دستیابی به دانش فنی استخراج عناصر نادر خاکی در ایران/تولید اقتصادی چالش اصلی محققان

رئیس پژوهشکده فناوری‌های شیمیایی در سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران، اعلام کرد که توانستند به دانش فنی تولید عناصر نادر خاکی دست یابند و خبر خوشحال‌کننده‌ای را به اشتراک گذاشتند. وی افزود: چالش اصلی ما در این زمینه تولید اقتصادی است، چرا که باید با کشوری همچون چین رقابت کنیم.

اسلام کاشی، عضو هیات علمی سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران، در یک کنفرانس علمی در محل سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران، درباره تحقیقات خود در زمینه عناصر نادر خاکی صحبت کرد. وی افزود: "ما در چند سال گذشته توانستیم بر روی منابع مختلف کار کنیم و در سال گذشته توانستیم یک کنستانتره از این عناصر را به سفارش یکی از بخش‌های صنعتی در مقیاس پایلوت تولید کنیم."

اسلام کاشی به این نکته اشاره کرد که دانش فنی برای تولید اقتصادی عناصر نادر خاکی به این بخش صنعتی تحویل داده شده است. وی تأکید کرد که تولید اقتصادی این عناصر یکی از مسائل اساسی تولید آن در کشور است و شرکت سفارش‌دهنده باید بررسی کند که آیا تولید آن سودآور است یا خیر. اما از نظر استراتژیک، دانش و منابع آن در اختیار کشور است و اگر کشور به این عناصر نیاز داشته باشد، دانش فنی آن در دسترس است.

او همچنین به شکست انحصار تولید عناصر خاکی اشاره کرد و اظهار کرد که عناصر خاکی نادر و کمیاب از جمله عناصر استراتژیکی هستند که در دنیا کمیاب هستند و در صنایع مختلف کاربرد دارند. این عناصر شامل ۱۷ عنصر کمیاب است که مهمترین آنها شامل سریوم، لانتانیوم و نئودنیوم است.

کاشی به این نکته اشاره کرد که با پیشرفت تکنولوژی در خودروهای الکتریکی، استفاده از منابع انرژی نویی مانند توربین‌های بادی و مصرف آهن‌رباهای دائمی رو به افزایش است. او بیان کرد که در چهار سال اخیر، قیمت عنصر نئودینیوم از ۴۰ دلار به ۲۰۰ دلار افزایش یافته و در حال حاضر با قیمت ۱۰۰ دلار معامله می‌شود.

رئیس پژوهشکده فناوری‌های شیمیایی سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران اظهار کرد که تا کنون تولید این عنصر در اختیار کشور چین بوده است و ۹۷ درصد تولید جهانی این عنصر به آن کشور تعلق داشته است. او بیان کرد که ایران دارای دانش فنی تولید این عنصر نادر است و مساله اصلی تولید آن اقتصادی است.

کاشی به تولید کنستانتره از عناصر خاکی و تبدیل پسماندهای آن به منابع مفید اشاره کرد. وی توضیح داد که شرکت سفارش‌دهنده این کنستانتره در زمینه تولید کودهای شیمیایی و فسفاته فعال فعالیت دارد و این کنستانتره را به عنوان باطله و پسماند می‌داند. اما با جداسازی عناصر از این پسماندها، ارزش افزوده‌ای به این شرکت اضافه شده است.

رئیس پژوهشکده فناوری‌های شیمیایی ایران بیان کرد که اکنون دانش تولید این عنصر را داریم، اما تولید اقتصادی آن چالش‌هایی را ایجاد کرده است و نیاز است که با کشوری چون چین رقابت کنیم.

وی اظهار کرد که این کشور یکی از رقبای ماست و ما در حال رایزنی هستیم. اگر بتوانیم قیمت مناسبی ارائه دهیم، این کنستانتره وارد مرحله تولید صنعتی می‌شود.

همچنین، سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران در سال جاری در کنار برگزاری سی و هفتمین دوره جشنواره بین‌المللی خوارزمی و بیست و پنجمین دوره جشنواره جوان خوارزمی، اولین دوره کنفرانس بین‌المللی علم و فناوری خوارزمی را از روز گذشته یکشنبه ۶ اسفند برگزار کرد که تا امروز دوشنبه ۷ اسفند ادامه دارد.

این کنفرانس در راستای بهره‌مندی بیشتر از دستاوردهای علمی برگزیدگان جشنواره‌های خوارزمی و سایر پژوهشگران در حوزه‌های مختلف در سطح ملی و بین‌المللی برگزار شده و از این رو این رویداد علمی با محوریت فناوری‌های نوظهور در زمینه‌های «زیست فناوری»، «کشاورزی»، «امنیت غذایی و مدیریت آب»، «فناوری‌های شیمیایی»، «مواد و متالورژی»، «مهندسی برق و فناوری اطلاعات» و «مهندسی مکانیک» برگزار شده است.