واضح آرشیو وب فارسی:سایت رسیک: سلول هاي مغز استخوان
در گذشته تصور دانشمندان بر اين بود که سلولهاي بنيادي هر بافت فقط به خودش متمايز ميشود، در حالي که ثابت شده است سلولهاي بنيادي مغز استخوان که به طور طبيعي سلولهاي خوني را ميسازند، در شرايط مناسب قابليت تبديل به هر بافتي را دارند. به دست آوردن اين سلولها کار چندان پيچيده اي نيست و نياز به جراحي خاصي ندارد و مي توان آن را با سرنگ از استخوان ران بيرون کشيد.
يک ويژگي مهم سلولهاي بنيادي مغز استخوان نسبت به نوع جنيني اين است که از خود فرد گرفته مي شوند؛ بنابراين، پس از پيوند اصطلاحا پس زده نميشوند چون کاملا با بافتهاي سالم بدن بيمار هماهنگي دارند. علاوه بر اين سلولهاي بنيادي جنيني ممکن است بعد از پيوند توموري شوند و مشکلات تازه اي را براي بيمار به وجود آورند در حالي که تا به حال گزارشي از توموري شدن سلولهاي بنيادي مغز استخوان به دست نيامده است. مشکل ديگر استفاده از سلولهاي بنيادي جنيني، بحث اخلاقي آنهاست که همواره در جوامع بشري مطرح بوده است. محققان در جديدترين بررسيهاي خود در مورد سلولهاي بنيادي متوجه شده اند كه اين قبيل سلولها ميتوانند در ظروف آزمايشگاهي در طي مدتي كوتاه دچار تغييرات ژنتيكي گسترده شوند. به اين ترتيب هر نوع استفاده از اين قبيل سلولها براي مقاصد درماني بايد با سرعت زياد و با فاصله زماني بسيار كوتاه پس از توليد آنها در ظروف آزمايشگاهي، به انجام برسد در غير اين صورت سلولهاي بنيادي مورد استفاده ميتوانند به جاي ارايه نتايج مطلوب و مورد نظر نتايج ناخواسته و خطرناكي به بار آورند. نتايج بررسيهاي جديد كه در نشريه علمي “نيچر ويژه علوم ژنتيكي” به چاپ رسيده در عين حال فشار بر مقامات آمريكايي را جهت حذف ممنوعيت فعلي در استفاده محققان آمريكايي براي استفاده از بودجه هاي فدرال در زمينه سلولهاي بنيادي، افزايش ميدهد. بر اساس قوانين فعلي كه به وسيله دولت بوش به تصويب رسيده است محققان آمريكايي مجاز نيستند پژوهشهاي خود را در خصوص سلولهاي بنيادي و توليد رويانهاي انساني با بهره گيري از اين سلولها ، با استفاده از بودجه هاي دولت فدرال به انجام برسانند هرچند كه شركتهاي خصوصي و نيز بودجههاي ايالتي از شمول اين قانون مستثني شدهاند. در ماه ژوئن محققاني كه در نشست انجمن بينالمللي تحقيقات مربوط به سلولهاي بنيادي شركت جسته بودند افشا كردند كه سلولهاي بنيادي برگرفته از رويانها كه در لولههاي آزمايشگاهي كشت داده شدهاند دچار تغييرات “اپي ژنتيك” (تغييرات غير ژنتيكي) ميشوند و به عنوان نمونه در نحوه متيلي كردن مولكول دي ان آ خود تغيير ميدهند و اين تغيير به نوبه خود منجر به تغيير در خواص و رفتار اين سلولها ميشود. در تازهترين بررسي و مطالعهاي كه در اين زمينه به انجام رسيده روشن شده كه اين قبيل سلولهاي بنيادي كه در لوله هاي آزمايشگاه نگاهداري ميشوند در عين حال به تغييرات ژنتيكي نيز دچار ميگردند كه اين قبيل تغييرات مي تواند زمينه ساز بروز سرطان شود. محققاني كه پژوهش تازه را به انجام رساندهاند مدعيند كه جهش هايي كه در ساختار ژنتيكي اين سلولهاي بنيادي رخ ميدهد خطري اساسي به شمار ميايد زيرا اين قبيل تغييرات، دائمي و پابرجا خواهند بود. متخصصان سالهاست كه می دانند سلول های بنیادی خونی كه از بند ناف به دست می آید، می تواند سرطان مرگبار لنفوما و لوكمیا را درمان كندمتخصصان سالهاست كه مى دانند سلول هاى بنيادى خونى كه از بند ناف به دست مى آيد، مى تواند سرطان مرگبار لنفوما و لوكميا را درمان كند. لنفوما و لوكميا هر دو، نوعى سرطان خون محسوب مى شوند. متاسفانه سر راه اين درمان همواره سد بزرگى وجود داشته است. ميانگين مقدار سلول هاى موجود در بند ناف، فقط مى تواند به بيماران كوچك يعنى كودكان كمك كند؛ به همين دليل نتايج يك تحقيق جديد تا اين حد همه را سر شوق آورده است. محققان در موسسه سرطان دانا – فاربر بوستون ايالت ماساچوست آمريكا مى گويند كه موفق شده اند سرطان خون بيماران بالغ را با استفاده از سلول هاى بنيادى كه از دو بند ناف متفاوت به دست آمده درمان كنند. پروفسور رابرت سوئيفر، رئيس مركز بدخيمى هاى خونى در مركز دانا فاربر مى گويد: نكته جالب توجه اين است كه هيچگونه مدرك علمى مستدلى براى عدم استفاده از سلول هاى بند ناف وجود ندارد و سلول هاى خونى جديد رشد سريع تر و تطبيق پذيرى بالاتری دارند.
