سرمایه‌گذاری در پایگاه‌های پرتاب فضایی و زیست فضا/ساخت ماهواره‌های راداری در ایران

رئیس سازمان فضایی ایران اعلام کرد که در سال جاری، سازمان برنامه‌هایی را از جمله تکمیل و توسعه پایگاه پرتاب چابهار، تضمین خرید تصاویر ماهواره‌ای از بخش خصوصی، و طراحی و ساخت ماهواره "ناهید ۳" و توسعه میکرو و مینی ماهواره را در برنامه خود دارد. او همچنین اعلام کرد که پس از توقف چندین ساله، پرتاب کپسول‌های زیستی نیز در سال جاری انجام خواهد شد. این اعلامات در نشست خبری به مناسبت هفته جهانی فضا انجام شد و در آن حسن سالاریه، رئیس سازمان فضایی ایران، از تلاش‌ها و پیشرفت‌های کشور در زمینه فضاپیماها و ماهواره‌ها گفت.

وی از طراحی و ساخت ماهواره‌های سنجشی پارس ۲ و ۳ با مجموعه‌ پژوهشگاه فضایی و صاعقه‌ایران خبر داد و اظهار کرد که طراحی مفهومی "پارس ۳" تکمیل شده است. همچنین اعلام کرد که کشور در حوزه ماهواره‌های میکرو نیز توانایی‌های قابل توجهی دارد و به دقت‌های بالاتر خواهد رسید. او همچنین از آغاز طراحی و ساخت ماهواره سار نوعی ماهواره راداری خبر داد.

این تصریحات نشان دهنده توسعه و پیشرفت کشور ایران در زمینه فضاپیماها و ماهواره‌ها و همچنین تمرکز بر روی فناوری‌های پیشرفته در این حوزه می‌باشد.

به گفته رئیس سازمان فضایی ایران، با اجرای این طرح، کشور قادر به داشتن ماهواره‌های سنجشی از نوع راداری خواهد بود. او توضیح داد که ماهواره‌های سنجشی اپتیکی مثل "پارس ۱" و "طلوع ۳" در شرایط آب و هوایی نامساعد مثل ابر و گرد و غبار عملکرد مناسبی ندارند، اما ماهواره‌های راداری در شرایط ابری عملکرد بهتری دارند و می‌توانند داده‌های مورد نیاز را جمع‌آوری کنند.

وی همچنین اعلام کرد که در زمینه پرتابگرها، کشور قدمت نخستین گام برای رسیدن به مدار ۳۶ هزار کیلومتر را گذاشته و قرارداد ساخت و آزمون پرتابگر به نام "سریر" منعقد شده و فرآیند ساخت آن آغاز شده است.

سالاریه تأکید کرد که تثبیت مدار لئو برای ماهواره‌های سنجشی بسیار مهم است و افزود که در ماه‌های آتی، پرتاب‌های بیشتری انجام خواهد شد و مسائل فنی و توسعه‌ای مرتبط با آن رفع خواهد شد. وی همچنین اشاره کرد که در دستاوردهای آینده، نیاز به تثبیت پرتابگرهایی از کلاس‌های مختلفی مانند سیمرغ، قائم، و ذوالجناح وجود دارد.

رئیس سازمان فضایی ایران بیان کرد که حضور بخش خصوصی در حوزه فضا به عنوان یکی از اهداف مهم سازمان فضایی ایران در قراردادهای بخش خصوصی تأکید دارد. او گفت که این حضور بخش خصوصی در زمینه‌های مختلف فضایی، از جمله توسعه زیست‌بوم فضایی کشور، بسیار مهم است و به منظور انجام این اهداف، قراردادهایی منعقد شده است. به عنوان مثال، یکی از این قراردادها مربوط به خرید تصاویر ماهواره‌ای از ماهواره کوثر است که به منظور توسعه زیست‌بوم فضایی توسط سازمان فضایی ایران منعقد شده است. سازمان فضایی نیز برنامه دارد مناقصاتی را برای طراحی و ساخت ماهواره‌های سنجشی از طریق بخش خصوصی برگزار کند که ماهواره‌هایی مانند "نور ۳" و "کوثر" از این مناقصات خارجی هستند.

وی همچنین به منظومه ارتباطی باریک باند با هدف توسعه اینترنت اشیاء اشاره کرد و اعلام کرد که کار طراحی مأموریت این منظومه انجام شده و قرارداد آن امضاء و ابلاغ شده است. او امیدواری دارد که این منظومه ارتباطی که با باریک باند آغاز شده است، در مدت زمان کوتاهی تکمیل شود.

سرمایه‌گذاری در پایگاه‌های پرتاب فضایی و زیست فضا نیز به عنوان بخش دیگری از برنامه‌ها و طرح‌های سازمان فضایی ایران مطرح شده است. این پایگاه‌ها جهت اجرای پرتاب‌های فضایی و پرتاب کپسول‌های زیستی در سال جاری تکمیل و به بهره‌برداری درآمده‌اند.

