تحليلي بر تازه‌ترين گزارش آژانس درباره پرونده اتمي ايران گزارش البرادعي كمافي السابق؟ سياه، سفيد و خاكستري

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: تحليلي بر تازه‌ترين گزارش آژانس درباره پرونده اتمي ايران گزارش البرادعي كمافي السابق؟ سياه، سفيد و خاكستري
سياسي. هسته‌اي . البرادعي. ايران
خبرگزاري جمهوري اسلامي(ايرنا)- گروه تحقيق و تفسير خبر- عليرضا عبدالله:
هرچند گزارش جديد البرادعي از آخرين وضعيت فني پرونده هسته‌اي جمهوري اسلامي داراي بار مثبت فراواني است اما همانند دفعات پيشين مي‌توان جملاتي دوپهلو، مبهم و بندهاي بعضا منفي را عليه منافع حقوقي و فني ايران در سبك نوشتاري او به روشني مشاهده كرد؟ بندها و واژه‌هايي كه در قاموس آمريكا و متحدانش بسيار با ارزش تر از لحن در مجموع مثبت مديركل آژانس از همكاري‌هاي گسترده و شفاف ايران با اين نهاد بين‌المللي است.

محمد البرادعي، مديركل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي عصر دوشنبه، آخرين وضعيت همكاري‌هاي جمهوري اسلامي ايران با اين نهاد بين‌المللي را در قالب گزارشي شش صفحه‌اي منتشر كرد.

البرادعي در اين گزارش كه در آستانه نشست دوره‌اي شوراي حكام آژانس بين المللي انرژي اتمي منتشر شد، براي سيزدهمين بار عدم انحراف مواد و برنامه هسته‌اي اعلام شده در ايران به سوي مقاصد نظامي را تاييد كرد اما همچون گزارش پيشين بر اين مدعا نيز اصرار ورزيد كه آژانس درباره مطالعات ادعايي و برخي مسائل كه مايه نگراني بوده، نتوانسته پيشرفتي كافي داشته باشد. مديركل آژانس در اين گزارش هم به سياق گذشته‌اش رفتار كرد و نوشتاري پر از نكات مبهم، دوپهلو و نسبتا منفي را عليه ايران به رشته تحرير در آورد.

اين درحاليست كه به گواه بسياري از تحليلگران، جمهوري اسلامي ايران بسيار فراتر از تعهدات خود در چارچوب ان.پي.تي با اين نهاد بين‌المللي همكاري كرده است.

* نقاط سفيد در گزارش مديركل
نگاهي گذرا به گزارش جديد آژانس نشان مي‌دهد كه همانند گذشته، البرادعي بخش نخستين گزارش خود را به تاييد همكاري‌هاي گسترده ايران با نهاد عالي بين‌المللي در امور هسته‌اي اختصاص داده و تقريبا در ‪ ۱۰‬پاراگراف اول متن اين گزارش، جنبه‌هاي مثبت روند پرونده هسته‌اي ايران را مورد اشاره قرار داده است.

از جمله مهمترين بند مثبت تازه‌ترين گزارش البرادعي به پاراگراف (‪(۲۳‬ مربوط مي‌شود كه در آن تاكيد شده است: آژانس قادر بوده به راستي آزمايي عدم انحراف مواد هسته‌اي اعلام شده در ايران ادامه دهد. ايران به آژانس دسترسي به مواد هسته‌اي اعلام شده و دسترسي به گزارش‌هاي لازم مربوطه درباره مواد هسته‌اي در ارتباط با مواد و فعاليتهاي هسته‌اي اعلام شده را داده است.

همچنين در پاراگراف‌هاي (‪ ۲‬و ‪ ( ۳‬تاكيد شده كه تمامي مواد هسته‌اي در نيروگاه غني‌سازي سوخت همچنين تمامي آبشارهاي نصب شده تحت بررسي ، نظارت و احاطه آژانس قرار دارند.

در پاراگراف (‪ ( ۴‬نيز آمده است: نتايج نمونه‌هاي محيطي در نيروگاه غني سازي سوخت و نيروگاه آزمايشي غني‌سازي سوخت تا اين تاريخ گرفته شدند و مقادير فعاليت نيروگاه غني‌سازي سوخت از آخرين گزارش البرادعي نشان مي دهد كه اين نيروگاه‌ها بر اساس شرايط اعلام شده فعاليت مي‌كرده اند. از مارس ‪ ۲۰۰۷‬نيز ‪ ۱۷‬بازرسي بدون اطلاع قبلي در نيروگاه غني‌سازي سوخت انجام شد.

پاراگراف(‪ ( ۵‬گزارش البرادعي اذعان داشته: آژانس به نظارت بر استفاده و ساخت اتاقك‌هاي داغ در رآكتور تحقيقاتي تهران، همچنين تاسيسات توليد راديواكتيو فلز ديرگداز، يد و گاز گزنون، و رآكتور تحقيقات هسته‌اي ايران از طريق راستي آزمايي اطلاعات طراحي و بازرسي‌هاي خود ادامه مي‌دهد. هيچ نشانه‌اي از پردازش مجدد در حال انجام مرتبط با فعاليت‌هاي مرتبط در اين تاسيسات وجود ندارد.

