قرآن تاريخي نگل جاذبه تاريخي و گردشگري کردستان

واضح آرشیو وب فارسی:سایت دانلود رایگان: روستاي نگل يکي از روستاهاي دهستاني به همين نام از بخش کلاترزان شهرستان سنندج است. طول جغرافيايي روستاي نگل ۴۶ درجه و ۳۱ دقيقه و عرض جغرافيايي آن ۳۵ درجه و ۱۸ دقيقه است.

اين روستا در ارتفاع ۱۳۵۲ متري از سطح درياهاي آزاد قرار دارد و براي رفتن به آن‌جا ‌بايستي از سمت غربي سنندج ۶۵ کيلومتر به طرف مريوان را طي کرد.

جمعيت اين روستا حدود 2 هزار نفر (۴۵۰ خانوار) است، نماي آن رو به جنوب و بر زميني سنگلاخي بنا شده است.

امرار معاش روستاييان از راه کشاورزي است ولي امروزه بيشتر جوانان براي کسب درآمد به شهرهاي ديگر کوچ مي‌کنند. از نظر پوشش گياهي اين روستا در بين زمين‌هاي کلاترزان و کوه‌هاي پُر از درخت ژاورود غربي و سروآباد واقع شده است.

اين روستا در ميان کوه‌هاي کره ميانه، فژاکان، دبه‌ر، ده‌بم و نه‌وکه قرار گرفته است. رودخانه‌ کوماسي در اين منطقه واقع شده است که قبل از آلودگيْ محل تفريح و شناي اهالي روستا بود.

در مورد پيشينه‌ تاريخي قرآن و روستا با توجه به منابع و مآخذ تاريخي استان اطلاعات دقيقي در دست نيست؛ تنها منبع ما کتاب‌ تاريخي تحفه ناصريه است.

در اين کتاب‌ چنين آمده است: «يکي از دهات اين بلوک که نگل نام دارد مسجد قديمي است که به مسجد عبدالله عمر يا عبدالله عمران مشهوراست و قرآني در اين مسجد هست خيلي بزرگ به خط کوفي نوشته شده است».

در داخل مسجد روستاي نگل، قرآن خطي از دوران گذشته وجود دارد که بنا به اعتقادات و باورهاي مردم يکي از چهار قرآني است که در زمان خليفه‌ي سوم به رشته‌ تحرير درآمده و به چهار اقليم دنيا فرستاده شده است. اما براساس شواهد و شيوه‌ نگارش و اعراب‌گذاري آن احتمالاً اين قرآن متعلق به سده‌ي چهارم يا پنجم ه.ق باشد.

شايان توجه است که بنا به قولي اولين اعراب‌گذاري قرآن در زمان خلافت حضرت علي براي جلوگيري از قرائت اشتباه آن صورت گرفت.

چگونگي انتقال اين قرآن به روستاي نگل روشن نيست اما با توجه به گفته‌ها و حکايات عامه، در زمان صفويه چوپاني در اين منطقه مشغول چراي گوسفندان بوده که ناگهان گُل بسيار زيبايي، توجه او را به خود جلب مي‌کند. وقتي گُل را از زمين بيرون مي‌آورد، چاله‌اي پديد مي‌آيد و صندوقچه‌اي مي‌بيند.

چوپان که به تنهايي نمي‌تواند صندوقچه را بيرون آورد، اهالي روستا را خبر مي‌کند. مردم، صندوقچه را بيرون مي‌آورند و قرآن بزرگي در آن صندوقچه مي‌يابند که گويا بر پوست آهو نوشته شده است.

اهالي اين امر را به فال نيک گرفته، در همان مکان مسجدي مي‌سازند و روستاي نگل نيز که چند کيلومتر دورتر از مکان امروز آن است را به محل جديد انتقال مي‌دهند. مردم بر اين اعتقادند چون اين قرآن در اثر توجه چوپان به گُلي زيبا، کشف شده بود، اين محل به «نوگل» معروف شد و مردم، مسجدي به نام «مسجد نوگل» را بنا نهادند که به مرور زمان به «مسجد نگل» شهرت يافت.

