موسيقي سمفونيك ايراني

واضح آرشیو وب فارسی:سایت دانلود رایگان: پژمان اكبر زاده

سرآغاز ورود موسيقي هنري غرب به ايران و فعاليت هنرمندان ايراني در اين رشته به دهه هاي پاياني سدهء گذشته خورشيدي بازميگردد. زماني كه به پايمردي اميركبير مدرسه دارالفنون در تهران با همكاري استادان فرانسوي ، ايتاليايي و ايراني بنياد گرفت و رشته موسيقي نظامي نيز براي ايجاد دسته هاي موسيقي در ارتش در برنامه كار اين مدرسه قرار گرفت. شعبه موسيقي دارالفنون، اندك اندك، پس از گذر از فراز و نشيبب هاي فراوان، به يك مركز هنري مستقل به نام هنرستان عالي موسيقي (كنسرواتوار تهران ) بدل گشت و گروه كثيري از نوازندگان و آهنگسازان معاصر ايران را پرورش داد. همزمان با ارائه علمي و عملي موسيقي هنري غرب ( كه در ايران اشتباها” به نام ”موسيقي كلاسيك” خوانده مي شود) در كشور گروهي از هنرمندان ايراني كه از يكسو در اين رشته در داخل و خارج از ايران تحصيل كرده بودند و از يكسو به موسيقي ايراني نيز دلبستگي داشتند در صدد برآمدند نغمه هاي موسيقي ايراني را با اين موسيقي تلفيق نمايند. كوشش ها در آغاز توسط آلفرد لومر (موسيقي دان فرانسوي كه نقشي اساسي در ترويج، آموزش و شناساندن موسيقي هنري غرب به ايرانيان ايفا كرد) آغاز شد و بعدها توسط معدودي از شاگردانش چون غلامرضا مين باشيان ادامه يافت. چندين سال بعد گام هاي جدي تر بوسيله پرويز محمود و علينقي وزيري (البته هريك به شيوه خاص خود) برداشته شد و در دهه هاي بعد آثار ارزشمند ديگري از سوي آهنگسازاني چون امانوئل مليك اصلانيان، مرتضي حنانه، هوشنگ استوار، ثمين باغچه بان، حسين ناصحي، محممد تقي مسعوديه، حسين دهلوي، احمد پژمان و غيره پديد آمد. بخشي از اين آثار در كنسرتهاي اركستر سمفونيك تهران و بخشي ديگر با اركستر هنرستان عالي موسيقي، اركستر ژونس موزيكال ايران و گروه هاي ديگر به اجرا درآمد. بسياري نيز هيچگاه به اجرا در نيامدند. نه تنها پارتيتور (نت اركستر) اين قطعات كه براي مطالعه هنرجويان رشته آهنگسازي و پژوهشگران موسيقي ايران اهميت بسيار دارد به چاپ نرسيد بلكه خود آثار هم هيچگاه به طور مطلوب به ضبط نرسيد و در مجموعه هاي مدون در اختيار علاقه مندان قرار نگرفت. تنها در دهه هاي ۱۳۳۰ و ۱۳۴۰ بخشي از آثار امين الله حسين (آهنگساز ايراني الاصل مقيم فرانسه) همچون ” سمفوني خرابه هاي پرسپوليس ” با كمك مادي اداره هنرهاي زيبا در پاريس ضيط و به صورت صفحه منتشر شد. در سال ۱۳۵۷ نيز شش اثر از شش آهنگساز ايراني (هوشنگ استوار، امين الله حسين، محمد تقي مسعوديه، علي رهبري، حسين دهلوي و احمد پژمان) با حمايت وزارت فرهنگ و هنر ايران بو سيله اركستر سمفونيك نورنبرگ در آلمان (تحت رهبري علي رهبري) به ضبط رسيد و به نام “منظومه هاي سمفونيك از ايران” ( Symphonic Poems from Persia)در اروپا انتشار يافت. ولي با اينهمه همچنان بخش عظيمي از آثار سمفونيك آهنگسازان ايراني ناشناخته باقي ماند و بعضا” هرگز به اجرا درنيامدند. رهبران ايراني مقيم خارج نيز كه امكاناتي براي ضبط اين آثار داشتند علاقه اي به اينكار نشان نداند اخيرا” دكتر منوچهر صهبايي (تكنواز ابوا، موسيقي شناس و رهبر اركستر – مقيم سوييس) كه نزد تعدادي از برجسته ترين موسيقي دانان ايراني و اروپايي در تهران و استراسبورگ تحصيل نموده از امكانات اندك خود براي ضبط، اجرا و انتشار آثار سمفونيك آهنگسازان ايراني در ايران و اروپا استفاده كرده است. وي با صرف وقت و هزينه بسيار، تعدادي زيادي از اين آثار را جمع آوري، بازنويسي و براي ضبط بروي سي.دي و يا براي اجرا در كشورهاي مختلف در اروپا آماده كرده است. وي پايان نامه دكتراي خود را نيز كه در سال ۱۹۹۹ به زبان فرانسوي تحت عنوان (La Musique Poluphonique Persane 1868-1998) (موسيقي چند صدايي ايران ) به دانشگاه استراسبورگ ارائه شده به بررسي آثار آهنگسازان ايراني و تاريخچه موسيقي هنري غرب در ايران اختصاص داده است. پايان نامهء مذكور مورد توجه فراوان قرار گرفت و حتا دانشگاه در صدد چاپ آن بصورت كتاب برآمد كه متاسفانه به دلايلي تا كنون عملي نشده است. منوچهر صهبايي تا كنون سه سي.دي از آثاري را كه در بلغارستان، چك و اتريش به ضبط رسانده منتشر نموده است. نخستين سي. دي كه در سال ۱۹۹۹ در اتريش انتشار يافت ويژهء آثاري است مدرن از عليرضا مشايخي (از فعال ترين آهنگسازان مدرنيست ايران) و دو سي.دي ديگر كه در سال ۲۰۰۱ و ۲۰۰۲ انتشار يافته ويژه آثاري است از حشمت سنجري، مرتضي حنانه، ثمين باغچه بان، حسين دهلوي، محمد تقي مسعوديه، مصطفي كمال پورتراب كه در فرم هاي غربي ولي با الهام از موسيقي ايراني آفريده شده اند. مجموعه هاي ديگري نيز به ضبط رسيده كه در آينده منتشر خواهد شد. متاسفانه برخلاف آنچه در بسياري از كشور ها رايج است هيچ سازماني در داخل و خارج از كشور حمايتي از اين پروژه بزرگ ننموده و اين اقدام فرهنگي همچون بسياري از اقدامات مشابه به كوشش و با بودجه شخصي صورت پذيرفته است

منبع : سياه و سپيد

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت دانلود رایگان]

[مشاهده در: www.freedownload.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 196]