جهان - اوباما و عراق

واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: جهان - اوباما و عراق
جهان - اوباما و عراق

اميرحسين تيموري:كانديداي دموكرات‌ها در حالي رهسپار خاورميانه شده است تا از عراق ديدن كند كه از خشونت‌هاي قومي و حملات انتحاري پس از اعلام استراتژي افزايش نيرو توسط رئيس‌جمهور آمريكا در ژانويه 2007 در كشور عراق به شدت كاهش يافته است. به عبارت بهتر سفر باراك حسين اوباما به عراق در زمانه عسرت دموكرات‌ها به ويژه پس از پيروزي استراتژي افزايش نيروي بوش در عراق صورت مي‌گيرد. بسياري از دموكرات‌هاي سرشناسي چون؛ هيلاري كلينتون، كريس داد، جوزف بايدن، هري ريد، نانسيي پلوسي، دنيس كوسينبچ و حتي خود اوباما كه در فرداي اعلام اين استراتژي توسط رئيس‌جمهور آمريكا به‌طور مداوم سعي در ناكارآمد و بيهوده جلوه دادن آن داشتند، در ماه‌هاي اخير در گفته‌هاي خود تجديدنظر كرده و جنگ عراق را رو به پيروزي خوانده‌اند. اوباما خود يكي از اين افراد است كه طي نوشته‌اي در روزنامه نيويورك تايمز طي هفته گذشته اين‌گونه چرخش در مواضعش در خصوص عراق را عيان ساخت: «نيروهاي ما به طرزي قهرمانانه خشونت‌ها را در عراق كاهش داده‌اند. تاكتيك‌هاي جديد از عراقي‌ها به خوبي حفاظت كرده و قبايل سني با زدن دست رد به سينه القاعده به شدت تاثيرگذاري اين گروه بر عراق را كاسته‌اند.» كانديداي جوان و به تعبير جان مك‌كين بي‌تجربه دموكرات‌ها يك روز بعد يعني در روز سه‌شنبه هفته گذشته طي سخناني پيروزي در عراق را براي نخستين‌بار ممكن خواند اما باز هم به مغالطه و سعي در فرار از مواضع قبلي‌اش پايان دادن به اين جنگ را از اهداف عمده سياست خارجي‌اش در صورت رسيدن به كاخ سفيد خواند. اما در حالي‌كه همگان شاهد پيروزي استراتژي‌اي در عراق هستند كه جان مك‌كين از مدافعان سرسخت آن است برخي از سران دموكرات نيز طي روزهاي گذشته با عصبيتي كور با اين موضوع برخورد كردند. علي‌الظاهر با هويدا شدن نشانگان كاميابي استراتژي نوين جنگ عراق برخي سران دموكرات از ترس كارآمد جلوه نمودن سياست‌هاي سناتور مك‌كين سعي در تخطئه استراتژي نوين جنگ عراق به هر دليلي- ولو دلايلي پوچ و بسيار سطحي- را دارند. به احتمال فراوان پس از بازگشت اوباما از تور حدودا يك هفته‌اي به هفت كشور خاورميانه و اروپا او همانطور كه پيش‌تر وعده داده و نيز دگرديسي‌هايش به وضوح ثابت كرده استراتژي جديدي در خصوص عراق پيشه كند و حرف‌هاي تازه‌اي بر زبان براند. اوباما تا امروز يعني تا زمان دومين سفر خود به عراق در طول دوران سناتوري‌اش طي سخنانش وزن بيشتر را به افغانستان و مرزهاي پرآشوبش با پاكستان داده تا به عراق. مي‌توان اما با توجه به روند مثبت تحولات عراق از يك‌سو و اهميت اين كشور در خاورميانه جديد در حال ظهور به طرح اين فرضيه خطر كرد كه در صورت راهيابي سناتور دموكرات ايالت ايلينوي به كاخ سفيد در فرداي رقابت رياست‌جمهوري چهارم نوامبر، كانديداي دموكرات‌ها