افزايش قدرت چانه زني تركيه براي پيوستن به اتحاديه اروپا

واضح آرشیو وب فارسی:باشگاه خبرنگاران جوان: گزارش // افزايش قدرت چانه زني تركيه براي پيوستن به اتحاديه اروپا
با توجه به راي دادگاه قانون اساسي تركيه به ادامه حيات سياسي حزب عدالت و توسه اكنون مهمترين تلاش دولتمردان اين كشور پيوستن به اتحاديه اروپاست.
موقعيت سياسي، اجتماعي و جغرافيايي تركيه

جمهوري تركيه، كشوري است در خاورميانه و قسمتي از آن در اروپا واقع است اين كشور در سال ۱۹۲۳ به رهبري مصطفي كمال پاشا (آتاترك) جانشين امپراتوري عثماني شد.

امپراتوري عثماني در جنگ اول جهاني از هم پاشيد و مورد تهاجم بريتانيا و متحدانش واقع شد، مصطفي كمال پاشا به دليل سازماندهي مقاومت ملي عليه دول خارجي قهرمان ملي تركيه گرديد و توانست جمهوري تركيه را بر پايه اصل جدايي دين از سياست بنا كند و ملقب به آتاترك شد.

بعد از يك دوران تك‌حزبي در سال ۱۹۵۰ حزب دمكرات از گروه سياسي مخالف قدرت را بدست گرفت و به تعداد احزاب اضافه شد ولي آزادي سياسي با دوره‌هايي از كودتاهاي نظاميان در سالهاي ۱۹۶۰، ۱۹۷۱ و ۱۹۸۰ شكسته شد.

در سال ۱۹۷۴ تركيه با دخالت نظامي خود بر عليه كودتاي يوناني ها در قبرس مانع از الحاق قبرس به يونان شد.

در سال ۱۹۹۶ باز نيروهاي نظامي دولتي را كه با برنامه‌هاي اسلامي روي كار آمده بود، ساقط كرد.

از سال ۱۹۸۴ تاكنون حزب كارگران كردستان و حكومت تركيه درگيري‌هاي نظامي بسياري داشته‌اند كه باعث مرگ بيش از 30 هزار نفر گرديده است.

تركيه در سال ۱۹۴۶ به عضويت سازمان ملل در آمد و در سال ۱۹۵۲ به ناتو پيوست. تركيه عضو جنبي جامعه اروپا است و اكنون با اجراي اصلاحاتي سعي در تحكيم و تقويت مردمسالاري و اقتصاد خود را دارد تا بتواند مذاكرات براي عضويت در اتحاديه اروپا را آغاز نمايد.

زبان اكثر اهالي در تركيه تركي است ولي در كنار آن زبانهاي كردي، عربي و ارمني در ميان گروه هاي قومي استفاده مي شود. گروه هاي قومي كوچك‌تري چون لازها، زازاها و چركس‌ها به تنوع زباني و فرهنگي اين كشور افزوده‌اند.

كردهاي تركيه بيشتر در جنوب شرقي و شرق كشور زندگي مي‌كنند. زبان رسمي اين كشور تركي است. گروه هاي قومي كوچك‌تر در تركيه عبارت‌اند از ترك هاي آذربايجاني ها(شمال شرق)، لازها (شمال)، عرب‌ها (جنوب) و ارمني‌ها (استانبول).

ترك‌هاي تركيه از اقوام ترك سلجوقي بودند كه از آسياي ميانه به فلات آناتولي كوچ كردند و پس از غلبه بر امپراتوري بيزانس (روم شرقي)، امپراتوري عثماني را در آنجا بنا نهادند.

تركيه پيوندگاه دو قاره مهم آسيا و اروپا است. تركيه در جنوب شرقي اروپا و جنوب غربي آسيا واقع شده‌است و بين ۵/۳۶ و ۴۲ درجه عرض شمالي و ۲۶ و ۴۵ درجه طول شرقي در نيمكره شمالي قرار گرفته‌است، سرزمين تركيه بصورت مستطيلي قابل تصور است كه طول آن از شرق تا غرب ۱۶۶۰ كيلومتر و عرض آن بطور متوسط ۵۵۰ كيلومتر مي‌باشد. تركيه از سه طرف با دريا احاطه شده‌است. از ديدگاه وسعت تركيه با 780 هزار 580 كيلومتر مربع مساحت٬ سي و پنجمين كشور جهان بشمار مي‌آيد.

