واضح آرشیو وب فارسی:فارس: خوش حساب هاي مالياتي جوركش بدحساب ها
يزدان فرنيا - بخش دوم: به رغم تصريح و تاكيد قانون ماليات هاي مستقيم (ماده 86) مبني بر تكليف پرداخت كنندگان حقوق و دستمزد ،متاسفانه اين تكليف قانوني به ميزان وسيعي صورت نمي گيرد و به اين ترتيب است كه ماليات بر حقوق و دستمزد واقعي وصول نمي شود. همچنين برخلاف تصور شكاف بين درآمد ماليات واقعي بالقوه و ماليات وصول شده به نظر مي رسد در بخش رسمي و عمدتاً دولتي و شبه دولتي، ماليات بر حقوق و دستمزد از كارايي مناسبي برخوردار باشد كه البته اين كارايي به نظر مي رسد مديون فشار مضاعفي است كه بر دوش كارگران و كاركنان موجود در تور مالياتي قرار دارد.وجود چنين وضعيتي عدالت مالياتي را زير سوال مي برد به عبارتي به نظر مي رسد عدم پرداخت ماليات برخي اقشار از طريق اقشار ديگري كه در تور مالياتي قرار دارند، جبران شده است.
به عبارتي خوش حساب ترين پرداخت كنندگان ماليات بار بدحساب ترين ها را در جامعه به دوش مي كشند.ماليات بر درآمد كه در بند دوم ماليات هاي مستقيم منعكس مي شود، شامل ماليات بر حقوق، مشاغل، مستغلات و... است. ماليات بر درآمد از كل درآمدهاي مالياتي با نوسانات شديد همراه بوده است. سهم اين ماليات در كل ماليات هاي مستقيم در سال 1351 حدود 2/37 درصد و در سال 1356 حدود 25درصد بوده است. مهم ترين بخش از ماليات بر درآمد از نظر ميزان وصولي ماليات بر حقوق است كه در سال 1351 حدود 60درصد و در سال 1356 حدود 69 درصد بوده است. ماليات بر مشاغل نيز طي سال هاي مشابه به ترتيب 7/26 درصد و 5/19 درصد از ماليات هاي مستقيم را به خود اختصاص داده است. سهم اندك ماليات بر درآمد مشاغل نسبت به كل درآمدهاي مالياتي در سال هاي
56-1351 بيانگر ساخت غيرمنطقي سيستم مالياتي است كه طي همان ده ها سال شكل گرفته است و پس از انقلاب نيز به رغم تغييرات اندكي كه در آن صورت گرفته داراي همان بافت گذشته است. در سال 1358، اولين سال پس از انقلاب سهم ماليات بر درآمد از كل درآمدهاي مالياتي به 63/19 درصد رسيد و سپس با يك روند نزولي تا سال 1363 به كمتر از 12 درصد كاهش پيدا كرد. سهم ماليات بر درآمد در سال 1364 با 6/28 رشد به 2/13 درصد از كل درآمدهاي مالياتي رسيد در حالي كه 5/3 درصد از كل درآمدهاي مالياتي از محل ماليات بر درآمد صاحبان مشاغل تامين شده است و به رغم رشد سريع تر ماليات بر مشاغل نسبت به ماليات
بر حقوق، كماكان بار سنگين ماليات بر درآمد با توجه به روند صعودي قيمت ها برعهده حقوق بگيران قرار داشته و صاحبان مشاغل مختلف با توجه به درآمدهاي مختلف مكتسبه، ماليات واقعي خود را پرداخت نكرده اند. طي سال هاي 76-1373 روند رو به افزايش ماليات بر درآمد ادامه داشته است. شايان ذكر است كه در سال 1375، وصولي حاصل از ماليات بر درآمد به ميزان 4/81 درصد بيشتر از بودجه مصوب تحقق پيدا كرد. به عبارت ديگر 5/3 برابر رقم مصوب تحقق يافته و ميانگين سهم آن در كل درآمدهاي مالياتي طي سال هاي مذكور حدود 3/20 درصد بوده است. عملكرد ماليات بر درآمد در سال 1377 تقريباً درحد بودجه موصب تحقق پيدا كرده و سهمي معادل 8/20 درصد بوده است. در اين سال نسبت ماليات دريافتي از حقوق بگيران بخش هاي خصوصي و عمومي به ماليات مشاغل به ميزان 2/94 درصد بوده است. (اين نسبت ها در سال 1375 و 76 به ترتيب برابر 8/131 و 8/101 درصد بوده است) مقايسه اين نسبت ها نشان دهنده بهبود نسبي در شناسايي وصول ماليات بر مشاغل مي باشد. بديهي است با توجه به ظرفيت بالقوه اين گروه مالياتي، هنوز درآمد وصول شده از محل ماليات بر مشاغل با پايه مالياتي وسيع موجود متناسب نمي باشد. طي سال هاي 80-1378 روند روبه افزايش رشد ماليات بر درآمد همچنان ادامه يافته است به طوري كه در سال 1380 همه اقلام تشكيل دهنده ماليات بر درآمد نسبت به سال قبل از افزايش برخوردار بوده و در همه سال هاي مذكور وصولي حاصل از ماليات بر درآمد كمتر از رقم بودجه مصوب تحقق پيدا كرده است. طي سال هاي 1381 تا 1385 نسبت ماليات بر درآمد به كل درآمدهاي مالياتي به ترتيب 3/16، 8/13 ، 9/13 ، 3/11 و 8/12 درصد بوده است كه تقريباً روند كاهشي را پيموده است.
دوشنبه 18 شهريور 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 72]