چالش بر سر قدرت در كشور آفريقايي زيمبابوه (1)

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: چالش بر سر قدرت در كشور آفريقايي زيمبابوه (1)
تهران-خبرگزاري جمهوري اسلامي (ايرنا): چند سالي است كه كشور زيمبابوه در جنوب آفريقا به لحاظ تنش هاي مستقيم و غير مستقيم رييس جمهور اين كشور با برخي قدرت هاي غربي به ويژه انگليس دچار تزلزل سياسي شده است. چالش قدرت در اين كشور و براي رهبري سياسي آن كه زماني پيشرو رهبران ضد استعماري در اين قاره پهناور با تاريخ

چالش قدرت در اين كشور و براي رهبري سياسي آن كه زماني پيشرو رهبران ضد استعماري در اين قاره پهناور با تاريخ استعماري كهن بود، پديده اي طبيعي نبوده و پيشينيه آن به سه دهه فعاليت ضد استعماري رهبري سياسي آن بر مي گردد.
پرداختن به موضوع چالش قدرت در اين كشور مي طلبد تا ريشه هاي سياسي، اقتصادي و فرهنگي اين موضوع را در طول سه دهه حيات سياسي رييس جمهور آن و ادامه موضوع اختلافات (اختلاف افكني) تا به امروز بررسي كنيم.
آنچه كه در آخرين فراز از اين چالش شاهد آن هستيم دست به دست دادن عوامل خارجي (عمدتا غربي) با عوامل داخلي براي پايان دادن به عمر سياسي – حكومتي "رابرت موگابه" است كه در ظاهر اين بازي سياسي در دقيقه هاي پاياني آن با همراهي كردن ديگر رهبران سياسي منطقه آفريقا و برخي رهبران به اصطلاح جهان سوم و دو كشور روسيه و چين با موگابه، البته با قبول شرايط جديد سياست داخلي پس از برگزاري انتخابات مرحله ششم رياست جمهوري كشور، به گونه اي ديگر رقم مي خورد.
با پايان يافتن دوره پنجم رياست جمهوري رابرت موگابه، پدر استقلال زيمبابوه پس از استقلال از انگليس و برگزاري انتخابات دوره ششم آن در 29 مارس (10 فروردين) كه نتايج آن بين موگابه و "مورگان تسوانگيراي" رهبر جنبش تغييرات دمكراتيك (DMC) رقيب اصلي وي نزديك به هم (9/47 درصد براي تسوانگيراي و 2/43 درصد براي موگابه) بود، اختلافات داخلي بالا گرفت و كشور وارد بحران سياسي انتخاباتي شد كه اين بحران با كناره گيري تسوانگيراي از دور دوم انتخابات كه به انتخاب رابرت موگابه تنها نامزد اين انتخابات منجر شد، افزايش يافته و نمايان تر شد.
در ادامه بحران سرانجام گروه مخالف با حمايت انگليس كه از اصلاحات ارضي موگابه و تقسيم برخي از زمين هاي سفيد پوستان بين سياه پوستان ناراضي بود، جبهه اعتراضات خود را مستحكم تر كرد.
مرحله نخست انتخابات برگزار شد و اختلاف اصلي بيشتر به دليل تاخير در اعلام نتايج (دور نخست) انتخابات رياست جمهوري بالا گرفت و در نهايت موضوع زيمبابوه در جلسه 29 آوريل (10 ارديبهشت) شوراي امنيت مطرح شد، اتحاديه آفريقا و جامعه توسعه جنوب آفريقا (سادك) خواستار اعلام فوري نتايج دور نخست انتخابات شدند و خشونت ها در اين كشور را تقبيح كردند.
اعلام نتيجه پنج هفته به طول انجاميد و در نهايت با اعلام رسمي آن در دوم ماه مه (13 ارديبهشت) معلوم شد كه 2/43 درصد آرا براي موگابه، در مقابل 9 /47 درصد براي تسوانگيراي، 3/8 درصد براي "سيما ماكوني" وزير سابق دارايي كه معتقد به دولت وحدت ملي است و 2 درصد ديگر نيز براي "تووونگانا" همگي براي مخالفان بود.
طبق قانون انتخابات زيمبابوه از آنجايي كه هيچ يك از دو رقيب برتر اين رقابت نتوانستند حد نصاب را براي به دست گرفتن قدرت، يعني 51 درصد آرا به دست آورند، انتخابات به مرحله دوم كشيده شد.
تلاش رقيب اصلي موگابه براي همسو كردن برخي كشورهاي جنوب آفريقا با خود و برخورداري از حمايت انگليس به منظور نامشروع جلوه دادن انتخابات مرحله دوم و حتي تحريم اين دور از انتخابات نتوانست از برگزاري دور دوم انتخابات در 27 ژوئن (7 تير) جلو گيري كند و سرانجام رابرت موگابه به عنوان تنها نامزد رياست جمهوري با 5/85 درصد آرا به عنوان رييس جمهور زيمبابوه انتخاب شد و مراسم سوگند وفاداري به قانون اساسي را به جا آورد.
