جذابیتی که وجود ندارد/کمتر از 40 قرارداد نفتی بیع متقابل در 15 سال

واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: اقتصاد > انرژی - از ابتدای تولد قراردادهای بیع متقابل در کشور ، این نوع قراردادها تا کنون دو بار مورد بازنگری قرار گرفته اند و این بار نیز سخن از بازنگری مجدد در این نوع قراردادها جهت جذاب تر شدن برای خارجی ها مطرح است. آذرجزایری : این در حالی است که تا کنون با بازنگری های صورت گرفته تنها کمتر از40 قرارداد بزرگ و قابل طرح با این روش به امضا رسیده است.در روش ابتدایی در قالب قراردادهای اکتشاف یا توسعه میادین نفت و گاز تنها 17 قرارداد به امضا رسیده است که می توان از جمله این قراردادهای به قرارداد میدان سیری ، و فازهای 1تا 3 پارس جنوبی اشاره کرد. در روش دوم بیع متقابل مشهور به قراردادهای توام اکتشاف و توسعه ،قراردادهای اکتشافی چون بلوک اکتشافی اناران،زواره،کاشان،مهر ،منیر،توسن و فارس به امضا رسیده است.اما در بازنگری آخر این نوع قراردادها به قراردادهای بیع متقابل توسعه و توام اکتشاف و استخراج تغییر یافت که در این روش نیز قراردادهایی چون توسعه میادین یادآوران،گلشن و فردوس، پارس شمالی،آزادگان شمالی،جفیر،میدان گازی کیش وفاز 11 میدان گازی پارس جنوبی به امضاء رسیده است.اما به نظر می رسد با گذشت بیش از 15 سال از تولد این نوع قراردادها در کشور تا کنون امضای کمتر از 40 قرارداد در کشور نشانی از عدم جذابیت این نوع قراردادها باشد. کارشناسان نفتی نیز بارها تاکید کرده اند قراردادهای بیع متقابل با مشکلات عدیده ای مواجهند و باید با توجه به جذاب بودن قراردادهای کشورهای نفتی همسایه چون عراق و جلب توجه خارجی ها به سمت این نوع کشورها برای هر چه جذاب تر شدن قراردادهای نفتی ایران فکری کرد. بیع متقابل تا کنون دو بار مورد بازنگری قرار گرفته است و اشکالات اساسی آن همچنان باقی است و در هر بار بازنگری مشکلات اساسی به شکل گذشته باقی مانده است.براین اساس کارشناسان تاکید دارند این بار در صورت بازنگری مجدد باید تمام مشکلات را در قالب یک بسته جمع آوری کرد و یک یک آنها را مورد بازنگری جدی قرارداد. برهمین اساس نماینده تام الاختیار وزیر نفت در امور حقوقی از جمع آوری دیدگاه های تمام کسانی که به نوعی با قراردادهای بیع متقابل سروکار دارند خبر می دهد تا از این طریق بتوان تمام مشکلات این نوع قراردادها را جمع آوری و تمام اشکالات را در روش جدید رفع کرد. براساس اظهارات پیام بطحائی، موضوع بازنگری قراردادهای بیع متقابل بویژه از آنجا اهمیت می یابد که برخی از کشور های نفت خیز همسایه که گاهی دارای منابع مشترک با ایران هستند، با تغییر شروط قراردادهای نفتی خود سعی در جذب بیشتر سرمایه گذاری در صنعت نفت و گاز خود دارند. به گفته مدیر امور حقوقی شرکت ملی نفت ایران ، اوایل سال آینده سومین بازنگری برقراردادهای بیع متقابل به پایان می رسد و قطعا این تغییرات به سمت جذاب تر کردن قراردادهای بیع متقابل برای جذب بیشتر خارجی ها خواهد بود. از سویی دیگر کارشناسان تاکید دارند: در شرایطی که ایران در تحریم به سر می برد قراردادهای نفتی ایران باید به نحوی باشد که خارجی ها ریسک حضور در ایران را بپذیرند.با این حال با وجود آنکه از سال 1374 اولین قرارداد بیع متقابل با شرکت توتال منعقد شده است اما از آنزمان تا کنون استقبال چندانی ازا ین روش نشده و حتی بازنگری ها نیز نتوانسته جذابیت لازم را ایجاد کند.البته نباید فراموش کند که متاسفانه تغییر و بازنگری در این نوع قراردادها به محلی برای دعوا میان احزاب مختلف سیاسی در کشور بدل شده است.چرا که هر باربازنگری در این نوع قرارداد با مخالفت و موافقت عده ای همراه می شود و در نهایت تغییرات کوچکی در آن اعمال می شود تا شاید به نحوی بتوان سرو صداهای منتقدین را خواباند در حالیکه شاید اگر منتقدین نیز در شرایط حاکم قرار بگیرند همان تغییرات را جهت جذب سرمایه خارجی لحاظ کنند. بر همین اساس هم این روزها با مطرح شدن بازنگری در قراردادهای بیع متقابل بعضا دیده می شود برخی از سایت های خبری با تاکید بر ایرادات بعضا نادرست سعی بر متوقف کردن این بازنگری دارند در حالیکه در شرایط فعلی ایران بیش از هر زمان دیگری نیاز به این تغییرات دارد تا شاید بتوان از این طریق سرمایه گذاران خارجی را به حضور در ایران ترغیب کرد. در عین حال به گفته رئیس جمهور در حال حاضر 12 شرکت خارجی برای حضور در صنعت نفت ایران اعلام آمادگی کرده اند که قطعا بازنگری در قراردادهای نفتی و حفظ این سرمایه گذارها در کشور یک ضرورت است. در ابتدا قراردادهای بیع متقابل با روش قراردادهای اکتشاف یا توسعه میادین نفت و گاز مورد تاکید قرار گرفت که پس از آن با ابراز نارضایتی سرمایه گذاران و تاکید بر ایرادات این نوع قراردادها مورد بازنگری مجدد قرار گرفت و این نوع قراردادها به قراردادهای توام با اکتشاف و توسعه تغییر کرد .سومین بازنگری استخراج را هم به این قراردادها اضافه کرد و به قراردادهای بیع متقابل توسعه و توام اکتشاف و استخراج تغییر نام داد. در این بین اغلب مشکلات در تمام این قراردادها به قوت خود باقی ماند و تنها تغییرات عمده در این قراردادها سپردن مسوولیت اکتشاف و توسعه به یک پیمانکار بود.به نحویکه پیمانکاری که تا پیش از این باید پس از اکتشاف در مناقصه توسعه حضور می یافت و اگر شرکت دیگری این مناقصه را می برد تنها می توانست با موافقت شرکت ملی نفت تنها در سی درصد میدان مشارکت کند این بار با توام شدن اکتشاف و توسعه می توانست هر دوی این این کارها را با هم انجام دهد اما در عین حال مشکلاتی چون پرداخت هزینه پروژه ،مدت زمان اجرا و قوانینی از این دست به قوت خود باقی ماند .در روش سوم هم فقط بحث استخراج به مباحث دیگر افزوده شد و همچنان موارد دیگر به عنوان ضعف های این نوع قراردادها پابرجا ماند./121/ح

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبر آنلاین]

[مشاهده در: www.khabaronline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 167]