رمضان ماه ميهماني خدا/ فرصتي براي زدودن رذيله ريا و تظاهر

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: رمضان ماه ميهماني خدا/ فرصتي براي زدودن رذيله ريا و تظاهر
داخلي. اجتماعي. مناسبت ها. رمضان.

ماه رمضان ماه ضيافت و ماه ميهماني خدا ناميده شده است، اين ماه فرصتي متعالي براي زدودن رذايل نفساني و جايگزيني خصايل انساني است،رمضان فرصتي براي نيايش و خودسازي و زماني براي دوري جستن از آفات نفس است.

به گزارش ايرنا استان فارس، از جمله رذايلي كه نفس انسان را مورد آسيب قرار مي‌دهد و موجب مي‌گردد كه بسياري از خصايل انساني در آدمي توان ظهور و بروز نيابد، رذيله تظاهر و ريا و خودنمايي است.

اين صفت ناپسند در باطن و وجدان آدمي و همچنين درآموزه‌هاي ديني و سخن بزرگان و اولياي دين طرد شده و مورد نكوهش قرار گرفته است.

اگر در جامعه شرايطي حاكم باشد كه افراد جامعه خودشان به اعتقادات و باورهاي ديني راغب شوند نه اينكه ديگران اين باورها را به آنان القا كنند يقينا اعتقادات ديني آنان مانع از توجه به ريا خواهد شد.

رفتارهاي اجتماعي زماني اصلاح مي‌شود كه مردم طرز تلقي‌شان از واقعيت‌هاي جامعه به درستي تفسير شود و در نظام‌هاي خانواده، آموزشي و تربيتي به درستي تربيت يابند بدون شك در اين شرايط منكرات اخلاقي در جامعه جايگاهي نخواهند داشت.

خبرنگار ايرنا براي دانستن بيشتر درباره اين صفت ناپسند نظرات كارشناسي مدير كل تبليغات اسلامي استان فارس را جويا شده است.

مديركل تبليغات استان فارس درباره‌اين رذيله‌اخلاقي گفت: از جمله رذايل اخلاقي ريا و تظاهر است ريا را شرك پنهان مي‌نامند يعني وقتي كسي به ريا مبتلا مي‌شود در نهان خويش دو خدا يا بيشتر پذيرفته است.

حجت‌الاسلام عبدالرضا خوشنويس در گفت و گو با خبرنگار ايرنا افزود: در قرآن و بيانات ائمه، ريا به شدت مورد نكوهش قرار گرفته است و در بياني از قرآن يكي از نشانه‌هاي بدان ريا معرفي شده است.

مدير كل تبليغات اسلامي استان فارس اضافه كرد: ريا همان است كه انسان به قصد ستايش ديگران عملي را انجام مي‌دهد و همواره در انتظار سپاس است، ريا علاوه بر اينكه كاري حرام و غير خدايي است عبادت را نيز باطل و بي‌اثر مي‌كند.

حجه‌الاسلام خوشنويس ادامه داد: ويروس ريا اگر گسترش يافت به كمترين اندازه آن بالاترين عبادت‌ها بي‌اثر مي‌شود، حتي اگر كسي تمام اجزا عبادت او براي خدا باشد ولي يك جز آن آميخته با ريا باشد كل آن عبادت و اجزا باطل فاسد مي‌شود.

وي در مورد ريشه اين صفت نكوهيده گفت: ريشه ريا مثل همه گناهان خدانشناسي است، وقتي كه شخصي به غيب اعتقاد ندارد و نامحسوس را نمي‌بيند و غالبا به دنياي حجمي و فيزيكي دل بسته و آن را رسمي مي‌داند به ريا روي مي‌آورد.

حجه‌الاسلام خوشنويس افزود: ريا گناهي ريشه‌اي است يعني اين درخت پليد شاخ و برگ‌هاي زيادي دارد كه هر كسي بتواند از ريا فاصله بگيرد از بند صدها گناه رهايي يافته است.

