تكاپوي اروپا براي خريد گاز ايران‌

واضح آرشیو وب فارسی:هموطن سلام: تكاپوي اروپا براي خريد گاز ايران‌
ظاهرا مناقشه آبخازيا و اوستياي‌ جنوبي ميان غرب و روسيه در حال تبديل به يك فرصت مناسب اقتصادي براي اقتصاد انرژي و صادرات گاز ايران است.
ظاهرا مناقشه آبخازيا و اوستياي‌ جنوبي ميان غرب و روسيه در حال تبديل به يك فرصت مناسب اقتصادي براي اقتصاد انرژي و صادرات گاز ايران است.
پس از اختلافات نسبتا گسترده‌اي كه ميان غرب و روسيه در مسائل سياسي مربوط به گرجستان و تبعات آن رخ داده، غرب از اقدامات تلافي‌جويانه روسيه بويژه در زمينه صادرات انرژي و گاز- كه پاشنه‌ آشيل تعداد زيادي از كشورهاي اروپاي‌غربي محسوب مي‌شود هراس دارد.
بخصوص آن‌كه زمستان نيز نزديك است و پايان ماه سپتامبر زمان تجديد‌نظر در قيمت و شرايط فروش گاز به مشتريان نيازمند است لذا كشورهاي مهم اروپا چون فرانسه، مجارستان، اتريش، اسلواكي، آلمان و لهستان كه با مروري كوتاه بر تاريخچه رفتار روسيه و بازي اين كشور با كارت قدرتمند نفت و گاز دست‌كم در دوسال و نيم گذشته‌ بخوبي آشنا بوده و طعم تلخ آن را چشيده‌اند و متنوع‌سازي منابع تامين نفت و گاز را جدي‌تر گرفته‌اند.
اروپا براي متنوع‌سازي منابع انرژي خود گزينه‌هاي متعددي را پيش روي دارد كه تركمنستان و كشورهاي حاشيه خزر و نيز كشورهاي شمال قاره آفريقا با توجه به برخورداري از منابع نسبتا غني نفت و گاز، گزينه‌هاي مناسبي براي اين منظور هستند، اما مي‌توان ادعا كرد مهمترين كشوري كه در اولويت متنوع‌سازي منابع نفت و گاز اروپا قرار دارد و از هر جهت قابل اطمينان است، در نام «ايران» خلاصه مي‌شود. ايران پس از روسيه دومين ذخاير گاز طبيعي جهان را در اختيار دارد و از اين نظر يك سر و گردن از رقباي خود بالاتر است.
لذا اتحاديه اروپايي در چند روز گذشته تكاپوي سياسي قابل توجهي را براي برقراري تماس‌هاي سياسي و ديپلماتيك با تهران آغاز كرده تا از 2 روش مذاكره بر سر پروژه‌هاي جديد احداث خط لوله و فعال‌سازي ظرفيت‌هاي قراردادي قبلي با چالش كمبود گاز احتمالي از سوي روسيه هر چند اين اتفاق در بلندمدت عملي شود مقابله كند.
بنا به گفته منابع ديپلماتيك در تهران اولويت نخست اتحاديه اروپايي استفاده از ظرفيت‌هاي قراردادي قبلي است كه به دلايل سياسي به بايگاني سپرده شده‌اند، به اين صورت كه تفاهمنامه آن به امضاء رسيده، اما وارد فاز اجرايي نشده است.

خاطرات سرد اروپا از روسيه‌
طي سال گذشته تا همين هفته‌هاي اخير سال 2007، ساكنان اروپاي‌غربي نگران تامين گاز خود از روسيه‌ بوده‌اندودر اين راه، خاطرات سردي در حافظه دارند. معروف‌ترين اين خاطرات، سخنراني 31 دسامبر 2005 ولاديمير پوتين، رئيس‌جمهور سابق روسيه است كه طي آن تا اول ژانويه 2006 به اكراين كه يكي از نزديك‌ترين متحدان غرب در قلمرو شوروي سابق محسوب مي‌شود فرصت داد تا يا قيمت جديد اعلامي اين كشور براي خريد گاز را بپذيرد يا با قطعي گاز مواجه شود.
در فرمان پوتين به مدودف، رئيس جمهور فعلي روسيه كه در آن زمان مدير شركت گازپروم روسيه بود قيمت گاز اكراين از 50 دلار در هر هزار مترمكعب به 230 دلار افزايش يافته بود.
با اين حال رئيس‌جمهور غربگراي اكراين از پذيرش اين پيشنهاد سر باز زد و روسيه نيز گاز اين كشور را قطع كرد و طبيعتا گاز ترانزيتي اروپا كه از خاك اكراين مي‌گذشت نيز با افت 50 درصدي مواجه شد و بخش زيادي از اروپا در سرماي شديد با نبود يا كمبود گاز مواجه شدند. با اين حال اين تنها خاطره بد اروپاييان از گاز روسيه نبود.
سال 2006 نيز تنها چند ساعت پس از پيروزي مدودف، گازپروم از اكراين خواست بدهي 5/1 ميليارد دلاري خود بابت خريد گاز را بپردازد و اين مساله چالش ديگري در تامين گاز اروپا ايجاد كرد كه البته به‌شدت مورد قبل نبود.
روسيه علاوه بر اكراين فشارهايي به ساير ترانزيت‌كنندگان نفت و گاز به اروپاي غربي از جمله گرجستان و ارمنستان نيز وارد كرد. به عنوان مثال، آبان‌ماه 85 قيمت گاز صادراتي به ارمنستان را از 110 دلار براي هر يكهزار متر مكعب به 230 دلار يعني بيش از دو برابر افزايش داد.
مجموع اين رويدادها اروپا را به اين نتيجه رسانيده است كه اتكاي بيش از حد اين قاره به تامين انرژي از سوي روسيه چالش مهمي به حساب مي‌آيد كه بايد آن را رفع و منابع تامين انرژي را متنوع و از حالت اتكا به يك منبع خارج كرد.
رخ دادن مناقشه نظامي اخير در مناطق جدايي‌طلب آبخازيا و اوستياي جنوبي و هراس از واكنش تاخيري روسيه در آستانه فصل سرما دوباره درستي اين نظر را به اثبات رسانيده و لذا ديپلمات‌ها در حال بستن چمدان‌ها به سوي تهران هستند.

