واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: جهيزيه، بلاي جان دخترها و پسرها بايد دانست كه تلاش براي ريخت و پاش و خرجكردنهاي بيمورد تنها سبب بروز تنگنا در زندگي ميشود، مثنوي هفتاد من كاغذ خريد جهيزيه از آن حكايتهايي است كه تمام شدني نيست. داستان با خواستگار به توافق رسيدن و تهيه پول براي خريد لوازم خانگي داستاني است كه همه آناني كه ازدواج كردهاند يا بهزودي ازدواج خواهند كرد با آن آشنايند. كار از آنجا شروع ميشود كه دختري با هزاران آرزو با پشتوانه مالي پدر راهي بازاري ميشود كه آنقدر رنگين و فريبنده است كه هر بينندهاي را به ولع مياندازد. شايد كمتر جواني وجود داشته باشد كه در چنين شرايطي پا بر خواستهاش بگذارد و با قناعت پيشه كردن به فكر درست هزينه كردن پولهاي پدر باشد، چرا كه جذبه كالاهاي لوكس هميشه بيشتر از نداي درون است. البته اگر خانواده دختر اوضاع مالي خوبي داشته باشد ميتواند در برابر خواستههاي فرزند انعطاف نشان داده و آرزوهاي او را برآورده كند، اما مشكل آن زماني است كه دختر از مواضعش پايين نيامده و قلك خانواده هم خالي باشد. اگر كمي با دقت به اطراف خود نگاه كنيد بيگمان چند مورد از اين آدمهايي را كه بهخاطر كم يا يكدست نبودن جهيزيه بناي ناسازگاري گذاشتهاند را خواهيد ديد. به گمان اين افراد داشتن جهيزيهاي كامل آنقدر به افراد شان و منزلت ميدهد كه ارزش آن را دارد كه براي به دست آوردنش خود را به زحمت بيندازند. البته اين آدمها بيراه هم نميگويند، چراكه سالهاست عقل آدمها به چشمشان است. اما اين روزها اوضاع كمي بدتر شده است و تجملگرايي در پوست و گوشت بيشتر افراد نفوذ كرده است و همه آدمها از هر طبقه اجتماعي را درگير كرده است. البته اگر ثروتمندان جامعه در اين ماراتن بيفتند نه عجيب است، نه غيرممكن. ولي آنوقتي كه متوسطهاي جامعه دست به تقليد ميزنند و روزگار را بر خود تنگ ميكنند مشكلات شروع ميشود. چند ترفند رايج در اين ميان هستند كساني كه با ترفندهايي ويژه و به رخ كشيدن آداب و رسومي كه پيش از اين به آن پايبند نبودند، مشكل خود را حل ميكنند. يكي از اين راهها انداختن بخشي از بار خريد جهيزيه بر دوش داماد است؛ همان اتفاق ناخوشايندي كه به رسمي متداول تبديل شده است.البته در بعضي از خانوادهها تامين بخشي از جهيزيه در حالي به عهده داماد گذاشته ميشود كه او پيش از اين مبلغ شيربها را نيز پرداخته است. در اين قبيل خانوادهها رسم بر اين است كه داماد دستكم سرويس چوبي خانه را تهيه كند. اين در حالي است كه در برخي ديگر از خانوادهها تهيه اين كالاها كه گرانقيمتترين بخش جهيزيه است، تنها بخشي از فهرست خريد خانواده عروس را شامل ميشود. در اين ميان عدهاي نيز هستند كه دست به كار عجيبتري ميزنند. آنها پس از جلب اعتماد و محبت پسر فهرستي از كالاهاي مورد نياز خود به همراه نام برندهاي تجاري مورد نظر را بهدست پسر ميدهند تا او هر چه سريعتر نسبت به تهيه آن اقلام اقدام كند. جالب اينجاست كه اين دسته از افراد ماركهايي را در فهرست مورد نظر خويش درج ميكنند كه هرگز خود قادر به خريد آنها نبودهاند. در مقابل عدهاي نيز هستند كه با هماهنگي با داماد خريد برخي لوازم موردنظر را به عهده داماد ميگذارند به شرطي كه او در مقابل خانوادهاش هرگز به اين كار اقرار نكند. دست بالاي دست... اما در اين بازي نابخردانه گاه پسرها نيز شگردهايي را به كار ميبندند. نمونه آنكه عدهاي تلاش ميكنند تا خواستههاي خانواده عروس را با كمترين هزينه تهيه كنند. براي همين سري به بازار دستدوم فروشها ميزنند و تميزترين سرويس چوب را از آنجا تهيه ميكنند. البته اين به شرطي شدني است كه عروس خانم اصراري بر همراه شدن شوهرش در خريد نداشته باشد، چرا كه بيشك پس از برملا شدن موضوع هيچ دختري راضي به استفاده از وسايلي كار كرده نميشود. در اين ميان پسرهايي نيز هستند كه قادرند همسر آينده خود را