ترانزیت دریایی در ایران | akharinnews

واضح آرشیو وب فارسی:آخرین نیوز: ترانزیت دریایی در ایران

یکی از مهم ترین روش های حمل و نقل کالا و جابجایی آن ها ترانزیت دریایی است. با توجه به اینکه ایران در بخش های شمال و جنوب کشور به آب های دریای خزر، خلیج فارس و دریای عمان متصل است بنابراین لازم است تا با ترانزیت دریایی در ایران آشنا شوید. ترانزیت دریایی یکی از اصطلاحات رایج دریانوردی به شمار می رود و امروزه زیر نظر سازمان دریانوردی بین المللی یا همان ایمو قرار دارد. در این مقاله به بررسی مفهوم ترانزیت دریایی و اهمیت آن در نظام جمهوری اسلامی ایران خواهیم پرداخت.

تزانزیت دریایی به چه معناست؟ در دنیای امروز مفهوم ترانزیت برای حمل و نقل و ارسال کالا از یک شهر یا کشور به شهر یا کشور دیگر قلمداد می شود و شامل ارسال کالاها به صورت زمینی، دریایی و هوایی می شود، با این حال اصطلاح ترانزیت بیشتر برای حمل و نقل محموله های بزرگ و برای جایجایی کالاهای مهم بکار می رود. باتوجه به اینکه آب های آزاد توانسته اند تمام قاره های جهان را به یکدیگر متصل کنند بنابراین اهمیت ترانزیت دریایی بسیار بیشتر از سایر انواع ترانزیت است که با استفاده از انواع کشتی در صنعت حمل و نقل صورت می گیرد. مهمترین بنادر ایران در ترانزیت دریایی تزانزیت دریایی ایران از طریق بنادر ذیل صورت می گیرد: بندرعباس: بندر عباس یکی از مهمترین بنادر جنوبی ایران در صنعت حمل و نقل دریایی محسوب شده و روزانه شاهد عبور و مرور سیل عظیمی از کشتی‌ های غول‌پیکر ترانزیت است که به نقاط مختلف جهان سفر می کنند و کالاهای مربوطه را حمل می کنند. بندر چابهار: بندر چابهار نیز یکی دیگر از مهمترین بنادر ایران است که واردات و صادرت ایران با کشورهای دیگر از طریق آن صورت می گیرد. کشورهایی همانند قزاقستان، افغانستان، ازبکستان، ترکمنستان، تاجیکستان و قرقیزستان نیز برای صادرات و واردات خود از بندر چابهار استفاده می کنند که باعث رونق ترانزیت دریایی ایران شده است. بندر امام خمینی: این بندر نیز بعد از بندرعباس بزرگ ترین بندر داخلی است و یکی از مهمترین قطب های ترانزیت دریایی در ایران به حساب می آید. سایر بنادر: بندر بوشهر، بندر شهید رجایی، بندر خرمشهر، بندر آبادان، بندر شهید باهنر، بندر عسلویه، بندر لنگه، بندر خارک و بندر گوارتر نیز همه ‌روزه شاهد رفت و آمد کشتی ‌های ترانزیتی هستند که بخشی از مسئولیت صادرات و واردات کشور را بر عهده دارند. انواع روش های ترانزیت دریایی ترانزیت دریایی به روش های مخلتفی صورت می گیرد که شامل موارد ذیل هستند: روش کراس استافینگ (Cross Stuffing): اگر ارسال کالا به صورت یک مرحله ای از طریق دریا امکان پذیر نباشد ابتدا از راه زمینی وارد بندر شده و سپس کانتینر آن به کشتی ترانزیت منتقل می‌شود. روش چارترینگ (Chartering): اگر محموله بسیار بزرگ و غیرقابل بسته بندی باشد باید کشتی های باربری اجاره شوند که به روش چارترینگ معروف است. روش ترانشیپ (Transhipment): اگر امکان حمل کالا به صورت مستقیم از مبدا به مقصد وجود نداشته باشد از روش حمل کالا از یک کشتی به کشتی دیگر یا ترانشیپ استفاده می شود. روش گروپاژ (groupage): ارسال گروهی کالاهای چند تاجر برای کاهش هزینه های ارسال کالا را روش گروپاژ می نامند. روش حمل کالاهای فله‌ای (Bulk): در این روش که شباهت زیادی به روش چارترینگ دارد کالاها بدون فله ای و بدون بسته بندی ترانزیت می شوند.