هيات‌ها در راه تهران‌
خبرنگار ما كسب اطلاع كرد كه چند هيات عالي‌رتبه سياسي اقتصادي براي مذاكره در به جريان انداختن پروژه‌هاي قبلي صادرات گاز ايران به اروپا در راه تهران هستند. نخستين و بزرگ‌ترين اين هيات‌ها به سرپرستي كميسر انرژي اتحاديه اروپايي تا 2 هفته آينده وارد تهران مي‌شود.
هدف سفر اين هيات در 2 محور خلاصه شده است. محور اول احياي تفاهمنامه امضا شده ميان ايران و تركيه در تيرماه 86 به منظور صادرات گاز ايران به اروپا از خاك اين كشور ودوم مذاكره براي طراحي و گشودن پروژه‌هاي جديد خط لوله از مبدا ايران است.
كاظم وزيري‌هامانه، وزير سابق نفت، ايران و حلمي گولر وزير انرژي تركيه 23 تيرماه 86 تفاهم‌نامه‌اي را امضا كردند كه براساس آن تركيه در ازاي مشاركت در ميدان گازي پارس جنوبي، اجازه احداث خط لوله و ترانزيت گاز ايران به اروپا از خاك خود را بدهد اما تاكنون اين امر در حد همان تفاهم‌نامه باقي مانده است اما بجز هيات ياد شده، شركت اگ ال سوئيس كه اسفندماه 86 قرارداد 22 ميليارد يورويي صادرات گاز ايران به سوئيس را با شركت ملي گاز ايران امضا كرد نيز اين روزها از طريق وزير امور خارجه سوئيس خانم ميشلين كالمي ري در حال اعزام يك هيات عالي‌رتبه به ايران است.
ظاهرا هدف اين هيات تسريع بخشيدن به اجرايي شدن اين قرارداد 25 ساله و احداث خط لوله‌اي است كه قرار است تا سال 2010 تكميل شود و هر سال 5/5 ميليارد متر مكعب گاز را به سوي اروپا گسيل دارد. اين هيات ماموريت دارد قرارداد امضاشده با ايران را بسرعت پيش ببرد و در اين راه از پشتيباني سياسي و مالي اتحاديه اروپايي نيزبرخوردار است.
منابع ديپلماتيك در تهران به خبرنگار ما گفتند كه ظاهرا اروپا رايزني‌هاي زيادي را با آمريكا براي عدم ايجاد مزاحمت در راه گسترش همكاري‌هاي گازي جديد ايران اروپا آغاز كرده و در نظر دارد تا آمريكا را از استفاده از قانون ممنوعيت سرمايه‌گذاري بيش از 20 ميليون دلار در صنايع نفت و گاز ايران باز دارد.
اين منابع افزودند: با اين‌كه احتمال تفاهم آمريكا و اروپا در اين باره وجود دارد، اروپايي‌ها اين بار با پيشنهادهاي اقتصادي وسوسه‌انگيزي قدم به تهران مي‌گذارند و گفته مي‌شود اساس اين پيشنهادها بر اين است كه در صورت انصراف ايران از پروژه خط لوله صلح و چشم‌پوشي از صادرات زمانبر نامعلوم گاز به هند و پاكستان، اتحاديه اروپايي آماده است كل ظرفيت گاز اختصاص‌يافته به اين پروژه را به سوي قاره خود تغيير جهت دهد.
اين است كه بايد انتظار داشت تا هفته‌هاي آينده اخبار جذابي از مذاكره تهران با خريداران نيازمند و عجول گاز به گوش رسيده و ديپلماسي اقتصادي كشور روزهاي پركاري را تجربه كند.
دوشنبه 18 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: هموطن سلام]

[مشاهده در: www.hamvatansalam.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 94]