ورزش - كلوزيوم دنياي مدرن

واضح آرشیو وب فارسی:فارس: ورزش - كلوزيوم دنياي مدرن

ورزش - كلوزيوم دنياي مدرن

سايمون كوپر/ ترجمه: مينا شرفي;ژاك هرزوگ سوئيسي معمار لاغراندامي كه هميشه موهايش را مي‌تراشد در شركتش در ميدان آرامي در بازل طرح‌هاي استثنايي‌اش را ارائه مي‌دهد. اينجا خانه اوست. او براي اولين‌بار در يك مهدكودك در بازل پيردي ميورون شريك آينده‌اش در پروژه‌هاي معماري مشتركشان را ملاقات كرد و در همين بازل بود كه آنها اولين استاديوم دوران كاري‌شان را طراحي‌كردند. آنها براي اف‌سي‌بازل كه هميشه طرفدارش بودند استاديومي مدرن ساختند و اكنون براي بازي‌هاي المپيك پكن آنها استاديومي ساخته‌اند كه به زيبايي يك خانه اوپرا يا موزه است.

در هشت اوت اين دو مرد در استاديوم «لانه پرنده» خود در پكن خواهند نشست و مراسم افتتاحيه المپيك را نظاره‌گر خواهند بود. آيا حس هرزوگ و دي ميورون در روز افتتاحيه المپيك 2008 همانند حس پدري است كه شاهد تولد فرزندش است؟ هرزوگ مي‌گويد: «به‌عنوان يك معمار وقتي سازه‌تان را مي‌بينيد عيب‌هايش بيش از خوبي‌هاي آن به چشم‌تان مي‌آيد.»
به اعتقاد ادوين هيث‌كوت منتقد معماري روزنامه فايننشال تايمز «لانه پرنده» پس از «كلوزيوم رم» (ورزشگاه 50 هزار نفري رم باستان كه در قرن اول ميلادي ساخته شد) خلاقانه‌ترين، زيباترين و استثنايي‌ترين استاديومي است كه به‌دست بشر ساخته شده.» اما خيلي‌ها معتقدند كه هرزوگ و دي‌ميورون نبايد اين استاديوم را در چين مي‌ساختند ولي هرزوگ اميدوار است اين استاديوم به تغييرات در اين كشور كمك كند. هرزوگ ودي ميورون براي اولين‌بار با ساخت موزه «تيت مدرن» در لندن به شهرت رسيدند. در سال 2001 آنها جايزه «پريتسكر» را از آن خود كردند. ارزش پريتسكر در دنياي معماري همانند ارزش جايزه نوبل است. پس از اين موفقيت‌ها اين دو معمار برجسته بخش اعظم كار خود را معطوف به ورزش كردند. آنها ورزشگاه مونيخ را براي جام‌جهاني 2006 آلمان ساختند. پس از آن استاديوم پورتسموث را طراحي كردند. هرزوگ و دي ميورون سپس در كنار نورمن فاستر ويمبلي جديد را ساختند. هرزوگ مي‌گويد: «استاديوم بازل ما اولين الگوي واقعي تغييرات در نگاه به ساختارهاي معماري در ورزش بود. استاديوم‌ها هميشه ناديده گرفته شده‌اند حتي ورزشگاه‌هاي ليورپول و منچستريونايتد توسط مهندسان ساخته شده‌اند.
موزه‌ها را براي تغييرشكل شهرها مي‌سازند. در دهه 70 ساختمان بانك‌ها چنين حالتي داشتند و اكنون استاديوم‌ها چنين نقشي را دارند. استاديوم‌هاي يك شهر است كه باعث تفاوت آن با شهر ديگر مي‌شود.»
استاديوم «لانه پرنده» نمونه بارزي از اين مسئله است. همان‌طوري كه در شهرهاي قرون وسطي كليساي جامع نشان برتري شهرها بود اكنون «لانه پرنده» هم نقطه روشني براي شهر پكن محسوب مي‌شود. برخلاف آنچه هرزوگ تصور مي‌كرد مقامات چيني آزادي بيشتري نسبت به مقامات سوئيسي در اختيار او و گروهش در هنگام ساخت اين ورزشگاه قرار دادند و برخي اوقات چيني‌ها اين سوئيسي را گيج مي‌كردند. هرزوگ مي‌گويد: «آنها هيچ‌وقت نمي‌گفتند بله، همه چيز كامل است، با شما موافقم، آنها هميشه با نوعي بي‌اطميناني حرف مي‌زدند.»
اما در انتها آنها به هرزوگ و دي ميورون اجازه دادند تا هر كاري كه دلشان مي‌خواهد در ساخت «لانه پرنده» انجام دهند.
