مرزهاي مبهم دوست و دشمن در غزه

واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: مرزهاي مبهم دوست و دشمن در غزه
رويدادهاي چند روز اخير در نوار غزه و حول و حوش آن نمايشي كوتاه بود از ماهيت بسيار پيچيده روابط و درگيري هاي ميان اسرائيل و فلسطيني ها، رويدادهايي كه به طور خلاصه با پرتاب خمپاره و نارنجك از دو سو همزمان با مذاكراتي كه در اسرائيل و مصر در جريان بود، آغاز شد و البته صحنه آخر آن از همه عجيب تر بود؛ عده يي كه پيش از آن جزء مبارزان فلسطيني به شمار مي رفتند به اسرائيل پناه بردند و اسرائيل ضمن پذيرفتن آنها بسياري را به اتاق هاي بازجويي فرستاد.درگيري هايي كه تقريباً از يك سال پيش بين فتح و حماس آغاز شده بيشتر در مطبوعات و رسانه هاي جهان به صورت درگيري صرف و ساده دو گروه فلسطيني نمايش داده شده است اما تحولات و رويدادهاي يك هفته اخير در حقيقت نشان داد آنچه در اينجا مي گذرد نتيجه سلسله يي از روابط بيش از حد پيچيده و تغيير مداوم متحدان است؛ عاملي كه مرزهاي تمييز و تشخيص دوست از دشمن را از ميان برداشته و حل اختلافات موجود را دشوارتر كرده است.

هر درگيري كه اينجا رخ مي دهد ريشه در درگيري ها و خشونت هاي پيشين دارد و اين سلسله از خشونت هاي متوالي كه بيشتر به چرخه يي باطل شبيه است اين مشكل را در بررسي رويدادهاي غزه پيش مي آورد كه نمي توان تشخيص داد از كجا بايد بررسي ريشه درگيري ها را شروع كرد. به هر حال موج جديد درگيري ها كه با رويدادهاي بي سابقه همراه بود از صبح يكشنبه آغاز شد؛ يعني از زماني كه نيروهاي حماس كه از حدود يك سال پيش حكومت غزه را در اختيار دارند، خانه و پايگاه يكي از قبيله هاي مسلح و قدرتمند غزه را به نام قبيله «حلس» به محاصره در آوردند. گفته مي شد رئيس اين قبيله با فتح ارتباط دارد.در واقع حماس چنين ادعا مي كرد كه به دنبال يافتن خائن ها و دسيسه چيناني است كه در بمب گذاري هفته پيش از آن موجب كشته شدن پنج تن از نيروهاي حماس و يك دختربچه شده بودند. اما ظاهراً علاوه بر اين هدف، حماس از محاصره پايگاه قبيله «حلس» هدف ديگري را نيز دنبال مي كرد كه آن تثبيت قدرت و حاكميت خود بر 5/1 ميليون فلسطيني بود كه در نوار غزه زندگي مي كنند. جنگ و درگيري روز شنبه بين نيروهاي حماس و اعضاي قبيله «حلس» ادامه داشت و طي آن 11 نفر كشته شدند. هشت نفر از مردان اين قبيله، دو تن از نيروهاي حماس و يك عابر بي طرف. اما حوالي غروب نيروهاي قبيله «حلس» از ترس اينكه مبادا به دست نيروهاي حماس كشته شوند به سمت مرز اسرائيل گريختند و پشت حصاري كه اسرائيل را از غزه جدا مي كند از طرف هاي اسرائيلي خواستند به آنها پناه دهند.