تركيه شش همسايهٔ آسيايي و دو همسايهٔ اروپايي دارد. كشورهاي هم مرز تركيه عبارت‌اند از: جمهوري آذربايجان ۹ كيلومتر، ارمنستان ۲۶۸ كيلومتر، ايران ۴۹۹ كيلومتر، بلغارستان ۲۴۰ كيلومتر، گرجستان ۲۵۲ كيلومتر، عراق ۳۵۲ كيلومتر، سوريه ۸۲۲ كيلومتر، يونان ۲۰۶ كيلومتر.

جالش هاي تركيه براي پيوستن به اتحاديه اروپا

موقعيت جغرافيايي تركيه و اتحاديه اروپا باعث درخواست رسمي تركيه براي پيوستن به جامعه اروپا (نهادي كه بعدها به اتحاديه اروپا تبديل شد) در ۱۴ آوريل ۱۹۸۷ ارائه شد.

تركيه از ۱۲ دسامبر ۱۹۹۹ به طور رسمي به عنوان كانديداي عضويت در اتحاديه اروپا شناخته شد و مذاكرات براي الحاق تركيه از ۱۳ اكتبر ۲۰۰۵ آغاز شد و به نظر مي‌رسد روند عضويت كامل تركيه، يك دوره ۱۰ ساله به طول بينجامد.

مهمترين چالش هاي تركيه براي پيوستن به اتحاديه اروپا عبارتند از:

مساله قبرس و بستن بنادر تركيه به روي يوناني تبارها قبرس.
مساله حقوق اقليت‌ها (بخصوص كردهاي جنوب شرق اين كشور).
مساله حقوق زنان
مساله نسل كشي ارامنه در سال ۱۹۱۵
ساختارهاي زيربنايي دموكراسي

همچنين مخالفت‌هاي كشورهاي مهم اروپايي، بخصوص فرانسه و آلمان بر چالش پيش‌روي تركيه در پيوستن به اتحاديه اروپا افزوده است، براي مثال نيكلا ساركوزي در اولين اظهار نظرش پس از پيروزي در انتخابات گفت:نمي‌توانم تصور كنم كه مرزهاي اتحاديه اروپا به كشورهاي چون ايران، سوريه و عراق منتهي شود.

بحران سياسي داخلي تركيه و غرب، كاتاليزور بحران

سرانجام پس از ماهها كشمكش دادگاه قانون اساسي تركيه پنج شنبه با مخالفت با درخواست دادستان كل اين كشور براي منحل كردن حزب حاكم راي به بقاي حزب اسلامگراي عدالت و توسعه داد.

حمايت مردمي و مقبوليت جهاني راز پيروزي اسلامگرايان بر سكولارها

"رجب طيب اردوغان" نخست وزير تركيه و رهبر حزب عدالت و توسعه پس از صدور اين راي، در جمع نمايندگان و هواداران حزب حاكم تركيه گفت: حكم دادگاه قانون اساسي تركيه قوه قضائيه را رو در روي اراده ملت قرار نداد و دموكراسي در اين كشور پيروز شد.

اردوغان در ادامه افزود: با رد درخواست انحلال حزب حاكم عدالت و توسعه دوران نامشخص و مبهم در تركيه به پايان رسيد.

وي با تاكيد بر اين كه هرگز حزب عدالت و توسعه كانون مخالفت با لائيسم نبوده و پس از اين نيز از اصول جمهوري نوين و لائيسم دفاع خواهد كرد، افزود: همه احزاب سياسي و اقشار مختلف مردم مسئوليت كمك به همبستگي ملي را برعهده دارند.

اردوغان با اشاره به اين كه تركيه دوران سختي را پشت سر گذاشته است، بر تلاش حزبش براي همبستگي و وحدت ملي تاكيد كرد و افزود: راه حزب عدالت و توسعه راه رفاه ، عضويت در اتحاديه اروپا، دستيابي به دموكراسي و راه خدمت به مردم است.

اعلام راي دادگاه قانون اساسي تركيه را مي توان اعلام پيروزي اسلامگرايان بر سكولارها و همچنين اعلام پيروزي غربگرايان بر شرق گرايان و اوراسياگراها در اين كشور ارزيابي كرد.

دركشور تركيه جريان هاي مختلفي حاكم است كه طيفي از اين جريان ها كه طيف سنتي ارتشيان و گروهي از سكولارهاي اين كشور را در برمي گيرد، در جستجوي رشد اين كشور از طريق حضور يافتن آن درعرصه سياسي اقتصادي اوراسيا يا همان آسياي ميانه است.