در پاراگراف (‪ (۸‬از راستاي آزمايي اطلاعات طراحي در ‪ IR- 40‬سخن به ميان آمده و پاراگراف بعد از آن نيز تاكيد كرده جمع كل اورانيوم توليد شده به صورت ‪ UF6‬در تاسيسات تبديل اورانيوم از مارس ‪ ۲۰۰۴‬تاكنون به ‪ ۳۴۲‬تن رسيده كه همه آنها تحت نظارت و محدويت آژانس قرار دارند.

همچنين در ادامه گزارش جديد مديركل آژانس از روند همكاري‌هاي جمهوري اسلامي با اين نهاد بين‌المللي ، به مساله ارسال سوخت نيروگاه اتمي بوشهر از روسيه در پاراگراف (‪ (۱۳‬اشاره شده است: همه قطعات سوختي كه از سوي فدراسيون روسيه براي استفاده در نيروگاه ارايه شده همچنان تحت مهر و موم آژانس قرار دارد.

* سياه و خاكستري‌هاي گزارش مديركل
مروري بر تازه‌ترين گزارش البرادعي همچنين نشان مي‌دهد كه مديركل آژانس به سياق سبك نوشتاري پيشين خود با بكارگيري مهارتي ويژه در نگارش اين متن ، ضمن اشاره‌اي گذرا به برخي جنبه‌هاي مثبت همكاري‌هاي گسترده و شفاف جمهوري اسلامي با آژانس، در بيش از ‪ ۱۶‬پاراگراف از مجموع ‪ ۲۶‬پاراگراف متن گزارش، جملاتي مبهم و منفي عليه ايران مطرح كرده است.

در اين پاراگراف ها، براي نمونه بندهايي همچون عدم پيشرفت كافي درباره مطالعات ادعايي و برخي مسائل نگران‌كننده (پاراگراف ‪ ۲۳‬گزارش) ، امتناع ايران از تعليق فعاليت‌هاي مرتبط با غني‌سازي اورانيوم برخلاف تصميمات شوراي امنيت و نصب آبشارهاي تازه و بكارگيري نسل جديدي از سانتريفيوژها با اهداف آزمايشي (پاراگراف ‪ ، (۲۴‬فراهم نكردن امكان دسترسي بازرسان آژانس به ديگر اماكن، اشخاص و اسناد مرتبط با ساخت سانتريفيوژها ، تحقيق و توسعه درباره غني‌سازي اورانيوم و استخراج و آسياب اورانيوم (پاراگراف هاي ‪ ۱۴‬و ‪ ، (۱۸‬لزوم شفاف‌سازي بيشتر و تصويب سريع و اجراي كامل پروتكل الحاقي معاهده منع گسترش تسليحات هسته‌اي (ان.پي.تي) از سوي ايران ( پاراگراف ‪ (۲۱‬به چشم مي‌خورد كه در واقع ترجيع بند گزارش تازه البرادعي از آخرين وضعيت پرونده هسته‌اي ايران را تشكيل مي‌دهد.

در پاراگراف (‪ (۱۶‬گزارش البرادعي نيز آمده است: آژانس ضمن ابراز تاسف درباره اين كه در موقعيتي نبوده كه بتواند نسخه‌اي از سند مربوط به مطالعات ادعايي را در اختيار تهران قرار دهد، بر اين امر تاكيد كرد كه سند به اندازه كافي جامع و مفصل بود و بايد جدي گرفته شود بخصوص با توجه به اين واقعيت كه ايران اعتراف كرده است برخي از اطلاعات مندرج در آن صحيح است. آژانس همچنين خواستار مباحثات فوري با ايران شد كه در نتيجه آن اين آژانس به اين جمع بندي رسيد كه ايران ممكن است اطلاعات اضافي بخصوص در زمينه آزمايش مواد با قابليت انفجاري زياد و فعاليت‌هاي مربوط به موشكي داشته باشد و مي‌تواند ماهيت مطالعات ادعايي را بيش از پيش روشن كند.

البرادعي در گزارش خردادماه خود نيز مطالعات ادعايي در خصوص -نمك سبز، آزمايش با قدرت انفجاري بالا، و پروژه موشك با قابليت بازگشت را موجب نگراني جدي> خوانده بود.

* جمعبندي و ارزيابي:
‪ (۱‬مساله هسته‌اي ايران يك پرونده صرفا حقوقي و فني نيست، بلكه پرونده اي است كاملا سياسي كه با روابط قدرت در سيستم بين‌المللي ارتباطي مستقيم دارد. از اين رو، به خاطر چالش‌هايي كه ايران با نظام بين‌الملل دارد، اين پرونده به عنوان نمادي از اين چالش مورد استفاده قرار گرفته است.

