرانسه و همكاري با آمريكا در جنگ با به اصطلاح تروريسم را در دستور كار خود قرار داده است.

با روي كار آمدن او بود كه فرانسه باري ديگر به جمع ناتو پيوست، در مقابل قشرهاي ايالات‌متحده براي قطع يا كاهش همكاري شركت‌هاي فرانسوي با ايران تن داد، در سازمان ملل به نفع ادامه اشغال عراق و افغانستان راي داد و نيروهاي خود را براي مشاركت در ماموريت‌هاي صلح‌باني به افغانستان و لبنان اعزام كرد.

در آخرين روز مذاكرات چهارجانبه دمشق بود كه ساركوزي به طور ضمني از اقدامات سركوبگرانه اسرائيل حمايت به عمل آورد تا فشار بر دمشق براي پذيرفتن مذاكره مستقيم با تل‌آويو را افزايش دهد.

زمينه حضور ساركوزي در نشست دمشق يك هفته قبل از برگزاري اين نشست با سفر برنارد كوشنر، وزير امور خارجه فرانسه به سوريه فراهم آمد كه شروطي را براي مشاركت ساركوزي در اين نشست تعيين كرده بود.

او يادآور شد فرانسه خواستار پاي‌بندي دمشق به تلاش‌ها براي برقراري صلح در منطقه و حصول اطمينان از اين مساله است كه دمشق خود را در جايگاهي معادل روسيه در بحران قفقاز براي مداخله در امور لبنان نمي‌بيند.

منظور كوشنر حمايت اسد از حمله روسيه به گرجستان بود كه به ظاهر سوري‌ها را به اين استنتاج رسانده كه در صورت لزوم مي‌توانند با نيروي نظامي در تحولات داخلي لبنان مداخله كنند اگر چه او اشاره مستقيمي به اين مساله نكرد.

پس از تهاجم هشتم آگوست روسيه به گرجستان در دفاع از جمهوري جدايي‌طلب اوستياي‌جنوبي بود كه اسد راهي مسكو، پايتخت روسيه شد تا توافقنامه‌هاي نظامي متعددي با روس‌ها امضا كرده و براي استقرار سامانه‌هاي ضد موشكي روسيه در خاك سوريه با زمامداران كرملين به توافق برسد.

اهداف پس پرده

هر چند در نگاه اول اين طور به نظر مي‌رسد كه فرانسه با تلاش‌هاي ميانجي‌گرايانه خود سعي دارد صلح را به مرزهاي سوريه و اسرائيل بازگرداند اما ساركوزي در پس پرده به دنبال افزايش نفوذ فرانسه در خاورميانه و احياي جاي پاي پاريس در اين منطقه حياتي است.

شركت نفتي توتال كه از حدود 10 سال پيش فعاليتش را در سوريه آغاز كرده و شركت CHM ‌- ‌ GMAكه بزرگ‌ترين شركت حمل و نقل دريايي جهان است به همراه ساركوزي نمايندگاني راهي دمشق كردند.

كريستين دي‌مارجر، مدير عامل توتال در ضمن اقامتش در دمشق قرارداد توافقنامه و بهره‌برداري از حوزه نفتي ديرالزور را امضا كرد و حق انحصاري استحصال گاز در سوريه را تا سال 2021 به دست آورد. دي‌مارجر پس از اين سفر از آن به عنوان گامي بلند به جلو براي همكاري استراتژيك در حوزه انرژي با سوري‌ها ياد كرد.

تا اين مقطع امير قطر نقشي در خور توجه در گرم كردن روابط فرانسه و سوريه بازي كرده است. او به طور همزمان روابطي نزديك با ايالات‌متحده، اسرائيل، سوريه و ايران دارد. او اولين امير عرب بود كه از سوي ساركوزي براي حضور در مراسم انتقال رياست اتحاديه‌اروپايي به فرانسه دعوت شد.

قطر كه بزرگترين صادر كننده گاز مايع‌ (LNG) در جهان است در ضمن سفر ساركوزي به اين كشور در ماه ژانويه چند توافقنامه در حوزه انرژي هسته‌‌اي و توليد برق را فرانسه امضا كرد.

حسين شريعت
يکشنبه 31 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جام جم آنلاین]

[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 42]