واضح آرشیو وب فارسی:مهر: روز جهاني مسجد - 2كاركردهاي متعدد مساجد ؛ حلقههاي مفقوده امروز
خبرگزاري مهر - گروه دين و انديشه: مساجد در طول تاريخ اسلام كاركردهاي متنوع و متعددي داشته و همواره تأثيرگذار و سازنده بودهاند، اما اين كاركردها طي سالهاي گذشته كمتر مورد توجه قرار گرفته و شرايطي ايجاد شده كه بيشتر مساجد تنها حكم اماكني براي عبادت و اقامه نماز را دارند .
مسجد، پايگاههايي براي تفكر، تدبر، تصفيه روح، خلوص و اتصال بنده به خالق يكتا است . اما براي آنكه مساجد جايگاه واقعي خود را داشته و اين مكانها همواره فضايي آرام بخش و امن داشته باشند شرايطي خاص لازم است كه عدم برخورداري از اين شرايط ضعفهايي را موجب و كاركردهاي مساجد را با مشكلاتي مواجه خواهند كرد .
شك نيست برطرف كردن ضعفهايي كه امروزه برخي مساجد از آنها رنج مي برند ضرورتي براي ارتقاي جايگاه و قوت بخشيدن به فعاليتهايي است كه اين پايگاههاي معنوي و فرهنگي دارند .
يكي از ضعفهاي مساجد نداشتن متولي مشخص است . در حال حاضر دستگاهها و نهادهاي مختلفي به صورت مستقيم و يا غيرمستقيم بر امور مختلف مساجد نظارت دارند . اين چندگانگي موجب مي شود بسياري از مسئوليتهاو فعاليتها از سوي دستگاههاي متعدد ناديده گرفته شده و هر يك ديگري را مسئول رسيدگي به اموري بدانند، همين امر زمينه بي توجهي و خلأ رسيدگي به موارد بسياري را براي مساجد كشور فراهم مي آورد .
از ديگر ضعفهايي كه برخي مساجد از آن رنج مي برند نداشتن متولي آگاه ، خوش فكر و خلاق است . شك نيست متوليان مساجد برنامه ريزاني هستند كه مي توانند مساجد محلات مختلف را فعال و كاركردهاي آنها را در سطوح مختلف ارتقا بخشند .
مديريتي شايسته مساجد است كه با در نظر گرفتن شرايط مكاني و زماني ، مديريتي اصولي و اساسي اعمال كند. در واقع ضروري است مديران مساجد امكاناتي را كه در اختيار دارند به دقت شناسايي كنند .
درپي آگاهي از امكانات، مدير مسجد بايد موقعيت مكاني آن را به درستي ارزيابي و تجزيه و تحليل كرده و با در نظر گرفتن نيازها و روحيات گروههاي سني مختلف، شناخت دقيق و هدفمند ، برنامه هاي فرهنگي ، تبليغي ، علمي ، فرهنگي را تدوين و بر اجراي آنها نظارت داشته باشد .
چنانچه مدير بتواند با آگاهي و دقت نظر در اين امر، تلاش و فعاليتهاي پيش بيني شده را اجرايي كند، مي تواند در سازندگي و بالندگي فرد و جامعه مفيد و مؤثر واقع شود.
مديران مساجد مي بايست با شرايط روز و نيازهاي اقشار مختلف به ويژه جوانان به خوبي آشنا بوده و با توجه به نيازها فعاليتهاي مساجد را برنامه ريزي و اجرا كنند كه ضمن پاسخگويي به نيازهاي روز و جلب و جذب مؤثر گروههاي مختلف، در روشنگري افكار عمومي نيز مثبت عمل كنند.
روشنگري افكار عمومي و تبيين اصول و ارزشهاي اسلامي، به طور دقيق و ظريف قاعده اساسي است كه زمينه تعميق باورهاي ديني در ميان مردم را فراهم كرده و آنها را از فعاليتهاي ضدديني و مخرب مصون نگه خواهد داشت .
يكي از ويژگيهاي خاص مساجد كه نقش مؤثري در ايجاد فضايي معنوي براي گرايش هرچه بيشتر اقشار مختلف مردم در اين فضاي روحاني دارد، معماري اسلامي است كه مساجد از آنها برخوردار هستند .
شواهد حاكي از آن است كه هنرمندان بيشترين ابتكار و خلاقيت خود را در معماري و ساختمان مساجد با يك شيدايي به دين و اخلاص به آن در مساجد به كار بردند و چون مخلص بودند طي قرنها بر جامعه مسلمان تأثير گذاشتند.
متأسفانه امروز شاهد ركود معماري اسلامي هستيم و مساجدي ساخته مي شوند كه كمترين بهره را از معماري سنتي و اسلامي برده اند .
از ديگر مسائلي كه در مساجد بسيار حائز اهميت است ، بهداشت مساجد است كه نيازمند توجه جدي است . بي ترديد همه مردم دوست دارند براي نيايش، عبادت و ديگر امور معنوي و فرهنگي، پا به محيطي بگذارند كه در آن آرامش برقرار بوده و محيطي پاك، معطر و خوشبو باشد.
مساجد در طول تاريخ اسلام كاركردهاي متنوع و متعددي داشته اند كه مسائل فرهنگي، هنري، ديني، تبليغي و حتي سياسي را شامل مي شده اما متأسفانه امروزه به دليل ضعفهايي كه ايجاد شده، اين پايگاههاي معنوي و انسان ساز نمي توانند آنگونه كه شايسته و بايسته است فعال باشند .
سه شنبه 29 مرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 76]