جهان - آيا هند متحد جديد آمريكا مي‌شود؟

واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: جهان - آيا هند متحد جديد آمريكا مي‌شود؟
جهان - آيا هند متحد جديد آمريكا مي‌شود؟

آرش عزيزي: هفته گذشته در هندوستان، دولت ائتلاف «پيشروهاي متحد» (به رهبري حزب كنگره) پس از مدت‌ها جنجال موفق شد با 19 راي، راي اعتماد مجلس را به دست آورد. اين راي اعتماد وقتي لازم شده بود كه كمونيست‌هاي مجلس هند از ائتلاف حاكم بيرون كشيدند تا اكثريت كنگره از حد نصاب ساقط شود. از آن پس شاهد چندين روز كارزارهاي پرتلاطم و جنجالي براي كنترل آراي مجلس بوديم و در نهايت با راي‌گيري روز 22 ژوئيه، دولت حزب كنگره و نخست‌وزير سينگ با 275 راي موافق و 256 راي مخالف (و غيبت 10 نفر از فرآيند راي‌‌گيري) فعلا در اين جدال پيروز شده است. مانموهان سينگ، نخست‌وزير و ساير اعضاي حزب كنگره فعلا به جشن شادي خود مشغولند.

اما آيا اين پيروزي دائمي است؟ و اصلا نزاعي كه باعث شد احزاب چپ حمايت چندين ساله‌ خود از حزب كنگره را قطع كنند و در 22 ژوئيه در كنار مخالف اصلي‌شان (حزب مردم هندوستان) عليه ائتلاف حاكم راي دهند، از چه قرار است؟ واقعيت اين است كه حزب كنگره در دو دهه‌ اخير تغيير جهت‌هايي اساسي داده و مي‌‌دهد. اين حزب در ريشه‌هاي خود به مبارزه‌ ضداستعماري مردم هند برمي‌گردد و همواره حزبي چپ‌گرا به حساب مي‌آمده. در اوج سال‌هاي نهرو (كه به «غيرمتعهد»ي‌اش معروف بود) نيز نزديكي بيشتر هند به شوروي قابل انكار نبود و هند بعدها قرارداد 20 ساله‌ دوستي با شوروي امضا كرد. قانون اساسي هندوستان هم به «سوسياليست» و «سكولار» بودن جمهوري اين كشور تصريح دارد. اما از آغاز سال‌هاي دهه 90 و دولت نخست‌وزير رائو (كه سينگ نخست‌وزير فعلي، وزير اقتصاد آن بود) شاهد چرخش به راست و سياست‌هاي بازار آزاد حزب كنگره و نزديكي بيشتر آن به آمريكا بوديم. خود سينگ در زمان نخست‌وزيري روابط بسيار دوستانه‌اي با جورج دبليو بوش، رئيس‌جمهور آمريكا، داشته و بارها بر سر نزديكي‌هاي بيشتر دو كشور با او ديدار كرده است. در طرف مقابل احزاب چپ هند به رهبري حزب كمونيست هند (ماركسيست) را داريم. اين احزاب همچنان قدرت خاص خود را در هندوستان دارند و بيش از 30 سال است كه حكومت چندين استان را به دست گرفته‌اند.
كمونيست‌ها جبهه‌اي قدرتمند دارند اما از اواسط دهه 90 شاهد اتفاق ديگري نيز بوده‌ايم كه باعث شده احزاب چپ ترجيح دهند اختلافات را كنار بگذارند و با احزابي مثل كنگره وارد ائتلاف شوند. اين «اتفاق» ظهور نيرويي به غايت ضدانساني بود كه اساس سوسياليستي و سكولاريستي هندوستان را به شدت تهديد مي‌كرد: حزب مردم هندوستان. حزب مردم در سياست‌هاي اقتصادي و اجتماعي نيرويي از راست‌ميانه به حساب مي‌آيد اما محافظه‌كاري را با هندوگري و ناسيوناليسم قومي آميخته تا نيرويي شبه‌فاشيستي به حساب آيد كه 6 سال (1998 تا 2004) حكومت خود را بر هندوستان تحميل كرد و به ماهيت سكولاريستي اين كشور لطمه وارد كرد. در اين هنگام بود كه كمونيست‌ها، به‌رغم چرخش به راست حزب كنگره، همراه اين حزب شدند و ائتلاف پيشروهاي متحد را بر اساس «برنامه حداقل مشترك» سازمان دادند تا اين ائتلاف پيروز قاطع انتخابات سال 2004 باشد. اساس اين برنامه كشيدن ترمز خصوصي‌سازي‌ها توسط كنگره و پيشبرد سياست خارجي مستقل بود كه امروز توسط كنگره نقض شده است.
حزب كنگره در حال حاضر توانست با رايي نسبتا قابل توجه (19 راي) پيروز راي اعتماد در مجلس باشد. در اينجا بايد به چند نكته توجه كرد. اول اينكه حزب كنگره براي دست يافتن به اين پيروزي به زشت‌ترين تاكتيك‌ها دست برد. به بسياري از نمايندگان فاسد (به‌خصوص از حزب مردم) رشوه‌هاي كلان داد و اين فقط گوشه‌اي از تاكتيك‌هاي «انتخاباتي» اين حزب بود. بدون اين اعمال وسيع، حزب كنگره شكست بدي مي‌خورد. مسئله دوم اين ادعاست كه كمونيست‌ها براي پايين كشيدن دولت كنگره با حزب مردم ائتلاف كرده‌اند. اين حقيقت ندارد. در واقع اگر نيروهاي چپ نبودند، حزب مردم تابه‌حال دولت را به تسخير خود در آورده بود. محبوبيت عظيم اين احزاب است كه باعث شده يك نفر از حزب مردم هم در ايالت‌هاي بنگال و كرالا و تريپورا به مجلس نرود و در عوض در ايالت‌هايي كه كنگره سر كار بوده افتضاحات نمايندگان اين حزب باعث سرگشتگي مردم و راي‌شان به حزب مردم بوده است.
احزاب چپ رسما گفته‌اند كه به مبارزه‌ خود عليه حزب مردم ادامه خواهند داد. حزب كنگره فعلا توانست با رشوه‌هاي عظيم و سرمايه‌گذاري روي خيانت بعضي نمايندگان احزاب محلي به پيروزي موقتي دست پيدا كند اما اين حزب به اين راحتي‌ها نخواهد توانست هندوستان را به بلوك متحدين آمريكا رهنمون كند. تنها يك سال ديگر از دوره حكومت كنگره باقي مانده و بعد بايد دوباره با تمام مردم ميليوني هند طرف شود. مردم هندوستان مي‌توانند با تمام قوا مقابل خصوصي‌سازي‌هاي بيشتر و نزديكي اقتصادي و سياسي هند به آمريكا بايستند.
شنبه 5 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: همشهری]

[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 141]