واضح آرشیو وب فارسی:قدس: قدس تبعات كسر بودجه زود هنگام دولت را بررسي مي كند ؛ هنوز امضاي بودجه خشك نشده، مهر متمم خورد
* زهرا شيدوش گروه اقتصادي: بودجه كشور در ادوار مختلف با واژه كسري و لوايح تأمين آن به نام «متمم» در فصول مختلف رو به رو بوده است، اما زمان طرح اولين و دومين متممهاي سالانه بودجه به عنوان مهمترين نشانه واقعي بودن پيش بيني درآمدها، مصارف و هزينه هاي كشور قابل ارزيابي است. يكي از مهمترين سرفصلهاي بودجه سال جاري كه در ايام بررسي آن در مجلس هفتم به غيرواقعي بودن آن تأكيدات فراواني صورت گرفت، مبلغ سه هزار ميليارد ريالي پيش بيني شده واردات بنزين در سال جاري بود. با توجه به رقم ميانگين مصرف 67/5 ميليون ليتر روزانه كشور كه بنا به تبصره هاي متعدد فصلي و مناسبتي ستاد اجرايي تبصره 13 كشور از اهداف ابتدايي برنامه دچار انحراف مقطعي شد تا جايي كه سال گذشته دولت مجبور به واردات دو ميليارد دلار بنزين مازاد بر بند «ج» تبصره 11 قانون بودجه سال 86 شد. به نظر مي آيد معاونت نظارت راهبردي رئيس جمهور در تدوين بودجه سال جاري دچار خطاهاي استراتژيك و تأثيرگذاري شده باشد كه اولين و دومين انحراف بودجه از انضباط مالي اكنون در مورد جبران خسارات خشكسالي و كمبود بودجه واردات بنزين در آستانه وقوع است. با توجه به اينكه قيمت جهاني بنزين از مرز هزار دلار در هر تن گذشته است و مصرف ميانگين كشور نيز به خصوص در ابتداي سال جاري سير صعودي را مي پيمايد و دولت نيز همانطور كه بارها به آن اشاره كرده است همچون سال گذشته تلاش دارد در جهت تأمين آسايش مردم و ادامه اجراي ملايم طرح سهميه بندي بنزين به دو صورت متفاوت، اما با يك ماهيت يعني ابتدا تلاش براي ارائه لايحه برداشت از صندوق ذخيره ارزي به عنوان متمم بودجه سالانه، سپس استفاده از اختيارات قانوني مجمع عمومي نفت به شركت ملي نفت ايران براي اجازه استفاده از محل منابع داخلي خود (6 درصد فروش نفت) نسبت به باقي تأمين كمبود مورد نياز مصرف داخل اقدام و آن را در دستور كار خود قرار دهد. آنچه در اين ميان اهميتي دوچندان مي يابد آن است كه چه دولت موفق به اخذ متمم بودجه براي تأمين كسري بودجه واردات بنزين كشور شود و يا حتي در صورت عدم تحقق آن با استفاده از منابع داخلي شركت ملي نفت ايران (عوايد 6 درصدي فروش نفت خام) سعي در ايجاد حس آرامش مصرف كنندگان بنزين در كشور نمايد، بروز اولين انحراف بودجه سال جاري آن هم در حالي كه كشور در ماههاي اوليه مصرف بودجه قرار دارد و مهمترين چالش پيش روي دولت و مجلس لزوم رعايت انضباط مالي حاكم بر بودجه سالانه در راستاي كنترل نرخ فزاينده رشد تورم در كشور است، موجبات نگرانيهاي فراواني در بين كارشناسان و صاحبنظران در مورد ميزان تحقق و عملياتي شدن بودجه سال جاري فراهم آورده است. خبرنگار ما به دليل اهميت موضوع با «موسي قرباني» عضو هيأت رئيسه و «محمدرضا خباز» عضو كميسيون اقتصاد و بازرگاني مجلس هشتم گفتگويي انجام داده است. قرباني عضو هيأت رئيسه مجلس هشتم در رابطه با رخ نمايي كسري بودجه در زماني زودتر از سالهاي قبل مي گويد: در بخش هزينه هاي جاري مانند اجراي سياست نظام هماهنگ پرداخت، حوادث غيرمترقبه و... ارائه متمم بودجه به مجلس طبيعي است، اما به نظر مي رسد ارائه لايحه متمم در بخش واردات بنزين به دليل افزايش قيمت نفت و به تبع آن افزايش قيمت فرآورده هاي نفتي در دنيا، اعمال نكردن درست سياستهاي سهميه بندي، اعلام نشدن قيمت واقعي بنزين در كشور، تغيير سياست آزادسازي بنزين باعث ارائه متمم بودجه از سوي دولت شده است. وي در مورد چگونگي فعاليتهاي ستاد تبصره 13 در شكلگيري هفت ميليارد دلاري واردات بنزين در سال جاري اظهار مي دارد: متأسفانه اين ستاد فعاليتهاي خود را به درستي انجام