ایران، روسیه و چین در یک بیانیه مشترک اعلام کردند که اکنون زمان آن رسیده است که کشورهای غربی تصمیم جدی بگیرند و برای احیای برجام اقدام کنند.
این بیانیه مشترک در نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی صادر شده و موضوع آن بررسی و نظارت بر فعالیتهای هستهای ایران بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) شورای امنیت سازمان ملل بوده است.
آقای رئیس محترم،
کشورهای ما همواره از برجام حمایت کردهاند. ما همراه با سایر طرفها در مذاکرات، زمان و تلاش زیادی صرف کردیم که در نهایت منجر به توافق برجام در سال ۲۰۱۵ و اجرای آن شد. از سال ۲۰۱۸ که آمریکا به صورت غیرقانونی و یکجانبه از این توافق خارج شد و تحریمهای یکجانبه و سیاست فشار حداکثری را علیه ایران اعمال کرد، حمایت ما از برجام تغییر نکرده است.
ما تمام تلاش خود را برای بازگرداندن برجام انجام دادیم و در ۹ دور مذاکره در وین شرکت کردیم. ما سه کشور آمادگی خود را برای نتیجهگیری بازگرداندن این توافق بر اساس متن اوت ۲۰۲۲ تأیید کردیم.
متأسفانه، سایر طرفهای برجام، یعنی فرانسه، آلمان، انگلیس و آمریکا، با وجود وعدههایشان، مسیر دیگری را انتخاب کردند و هدف مشترک بازگشت به اجرای برجام را به دلیل ملاحظات سیاسی خود نادیده گرفتند.
چین، ایران و روسیه بر این باورند که مفاد برجام همچنان معتبر است، همانطور که در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل نیز ذکر شده است. به عنوان نمونه، در اکتبر ۲۰۲۳ تعدادی از محدودیتهای باقیمانده از ایران برداشته شد. سازمان ملل متحد نیز در یک نامه رسمی اعلام کرد که دبیرخانه در ۱۹ اکتبر ۲۰۲۳ از وبسایت شورای امنیت فهرست افرادی که تحت محدودیتهای قطعنامه ۲۲۳۱ بودند را حذف کرد.
با این حال، شرکتکنندگان اروپایی برجام به همراه چند کشور دیگر رویکرد متفاوتی را اتخاذ کردند و به صورت یکجانبه این محدودیتها را در سطح ملی حفظ کردند که مغایر با قطعنامه ۲۲۳۱ است.
ما با یادآوری بند ۸ از قطعنامه ۲۲۳۱، تأکید میکنیم که پس از گذشت زمانهای تعیینشده در برجام و قطعنامه ۲۲۳۱، باید با برنامه هستهای ایران به همان شیوهای که با سایر کشورهای فاقد سلاح هستهای عضو NPT رفتار میشود، برخورد شود.
آقای رئیس،
اگر برجام بهطور کامل اجرا میشد، میتوانست بیشتر سوالات مربوط به برنامه هستهای صلحآمیز ایران را برطرف کند. در این صورت، آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز ابزارهای گستردهتری برای تأیید و نظارت در اختیار داشت. بدون شک، یک توافق هستهای کاملاً عملیاتی میتوانست به کاهش تنشها کمک کند. هیچکس نمیتواند انکار کند که این وضعیت به نفع همه بود.
چین، ایران و روسیه معتقدند که اکنون زمان آن رسیده است که کشورهای غربی اراده سیاسی نشان دهند و از چرخه بیپایان تشدید تنش که در دو سال گذشته ادامه داشته، خودداری کنند و گامهای لازم برای احیای برجام را بردارند. هنوز امکان انجام این کار وجود دارد و ما آمادهایم تا برای آن اقدام کنیم.