هرچند در بعد فني ، گزارش‌هاي مختلف البرادعي بارها ادعاهاي ايران مبني بر صلح آميز بودن فعاليت‌هاي هسته‌اي‌اش را به درستي اثبات كرده اما در اثر فشارهاي سياسي قدرت‌هاي سلطه گر غربي به رهبري آمريكا، همواره بندهاي منفي در گزارش آژانس از وضعيت فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران گنجانده شده تا زمينه‌هاي گسترش فشاربر ايران هميشه وجود داشته باشد. از اين منظر، به نظر مي‌رسد همچون گذشته، وجود بندهاي منفي فراوان در گزارش جديد مديركل آژانس از روند همكاري‌هاي ايران با اين مرجع بين‌المللي ، مي‌تواند بهانه هاي لازم براي اعمال فشار عليه ايران را براي همكاري‌هاي گسترده و فراگيرتر نظير بازرسي‌ها و ارائه اسناد فراهم آورد.

همچنين اين موارد مي‌تواند بهانه‌اي براي آغاز گفت وگوها درباره اعمال دور تازه تحريم‌ها عليه ايران در چارچوب مذاكرات گروه پنج بعلاوه يك به شمار آيد.

‪ (۲‬با توجه به شرايط حاكم بر نظام بين‌الملل بويژه بحران گرجستان و تداوم تنش‌ها ميان آمريكا و روسيه به نظر نمي‌رسد، گزارش البرادعي بتواند چندان گره‌اي از كلاف سر در گم مساله هسته‌اي ايران بگشايد.

به عبارت ديگر، در پرتو بحران گرجستان و احياي جنگ سردي ديگر ميان مسكو و واشنگتن، در شرايط فعلي امكان دستيابي به اجماع ميان اعضاي دائم شوراي امنيت سازمان ملل بر سر اعمال دور تحريم‌هاي تازه عليه جمهوري اسلامي كمتر از دوره‌هاي قبلي است و از اين رو، اگر بر اثر فشارهاي آمريكا و عقب نشيني روسيه (استفاده از كارت ايران براي كاهش تنش با آمريكا) و عدم مخالفت چين در مقابل آن، قطعنامه چهارمي نيز عليه كشورمان تصويب شود، اين قطعنامه آنقدر دربردارنده نكات و موارد جديد تحريمي نيست كه بتوان آنرا بسته جديد تحريم‌ها ناميد.

مروري بر مواضع اخير رهبران روسيه و چين نيز بيانگر مخالفت آنها با تشديد تحريم‌ها عليه ايران - حداقل در شرايط كنوني و كوتاه مدت - هستند. هو جينتائو، رئيس جمهور چين در جريان سفر دو هفته گذشته رييس جمهوري اسلامي ايران به پكن، گفت: چين به حق برخورداري جمهوري اسلامي از انرژي هسته اي صلح آميز احترام مي‌گذارد و خواستار حل تنش‌هاي موجود از راه گفتگو است.

وي افزود: در حال حاضر فرصت نادري براي از سرگيري گفتگوها درباره موضوع هسته‌اي ايران پيش آمده است و اميدواريم همه طرف‌ها از فرصت استفاده كنند ، نرمش نشان دهند و براي پيدا كردن راه حلي صلح آميز براي اين موضوع تلاش كنند.

جيانگ هو، سخنگوي وزارت خارجه چين نيز در تازه‌ترين اظهارنظر پس از انتشار گزارش البرادعي و در واكنش به مواضع آمريكا و انگليس براي تشديد تحريم‌ها عليه ايران تاكيد كرد كه تصور نمي‌كند، مجازات‌ها كارساز باشند.

دميتري مدودف، رئيس جمهور روسيه نيز جمعه گذشته در حمايت از برنامه‌هاي صلح آميز هسته‌اي ايران اعلام كرد: افزايش تحريم‌ها عليه ايران مساله هسته اي اين كشور را حل نمي‌كند.

همچنين كنستانتين دالگوف قائم مقام سفير روسيه در سازمان ملل متحد هم در پاسخ به تلاش‌هاي ايالات متحده براي افزايش تحريم‌ها عليه ايران گفت: راه حل مساله هسته‌اي ايران ادامه روند ديپلماتيك و مذاكره در چهارچوب گروه ‪۱‬ +‪ ۵‬است . وي در پاسخ به درخواست زلماي خليل زاد سفير آمريكا در سازمان ملل متحد كه از اعضاي اين سازمان خواسته بود در افزايش تحريم‌ها عليه ايران با اين كشور همراه شوند، گفت: دولتها هركدام خود درباره مسائلشان تصميم مي‌گيرند و منتظر تعيين تكليف آمريكا نيستند.

‪ (۳‬با اين وجود بايد گفت، امكان تصويب قطعنامه ضدايراني ديگر در شوراي امنيت و گسترش دامنه تحريم‌ها عليه ايران به ترفندهاي سياسي و رواني آمريكا و متحدانش از يك سو و تلاش ديپلماتيك كشورمان براي مقابله با اين ترفندها از سوي ديگر بستگي دارد. از اين رو، مسوولان تصميم گير كشور در امور هسته‌اي بايد با تدوين تاكتيك‌هاي كارآمد و موثر(در ابعاد ديپلماتيك و تبليغاتي) در چارچوب راهبرد اصولي كشور در موضوع هسته‌اي از صدور قطعنامه جديدي عليه ايران جلوگيري كنند.
سه شنبه 26 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 178]