واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: جايگاه مفاهيم ديني در موج نو سينماي ايران / 35جهانگير الماسي:سينماي ايران رويكردي علمي به دين و قرآن نداشته است
گروه هنر: عليرغم وجود فرهنگ غني اسلامي و در دست داشتن قرآن جاي تعجب است كه سينماي ايران در دام موضوعاتي تكراري و سطحي چون ازدواج دوم گرفتار آمده و ميتوان گفت سينماي ما رويكردي علمي به دين و قرآن نداشته است.
«جهانگير الماسي» از جمله هنرمنداني در سينماي ايران است كه قرابتش با فلسفه اسلامي تنها به دليل تحصيلات آكادميكش نيست، بلكه اين دلبستگي در گرو دغدغه شخصي وي نيز هست.
اين بازيگر، فيلمنامهنويس و كارگردان درباره جايگاه «مفاهيم ديني در موج نو سينماي ايران» با خبرنگار خبرگزاري قرآني ايران به گفتوگو نشست كه با بخش دوم اين نشست كه به ميزباني ايكنا برگزار شد، همراه ميشويم.
الماسي در توضيحات خود سينماي ايران را اينگونه توصيف كرد: سينماي ايران فرصت مناسبي براي طرح مباني عرفان ايراني و اسلامي است؛ عرفاني كه متكي بر انديشههاي مولاست و همه گناه ما اين است كه نگذاشتيم تفكر افرادي همانند «سهروردي» در بين مردم بيايد، نگذاشتيم عشق و جستجوي آن در زندگي مردم نهادينه شود.
بازيگر فيلم «پدربزرگ» اضافه كرد: مشكل سينماي ما از آنجا آغاز ميشود كه نسبت به فرهنگ خود بيتفاوت شديم به نحويكه در قبل از انقلاب به شكل افسارگسيختهاي راه غربزدگي را در پيش گرفته بوديم، حتي اين رويكرد به حدي به فراموشي خودباوري رسيده بود كه فرهنگ غرب بر خوراك و پوشاك ما نيز تاثير گذاشته بود.
اين فيلمنامهنويس ادامه داد: تعجب و افسوس من اينجاست كه كشوري چون ايران كه تمدن ديرينه و سابقه يكتاپرستي دارد، كشوري كه 1500 سال آن متبرك به اسلام است و 1000 سال قبل از آن هم دينمدار است چگونه سينمايش ميتواند در دام بيهويتي گرفتار شود.
الماسي همچنين يادآور شد: اينگونه بحثها را از دهه 60 بارها مطرح كردم كه نميشود سينما را به تجاري و فرهنگي تقسيمبندي كرد، چراكه معتقدم فيلم تجاري نيز ميتواند فرهنگي را منتقل كند كه تفكري عميق پشتوانه آن باشد.
وي افزود: اما يك نكته در اين بحث مشخص است كه ما هميشه به تقليد از سينماي غرب ادامه دادهايم به نحوي كه درصدديم ببينيم هر از چند گاهي چه موجي در آن سينما شكل ميگيرد كه ما ادامهدهنده آن راه باشيم.
اين بازيگر، سينماي ديني را محدود به اخلاق ندانست و اظهار داشت: البته اگر دين را تنها بخواهيم در اخلاق خلاصه كنيم فيلمهاي «سيامك ياسمي» در دهه 40 نيز ميتواند مبلغ تفكرات ديني باشد، اما اگر منظور مقصود از دين در فيلم، رسيدن به نقطه هدف دين است بايد گفت كه سينماي ايران رويكردي علمي به دين و قرآن نداشته است.
وي اعلام كرد: در توصيف سينما مطلبي هماكنون به ذهنم رسيد آنهم اينكه چرا بايد به اين هنر «سي نما» گفت نامي كه ما را به ياد داستان «سي مرغ» عطار مياندازد كه سي مرغ در جستجوي حق تعالي بودند اين تشابه حتي ميتواند به معناي امكان حركت هنر سينما در مسير الهي نيز باشد.
وي متذكر شد: البته سينما ميتواند به دو گونه بر مخاطب تاثير بگذارد، برخي فيلمها ممكن است در نهايت مخاطب را گمراه كند و در شكلي ديگر آثاري هستند كه براي مخاطب خلوتي را پديد ميآورند كه در شلوغي امروز به واسطه هيچ وسيلهاي ديگر نميتوان به آن دست يافت.
الماسي تاكيد كرد: فرهنگ قرآني اينگونه است كه همه انسانها بتوانند در خود خلوتي را پيدا كنند كه بتوانند با خداي خود در آن خلوت كنند، پس چرا سينما نتواند به اين فرهنگ غني متوسل شود حال بايد بررسي كنيم كه چه شده كه ما مفاهيم قرآن را اينگونه فراموش كردهايم.
وي خاطرنشان كرد: من افسوس ميخورم كه ميبينم با وجود چنين فرهنگ غني قرآني هنوز سينماي ما در بند مضاميني چون ازدواج دوم گرفتار آمده است.
اين بازيگر با تمام ضعفهاي موجود مثال زد: اما در همين سينما نيز آثاري بودهاند كه به ذات حق تعالي توجه كردهاند؛ آنجا كه در «خانه دوست كجاست» كيارستمي كودكي به دنبال ذات حق تعالي است.
پرسش پاياني ما از اين پيشكسوت بازيگري اين بود كه آيا موانعي سبب شده كه فيلم قرآني در سينماي ما به اين اندازه مهجور بماند؟
اين سينماگر سوال فوق را با مثالي از سريال متوقف شده «امام حسين» جواب داد: امام حسين(ع) كسي است كه بين تمام مسلمانان گرامي است و ايشان فقط متعلق به شيعيان نيست. حال براي من جاي سوال دارد كه چرا روند ساخت چنين اثري متوقف شد؟ و متعجبتر ميشوم كه در همين شرايط فيلمهاي سطح پايين هر روزه توليد ميشوند.
وي در پايان اين گفتوگو تصريح كرد: سينماي ايران در خود هيچگاه شاهد موجي مستقل نبوده، چراكه قبل از انقلاب نگاه به دين متكي بر باورهاي غربي بود و بعد از انقلاب هم متناسب با فضاي جامعه به اصطلاح موجي سينمايي شكل گرفت، اما سينماگران سعي نكردند كه خود منادي ارزشهاي قرآني به شكل متفكرانه باشند.
دوشنبه 10 تير 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 172]