او مى افزايد: اكثر بيمارانى كه با سلول هاى دو تايى بند ناف درمان شده اند، زنده و سلامت هستند و بخوبى به زندگى روزمره خود مى پردازند. محققان اين پروژه به سرپرستى دكتر كارن بالن همچنان در حال فهرست بندى اطلاعات به دست آمده هستند و نتايج كامل تحقيق تا قبل از ماه دسامبر منتشر خواهد شد. پروفسور سوئيفر گفته است كه نتايج اوليه اين تحقيق بزودى در سمينار ملى سرطان ارائه خواهد شد. متخصص ديگرى نتايج اين تحقيق را بسيار اميدوار كننده خوانده است.دكتر لوئيس دى گنارو، قائم مقام بخش تحقيقات انجمن لوكميا و لنفوما مى گويد چون عمده بيماران مبتلا به اين دو نوع سرطان بالغان و بزرگسالان هستند، احتمال درمان اوليه اين بيماران با سلول هاى بنيادى خونى افزايش يافته و تركيبى از مجموعه سلول هاى خونى بند ناف اميدوارى هاى زيادى ايجاد كرده است. اين روش دقيقا همان چيزى است كه ما احتياج داريم، يعنى سلول بيشتر.بند ناف منبعى غنى از سلول هاى بنيادى است كه به سلول هاى خونى تبديل مى شود. سوئيفر اشاره مى كند كه خون بند ناف به ميزان كمى سلول T دارد كه نقش كليدى در ايجاد بيمارى ايمنى پيوند عليه ميزبان دارد. در اين بيمارى بافت پيوند شده عليه ميزبان وارد عمل مى شود.به همين دو دليل سلول هاى بنيادى منتقل شده از بند ناف مى تواند بخوبى با بدن ميزبان هماهنگ شود. سلول هايى كه از بدن بزرگسالان به همين منظور برداشته مى شود، مى تواند مشكلات ايمنى متعددى را براى بيمار ايجاد كند. دى گنارو مى گويد: اين بدين معناست كه بيماران بيشترى مى توانند درمان شوند، بخصوص بيمارانى كه براى دريافت پيوندهاى رايج بيش از حد مسن هستند. مزيت ديگر استفاده از منبع بند ناف براى دريافت پيوند اين است كه كوچكترين خطرى براى دهنده نخواهد داشت و البته پزشكان بتازگى دريافته اند كه يك بند ناف به تنهايى سلول كافى در اختيار پزشك قرار نمى دهد تا بتواند به سرعت سيستم ايمنى بيماران بالغ را از نو بازسازى كند. دى گنارو مى گويد: ديگر فرآيند كند پيوند زدن به پايان رسيده است. براى بيماران مبتلا به سرطان خون چنين فرآيند كندى مى تواند مرگبار باشد. اين روند آهسته بيمار را مستعد ابتلا به عفونت هاى جدى مى سازد، چون سيستم ايمنى تضعيف شده و جدا از اين احتمال عود عفونت هاى قبلى نيز وجود دارد. ولى تيم دكتر بالن در موسسه دانافاربر راه حل جالبى براى اين مشكل پيدا كردند. در مطالعه روى ۲۷ بيمار مبتلا به لنفوما يا لوكميا، آنها براى هر بيمار از سلول هاى بنيادى خونى دو بند مجزا استفاده كردند. اين سلول هاى بنيادى از طريق يك جراحى ساده وارد سيستم خونى بدن بيمار داوطلب شدند. به رغم اينكه آمار دقيقى هنوز در دسترس نيست، ولى پروفسور سوئيفر مى گويد: ما شاهد سرعت بالايى در گرفتن پيوند بوديم و شدت بيمارى پيوند عليه ميزبان كاملا محدود و قابل تحمل بود. جداى از اين، ميزان ماندن بيماران بعد از يك سال بسيار خوشحال كننده بود؛ بسيارى از بيماران زنده
سوئيفر مى گويد: به نظر مى رسد مشكلات اين روش درمانى در آينده براى بيماران بسيار كم و نزديك به صفر باشد. نكته جالب اينكه سلول هاى مجزا دو بند خيلى سريع و بدون مشكل در عرض چند ماه به يك جريان خون كاملا سالم و يكدست تبديل مى شوند، طورى كه در نهايت اينطور به نظر مى رسد كه از يك بند آمده اند، به نحوى كه نمى توان مشخص كرد كدام سلول از كدام بند آمده است. دكتر گنارو در عين بيان مزاياى فوق العاده اين درمان به نكته اى علمى اشاره مى كند. او معتقد است تقاضا براى بندهاى مورد نظر كه توسط والدين به بانك هاى مختلف ذخيره اعضا اهدا مى شود، ممكن است بزودى بشدت افزايش يابد و بانك هاى مزبور دچار كمبود عضو شوند. او مى گويد: در دسترس بودن، يك مسئله حياتى است. او و پروفسور سوئيفر هر دو متفق القول هستند كه اغلب بيمارستان هاى ايالات متحده فاقد تجهيزات لازم براى برداشت و ذخيره صحيح سلول هاى بنيادى خونى بند ناف هستند(!) اين بدين معناست كه بسيارى از والدين قادر نيستند اين سلول هاى حياتى را به مركز مربوطه اهدا كنند.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سایت رسیک]
[مشاهده در: www.ri3k.eu]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 387]