مراحل ترانزیت دریایی تفاوتی ندارد ترانزیت دریایی در بنادر ایران صورت می گیرد یا به مقصد بنادر ایران! در هر صورت لازم است تا مراحل ترانزیت دریایی به خوبی رعایت شوند؛ این مراحل برگرفته از قوانین حمل و نقل کالا در کنوانسیون های بین المللی است. مراحل ترانزیت دریایی در خصوص صادرات و واردات قدری با یکدیگر متفاوت هستند. در صادرات کالا اولین مرحله جمع‌آوری اسناد و مدارک مربوط به کالاهای ارسالی می‌ باشد. پس از ارائه این مدارک به گمرک، کارت بازرگانی، پروانه گمرکی، بارنامه و مدارک مورد نیاز از سوی نهادهای قانونی صادر می‌ شود و سپس نوبت به بسته ‌بندی و بارگیری کالاها می‌رسد. در خصوص واردات کالا کار پیچیده‌تر است بدین صورت که در زمان ورود کشتی حامل بار به بندر، ماموران گمرک و بهداشت برای بررسی کالاها وارد عرشه می‌ شوند. اگر کشتی خارجی باشد پس از بررسی کالاها حتی نام ناخدای کشتی، نوع کشتی، تعداد پرسنل، پرچم کشتی، کالاهی ممنوع الورود مانند مشروبات الکلی و غیره بررسی می‌ شوند. در این مرحله از واردات کالا لازم است تا کالاهای ممنوعه از کالاهای مجاز تفکیک شده و هر کدام به انبار مخصوصی انتقال داده شوند. سپس صاحب بار باید مراحل ترخیص کالا را طی نموده و مجوزهای لازم را جهت خارج کردن کالاها از گمرک دریافت نماید. مزایای ترانزیت دریایی در ایران باتوجه به اینکه ایران در بخش های شمالی و جنوبی کشور به آب های خلیج فارس، دریای عمان و دریای خزر متصل است موقعیت بسیار زیادی نیز برای توسعه ترانزیت دریایی دارد. امکان برقراری ارتباط ترانزیتی برای کشورهای روسیه، آسیای میانه و قفقاز، اروپای شرقی و روپای مرکزی به آسیای جنوبی و خاور دور از طریق آب‌ های شمال و جنوب ایران میسر می باشد. در مقابل باید به این نکته مهم نیز اشاره کنیم که به دلیل قرار گرفتن ایران در مرکزیت جغرافیایی کشورهای عضو سازمان همکاری و اقتصادی اکو شرایط رونق ترانزیت دریایی در ایران به خوبی فراهم می باشد. انواع کشتی ها در سیستم حمل و نقل دریایی ایران کشتی های مختلفی با توجه به نوع، حجم و وزن کالاهای ارسالی در سیستم حمل و نقل دریایی ایران وجود دارد. این کشتی ها عبارتند از: کشتی ‌های کانتینر بر (Container Ships) کشتی ‌های فله بر (Bulk Carriers) کشتی ‌های تانکر نفتی (Oil Tankers) کشتی ‌های حمل گاز (Gas Carriers) کشتی ‌های یخچال دار (Reefer Vessels) کشتی‌ های Ro-Ro کشتی دام بر (Livestock Carriers) کشتی‌ های چند منظوره کشتی‌ های مسافربری هرکدام از این کشتی ها دارای قوانین اختصاصی هستند و همچنین ملزم به رعایت قوانین عمومی حمل و نقل دریایی نیز می باشند. به عنوان مثال قوانین و نحوه بارگیری کانتینرها در خصوص کشتی های کانتینربر اهمیت زیادی دارد و کشتی های فله بر نیز دارای طراحی خاص و قوانین مربوط به خود می باشند. شرکت های مختلفی در سیستم حمل و نقل دریایی ایران مشغول فعالیت هستند و تاجران یا شرکت های حقوقی می توانند برای ترانزیت کالاهای خود از طریق این شرکت ها اقدام نمایند.