متقاعد به كوتاه آمدن از فهرست ياد شده كنند، بهطوريكه عروس خانم به ماركهايي به غير از برندهاي مورد نظر راضي شود. چند اشتباه رايج ولي در روند ازدواج مسائل بحراني بيش از اين حرفهاست. بيشك همه ما در اطراف خود آدمهايي را سراغ داريم كه به خاطر جا نماندن از قافله چشم و همچشمي حاضرند زير بار وام و قرض كمر خم كنند، اما به قول خودشان سر بلند باشند. كم نيستند پدر و مادرهايي كه به اصرار فرزند يا به خواست خود زير فشار چند ميليون بدهي ميروند تا دختر را با كولهباري آبرومند راهي خانه بخت كنند در حالي كه غافلند خوشبختي نه از جنس اسراف است و نه از جنس چشم و همچشمي. در اين بين كساني نيز هستند كه رابطهاي بيثمر ميان چيزهايي چون زيبايي دختر يا تحصيلاتش با ميزان جهيزيه برقرار ميكنند، عدهاي ديگر هم معتقدند ميان ميزان مهريه و جهيزيهاي كه عروس به خانه داماد ميآورد رابطهاي منطقي وجود دارد. اما اين باورها در حالي به مرور زمان در باورهاي ايرانيان رسوخ كرده كه در گذشته جهيزيه در حد فراهم كردن ضروريترين وسايل زندگي و به عنوان هديهاي از سوي خانواده عروس بوده است. جهيزيه عاملي براي قدرتمندشدن البته دختري كه با جهيزيه به خانه شوهر ميرود در فرهنگ ما ارزش زيادي دارد، به گونهاي كه چنين دخترهايي با پشتوانه خوب مالي در زندگي ميتوانند نوعي حكومت خودمختار داشته باشند و بيشتر وقتها با قدرتي ساختگي بر مردها فرمانروايي كنند. البته دختراني كه همسر را وادار به خريد اقلامي از جهيزيه ميكنند بايد بدانند كه مرد نيز ميتواند از اين قدرت ساختگي استفاده كند و با به رخ كشيدن اين مساله زندگي را به محل تاخت و تاز تبديل كند. از هنديها خوشبختتريم اما اوضاع ازدواج و تهيه جهيزيه در ايران هر چه قدر نابسامان باشد اوضاع آن از كشور هندوستان بهتر است. چندي پيش بود صفحه حوادث بيشتر روزنامهها به مرگ عروسي هندي اشاره داشت كه نداشتن جهيزيه عامل كشته شدنش بود. در اين خبر آمده بود كه دختر 17 سالهاي به نام چامپا در شهر پاتنا با رانجيت كومار 28 ساله ازدواج كرده و به خاطر نداشتن جهيزيه هر روز كتك خورده تا اينكه يك روز به دست همسرش و زير بار كتك از دنيا رفت. البته او پيش از مرگش اميدوار بود كه با به دنيا آمدن فرزندش آزارهاي همسرش كاهش يابد، ولي پيشبينياش درست از آب در نيامد و پيش از به دنيا آمدن فرزند، خود از دنيا رفت. اما اين پايان راه نيست، چرا كه مانند اين زن در هندوستان فراوان هستند بهطوريكه آمارها نشان ميدهد در سال 2005 هر 77 دقيقه يك زن به خاطر نداشتن جهيزيه مورد قبول بهدست همسر يا خانواده شوهر كشته ميشود. البته كارشناسان شوراي جرم و جنايت هندوستان بر اين باورند كه 6787 قتلي كه در اين سال روي داده است، تنها گوشهاي از جنايات رخ داده در اين كشور است. در هندوستان خانواده داماد از اين حق برخورداراست كه به هر نوعي با عروس خانواده رفتار كنند و حتي اگر دست به خون او نيز آلوده كنند، قانون جز زندان براي آنان نميشناسد. در اين ميان نكته قابل تامل نوع برخورد دولت هندوستان با قاتلان همسر است چرا كه در اين كشور كشتار زنان به خاطر مهريه امري عادي به نظر ميرسد. براي همين است كه بيشتر قاتلان بدون مجازات رها ميشوند و زنان باردار تلاش ميكنند تا جنين دختر را نابود كنند. بهترين كار اما بهترين كار در زندگي مشترك تلاش براي خوب زيستن است چراكه حتي آناني كه در مسير چشم و همچشمي و مسابقه با ديگران نيز افتادهاند به دنبال خوشبختي ميگردند... واقعيت اين است كساني ميتوانند خوشبخت زندگي كنند كه تمام حواشي را كنار زده و با تمام وجود به متن آن توجه كنند. بايد دانست كه تلاش براي ريخت و پاش و خرجكردنهاي بيمورد تنها سبب بروز تنگنا در زندگي ميشود، در حالي كه حفظ سنتهاي اشتباه در زندگي نيز تنها سبب ايجاد كدورت خواهد شد.جام جم-مريم خباز
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 597]