اين طيف سياسي تركيه معتقد است آسياي ميانه با داشتن منابع عظيم انرژي و همچنين داشتن يك موقعيت ژئوپليتيك از جهت اينكه پل اتصال شرق و غرب است مي تواند منبع قدرت و ثروت و در نهايت رشد براي آنكارا باشد.

اين طيف همچنين با بازگشت تركيه به دوران امپراطوري عثماني و حاكميت اسلام بر اين كشور مخالف است و لغو ممنوعيت حجاب از سوي اسلامگرايان را به شدت نكوهش كرده است.

در مقابل اين جريان طيف اسلامگرايان قرار دارند كه با توجه به اسلام در تلاش براي ظهور اسلام در جامعه تركيه هستند و لغو ممنوعيت حجاب در دانشگاههاي اين كشور و همچنين خوردن مسكرات در رستوران هاي وابسته به حزب عدالت و توسعه از جمله برنامه هاي اين طيف در اين جهت بوده است.

اما در رويكردي غلط و در اشتباهي بزرگ، طيف اسلامگراي تركيه در جستجوي كسب رشد از طريق پيوستن به اتحاديه اروپا و پذيرش سياست هاي منطقه اي و بين المللي آمريكا است.

اين طيف كه راه اوكراين، گرجستان و بسياري از كشورهاي سابق اتحاد جماهير شوروي سابق را در پيش گرفته است و در كنار عضويت در ناتو(پيمان آتلانتيك شمالي)، سال هاست براي بدست آوردن اجماع در اتحاديه اروپا و كسب رضايت ايشان از بسياري از منافع ملي خود كوتاه آمده است، به نوعي در حال آب در هاون كوبيدن است.

آنكارا در جهت كسب رضايت آمريكا و اتحاديه اروپا، حتي حاضر به دادن امتياز به گروه تروريستي حزب كارگران كردستان پ ك ك) شد و اكنون اين گروه تروريستي تبديل به تهديدي براي تماميت ارضي تركيه شده است.

اگر چه حملات شورشيان پ ك ك تهديدي بزرگ براي امنيت و تماميت ارضي تركيه است اما بحران بين همين طيف هاي سياسي كه در بالا به آنها اشاره شد مي تواند با وجود پيروزي حزب عدالت و توسعه بر سكولارها در دادگاه قانون اساسي در آينده به يك جنگ داخلي مثل آنچه در لبنان اتفاق افتاد دامن بزند.

پاسخ دادن به اين سئوال كه آيا تركيه خواهد توانست به اتحاديه اروپا بپيوندد مي تواند كانون تنش بين دو جناح سياسي در آنكارا را از بين ببرد.

بازگشت تركيه به جهان اسلام به جاي تلاش براي پيوستن به غرب، احياگر امپراطوري قوي عثماني

اگر از نگاه فاشيستي اروپايي ها و بويژه آلمان ها، فرانسوي ها و انگليسي ها به ترك ها و آسيايي ها بگذريم، اتحاديه اروپا هرگز به كشوري كه بيش از 5 درصد كل اتحاديه اروپا جمعيت داشته باشد را به آساني در جمع خود نخواهد پذيرفت، آنهم كشوري كه جمعيتي مسلمان دارد.

اينكه اتحاديه اروپا، تركيه را كانديداي عضويت كرده است تنها سياستي براي نگه داشتن آنكارا در كنار خود عليه چين، روسيه، هند و ديگر بلوك هاي سياسي و اقتصادي و استفاده از توان نظامي آن در ناتوست.

تركيه با كنار زدن غرب كه خود را كعبه آمال دنيا معرفي كرده كه هر كس به آن نزديك باشد پيشرفت خواهد كرد با بازگشت كامل به جهان اسلام مي تواند تداعي كننده امپراطوري قوي اسلامي عثماني در جهان باشد .

كشورهاي اسلامي با بازگشت به خود خواهند توانست از موقعيت ژئوپليتيك خود و همچنين موقعيت برتر خود در حوزه انرژي، تاريخ و تمدن، نه تنها جيره خوار غرب نباشند بلكه غرب را كنار زده و قرن بيست و يكم را قرن ظهور دوباره اسلام نمايند.
شنبه 12 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: باشگاه خبرنگاران جوان]

[مشاهده در: www.yjc.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 225]