«لانه پرنده» از بناهايي نيست كه مهر هرزوگ و دي ميورون را بر خود داشته باشد. از نماي بيرون «لانه پرنده» شبكه‌اي از شاه‌تيرهاي فولادي است كه به شكل يك لانه پرنده نمايان است.
اين تيرهاي فولادي همانند شاخه‌هاي كوچك درخت در كنار هم قرار گرفته‌اند. در زير اين شاه‌تيرها و در باغچه‌هاي اطراف آن فضاهايي براي مردم در نظر گرفته شده تا در آن وقت خود را بگذرانند. هرزوگ مي‌گويد: «تمايل چيني‌ها براي گذراندن وقتشان در فضاهاي عمومي بي‌همتاست.
آنها دوست دارند در اين فضاها تفريح و بازي كنند. اين مسئله واقعا مرا تحت تاثير قرار داد.
من در هيچ جاي دنيا نديده‌ام كه مردم اينچنين در فضاهاي عمومي حضور داشته باشند.
چنين مسئله‌اي در يك حكومت ديكتاتوري واقعا شگفت‌انگيز است. يك استاديوم به‌خاطر سايز بزرگش هميشه در چشم است. در لانه پرنده ما فضاهاي صميمي براي مردم ساخته‌ايم بنابراين مردم مي‌توانند در آن احساس راحتي كنند و با هم صحبت كنند. ما قصد ترساندن مردم را نداشتيم. ما مي‌خواهيم اين استاديوم از سوي مردم به‌عنوان مكاني عمومي پس از پايان بازي‌هاي پذيرفته شود.» از نظر او برج ايفل نمونه‌اي از اين نوع مكان‌هاست.
اين معمار برجسته در ادامه حرف‌هايش افزود: «اين استاديوم مي‌تواند پس از آنكه در بازي‌هاي افتتاحيه در معرض ديد جهانيان قرار گرفت به نمادي براي پكن تبديل شود و مردم در آخر هفته‌ها از آن به‌عنوان محلي تفريحي استفاده كنند و از حضور در آن لذت ببرند.»
به اعتقاد هرزوگ مردم امروز هر كدام‌شان يك معمار هستند. از نظر او معمار تنها مي‌سازد و اين مردم محلي هستند كه تصميم مي‌گيرند چگونه از اين بنا استفاده كنند. او مي‌گويد همان‌طوري كه «تيت مدرن» لندن پاتوق لندني‌ها شده «لانه پرنده» هم پس از بازي‌هاي المپيك پاتوق اهالي پكن خواهد شد. اين در حالي است كه چيني‌ها خودشان نام «لانه پرنده» را براي اين استاديوم در نظر گرفته‌اند. هرزوگ مي‌گويد: «مردم اين بنا را پذيرفتند و اين نام را براي آن برگزيدند. اگر اين استاديوم را دوست نداشتند مطمئنا نام آن هم برايشان مهم نبود.»
اما آيا گروه هرزوگ بايد اين بناي به يادماندني را براي حكومت ديكتاتوري چين مي‌ساخت؟
او در جواب به اين سوال مي‌گويد: «آيا وقتي يك كفش مي‌خريد چك مي‌كنيد كه ساخت چين نباشد؟ من مطمئنم بسياري از وسايلي كه از آن استفاده مي‌كنيد چيني است.
به نظر من واقعا مسخره بود كه ما به آنها مي‌گفتيم: ما با توجه به اصولمان خواهان دموكراسي هستيم. يا الان دموكراسي را در كشورتان برقرار مي‌كنيد يا ما برايتان ساختمان نخواهيم ساخت. اين در حالي است كه آمريكا و اروپا هر روز در حال تعامل تجاري و صنعتي با چين هستند.»
هرزوگ به‌خوبي مي‌داند كه «لانه پرنده» با نيروي كارگري ارزان ساخته شده اما به اعتقاد او چين در حال تغيير است. هرزوگ مي‌گويد: «لانه پرنده بخش كوچكي در تغييرات قدم به قدم در چين است. به نظر من دادن چنين فضايي به مردم براي گذراندن وقت‌شان از نظر سياسي بسيار خطرناك است. شگفت‌انگيز است كه چين چنين فرصتي را به مردمش داده است.»
منبع: فايننشال تايمز
شنبه 5 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]

[مشاهده در: www.farsnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 608]