در حالي كه مخالفان و برخي از كشورهاي غربي انتخاب موگابه را به رسميت نمي شناسند، در اين بين اتحاديه آفريقا به حمايت از موگابه برخواسته و در نهايت همراه با "تابو امبكي" رييس جمهور آفريقاي جنوبي و ميانجي جامعه توسعه جنوب آفريقا (سادك) در حل اين بحران پيشنهاد تشكيل دولت وحدت ملي را در زيمبابوه، مطرح كرده اند.
اغلب دول آفريقايي با صحه گذاشتن بر قدرت او، همچنان او را به عنوان رهبر "رودزيا" يا نخستين كشور آفريقايي كه در مبارزات ضد استعماري عليه دولت سفيد پوست "يان اسميت" پيروز شده بود، احترام مي گذارند.
از اينرو شخصيت كاريزماتيك موگابه نزد ملل و دول آفريقايي و نيز در ميان كشورهاي جهان سوم (سابق) موجب شد تا موضوع حاكميت داخلي زيمبابوه به عرصه اي براي چالش جهان اولي ها (اغلب اروپا و آمريكا) با جهان سومي ها و اين اواخر با چين و روسيه بدل شود.
تلاش آمريكا، انگليس و فرانسه در شوراي امنيت براي گذراندن مصوبه تحريم دولت جديد زيمبابوه با راي منفي (حق وتو) ي روسيه و چين نا كام ماند و پس از آن بود كه رويكرد برخي كشورهاي قاره سياه كه تا پيش از اين به نحوي از مخالفان حمايت مي كردند، تغيير يافت و با تعديل موضع خود خواستار تفاهم و تقسيم قدرت ميان موافقان و مخالفان موگابه شده اند.
در اين ميان امبكي رئيس جمهور كشور آفريقاي جنوبي كه در انجام ماموريت ماه سپتامبر سال 2007 خود براي امضاي تفاهم نامه ميان دو حزب شكست خورده بود، اين بار پيشنهاد تازه اي كه مورد توجه همگان نيز قرار گرفت ارايه داد كه به موجب آن پست جديد نخست وزيري (همچون كنيا) ايجاد و اختيارات و قدرت بين دو پست رياست جمهوري و نخست وزيري تقسيم شود.
سرنوشت موگابه كه همزمان با استقلال زيمبابوه از انگليس در سال 1980 زمام حكومت اين كشور را به دست گرفت و همواره از سوي كشورهاي غربي به ويژه انگليس به نقض حقوق بشر و داشتن حكومت ديكتاتوري متهم شده، موضوعي است كه براي اكثر كشورهاي استقلال يافته در جهان اتفاق افتاده و مي افتد و اين بار شكل خاص به خود گرفته است كه به آن مي پردازيم.
از آنجايي كه سرنوشت چند دهه اخير زيمبابوه با نام رابرت موگابه گره خورده است، در مورد رييس جمهور و در واقع شخصيت كليدي استقلال اين كشور نيز بايد گفت اين فرد از پيش از استقلال از شخصيتي كاريزماتيك در ميان ملت خود برخوردار بود و همچنان پيرواني داشته و دارد، زيرا او از بدو به قدرت رسيدن توانسته بود توجه همگان را به خود جلب كند، ولي پس از آنكه سياست هاي تخريبي غرب عليه او آغاز شد جريان به گونه اي ديگر رقم خورد.
موگابه قانون ضد فساد را به تصويب رساند كه بر اساس آن كادرهاي عاليرتبه رژيم را از ثروت اندوزي باز مي داشت، اما مقامات عاليرتبه به تدريج اين قانون را به فراموشي سپردند و به خريد و تصاحب مزارع، هتل ها، شركت ها و ديگر اماكن پرداختند.
در خصوص سياست و حاكميت در اين كشور بايد گفت كه زيمبابوه جزو 45 كشور آفريقايي است كه قانون اساسي چند حزبي دارد. مثلا در زيمبابوه از سال 1980 يك سيستم چند حزبي حاكم است ولي حزب حاكم در همه انتخابات يعني انتخابات عمومي سال هاي 1985، 1990، بار ديگر در 1990، 1995 و نيز در انتخابات سال 1996 اين كشور در انتخابات چند حزبي با گروه هاي مخالف ضعيف، رقابت مي كند.
واضح است كه دمكراسي هاي چند حزبي احتياج به احزاب چند گانه دارند، چون اگر راي دهندگان از سياست ها و رهبري دولت ناراضي باشند يك نيروي سياسي جايگزين وجود خواهد داشت كه راي دهندگان بتوانند براي بركناري حزب حاكم به گروه مخالف راي بدهند.
ادامه دارد...
خاورم 1378**1431
دوشنبه 7 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 141]