از سوي ديگر اسرائيل كه در جريان مذاكرات صلح با فتح به سر مي برد تحت فشار مقامات فتح از كرانه باختري رود اردن، درخواست پناهجويان را پذيرفت. هدف فتح از فشارهاي اوليه براي ورود اين افراد به اسرائيل منزوي كردن حماس در بين فلسطيني ها بود و فكر مي كرد از اين طريق حيطه هواداران يا دست كم آنهايي كه با حكومت حماس بر غزه مخالفتي ندارند محدودتر مي شود. در پي تصميم اسرائيل براي پذيرش فراري ها، 181 نفر از افراد قبيله «حلس» وارد اسرائيل شده، 22 نفر از آنها به خاطر جراحات شان مستقيماً به بيمارستان فرستاده شدند و مابقي به يك پايگاه نظامي اسرائيل منتقل شدند تا روز بعد در كرانه باختري تحويل مقامات فتح داده شوند و به جمع خويشان و آشنايان شان در كرانه باختري بپيوندند.اما صبح يكشنبه ماجرا ناگهان شكلي ديگر به خود گرفت و مقامات فتح به صراحت گفتند هيچ ميلي براي پذيرفتن اين افراد در كرانه باختري ندارند.دلايلي كه مقامات فتح براي تغيير موضع خود پيش مي كشيدند مبهم و غيرقابل درك بود. آنها مي گفتند غزه نبايد از تمامي هواداران و متحدان فتح خالي شود و اگر به اين 181 نفر اجازه ورود به كرانه باختري داده شود سايرين نيز همين راه را دنبال مي كنند. در همين اثنا با ميانجيگري مصر تضمين هايي نيز از مسوولان حماس در غزه گرفته شد كه در صورت عودت اين افراد از اسرائيل هيچ برخوردي با آنها صورت نمي گيرد.حقيقت ماجرا اين بود كه روابط موجود بين فتح و قبيله «حلس» آنقدر خوب نبود كه مقامات فتح بخواهند فراريان اين قبيله را در كرانه باختري بپذيرند. محمود عباس رئيس تشكيلات فتح زماني كه در ژوئن 2007 درگيري هاي مسلحانه بين فتح و حماس آغاز شد از اينكه قبيله «حلس» بر خلاف ديگر متحدان فتح صرفاً نظاره گر درگيري هاي غزه بود بسيار ناراحت شده بود. علاوه بر اين حتي شماري از افراد قبيله «حلس» در آن درگيري ها به سود حماس جنگيده بودند. به طور كل برداشت عباس اين بوده و هست كه اين قبيله بيش از اينكه به فكر مصالح هر يك از دو طرف فتح و حماس باشد به فكر منافع خود است. به اين ترتيب عباس به اسرائيلي ها گفت 181 فراري اين قبيله را به نوار غزه بازگردانند.پس از اين، اسرائيلي ها حدود 30 تن از افراد فراري را كه يك شب در پايگاه هاي نظامي نگه داشته بودند روانه نوار غزه كردند و گفتند سايرين را نيز به زودي خواهند فرستاد. اما به رغم تضمين هايي كه با ميانجيگري مصر داده شده بود، اين 30 نفر به محض ورود به غزه بازداشت شدند. گروه هاي فعال در زمينه حقوق بشر با توجه به گزارش هاي موجود درباره رواج شكنجه در نوار غزه به تكاپو افتادند و با ارسال نامه ها و طومارهايي از دادگاه عالي اسرائيل خواستند مانع استرداد فراريان قبيله «حلس» به نوار غزه و مسوولان حماس شوند.به اين ترتيب صبح دوشنبه مجدداً روال رويدادها دگرگون شد و ارتش اسرائيل اعلام كرد ساير فراريان را به غزه بازنمي گرداند. اين بار در حالي كه گروه هاي فعال در زمينه حقوق بشر با رسيدن به هدف خود آرام شده بودند دو گروه از گروه هاي فعال سياسي جناح راست افراطي اسرائيل با نوشتن نامه هايي خواستار ممنوعيت استرداد فراريان باقي مانده به كرانه باختري و مقامات فتح شدند. آنها اين افراد را دشمنان خطرناك اسرائيل توصيف كرده و خواستار بازداشت و محاكمه آنها در خاك اسرائيل بودند. تا پايان روز، اسرائيل 88 تن از اين افراد را با اتوبوس به اريحا فرستاده بود، شماري ديگر را به غزه بازگردانده بود و حدود 16 نفر هم هنوز در بيمارستان هاي اسرائيل بستري بودند.

در اين بين اما با جمع زدن افرادي كه به اريحا يا غزه رفته بودند و تعدادي كه در بيمارستان بودند مشخص شد چند نفر ناپديد شده اند. با پيگيري هاي بعدي دولت اسرائيل اعلام كرد اين افراد هم اكنون در دست نيروهاي اطلاعاتي اسرائيل هستند و تحت بازجويي قرار دارند چرا كه تل آويو آنها را «تروريست » هاي خطرناكي تشخيص داده است كه احتمالاً در عملياتي مانند تيراندازي به سربازان اسرائيل شليك موشك به سمت شهرهاي اسرائيل يا انواع ديگر خشونت هاي ضداسرائيلي دست داشته اند. به اين ترتيب زماني كه غبار ناشي از موج درگيري ها فرونشست بيلان سود و زيان هاي سياسي به اين صورت مشخص شد كه اولاً حماس موفق شد قدرت خود را در نوار غزه افزايش دهد، ثانياً فتح نشان داد در رده هاي بالاي فرماندهي فاقد هماهنگي لازم است و در موارد حساسي نظير آنچه هفته پيش رخ داد نمي تواند در زمان لازم تصميم قاطعي اتخاذ كند و در آخر اسرائيل كه بعد از ناچاري از پذيرش فراريان مي كوشيد چهره يي بشردوستانه از خود به تصوير بكشد در پايان از رسيدن به اهداف خود بازماند. دوشنبه شب زماني كه مردان حماس به ساختمان محل تجمع هواداران فتح در غزه حمله كرده و همه را دستگير كرده و با خود برده بودند، خيابان هاي غزه مثل شهر ارواح خاموش و ساكت بود. در همين مدت آوي بن آياهو سخنگوي ارتش اسرائيل در مصاحبه يي با راديو ارتش با اشاره به رويدادهاي روزهاي اخير گفت؛«اسرائيل به خاطر اقداماتش هيچ تشويق و تشكري نصيبش نشد.» و صوفيان ابوزياده يكي از نمايندگان فتح كه مي كوشيد رويدادهاي حول و حوش قبيله «حلس» را به سود تشكيلات متبوعش تفسير كند در مصاحبه ديگري مي گفت؛«وقتي كسي ناگزير است بين كشته شدن به دست مردم خودش يا اسارت به دست دشمن يكي را انتخاب كند بي ترديد ترجيح خواهد داد به دست دشمن اسير شود و اين نشان خوبي است از اينكه شرايط موجود در غزه تا چه اندازه خطرناك است.»

منبع؛هرالد تريبيون
شنبه 19 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: همشهری]

[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 101]