مدير كل تبليغات اسلامي استان فارس گفت: براي اينكه ريا ريشه‌كن شود چاره‌اي جز شناخت خدا و آشنايي با او نيست و اگر كسي مهر خدا را و پاداش الهي را درست بشناسد و بداند كه در ديد خدا است و اوست كه شاهد اعمال و رفتار ما است و توجه به نكته‌هاي ديگر كه هر كدام مي‌تواند در بازسازي فرد موثر باشد هرگز دل به ريا نمي‌دهد.

وي ادامه داد: چنين شخصي يقين دارد آنكه بايد ببيند مي‌بيند و پاداش كامل را مي‌دهد، در حقيقت خداشناسان هرگز هيچ آفرين و مرحبايي را برتر از آفرين‌هاي خدا نمي‌دانند.

حجه‌الاسلام خوشنويس اظهار داشت: قرآن كريم نشان خدابيني و خداشناسي را اخلاص مي‌داند اخلاص بهترين راه مبارزه با ريا است، همچنان كه ريشه ريا خدانشناسي است ريشه اخلاص نيز آشنايي با خدا است.

وي گفت: ماه رمضان فرصت ارجمندي است تا آنهايي كه با خدا قهر هستند آشتي كنند و آنهايي كه از خدا فاصله گرفته‌اند، به او نزديكتر شوند و آنهايي كه تا كنون لذت شناخت خدا را در كام معنوي خود حس نكرده‌اند خدا را بيشتر بشناسند.

او افزود: اين ماه اخلاص و فقط براي خدا بودن را بهتر و بيشتر مي‌توان به دست آورد زيرا ماه رمضان تنها ماهي است كه به نام ماه خدا ناميده شده است، پس هر كس بخواهد كاري خدايي انجام دهد چه بهتر كه در اين ماه اين كار صورت گيرد.

پايگاه اطلاع رساني پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامي نيز با طرح اين سووال كه اگر ريا به فكر آدم بيايد در حالي كه خود تمايل به آن ندارد، آيا باعث بطلان عمل مي‌گردد؟ اينطور توضيح داده شده است:
رسوخ ريا در فكر و عقيده و دل آدمي، چنان ظريف و مخفي است كه در روايت آمده است: ريا كه شعبه‌اي از شرك است، مخفي‌تر از حركت مورچه‌اي روي سنگي سياه در شب ظلماني و تاريك مي‌باشد، ليكن يكي از امراض قلبي، وسوسه‌هاي شيطاني است كه ريا نيست، ولي انسان فكر مي‌كند ريا صورت گرفت است.

ابليس براي آنكه انسان را از انجام برخي عبادات و اعمال واجب به خصوص مستحبي محروم كند، يا به فعل معصيتي وادار نمايد، با طرح صورت‌هايي شبيه ريا، شخص را به شك و ترديد مي‌اندازد و با اصرار و تقويت آن، فرد را از انجام كار خوب منصرف مي‌كند.

براي محروم نمودن فرد از فيض نماز اول وقت، يا جماعت و اقامه آن در مسجد و يا نماز شب، وسوسه مي‌كند كه اين كارها را براي خودنمايي و شهرت‌طلبي انجام مي‌دهي، در حالي كه شخص در عمق جان خود، چنين عقيده‌اي ندارد. براي آن كه فرد را از تقيد به دين و رعايت نمودن حريم واجبات و محرمات منصرف كند، در خاطرش مي‌اندازد كه كار شما براي ريا، خودنمايي، خودشيريني، مقدس مابي و نظاير آن است، در حالي كه واقعا چنين نيست. همه اينها از مكرها و دام‌هاي شيطان است.

هيچ يك از اين امور ريا نيست، براي شكستن شيطان و بي‌اثر كردن مكر او و منصرف كردن وي از ادامه وسوسه بايد هر فعل يا كيفيت عملي را كه انجام آن موجب ناراحتي شيطان مي‌شود، بيشتر انجام داد، تا از اين مرحله نفساني عبور كرد.

يكي از علماي اخلاق مي‌فرمايند: يكي از اقسام ريا، ترك عمل از ترس گرفتار شدن به ريا است كسي كه چنين عملي انجام مي‌دهد، كارشيطان را آسان كرده و او را از افساد و وسوسه كردن بي‌نياز نموده است.

