آشنایی با باغ قدمگاه نیشابور

واضح آرشیو وب فارسی:سایت دانلود رایگان: این باغ در بستری کوهستانی و در دامنه جنوب کوه بینالود و رو به دشت نیشابور واقع شده است. این باغ از سمت جنوب به جاده نیشابور – مشهد اتصال می‎یابد.
از نیشابور حدود ۲۴ کیلومتر و از مشهد حدود ۱۰۰ کیلومتر فاصله دارد. این مکان به عنوان مکانی مقدس از سابقه طولانی برخوردار است. این باغ را زمانی به شاپور کسری و زمانی به حضرت علی(ع) و سپس به حضرت رضا (ع) نسبت داده‎اند. وجه تسمیه باغ با توجه به وجود سنگی سیاه است که جای دو پا بر آن نقش بسته است.
می‎گویند سال ۲۰۰ هـ . ق حضرت رضا (علیه السلام ) که از مدینه عازم مرو بودند، در این مکان توقف کرده و چون خواستند با خاک تیمم کنند، آبی جاری پدید آمد. این وقایع مهم، این مکان را به مکانی مقدس و ایمن برای زایران در کنار مسیر مشهد تبدیل کرد که در دوره‎های مختلف مجموعه‎ای میان راهی شامل: کاروانسرا، آب‌انبار، حمام و مکان‎هایی جهت اطراق زائران و مسافران در حاشیه خیابان شکل گرفت.

[تصویر: 30266%20%285%29.jpg]

شکل اصلی باغ کنونی در دوران صفوی و به دستور شاه عباس اول احداث شد و در دوره‌‌های بعدی در زمان شاه سلیمان صفوی و در دوران ناصرالدین شاه قاجار مرمت‎هایی جهت حفاظت و احیاء باغ صورت پذیرفت. آخرین مرمت و بهسازی مجموعة مذکور در سال ۱۳۵۰ توسط سازمان حفاظت آثار آغاز شده و تا به امروز ادامه دارد و به شماره ۲۳۶ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
کوشک هشت ضلعی، در مرکز باغ قرار دارد. در ضلع شرقی بقعه نیز چهار طاقی کوچکی قرار دارد که از چشمه‎ای جوشان حفاظت می‎کند. روایت است آب آن هنگام وضوی حضرت رضا (علیه السلام) جوشیده و جاری گردیده است و به میمنت آن را چشمه حضرتی می‎نامند.

[تصویر: 30266%20%286%29.jpg]

این باغ به عنوان بخش اول این مجموعه با مساحتی برابر ۱ هکتار، به صورت مربعی با ابعاد ۱۰۰*۱۰۰ متر و با دو ساختمان قدیمی در موقعیت مرکزی آن، مهمترین عنصر این مجموعه است. ین باغ منطبق با شیب کوهپایه بینالود در سه سطح، با اختلاف ارتفاع ۵/۱ متر از یکدیگر شکل گرفته است. در هر سطح، دو کرت بزرگ با درختان کاج وجود داشته که در دوره‎های بعد درختان چنار، گردو، و توت جایگزین بسیاری از درختان کاج شده است.
آبیاری باغ از طریق دو قنات، که قنات اولی، قنات اصلی از سمت بالا ده و قنات دوم از سمت پایین ده که در میانه باغ به قنات اولی می‎پیوندد صورت می‎گیرد که در حال حاضر قنات دوم جایگزین چشمه اصلی (چشمه حضرتی) می‎باشد. سردر وردی باغ با پلکانی در دو طرف در خارج از مجموعه به فضای محصور باغ مرتبط می‎شود و با آبنمایی در مرکز و کرتهای درختکاری شده به بقعه منتهی می‎شود.

[تصویر: 30266%20%287%29.jpg]

در بالای باغ دو کرت که استخر بزرگی در میان آن است وجود دارد که آب پس از ورود به استخر توسط جویهای باریکی به ۴حوض هشت گوش دور بقعه هدایت شده و توسط آبنمایی در محور مرکزی به حوضچه‎های بعد انتقال می‎یابد. پوشش گیاهی باغ درختان چنار، کاج، توت، گردو و زبان گنجشک می‎باشد که در میان این درختان، گونه‎های درختان چنار، کاج و توت کهنسال به چشم می‎خورد.

