بازي سهام در زمين ورزش

واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: بازي سهام در زمين ورزش

بازار سهام- بهزاد رنجبر:
وقتي 4 سال پيش سازمان تربيت بدني وكالتنامه فروش سهام باشگاه‌هاي پرسپوليس و استقلال را روي ميز سازمان خصوصي سازي گذاشت خيلي‌ها فكر كردند اين 2 باشگاه به‌زودي به دست بخش خصوصي سپرده خواهد شد.

بسياري از سرمايه‌گذاران علاقه‌مند نيز خود را آماده كردند تا در مزايده فروش سهام شركت كنند، اما پس از مدتي متوجه شدند كه همه اين‌ها رؤيايي بيش نيست و خواب آنها به اين زودي‌ها تعبير نخواهد شد.

از آن زمان تا كنون روز‌ها مي‌گذرد و سهام شركت‌هاي مختلفي با پيچيدگي‌هاي بسيار به بخش خصوصي واگذار شده است، خيلي‌ها هم پيغام فرستاده‌اند كه قصد دارند سهام پرسپوليس يا استقلال را بخرند، اما طرح واگذاري سهام اين 2 باشگاه همچنان مسكوت مانده و كمتر كسي هم حاضر به كوچكترين اظهار نظري در مورد واگذاري سهام اين 2 باشگاه است، خيلي‌ها هم دليل سخن نگفتن خود را مسائل امنيتي و دولتي عنوان مي‌كنند.

وقتي فورواردها وارد محوطه جريمه حريف مي‌شوند و توپ را وارد دروازه مي‌كنند، سهام باشگاه‌ها تكان مي‌خورد و ارزشش بالا مي‌رود، اما در ايران تا به حال هيچ قيمت توپي هيچ سهمي را تكان نداده است، چرا كه توپ‌ها فقط در زمين فوتبال مي‌چرخند و هيچ جذابيتي براي بازار‌هاي سهام ندارد.

بيش از 4سال است كه هيات دولت با واگذاري سهام 2 باشگاه پرسپوليس و استقلال موافقت كرده و بيش از 4 سال است كه مسئولان سازمان خصوصي سازي در زمين فوتبال با مسئولان ورزش كشور به جاي فوتبال دوئل كرده‌اند اما هر بار مغلوب شده‌اند و نتوانسته‌اند سناريوي خصوصي سازي را در فوتبال ايران كليد بزنند.

بررسي مقدماتي، خصوصي سازي در صنعت فوتبال نشان مي‌دهد اين صنعت با چالش‌هاي اساسي براي خصوصي سازي روبه‌رو است و با وجود گذشت ماه‌ها و روز‌ها از تصويب واگذاري سهام اين 2 باشگاه و با وجود آنكه مسئولان سازمان خصوصي سازي بار‌ها براي حل مسايل مالي و آماده سازي سهام اين 2 باشگاه به سازمان تربيت بدني پرچم سفيد نشان داده‌اند، اما سازمان تربيت بدني هنوز هيچ اقدامي براي آماده سازي سهام اين 2 باشگاه انجام نداده است، نتيجه اينكه كارنامه 4 ساله واگذاري سهام باشگاه‌هاي پرسپوليس و استقلال تبديل شده به مثنوي 70 من كاغذ با وعده‌هاي بسيار از سوي مسئولان خصوصي سازي.

به‌طوري كه هر از گاهي مسئولان خصوصي سازي در دوره‌هاي مختلف پشت تريبون حاضر شده‌اند و وعده داده‌اند كه سهام پرسپوليس به‌زودي واگذار مي‌شود. اولين بار در آذر ماه سال‌84 مير علي اشرف پوري حسيني رئيس وقت سازمان خصوصي سازي با اطمينان از فروش سهام باشگاه پرسپوليس سخن گفت و اعلام كرد: «ورقه وكالت فروش از سوي سازمان تربيت بدني داده شده و هم اكنون در حال آماده‌سازي سهام و رفع نواقص هستيم و در اولين فرصتي كه بتوانيم سهم را براي فروش آگهي خواهيم كرد. »

پوري حسيني چندين ماه پس از اين اظهار نظر با سازمان خصوصي سازي خداحافظي كرد و عنان كار را به غلامرضا حيدري كرد زنگنه سپرد. او نيز همچون همتاي خود پس از تكيه بر مسند خصوصي سازي خبر از واگذاري سهام اين 2 باشگاه داد.