بهترين راه براي مقابله آن است كه اصلا فكر ريا بودن يا نبودن را در اين امور كنار گذاشت و در مورد نظر ديگران در مورد اعمال فكر نكرد.

در اين پايگاه اطلاع رساني درباره علايم و شرايط ريا و رياكاربا ذكر روايتي از امير المومنين(ع) چنين آمده است : رياكار سه نشانه دارد اگر مردم او را ببيند، سر حال و با نشاط مي‌شود اما هنگامي كه به تنهايي عبادت مي‌كند، كسالت او را فرا مي‌گيرد و دوست دارد در تمام كارهايش مردم از او تعريف و تمجيد كنند.

البته هر يك از نشانه‌هاي ذكر شده، به حالات و نيت انسان بستگي دارد، وقتي انسان جمعي از اهل ايمان را مشاهده مي‌كند كه با رغبت تمام و خضوع و خشوع مشغول عبادت خدا هستند، يا در دعاي كميل، ندبه و مراسم ديگري چون شب‌هاي احيا شركت مي‌كند، حال توبه و انابه و خوف و خشيت ديگران را مي بيند، طبيعي است كه در نفس او تاثير مي‌گذارد و موجب رغبت و شوق در عبادت مي‌شود، اين حالت ريا نخواهد بود، بلكه هيجان رغبت و زوال غفلت خواهد بود.

شيطان در امثال اين مواقع درصدد وسوسه مي‌آيد و در دل آدمي مي‌اندازد كه معلوم است: عبادت تو به جهت ريا است، پس ترك آن بهتر است. اين چنين جمله‌هايي از مكرهاي شيطان است!
در پايگاه اطلاع رساني تبيان نيز در نوشتاري در پاسخ به اين پرسش كه بهترين راه عقلي براي رسيدن به اخلاص و از بين بردن ريا چيست؟ آمده است:
بهترين راه عقلي براي رسيدن به اخلاص و ريشه‌كن كردن ريا تقويت توحيد در دل خود مي‌باشد، منظوراز توحيد در اين مقام، توحيد افعالي مي‌باشد يعني ، انسان باور كند كه فاعل و موثري در عالم جز خداوند نيست.

اگر براي ما روشن شود كه هيچ كس به غير از خدا منشا اثري نيست و بفهميم كه رزق، عطا، منع، غنا، فقر، مرض، سلامتي، ذلت، عزت، زندگي، مردن همه در دست خداوند است و هرآنچه در جهان هست مقهور امر حاكم بي‌شريك مي‌باشد، ديگر دل به ديگران نمي‌بنديم و خودنمايي در مقابل ديگران برايمان لذتي نخواهد داشت .

زيرا ريشه ريا يا طمع در مال و منافع ديگر انسان‌هااست، يا محبت و دوست داشتن مدح و ستايش انسان‌ها، و يا خوش نداشتن و كراهت از مذمت و ملامت مردم است. اگر رياكار اين سه مشكل را حل نمايد، ديگر دليلي براي خودنمايي در مقابل انسان‌ها وجود نخواهد داشت.

انسان عاقل رغبت به كاري كه براي او نفعي ندارد پيدا نمي‌كند و به امري كه به حال وي ضرر رساند بي‌ميل مي‌باشد. ريا همان ضرر و نبود نفع است، زيرا دل بستن به تعريف يا دل گير شدن از نكوهش مردم نفعي به حال انسان ندارد، بلكه ريا موجب بطلان عبادت و مضر مي‌باشد.

رضا و خشنودي آدميان زودگذر و ناپايدار است و شخص رياكار مضطرب ، دل نگران ، متزلزل و مشوش است در مقابل، اخلاص و چشم نداشتن به مخلوقات، اطمينان و آرامش دل را افزون مي‌كند.

اميد است ماه مبارك رمضان كه ماه ميهماني خداوند است سرچشمه‌اي غني براي بهره‌گيري از فيوضات معنوي و دوري از رذايل در دل انسان‌هاي خدا جو بگشايد. ك/‪۴‬
پنجشنبه 28 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 277]