نگاهي به مدرسه فقاهت در فضاي مجازي

واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: نگاهي به مدرسه فقاهت در فضاي مجازي
گروه خبرنگاران افتخاري / ميترا توسلي: بالا بردن سطح علمي طلاب حوزه‌هاي علميه شهرستان‌ها از دغدغه‌هاي مسؤولان حوزه‌ها است؛ اما مشكل عمده، محدود بودن اين مدارس در بهره مندي از استادان توانمند در سطوح بالاي درسي است.
در حال حاضر نسبت به اسكان اساتيدي كه از قم و ديگر نقاط كشور جهت تدريس به اين مدرسه علميه اعزام مي‌شوند با مشكل روبرو هستيم و در صورت ساخت استاد سرا، مشكل اسكان اساتيد برطرف مي‌شود.

طلاب اين مدرسه علميه بعد از پايان رسائل و مكاسب، براي‏ ادامه تحصيل به قم يا ديگر شهرهاي بزرگ مهاجرت مي‏كنند.

براي بالا بردن سطح علمي طلاب دو گزينه پيش رو است:

1ـ طلبه به قم بيايد؛

2- استاد به شهرستان برود.

هر دو كار شدني است؛ اما هزينه‌ها و معضلات خاص خود را دارد و آيا راه سومي هم هست كه استاد، همزمان با تحصيل در قم، براي طلبه شهرستاني نيز تدريس كند. به عبارت ديگر آيا طلبه مي‌تواند از شهرستان، درس‌هاي حوزه علميه قم را انتخاب كند و با پرسش‌هاي علمي از راه دور به پاسخ دست يابد.

در تدريس و كلاس زنده، سه مسأله اصلي مهم است؛ امكان انتخاب استاد مطلوب، شنيدن صداي استاد و پرسش و پاسخ مستقيم؛ بنابر اين با فراهم‌شدن زمينه بهره‌مندي طلاب شهرستاني از درس‌هاي حوزه علميه قم، با رعايت سه مورد بالا، كار مناسبي براي بالا بردن سطح علمي حوزه‌هاي شهرستاني صورت مي‌گيرد.

تأمين استاد خُبره براي دروس اصلي و جنبي حوزه‌هاي شهرستاني دست‌كم به تعداد دروس ارائه شده و با حق انتخاب طلاب، ضمن بالا بودن هزينه‌هاي اسكان و رفت‌وآمد، در عرصه عمل امكان‌پذير نيست؛ چون در اين زمينه محدوديت‌هاي فراواني وجود دارد.

همچنين به جز كمبود استاد متخصص، ظرفيت مشخص قم براي پذيرش طلبه شهرستاني و هزينه‌هاي گزاف آن بر مسؤولان پوشيده نيست. اين در حالي است كه با مهاجرت طلاب به قم براي شركت در دروس بالاتر، شهرستان‌ها را از حضور فضلاي بومي محروم كرده و امور جنبي حوزه‌ها همچون امام جماعت مساجد و ... با ركود مواجه مي‌شود. ديگر اين كه فرصت تدريس براي سطوح مقدماتي از طلاب سطوح عالي، از بين مي‌رود.

اگر طلبه‌اي كه در حوزه شهرستان دروس رسائل و مكاسب را گذرانده، بتواند قدرت انتخاب داشته باشد و از ميان اساتيدِ يك درس، يكي را انتخاب و در درس وي شركت كند و به عبارت ديگر تنوع استاد و توانمندي استاد را از يك سو داشته باشد و از سوي ديگر با مراكز تبليغي شهر خود مرتبط باشد، در اين صورت هم مردم به روحاني بومي دسترسي دارند و هم طلبه سطح علمي‌اش را ارتقا مي‌دهد.

با اين حال چه راهكاري را بايد برنامه‌ريزي كرد كه هم قدرت انتخاب براي طلبه فراهم شود و هم طلبه در وطن خود مستقر باشد.