زنگنه در تازه‌ترين اظهار نظر خود در ارديبهشت ماه امسال اعلام كرد: 100 درصد سهام باشگاه استقلال و پرسپوليس در اسفند ماه امسال از طريق مزايده واگذار مي‌شود. هرچند پيش‌تر از اين اسماعيل غلامي، معاون وي در 20 مهر ماه سال 86 وعده داده بود سهام پرسپوليس تا اسفند ماه سال 86 واگذار شود. او حتي پا را فراتر گذاشته و اعلام كرده بود: 20درصد سهام نيز به هواداران پرسپوليس واگذار خواهد شد.

حتي اميررضاخادم، رئيس فراكسيون ورزش مجلس هفتم در تير ماه همين سال از تصميم قطعي سازمان تربيت‌بدني براي واگذاري سهام تيم‌هاي پرسپوليس و استقلال به يك سرمايه‌گذار خصوصي و سپس عرضه مابقي سهام اين 2 تيم خبر داده بود.

به گفته او، سازمان تربيت بدني تصميم دارد ابتدا سهام اين دو تيم را به يك سرمايه‌گذار خصوصي كه توانايي مالي اداره و مديريت اين تيم‌ها را دارد واگذار كندو سپس زمينه عرضه سهام اين 2 باشگاه را در بورس مهيا كند.

مقاومت
طولاني شدن روند واگذاري سهام اين 2 باشگاه گمانه‌ها و شبهه‌هاي زيادي را باعث شده است. هرچند ممكن است ساختار بسيار ناقص اين 2 باشگاه به لحاظ مالي يكي از موانع عمده بر سر راه واگذاري سهام اين باشگاه‌ها باشد اما به‌نظر نمي‌رسد اين موضوع كل ماجراباشد، چرا كه تقريبا اكثر كارشناسان از جريان ناپيدايي بر سر واگذاري سهام اين باشگاه‌ها نام مي‌برند كه روند خصوصي سازي را متوقف كرده و كمتر كسي حاضر به اظهار نظر صريح در اين باره است.

در حالي كه محمد علي آبادي، رئيس سازمان تربيت بدني هم از زمان حضورش در اين سازمان اظهار نظر جدي در اين باره نكرده است و مشخص نيست تا كنون چه اقدامي بابت آماده سازي اين باشگاه براي واگذاري به بخش خصوصي انجام داده است. همين موضوع باعث شده تا بسياري از كارشناسان به اين باور برسندكه دولت هيچ تمايلي به واگذاري سهام اين 2 باشگاه ندارد.

آنچه مسلم است اين 2 باشگاه در حال حاضر به هيچ عنوان ساختار اقتصادي، سود آوري ندارند و حتي اخيرا بدهي‌هاي مالي باشگاه پرسپوليس محل اختلافات بسياري شده است. به‌طوري كه داريوش مصطفوي، مدير عامل اين باشگاه در تازه‌ترين اظهار نظر خود ميزان بدهي‌هاي باشگاه پرسپوليس را 3 ميليارد و 700 ميليون تومان اعلام كرد. در حالي كه حبيب كاشاني، مديرعامل پيشين باشگاه رقم بدهي‌ها را بالاي 10 ميليارد تومان اعلام كرده بود. به گزارش خبرگزاري‌هاي داخلي، بدهي‌هاي پرسپوليس شامل مبالغ پرداخت نشده قراردادهاي بازيكنان هم مي‌شود كه در برخي موارد قدمت آن به بيش از 7 سال باز مي‌گردد.

