در دل تاریکی و ناامیدی، گاه کورسویی از امید میدرخشد و نویدبخش فردایی روشنتر میشود. "ماه نمرده است" داستانی است از این امید، از استقامت و پایداری در برابر سختیها و ناملایمات.
این عبارت، نه تنها یک جمله، بلکه نمادی است از ارادهای استوار و ایمانی راسخ به آیندهای بهتر. "ماه نمرده است" یادآور این نکته است که حتی در تاریکترین لحظات نیز نباید امید خود را از دست بدهیم و باید با تمام توان برای رسیدن به آرزوها و اهداف خود تلاش کنیم.
این داستان، روایتی است از انسانهایی که در شرایط سخت و دشوار، نه تنها امید خود را از دست ندادند، بلکه با تلاش و پشتکار، توانستند بر مشکلات غلبه کنند و به موفقیتهای بزرگی دست یابند.
ماه هنوز زنده است!
برخلاف تصور رایج که ماه را جرمی سرد و غیرفعال میدانست، تحقیقات جدید دانشمندان آمریکایی نشان میدهد که قمر زمین از نظر زمینشناسی، هنوز زنده و پویا است. این کشف هیجانانگیز میتواند درک ما را از ماه و تاریخچه آن بهطور کامل تغییر دهد.
دانشمندان برای سالها سطح ماه را با دقت بررسی کردهاند تا پازل تاریخچه زمینشناسی و تکامل آن را تکمیل کنند. شواهد بهدستآمده از «دریاوارهای قمری» (Lunar maria)، مناطقی تاریک و پوشیده از گدازههای جامد در سطح ماه، نشان میدهد که ماه در گذشته دوران فشردهسازی قابلتوجهی را تجربه کرده است.
پیش از این، گمان میرفت که برآمدگیهای بزرگ و کمانیشکل در سمت نزدیک ماه نتیجه انقباض میلیاردها سال پیش باشند و از آن زمان تاکنون، فعالیت زمینشناسی ماه متوقف شده است. اما این پژوهش جدید نشان میدهد که زیر سطح ماه داستانی متفاوت در جریان است.
دو دانشمند از مؤسسه اسمیتسونین و یک زمینشناس از دانشگاه مریلند با بررسی برآمدگیهای کوچک در سمت دور ماه به این نتیجه رسیدند که این برآمدگیها بسیار جوانتر از برآمدگیهای سمت نزدیک ماه هستند.
«ژاکلین کلارک»، پژوهشگر دانشگاه مریلند، میگوید: " بسیاری از دانشمندان معتقدند که فعالیتهای زمینشناسی ماه در حدود دو و نیم یا سه میلیارد سال پیش به پایان رسیده است. اما ما شواهدی از فعالیت تکتونیکی در میلیاردها سال گذشته در کره زمین داریم و احتمال دارد این فعالیتها هنوز هم ادامه داشته باشند. به نظر میرسد برآمدگیهای کوچک دریاوار قمری در حدود ۲۰۰ میلیون سال پیش شکل گرفتهاند که با توجه به مقیاس زمانی ماه، نسبتاً جدید هستند. "
این گروه پژوهشی با استفاده از روشهای پیشرفته نقشهبرداری و مدلسازی، ۲۶۶ برآمدگی کوچک در سمت دور ماه کشف کردند. این برآمدگیها معمولاً در گروههای ۱۰ تا ۴۰ تایی در مناطق آتشفشانی که احتمالاً ۳.۲ تا ۳.۶ میلیارد سال پیش در مناطق باریک روی سطح ماه شکل گرفتهاند، ظاهر شدهاند.
برای تخمین سن این برآمدگیهای کوچک، پژوهشگران از روش «شمارش دهانه» استفاده کردند. هرچه سطحی دهانههای بیشتری داشته باشد، قدیمیتر است؛ زیرا زمان بیشتری برای برخورد شهابسنگها و ایجاد دهانه داشته است. با شمارش دهانهها در اطراف این برآمدگیهای کوچک و مشاهده برخی برآمدگیها که از میان دهانههای برخوردی موجود عبور کردهاند، پژوهشگران به این نتیجه رسیدند که شکلهای تکتونیکی زمین در ۱۶۰ میلیون سال گذشته از نظر تکتونیکی فعال بودهاند.
نکته جالب این است که برجستگیهای سمت دور ماه از نظر ساختاری شبیه به برجستگیهای سمت نزدیک آن هستند و این نشان میدهد که هر دو توسط نیروهای یکسان ایجاد شدهاند که احتمالاً ترکیبی از کوچک شدن تدریجی ماه و جابهجایی مدار آن است.
ماموریتهای آپولو دههها پیش ماه لرزههای کمعمق را شناسایی کرده بودند. یافتههای جدید نشان میدهند که برجستگیهای کوچک ممکن است با فعالیت لرزهای مشابه مرتبط باشند.
این کشف میتواند پیامدهای مهمی برای ماموریتهای آینده به ماه داشته باشد. به گفته کلارک، دانستن این موضوع که ماه هنوز از نظر زمینشناسی پویا است، پیامدهای مثبتی را برای برنامهریزی درباره قرار دادن فضانوردان، تجهیزات و زیرساختها روی سطح آن دارد.
این پژوهش در مجله «The Planetary Science Journal» منتشر شده است.