عطش تالاب بين‌المللي گاوخوني هم زياد شد

واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین: عطش تالاب بين‌المللي گاوخوني هم زياد شد
جام جم آنلاين: حيات پرندگان، آبزيان و گونه‌هاي جانوري تالاب گاوخوني اصفهان به دليل كم‌آبي رودخانه زاينده‌رود به طور جدي در معرض خطر قرار گرفته و احتمال دارد نام اين تالاب در فهرست سياه مونترال «تالاب‌هاي آسيب ديده و در معرض خطر» قرار بگيرد.

حق‌آبه تالاب گاوخوني به عنوان يكي از مهم‌ترين تالاب‌هاي بين‌المللي ثبت شده در كنوانسيون رامسر، 172 ميليون مترمكعب آب در سال و به عبارتي 2/5 مترمكعب آب در ثانيه است كه متاسفانه اين حق‌آبه حتي در سال‌هاي پر آبي زاينده‌رود نيز رعايت نشده و در حال حاضر كه خود زاينده‌رود هم در معرض خشكي قرار گرفته، هيچ آبي به اين تالاب نمي‌رسد.

اين تالاب بين‌المللي كه زماني يكي از بكرترين جاذبه‌هاي طبيعي اصفهان و از باارزش‌ترين زيستگاه‌هاي طبيعي محسوب مي‌شد، هم‌اكنون ارزش زيستي خود را براي حضور پرندگان به خاطر خشكسالي از دست داده است و تنها حدود 200 قطعه فلامينگو در آن زنده مانده‌اند.

اين در حالي است كه گفته مي‌شود در اوايل دهه 70 غير از ديگر پرندگان، حدود‌150 هزار قطعه فلامينگو سطح تالاب را پوشانده بودند.

اين‌گونه كه مسوولان آب استان مي‌گويند از آنجايي كه فعلا به خاطر كمبود آب زاينده‌رود تامين آب شرب مردم در اولويت است و توزيع آب در بخش صنعت و كشاورزي نيز بر اساس يك برنامه زمانبندي انجام مي‌شود، امكان جريان يافتن آب در تالاب گاوخوني وجود ندارد مگر آن‌كه با اجرا و تكميل طرح‌هايي چون تونل سوم كوهرنگ و انتقال آب به زاينده‌رود و به عبارتي با حفظ حيات رودخانه زاينده‌رود از طريق رهاسازي و ارتقاي حجم آب پشت سد، امكان تامين آب اين تالاب و حفظ حيات آبزيان و پرندگان و ديگر گونه‌هاي جانوري آن فراهم آيد.

مريم فرهمند، مسوول محيط طبيعي اداره كل حفاظت محيط زيست استان اصفهان با اشاره به آخرين بازديدي كه از تالاب گاوخوني طي 2 روز گذشته انجام گرفته است، مي‌گويد: «متاسفانه تالاب گاوخوني كاملا خشك شده و لكه‌هاي كوچكي از آب با عمقي بسيار اندك، حدود 200 فلامينگو را در خود زنده نگه داشته است.»

او مي‌افزايد: تالاب گاوخوني هميشه حتي در دوراني كه سد زاينده‌رود مملو از آب بود هم از حقش محروم بوده و خشك شدن آن مربوط به امسال و خشكسالي فعلي نيست كه تالاب در سال‌هاي قبل نيز رو به سمت خشكي مي‌رفت.

او با ابراز نگراني از وضعيت زاينده رود و با تاكيد بر اين كه حيات تالاب گاوخوني وابسته به حيات زاينده‌رود و آبي است كه در آن جريان دارد، ادامه مي‌دهد: گاوخوني در سال‌هاي گذشته تنها در ماه‌هايي از سال آب داشت اما طي سال‌هاي اخير تنها اگر سيلابي به وقوع مي‌پيوست، آب به سمت تالاب هدايت مي‌شد.

او با تاكيد بر اين كه توجه به محيط زيست به همان اندازه حائز اهميت است كه توسعه شهرك‌هاي صنعتي اهميت دارد، اضافه مي‌كند: حيات تالاب وابسته به آبي است كه به آن وارد مي‌شود، مسوولان اين استان نيز بارها و بارها ادعا كرده‌اند كه به حفظ حيات تالاب گاوخوني توجه دارند، اما متاسفانه تا به حال هيچ اقدام جدي براي حفظ حيات اين تالاب ارزشمند انجام نشده است.