با اين حال برخي معتقدند طلب بازيكنان، قسمت عمده بدهي‌ها را تشكيل نمي‌دهد و باشگاه پرسپوليس به برخي سازمان‌هاي دولتي، هتل‌ها، آژانس‌هاي هواپيمايي، اسپانسرهاي مالي و حتي يك شركت كانادايي كه سعي در برگزاري ديدار دوستانه ميان پرسپوليس و ديگر باشگاه‌ها داشت، مبالغي عمده بدهكار است. سازمان بازرسي كل كشور نيز در گذشته تلاشي براي برآورد وضعيت مالي باشگاه پرسپوليس انجام داد كه به هيچ نتيجه‌اي نرسيد.

اما همه اين موارد دلايل محكمي براي تاخير درخصوصي كردن سهام باشگاه‌ها نيست چر ا كه براساس قوانين خصوصي سازي، دولت موظف است پيش از واگذاري سهام نسبت به اصلاح ساختار اقتصادي شركت‌ها اقدام كند و اين موضوعي است كه همزمان با اجراي خصوصي سازي در مورد بسياري ازشركت‌هاي دولتي اعمال شد و سازمان خصوصي سازي اقدامات گسترده‌اي به همين منظور به مرحله اجرا گذاشت و شركت‌هاي بزرگي را كه حتي تا چندين ميليارد دلار ارزش دارند را براي خصوصي سازي آماده كرد.

بنابر اين به‌نظر مي‌رسد صرف‌نظر از ساختار مريض مالي باشگاه‌ها، اراده‌اي نيز براي واگذاري سهام و خصوصي‌سازي در اين 2 باشگاه وجود ندارد.

شايد به همين دليل است كه بسياري از مسئولان و كارشناسان از اظهار نظر صريح در مورد واگذاري سهام طفره مي‌روند و آن را موضوع بسيار حساسي مي‌دانند.

ديدگاه
اما محسن صفايي فراهاني، رئيس اسبق فدراسيون فوتبال درباره واگذاري سهام باشگاه‌هاي پرسپوليس و استقلال معتقد است: موضوع واگذاري سهام اين دو تيم، كار آساني نيست و براي آن به چند سال زمان نياز است.

صفايي فراهاني تاكيد مي‌كند: سابقه چند سال گذشته اين 2 تيم نشان مي‌دهد كه هيأت‌مديره اين تيم‌ها عمدتا از افراد سياسي انتخاب شده‌اند تا مديراني كه با قواعد تيمداري و مديريت يك بنگاه اقتصادي آشنا باشند.

وي مي‌گويد: سابقه انتخاب اعضاي هيأت‌مديره اين باشگاه 2 نشان مي‌دهد كه هدف بيشتر سياسي بوده تا اقتصادي. يعني افرادي انتخاب شده‌اند كه عمدتا خاصيت سياسي داشته‌اند تا خاصيت اقتصادي. اين افراد اشخاصي نبوده‌اند تا براساس قوانين اقتصادي توانايي اين2 تيم را افزايش دهند.

مشتري‌هاي پا به كار
اما در شرايطي كه بحث واگذاري سهام باشگاه‌هاي پرسپوليس و استقلال مدت هاست بي‌نتيجه مانده ا خبار زيادي حاكي از آن است كه سهام اين 2 باشگاه مشتريان زيادي دارد و هر از گاهي صحبت از سرمايه‌گذاراني مي‌شود كه درصدد خريد سهام يكي از اين 2 باشگاه هستند به‌طوري كه در تير ماه سال گذشته شايع شد كه يك سرمايه‌گذار خصوصي با واسطه يكي از مديران سابق پرسپوليس براي خريد سهام اين تيم به سازمان تربيت‌بدني معرفي شده است. اين فرد 38 ساله قصد داشت سهام پرسپوليس را يكجا خريداري كند.

