يكه تازي فيلم هاي «دختر و پسري»!

واضح آرشیو وب فارسی:ابتکار: يكه تازي فيلم هاي «دختر و پسري»!
بررسي تطبيقي و تحليل محتواي فيلم هاي سه ماهه اول سال84 با اكران بهار87 نشان مي دهد رويكرد سينماي ايران به فيلم هاي به اصطلاح «دختر و پسري» نه تنها كم و متوقف نشده، بلكه اين روند با تنوع و قدرت بيشتر همچنان به حيات خود ادامه مي دهد. مرور و مقايسه فيلم هاي اكران بهار84 در آخرين روزهاي دولت قبل با فيلم هاي بهار87 كه حاصل سياست هاي معاونت سينمايي وزارت ارشاد است، شايد اين نكته را روشن كند كه آيا واقعا روند توليد و نمايش فيلم هاي دختر و پسري پايان يافته يا امروز هم فيلم هايي با محور خيانت و مثلث و مربع عشقي توليد و براي رفع نياز مخاطب روانه پرده سينماها شده اند؟
اكران بهار87 با پنج فيلم «دايره زنگي»، «به همين سادگي»، «مجنون ليلي»، «زن دوم» و «پابرهنه در بهشت» آغاز شد. در ميان اين آثار تنها «به همين سادگي» و «پابرهنه در بهشت» در دسته فيلم هاي فرهنگي قرار مي گيرند كه به گيشه و مخاطب باج نداده و موضوع هايي نامتعارف و ضدكليشه دارند. «زن دوم» مثلث عشقي را اين بار از زاويه ديد زن دوم بعنوان قهرمان روايت كرده و به تعريفي تازه از اين كاراكتر مي انجامد. رويكردي كه چه دوستش داشته باشيم چه نه، نوعي تابوشكني از شخصيت زن دوم به عنوان ضلع سوم مثلث عشقي و احيا» اين شخصيت است كه در فيلم هاي «شوكران»، «چهارشنبه سوري» و «چند روز بعد» اشاره هايي خاص به آن شده بود و چه انتقادهايي كه به همراه نداشت. «مجنون ليلي» يك كمدي جوانانانه بدون عمق و سطحي از دست به دست شدن يك هديه روز ولنتاين است كه حضور آن از يك وجه در سينماي ايران بديع است. تا پيش از اين نمونه اي كوچك از اشاره به اين روز در هيچ فيلمي وجود نداشت اما جالب است كه «مجنون ليلي» اصلا بر محور اين روز خاص و گردش تصادفي هديه خاص آن بين زوج هاي مختلف مي گذرد كه بهانه اي جذاب براي پوشش دادن به ضعف هاي عمده اين فيلم جوانانه و صرفا گيشه اي است. «دايره زنگي» هر چند در جشنواره فجر با بي مهري مواجه شد اما با چند اصلاحيه توانست راهي اكران سينماها شود. زماني بود كه گفتن و نوشتن و تصوير كردن پديده ماهواره امري ناممكن و ممنوع در فيلم ها بود و جالب اينكه در اين فيلم نصب ماهواره در پشت بام يك مجتمع، بهانه اي است براي تعامل و تقابل آدم ها و پرداختن به مسائلي كه تا چند سال پيش امكان حضور نداشتند. اكران دوم سينماها در بهار 87 با فيلم هاي «قرنطينه»، «تلافي»، «همخانه»، «زن ها فرشته اند»، «تيغ زن» و فيلم «انعكاس» بعنوان اكران سوم يك گروه سينمايي جايگزين شدند. پنج فيلمي كه در همه آنها محور يك زوج دختر و پسري و در دو فيلم آخر اين آمار به چند زوج با روابط تو در تو هم مي رسد. «قرنطينه» و «تلافي» كه حتي زوج بازيگري مشابه دارند كه بر بستر قصه هاي سطحي به همان روابط آشنا دختر و پسري مورد پسند گيشه مي پردازند. «همخانه» فيلمي است كه هر چند يك زوج جوان محور آن هستند و به گيشه نيم نگاهي دارد ولي در ساخت و پرداخت تلاش كرده وجهي فاخر را هم لحاظ كند و از موضوع حساس خود، استفاده سو» استفاده نكند. «زن ها فرشته اند» را چه مي توان ناميد جز يك دفترچه راهنماي مردانه براي خيانت به زنان كه قالب كمدي و طنز، نگاه مبتذل فيلم را پوشش داده است؟ «تيغ زن» هم فيلمي است كه از داشتن يك خط و ربط ساده در داستانگويي محروم مانده و بر مسيري از تجربه هاي توهم زدن و اكستازي در قهقرا سير مي كند و به گفته بهتر يك تجربه ماليخوليايي براي عصباني كردن مخاطب است. «انعكاس» نيز با حركت كردن بر مسيري فراتر از روابط و مناسبات امروزي در سينماي ايران، اين بار از مثلث عشقي فراتر رفته و با ترسيم خيانت موازي يك زن و شوهر، مربعي از روابط غيراخلاقي را ترسيم مي كند كه در انتها با راهكار سو» تفاهم مجوز به نمايش درآمدن پيدا مي كند... اين تصوير سينماي ايران است در پايان فصل بهار87 .