نداده و تأخير در اين فعاليتها در شكل گيري اين واردات تأثير داشته است. قرباني در رابطه با نقش مجلس در تعديل مخاطرات ناشي از كسري بودجه واردات بنزين تصريح مي كند: مجلس سعي مي كند با جا به جايي رديف بودجه اي، اين كسري را تأمين و از برداشت حساب ذخيره ارزي از سوي دولت جلوگيري كند. اما خباز عضو كميسيون اقتصادي مجلس هشتم در مورد رخنمايي كسري بودجه در زماني زودتر از سالهاي قبل مي گويد: با توجه به اينكه در بودجه ريزي بايد منابع و مصارف يا همان درآمدها و هزينه ها هماهنگ باشد، دولت و مجلس بايد بر روي اين موضوع بسيار وسواس داشته باشند، اما متأسفانه گاهي دولت و گاهي نيز مجلس و بعضي اوقات هم دولت و هم مجلس دچار غفلت مي شوند و همين موضوع سبب مي شود كه دولت متمم بودجه ارايه دهد. وي مي افزايد: متأسفانه سال گذشته هم دولت بودجه غيركارشناسي به مجلس ارايه داد و هم مجلس به دليل كارهاي تبليغاتي در ظرف مدت پنج روز بودجه را جمع كرد و به طور كلي به آن رأي داد و در حقيقت چك سفيد امضايي را تقديم دولت كرد. وي ادامه مي دهد: دولت نيز به دلايلي مانند افزايش قيمت كالاهاي اساسي، افزايش قيمت فرآورده هاي نفتي و كمبود اعتبارات سرمازدگي و خشكسالي مجبور به ارايه متمم بودجه خواهد شد. عضو كميسيون اقتصادي مجلس در مورد چگونگي فعاليتهاي ستاد تبصره 13 در شكل گيري هفت ميليارد دلاري واردات بنزين در سال جاري اظهار مي دارد: متأسفانه ستاد تبصره 13، دو تا اشتباه بزرگ داشت؛ يكي اينكه تعداد زيادي كوپن بنزين در اختيار استانداريها، فرمانداريها، بخشداريها و مسؤولان دولتي قرار داد و براي هر نماينده نيز در ماه هزار ليتر بنزين در نظر گرفته شد و در زمينه توسعه ناوگان حمل و نقل عمومي نيز به تعهدات خود عمل نكردند و اين اشتباهات از سوي اين ستاد مي تواند در شكل گيري بخشي از واردات بنزين تأثيرگذار باشد. وي تأكيد مي كند: اگر قرار است سهميه بندي در مورد كالا يا محصولي در كشور اجرا شود، مي بايست براي همه اعمال شود، يعني مسؤولان، نمايندگان، دولتي ها و مردم بايد همه به يك اندازه سهم ببرند وگرنه وضعيت حال حاضر مورد پسند نمي تواند باشد. خباز در مورد نقش دولت در تعديل مخاطرات ناشي از كسري بودجه واردات بنزين تصريح مي كند: همان طور كه امام راحل فرمودند، مجلس در رأس امور است و مقام معظم رهبري نيز با تعبير زيبايي مجلس را مركز نرم افزاري نظام معرفي كردند، بنابراين مجلس بايد بدون توجه به مسايل خطي و سياسي با دقت، وسواس، مطالعه و درايت راهي مناسب براي تأمين كسري بودجه بينديشد تا آسيب كمتري به اقتصاد جامعه برسد و اين اولين امتحان مجلس هشتم است كه اميدوارم از آن سربلند بيرون بيايد. يك نكته به نظر مي رسد در اين شرايط و بنا به مقتضيات جهاني ناشي از افزايش بي سابقه قيمت فرآورده هاي نفتي و واردات اجتناب ناپذير بيش از هفت ميليارد ليتر بنزين مورد نياز مصارف سالانه كشور (بر مبناي كف 20 ميليون ليتر نياز روزانه وارداتي) و بر مبناي قيمت جهاني آن كه به سرعت مرز يك دلار را در هر ليتر درنورديده كشور حداقل نيازمند بودجه اي هشت ميليارد دلاري در اين زمينه است. بنابراين ايراد و فشار يكسويه و غيرمنطقي بر دولت براي تحمل هزينه هاي ناشي از انحراف بودجه فقط بر فضاي ملتهب كشور و انتظارات تورمي خواهد افزود. در اين ميان قوه مقننه (مجلس) مي بايست با تمهيداتي تلاش نمايد ضمن نظارت بيشتر بر فعاليتهاي ستاد تبصره 13 و پيگيري روند اجرايي آن، راهكارهايي جدي را براي كاهش هزينه هاي احتمالي انحراف بودجه سال 87 كه از موضوع واردات بنزين شكل عيني به خود گرفته است، عينيت ببخشد.
يکشنبه 9 تير 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: قدس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 160]