گفته مي‌شد وي به سازمان تربيت بدني پيشنهاد كرده براي خريد پرسپوليس 20 ميليارد تومان بپردازد كه 10ميليارد تومان آن به سازمان تربيت‌بدني تعلق مي‌گيرد و 10 ميليارد تومان نيز براي تسويه بدهي‌هاي گذشته اين تيم صرف خواهد شد. حسين هدايتي عضو جديد هيأت‌مديره باشگاه پرسپوليس هم متقاضي ديگري است كه به تازگي براي خريد باشگاه پرسپوليس ابراز تمايل كرده است. هدايتي در گفت‌وگو با فارس در اين باره گفته است: تمايلي به خريد باشگاه پيكان ندارم و فقط به‌دنبال خريد سهام پرسپوليس هستم. اين آمادگي را دارم كه سهام پرسپوليس يا بخشي از آن را بخرم.

ديدگاه خصوصي سازي
مسئولان سازمان خصوصي سازي به درستي وفارغ از بسياري از مسايلي پنهاني كه ممكن است پيرامون اين 2 باشگاه‌ها وجود داشته باشد، معتقدند سهام باشگاه‌هاي پرسپوليس و استقلال بايد هرچه سريعتر واگذار شود و سازمان تربيت بدني بايد در اين زمينه همكاري كند.

اسماعيل غلامي، معاون سازمان خصوصي سازي با اشاره به مصوبه هيات وزيران در مورد اين باشگاه مي‌گويد: براساس مصوبه هيأت دولت، سهام اين باشگاه بايد واگذار شود، اما هنوز تكليف صورت‌هاي مالي در ساختار شركتي اين باشگاه به درستي مشخص نيست و سازمان تربيت بدني بايد هرچه سريع‌تر در اين‌باره تصميم بگيرد.

غلامي تأكيد مي‌كند: اين باشگاه صورت‌هاي مالي خود را ارائه نكرده، مجمع عمومي خود را برگزار نكرده و اسناد و مدارك اين شركت ناقص است بنا بر اين سازمان تربيت‌بدني بايد در اين‌باره اقدام كند.

معاون سازمان خصوصي‌سازي تصريح مي‌كند: در دوره رياست‌گذشته سازمان تربيت‌بدني عزم جدي براي واگذاري پرسپوليس وجود داشت اما در دوره كنوني هنوز مسئولان اين سازمان به جديت لازم نرسيده‌اند.

وي در پاسخ به اين پرسش كه آيا سازمان تربيت‌بدني مي‌تواند با عرضه سهام پرسپوليس مخالفت كند يا خير؟ مي‌گويد: واگذاري سهام پرسپوليس بر مبناي مصوبه هيأت دولت انجام مي‌شود و سازمان خصوصي‌سازي در هر حال سهام پرسپوليس را واگذار خواهد كرد.
وي درباره فعاليت‌هايي كه براي واگذاري سهام پرسپوليس بايد انجام شود، مي‌گويد: يكي از كارهايي كه بايد از طرف تربيت‌بدني براي واگذاري سهام پرسپوليس انجام شود، تشكيل يك كميته كارشناسي براي ارزش‌گذاري بازيكنان اين تيم است.

غلامي خاطر نشان مي‌كند: بازيكنان جزو دارايي‌هاي اين باشگاه‌ محسوب مي‌شوند كه هر كدام ارزش خاصي دارند بنابراين سازمان تربيت‌بدني بايد با انجام كارشناسي‌هاي لازم وضعيت ارزش‌گذاري بازيكنان تيم را مشخص كند تا در نهايت قيمت واقعي اين باشگاه مشخص شود.

به اين ترتيب با وجود چالش‌هاي فراوان پيش روي خصوصي سازي در اين 2 باشگاه به‌نظر نمي‌رسد به اين زودي‌ها هيچ فورواردي بتواند ارزش سهام باشگاهي را بالا ببرد چرا كه فوروارد‌هاي خصوصي سازي راه درازي را براي رسيدن به دروازه حريف پيش رو دارند و جذابيت فوتبال راه درازي را براي رسيدن به بازار‌هاي سهام در پيش دارد.

تاريخ درج: 25 تير 1387 ساعت 09:47 تاريخ تاييد: 25 تير 1387 ساعت 10:58 تاريخ به روز رساني: 25 تير 1387 ساعت 09:59
سه شنبه 25 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: همشهری]

[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 192]