در پایان، رئیس سازمان فضایی ایران اشاره کرد که پروژه‌های مختلف در زمینه ماهواره‌های تحقیقاتی و توسعه فناوری‌های ناوبری فضایی نیز در دستور کار سازمان قرار دارند و همکاری با بخش خصوصی در این زمینه‌ها نیز مورد تأکید قرار می‌گیرد. او اعلام کرد که برگزاری رویدادهای رقابتی مساله محور حوزه فضایی نیز به منظور تشویق همکاری با دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها در دستور کار سازمان فضایی ایران قرار دارد.

رئیس سازمان فضایی ایران تأکید کرده است که فرآیند عمرانی و ساخت زیرساخت‌های پایگاه بین‌المللی فضایی برای اجرای پرتاب‌های فضایی آغاز شده است. این پایگاه از قابلیت پرتاب در شیب‌های مختلف مداری برخوردار است و فاز نخست عملیات عمرانی آن از سال گذشته آغاز شده است، در حال حاضر هم فاز دوم این پایگاه در دستور کار قرار دارد.

وی اظهار داشته که انتظار می‌رود از اواسط سال آینده، این پایگاه توانایی ارائه خدمات پرتابی را داشته باشد. همچنین برای منظومه‌های ماهواره‌ای نیاز به دستیابی به مدار خورشید آهنگ وجود دارد و این امکان از پایگاه فضایی در چابهار فراهم خواهد شد.

سرمایه‌گذاری در ایجاد آزمایشگاه‌های فضایی نیز در دستور کار سازمان فضایی ایران قرار دارد. طراحی آزمایشگاهی با ظرفیت 500 کیلوگرم تا یک تن در حال انجام است و امیدوارند در سال آینده این آزمایشگاه به اتمام برسد.

علاوه بر این، تکمیل زنجیره مراکز کنترل و هدایت ماهواره نیز به عنوان یکی از برنامه‌های سازمان فضایی ایران مطرح شده است. دو مرکز مهم در چناران و سلماس برای کنترل و هدایت ماهواره‌ها ساخته شده و قرارداد طراحی آنها منعقد شده است. امیدواری است که در سال آینده این دو ایستگاه بهره‌برداری شوند.

رئیس سازمان فضایی ایران اعلام کرده است که زیست فضا به عنوان یکی از مسائل مهم در دستور کار این سازمان قرار دارد. وی اظهار کرده است که پرتاب کپسول‌های زیستی به توقف کرده بود، اما با پیگیری‌های انجام شده در دولت سیزدهم، نخستین پرتاب کپسول زیستی در سال ۱۴۰۲ در آینده نزدیک انجام خواهد شد. همچنین، قرارداد توسعه کپسول‌های زیستی نیز در دستور کار سازمان فضایی ایران قرار دارد.

در زمینه ساخت ماهواره‌های سنجشی میکرو و مینی ماهواره، او اشاره کرده که کشور توانایی ساخت ماهواره‌هایی با وزن بین ۲۵۰ تا ۳۰۰ کیلوگرم را دارد و توسعه این ماهواره‌ها با دقت بالاتر در دستور کار سازمان قرار دارد. این ماهواره‌های میکرو و مینی می‌توانند نیازهای سنجشی کشور را برطرف کنند.

سرمایه‌گذاری در توسعه پرتابگرها نیز برای پرتاب ماهواره‌های سنگین‌تر، از جمله پرتابگرهای کلاس سیمرغ، ذوالجناح و قائم در دستور کار سازمان فضایی ایران قرار دارد تا مراحل تثبیت آنها را دنبال کند.

رئیس سازمان فضایی ایران اعلام کرد که سازمان در حال طراحی منظومه ماهواره‌ای ارتباطی حوزه باند باریک برای توسعه اینترنت اشیاء است. او اظهار کرد که این منظومه در چند ماه آینده تکمیل می‌شود و همچنین تکمیل زنجیره مراکز کنترل و هدایت ماهواره‌ها در دستور کار سازمان قرار دارد. سالاریه افزود که دو مرکز مهم در شمال شرق و شمال غربی کشور با توقفی مواجه بودند که چالش‌های آنها رفع شده و طراحی و ساخت آن‌ها به اتمام رسیده و کار احداث این دو مرکز کنترل و هدایت ماهواره‌ها آغاز شده است. او امیدواری کرد که در سال آینده بهره‌برداری این مراکز آغاز شود.

سالاریه همچنین اعلام کرد که پروژه‌ای به نام "ماهواره‌های پژوهش" در حال اجرا توسط بخش خصوصی است که هدف آن توسعه فناوری‌های ناوبری فضایی است. او افزود که شرکت‌های زیادی در این حوزه فعال هستند و مناقصه اجرای این طرح در روزهای آینده به پایان می‌رسد. همچنین، اعلام کرد که سازمان فضایی ایران به همکاری با بخش خصوصی در این حوزه علاقه‌مند است و از آن حمایت خواهد کرد.

رئیس سازمان فضایی ایران اعلام کرد که در آینده به برگزاری رویدادهای رقابتی مساله محور در حوزه فضایی نیز خواهند پرداخت، که با همکاری دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها برگزار می‌شوند.