گزينه‌هاي مطلوبي كه براي حوزه‌هاي شهرستاني لازم است:

• امكان انتخاب استاد متخصص با شيوه تدريس مطلوب،

• دسترسي به استاد در تمام پايه‌ها،

• استفاده زنده از صدا و تصوير استاد،

• ارتباط مستقيم جهت تبادل نظر و پرسش و پاسخ درسي،

• امكان گزينش استاد از حوزه‌هاي قم، مشهد، نجف و ديگر شهرها،

• مباحثه با طلاب ساير شهرستان‌ها،

• بهره‌مندي از چند درس و مقايسه آن‌ها،

• دسترسي به تقريرات ديجيتالي دروس و جستجوي واژگاني در آن،

• استفاده برابر خواهران و برادران از استادان خبره و بنام حوزه.

اين موارد تنها در صورتي امكان‌پذير خواهد بود كه راهكار فني آن موجود باشد. اين مهم در شبكه اينترنت و قالب آموزش مجازي دست‌يافتني است.

اكنون به همت متخصصان كشورمان، با تكيه بر دانش فني بومي،‌ سامانه‌اي جهت برگزاري زنده و مستقيم كلاس‌هاي درس، از راه‌دور فراهم شده و در اختيار حوزه‌هاي علميه قرار گرفته است.

طرح«مدرسه فقاهت» سال 85 به دست شماري از دانش آموختگان حوزه و دانشگاه، تدوين و خدمت تعدادي از بزرگان حوزه علميه قم مطرح شد كه با حمايت آنان، بخشي از آن اجرايي شده و تا رسيدن به مراحل كمال، نيازمند حمايت بخش‌هاي مختلف حوزه است.

اجراي كامل اين طرح، نيازمند پوشش اينترنتي مناسب در مراكز تدريس قم و ارتباط اينترنتي مناسب در شهرستان‌ها است. همچنين بايد طلاب براي استفاده از ابزارهاي موجود، آموزش ببينند.

اين سامانه از بيستم آذر 85 با پخش درس خارج فقه حضرت آيت‌الله مكارم شيرازي آغاز به كار كرد و درس خارج فقه حضرت آيت‌الله نوري همداني و خارج اصول حضرت آيت‌الله سبحاني را تا پايان سال تحصيلي پوشش داد.

همچنين از ابتداي سال تحصيلي 86، درس تفسير آيت‌الله جوادي آملي نيز از اين طريق پخش شد و در بهار سال 87 درس خارج فقه حضرت آيت‌الله بهجت نيز پوشش داده شد. نرم افزار مدرسه فقاهت از روي پايگاه اينترنتي www.eShia.ir قابل دريافت است.

درباره پوشش اينترنتي مراكز تدريس قم اقدام اوليه صورت گرفت كه فراهم‌سازي امكانات در شهرستان‌ها نيز با توجه به زير‌ساخت‌هاي موجود در كشور، به راحتي و با هزينه اندك دست‌يافتني است.

در پايان بايد گفت؛ تدبير و سياستگذاري مديران مدارس، نقش كليدي در اجراي بي عيب و نقص اين طرح دارد. ارتقاي سطح علمي طلاب در پايه‌هاي بالاتر همراه با حفظ ارتباط با مدرسه و نظم و ترتيب و برگزاري آزمون‌هاي مناسب ‌با شيوه‌هاي نوين، بسته به توان اين مديران است.

شايد لازم باشد در اين زمينه با رايزني و بهره‌گيري از تجربيات ديگر نهادهاي آموزشي، آيين‌نامه استواري را تنظيم و ابلاغ كرد تا طلاب، ضمن سودبردن از امكانات نوين، دچار آسيب‌هاي آن نشده و از اهداف اوليه حوزوي و روش‌هاي قديم آن چون پيش‌مطالعه، حضور منظم در كلاس و مباحثه و تقرير درس ‌محروم نشوند.
شنبه 2 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]

[مشاهده در: www.iqna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 1400]