عقل محض و كانت

واضح آرشیو وب فارسی:سایت دانلود رایگان: پرسشگری گویا تنها تفاوت جوهری انسان با دیگر انواع است.پرسش از آنچه طبیعت نام گرفته و همچنین پرسش از خود به عنوان عاملی در مقابل این طبیعت فراخ.داستان شکل گیری این پرسش و پاسخ های اولیه به آن از دیر زمانی است که جدلهایی تند و کم اثر را با خود همراه کرده است.آیا این یونانیان بودند که اول بار به این دستاورد راه یافتند و یا همسایگان شرقی همچون بابل و مصر در این راه گوی ربوده بودند؟ فارق از این چنین بحث ها آنچه مورد پذیرش جمع زیادی از پژوهشگران قرار گرفته این است که بشر در آغاز حرکت خود به سمت روشنایی ، دستاوردی بانام تعقل را برساخته و همچون مشعلی در برابر خویش مسیر تنگ و تاریک حیات را کاوید.این جستجو در کونیگسبرگ (konigsberg)به سال 1724 با تولد امانوئل کانت به بالاترین حد خود رسید.دعاوی روش شناسیک دکارت و بیکن در کنار امتداد آن در آراء اسپینوزا و لایپنیتس و همچنین تجربه گرایی انگلیسی جهان را به سمت تولدی تازه سوق می داد.دکارت با رد کردن آنچه همانگویه های منطق صوری می خواند،درسدد برامد دستگاهی بدیهی و بی نقص بسازد تا با به کارگیری آن بتوان بر هر شکی فائق شد و تمامی دانش را در راه کشف ناشناخته ها به کار بست.من می اندیشم پس هستم وی نه تنها بر وجود اندیشنده ی انسان تاکید داشت بلکه به وی این امکان را میداد تا با اتکا به آن بر جهان مکانیستی شکلها و برخورد ها مسلط شود.دستاورد فلسفه ی دکارت اگرچه به علم این امکان را بخشید تا از توهمات اسطوره ای رها شود اما خود مشکلی بزرگتر حاصل آورد.جدایی من و جهان و یا با سخنی دیگر سوژه و اوبژه.مالبرانش و اصحاب اصالت موقعی در سدد برامدند این نقص را برطرف سازند اما این ممکن نشد.اسپینوزا جواهر دوگانه ی دکارت را به یک جوهر مجبور به تحرک فرا برد و لایپنیتز جوهر را به بی نهایت نقطه با بی نهایت امکان فرو کاست.در سوی مقابل جریان آمپریستی در انگلستان فاهمه را به دریافتهای حسی بیرونی تقلیل دادند و علیت را حاصل عادت ذاتی سری کردن رویداد ها در حافظه تفسیر کردند.اما آنچه مورد توافق همه قرار داشت این بود که منی باید باشد.اگر چه برخلاف دیدگاه دکارت این من به هیچ وجه بدیهی نبود و حتی در قرائت هیوم چیزی جز یک جسم منفعل تفسیر نمی شد. از دیگر توافقات ، پزیرش ناکارامدی منطق صوری در حل و فصل مشکلات معرفتی بشر بود.همگام با این حرکت جهانشناسی علمی از گالیله به نیوتن رسید. فیزیک بی نقص نیوتن انگار می توانست تمامی مشکلات را حل کند.اما اشکالات هیوم به منشا تجربه و عدم قطعیت حاصل از آن این کستره ی تازه بنیاد را تحدید می کرد. بنابر این کانت جوان که شیفته ی فیزیک و از شاگردان مکتب لایپنیتز بود می بایست این دو مشکل را حل کند.از یک سو ناچار دوآلیسم دکارت را و از دیگر سو یافتن ستونی مستحکم برای علم و تجربه. 57 سال گذشت تا کانت به راه حلی بزرگ و تاریخ ساز رسید.عقل محض.انگار جستجوی تعقل برای یافتن خویش سر انجام انجامی نوید بخش با نام منطق استعلایی و من استعلایی را ارمغان آورد.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت دانلود رایگان]

[مشاهده در: www.freedownload.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 836]