آشنایی با باغ کلات نادری
باغ کلات نادری در شهر کلات، شمال شرقی مشهد، در بستری کوهستانی، در میان دو رشته کوه در استان خراسان رضوی قرار گرفته است.یکی همان است که با نزدیک شدن به شهر کلات چشم‎اندازی حصار گونه دارد و شهر در این حصار قرار دارد و دیگری در سمت شمال است.
مجموعه باغ و عمارت خورشید برای آرامگاه نادر شاه افشار به سال ۱۱۶۰ هـ . ق به دستور وی ساخته شده است. این بنا بعدها در دورانی که آل جلایر (سده سیزدهم هـ . ق ) در این منطقه حکمرانی داشته با تغییرهای اندکی به صورت کاخ مورد استفاده قرار گرفت.
عمارت خورشید با معماری ویژه ایرانی، با بخشی استوانه‎ای شکل ( ۹۴/۲۰ متر از کف زیر زمین و ۳۰/۱۱متر بلندتر از پوشش طبقه هم کف) ساخته شد.

[تصویر: 30266%20%288%29.jpg]

سنگهای پر حجم و سنگین بنا، که موضوع آن‎ها انواع میوه‎های گرمسیری و پرندگانی چون طوطی است. گفته می‎شود احتمال دارد سنگ تراش‎های این بنا را نادر شاه از هند آورده باشد زیرا میوه‎هایی چون موز، آناناس و … در آن زمان در ایران وجود نداشته است تا سنگ تراشان ایرانی توانسته باشند شبیه آنها را حجاری کنند.
از نظام کاشت باغ بجز یک ردیف چنار کهنسال در باغچه غربی باغ و در کوچة غربی باغ که جزو عرصه باغ بوده، چیز دیگری بر جای نمانده است و همین ردیف درختان چنار کهن بعدها مبنای درختکاری‎های بقیه قسمت‎های باغ قرار گرفت و ۲۲۰ عدد درخت چنار کاشته شد که اکنون باغ با این درختان شکل گرفته است.

[تصویر: 30266%20%289%29.jpg]

در حال حاضر منبع آبرسانی اولیه باغ از بین رفته است و آب باغ بوسیله موتور پمپ از آب ذخیره شده در آب انباری که در زیر پیاده‎رو انتهای شرقی باغ ایجاد شده تامین می‎شود

آشنایی با باغ گلشن طبس
این باغ در شهر کویری شمال شرقی استان یزد و در بستر شهری و در انتهای شرقی خیابان گلشن طبس و بوسیله میرحسن خان، سومین حاکم طبس، از سلسله خوانینی که به وسیله نادرشاه به حکومت طبس منصوب شدند، احداث گردید.
این باغ با عمارتی در دو طبقه و زیرزمین کوچک، در یک نخلستان(۲۰۰۰ نفر خرما) با ابعادی در حدود ۲۶۶ متر در ۲۶۰ متر بنا شده و به شماره ۱۳۱۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
سردر ورودی باغ با نمایی از اندود گچ سفید، رو به میدان و سوی دیگر رو به باغ، با ایوانی دو ستونه و تزیینات آجری نقش‎دار ساخته شده است.

[تصویر: 30266%20%2810%29.jpg]

این باغ دارای دو خیابان اصلی متقاطع بوده و در مرکز آن حوضی است با ابعاد ۸۵/۲۵*۵/۷ متر و سه فواره، که محوطه باغ را به چهار مربع بزرگ تقسیم می‎کند.

[تصویر: 30266%20%2811%29.jpg]

که هر کدام از این مربع‎ها با گذرگاه‎های کوچکی به چهار کرت تقسیم شده، که در داخل آنها ۲۵۰۰ اصله مرکبات (درختان نارنج و…) و انار (۵۰۰ اصله) کاشته شده است.

[تصویر: 30266%20%2812%29.jpg]

این باغ بر روی امتداد جریان آب چشمه‎های سرد و گرم که به جانب طبس می‎آید شکل گرفته، آب از انتهای مجموعه وارد باغ شده و پس از آبیاری کرتها و حرکت در جویها و فواره‎ها از زیر هشتی ساختمان سردر می‎گذرد و به شهر می‎رود.
منبع: http://www.hamshahrionline.ir

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت دانلود رایگان]

[مشاهده در: www.freedownload.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 1075]