اما در بهار84 سينماي ايران با فضاي ترسيم شده از آن سال چه شمايلي داشت؟ نوروز 84 با اكران عمده فيلم هاي كمدي همراه بود كه هرچند قابليت دفاعي ويژه نداشتند ولي همه در يك سطح و حد و اندازه بودند نه بيشتر نه كمتر. «شاخه گلي براي عروس»، «ازدواج صورتي»، «مجردها»، «گل يخ» و فيلم كودكانه و عروسكي «دربدرها» نوروز و بهار84 در سينماها اكران شدند. «شاخه گلي براي عروس» با تكيه بر حضور بازيگران طنز تلويزيون در سينما نگاهي به گيشه داشت. «مجردها» هرچند كمدي مفرح بود ولي از روابط چندگانه و خارج از مدار اخلاقگرايي در آن خبري نبود و مي توانست مخاطب را درگير كند. «گل يخ» نيز بازسازي ضعيف يك فيلم دوران قبل انقلاب بود كه عمق نداشت و البته بر مسير قابل پيش بيني حركت مي كرد بدون آنكه مخاطب را شگفتزده كند. مهر در ادامه اين بررسي تطبيقي مي نويسد: نكته جالب در اكران بهار84 نمايش گسترده فيلم هاي فرهنگي و به نوعي خاص بود كه كميتي قابل توجه را به خود اختصاص دادند. «سيماي زني در دوردست»، «كنار رودخانه» و «دانه هاي ريز برف» فيلم هاي مخاطب خاص بودند كه سهمي عمده از اكران بهار84 را به خود اختصاص دادند. فيلم هاي «بازنده» و «جايي براي زندگي» نيز از آثار به نمايش درآمده در بهار84 هستند كه اولي فيلمي ملودرام و تلخ با طرح يك مثلث عشقي بود كه آن زمان تازگي داشت و دومي هم يك فيلم دفاع مقدسي در فضايي تازه و خاص بود كه حضور هديه تهراني و عزت ا... انتظامي به آن وجهه اي خاص داده بود و البته فيلم گيشه نبود و مهجور هم ماند. مرور كوتاه يازده فيلم به نمايش درآمده در بهار87 و ده فيلم به نمايش درآمده در بهار84 علاوه بر اينكه رويكرد به فيلم هاي دختر و پسري با كلافي سردرگم از روابط تو در تو را در اكران87 برجسته مي كند، نگاه كم توجه به فيلم هاي فرهنگي و كم مخاطب تر را نيز مورد توجه قرار مي دهد. نكته مهم ديگر آنكه اكران بهار84 از حيث تنوع مضامين و ژانرهاي سينمايي قابل قبول و قابل دفاع تر از امروز بود و مجموعه اي از فيلم هاي گيشه، فرهنگي، كودك، ملودرام و كمدي را دربر مي گرفت. اكران بهار 87 در چه وجهي مي تواند قابل دفاع باشد؟
جمعه 11 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ابتکار]

[مشاهده در: www.ebtekarnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 243]