براي «نگل» معناهاي ديگري نيز از جمله به معناي زمين سنگي و سنگلاخ يافته‌اند.

قطع اين قرآن رحلي بزرگ، جلد آن چرم و رنگ آن قهوه‌اي تيره است. کاغد صفحات آن ضخيم است و به دليل تشابهي که به پوست دارد در بين مردم به «پوست آهو» شهرت يافته است.

قرآن نگل به خط کوفي نوشته شده و داراي نقطه و اعراب است. از زيبايي‌هاي اين قرآن مطلا بودن سرسوره‌ها و شماره‌هاي آيات و هم‌چنين مزين بودن به نقوش گياهي است.

طول خود قرآن ۳۸ ، عرض آن ۲۱ و قطر آن ۱۳ سانتي متر است. اين قرآن طي ساليان گذشته مورد استفاده عموم بوده و چندين بار نيز به سرقت رفته به همين دليل آسيب‌هاي فيزيکي و شيميايي زيادي مانند پارگي، لکه‌هاي ناشي از اثر انگشت، امضاي يابندگان و... ديده ‌است.

چند برگ قرآن مذکور پس از سرقت‌هاي پياپي و هم‌چنين بوسيدن و زيارت آن توسط زايرين از بين رفته است. به دليل اهميت تاريخي اين قرآن و نيز جايگاه بارز آن در اعتقادات مردم منطقه مقام معظم رهبري براي محفوظ ماندن قرآن از دستبردهاي احتمالي دستور داد جايگاهي محکم و مطمئن براي نگه‌داري اين قرآن بسازند.

هم‌اکنون قرآن در محفظه‌ شيشه‌اي ضد گلوله بدون شرايط محيطي از نظر دما و رطوبت نگهداري مي‌شود و نياز مبرمي به انجام امور حفاظتي و تحقيقاتي احساس مي‌شود.

قرآن مزبور در سال‌ ۱۳۷۱ به سرقت رفت که با تلاش نيروي انتظامي کشف و طي مراسم باشکوهي با شرکت هزاران نفر از مردم به محل خود برگردانده شد؛ در اين مراسم ده‌ها رأس گاو و گوسفند قرباني شد. آخرين بار نيز که در مرداد ۱۳۸۳ از مسجد روستاي نگل به سرقت رفته بود، اواخر آذر ۱۳۸۳ در جهرم در استان فارس کشف شد.

اهالي روستاي نگل تمايلي ندارند که قرآن در اختيار ميراث‌ فرهنگي باشد و ترجيح مي‌دهند قرآن در محل اصلي خود يعني مسجد روستاي نگل نگهداري شود. متأسفانه تا کنون هيچ‌گونه برنامه‌ي بررسي، مطالعاتي و مرمتي در باره‌ي اين قرآن نفيس صورت نگرفته است.

قرآن نگل يکي از مهم‌ترين جاذبه‌هاي گردشگري استان کردستان است و نزد مردم منطقه ابعاد معنوي اين اثر، ارزشي بسيار دارد.

مردم اعتقاد زيادي به اين کلام الهي دارند و در حل مشکلات و گرفتاري‌هاي زندگي خود از آن ياري مي‌جويند و قسم دروغ به آن را گناهي بزرگ و نابخشودني مي‌دانند.
روستاي نگل به‌دليل وجود اين قرآن، روزانه ميزبان صدها تن از مشتاقان و علاقه‌مندان آثار مذهبي و تاريخي است. اين قرآن هم‌اکنون تحت نظارت سازمان اوقاف بوده و هيأت امناي مسجد از آن نگهداري مي‌کنند.
منبع:گردشگري

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت دانلود رایگان]

[مشاهده در: www.freedownload.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 111]