مهندس فرهمند، با اشاره به كار مطالعاتي و تحقيقاتي كه براي تعيين ميزان حق‌آبه تالاب گاوخوني يا تغيير ميزان اين حق‌آبه در حال انجام است، ادامه مي‌دهد: سازمان آب منطقه‌اي اصفهان، حق‌آبه كنوني اين تالاب را قبول ندارد و معتقد است كه ميزان آب اين تالاب بايد بر اساس شرايط كنوني تعيين شود، به همين دليل يك كار مطالعاتي وسيع با همكاري مشاوراني برجسته در حال انجام است تا با بررسي تصاوير ماهواره‌اي ميزان پرآبي‌، كم‌آبي و خشكي تالاب در ماه‌هاي مختلف سال طي 5 دهه گذشته و مقايسه آن با شرايط كنوني يا ضرورت نياز اين تالاب به تامين حق‌آبه قبلي آن اثبات شود يا اين‌كه حق‌آبه‌‌اي جديد براي آن مشخص شود.

مسوول محيط طبيعي اداره كل حفاظت محيط زيست استان اصفهان، در پاسخ به اين‌كه خشكي تالاب، ورود فاضلاب و پساب‌هاي كشاورزي به آن و از بين رفتن ارزش زيستي اين تالاب تا چه اندازه مي‌تواند احتمال قرار گرفتن گاوخوني در فهرست مونترال را قوت بخشد، مي‌افزايد: بزرگترين مشكل اين تالاب، تامين نشدن حق‌آبه و نيز ورود فاضلاب به آن است و اين‌كه آيا اين تالاب در فهرست مونترال جاي مي‌گيرد يا نه نيازمند بررسي و مطالعات بيشتر است.

او با بيان اين‌كه تاكنون مطالعه‌اي روي ميزان تاثيرگذاري فاضلاب بر ماهي‌ها و كف زيان اين تالاب انجام نشده است، به تلف شدن تعداد زيادي از فلامينگو‌ها و جوجه‌هاي آنها به خاطر قطع يكباره آب اين تالاب در سال‌هاي گذشته اشاره مي‌كند و مي‌گويد: كاهش تعداد پرندگان در اين تالاب نشان‌دهنده افت كيفيت آب تالاب و كاهش امنيت براي زيست است، در صورتي كه يكي از دلايل ثبت اين تالاب در كنوانسيون رامسر ، به خاطر زيستگاه با ارزش اين تالاب بوده است.

او در ادامه با تاكيدي دوباره بر ضرورت حفظ حيات رودخانه زاينده‌رود و متعاقبا، زنده نگه داشتن تالاب گاوخوني، به تلف شدن ماهي‌ها و آبزيان زاينده‌رود طي چند روز گذشته در پي كم‌آبي و در برخي از نقاط خشكي كامل رودخانه، مي‌گويد: در چند روز گذشته با كم شدن آب زاينده‌رود تعداد زيادي از ماهي‌هاي اين رودخانه در گودال‌هاي كوچك باقيمانده از آب در حال جان دادن بودند كه پيشنهاد داديم با همكاري شيلات، اين ماهي‌ها با تانكر به بركه‌هاي آب اطراف اصفهان و يا استخر‌هاي پرورش ماهي انتقال داده شوند كه انجام هماهنگي‌هاي لازم براي آن از سوي مسوولان مربوط چند روز طول كشيد، اما خوشبختانه با جريان يافتن دوباره همين آب اندك در آن، اين ماهي‌ها نجات يافتند.

او درباره رهاسازي دوره‌اي آب در داخل زاينده‌رود نيز مي‌گويد: اگر آب بخواهد به صورت دوره‌اي در رودخانه جريان داشته باشد، قطع و جريان دوباره آب، زندگي ماهي‌ها ، آبزيان و گياهان اين رودخانه را به طور جدي تهديد مي‌كند و بايد براي آن چاره‌اي اساسي اتخاذ كرد.

اصفهان ــ خبرنگار جام‌جم:
جمعه 14 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جام جم آنلاین]

[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 398]