حتي بيش از جورج بوش به نقش عراق در مدل‌سازي منطقه‌اي و بسط دموكراسي در خاورميانه استناد كند و با توجه به ريشه‌هاي عميق ليبرالي‌اش حتي بسيار بيشتر از جمهوريخواهان رژيم‌هاي اقتدارگراي منطقه و پدرسالاري‌هاي جهان عرب را با احاله به عراق بيازارد. در مقطع كنوني كه كمتر از چهارماه به روز چهار نوامبر باقي‌مانده است. به هر روي كانديداي جوان دموكرات‌ها در جنگ قدرت رسيدن به اتاق بيضي كاخ سفيد نياز دارد تا براي غلبه بر جان مك‌كين از هر كاهي كوهي بسازد و مدام از جنگ عراق و هزينه‌هاي سرسام‌آورش در نزد شهروندان آمريكايي هيولايي بسازد. به دليل ماهيت پوياي سياست به‌طور عام و سياست بين‌الملل به‌طور خاص و نيز با نيم‌نگاهي به تحركات باراك حسين اوباما در 16 ماه اخير در مي‌يابيم كه كانديداي دموكرات‌ها هر آيينه مي‌تواند به چرخشي اساسي دست بزند. كانديداي دموكرات‌ها در عين ليبرال بودن ثابت كرده كه در مواقعي، حداقل در حرف و سخن عملگراتر و واقع‌گراتر از جمهوريخواهان و محافظه‌كاران است. اگر سناتور مك‌كين جمهوريخواه مي‌گويد كه قصد اخراج روسيه از جمع هشت كشور صنعتي را دارد و مانع از آن خواهد شد كه چين به اين گروه كشورهاي صنعتي بپيوندد اما اوباماي دموكرات ليبرال در مقابل مي‌گويد كه براي دفع تهديد گسترش سلاح‌هاي هسته‌اي آمريكا مجبور به كنار آمدن با روسيه است. سخن اوباما آدمي را به ياد تحركات ريگان در ملاقات با گورباچف مي‌اندازد و كنش مك‌كين انسان را به فضاي دهه 1970 و مقاومت سرسختانه نومحافظه‌كاران تازه ظهور كرده عليه جيمي كارتر در گفت‌وگو و تعامل با شوروي‌ها و برژنف مي‌برد. اگر مك‌كين از ديدار بي قيد و شرط با سران ايران امتناع مي‌ورزد تز اوباما در مورد برخورد با مسئله ايران آدمي را به ياد رئيس‌جمهور محافظه‌كاري چون نيكسون در ديدار تاريخي با مائو مي‌اندازد. اگر عراق دوره بوش پسر سمبل عملياتي شدن آرمان‌هاي نومحافظه‌كاران بود، اوباما مي‌تواند اين روند را تداومي منطقي بخشد. در عين اينكه مي‌تواند در بسياري ديگر از حوزه‌هاي سياست خارجي- همچون مورد همكاري با روسيه يا حتي گفت‌وگوي بدون قيد و شرط با رئيس‌جمهور ايران- واقع‌گرا كه از محافظه‌كاران و واقع‌گرايان شود. اگر بوش و مك‌كين با طرح ايده بسط دموكراسي و حقوق بشر رئاليست‌هاي سنتي‌اي چون هنري كسينجر را برمي‌آشوبند ديگر جايي براي ليبراليسم باراك اوباما در حوزه سياست خارجي نمي‌ماند. اين تغيير و تحولات يعني آرمانگرا شدن جمهوريخواهان و محافظه‌كاران و نيز واقع‌گرا شدن ليبرال‌ها در حوزه سياست خارجي در چند سال اخير اما يكسره مولود ذات پوياي سياست بين‌الملل است. سفر به عراق و مشاهده كاميابي‌هاي استراتژي افزايش نيروها شايد به اوباما اين گوشزد را داشته باشد كه در آرمانگرايي از جورج بوش عقب نيفتد.
سه شنبه 1 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: همشهری]

[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 207]