بانکداری در خودروسازی کشور - منشور خبری تحلیلی اقتصاد ایران

واضح آرشیو وب فارسی:اقتصاد آنلاین: در حالی خودروسازان در طراح های جدید و فروش اعتباری محصولات خود نرخ سود تسهیلات، مشارکت و انصراف را بالاتر از نرخ مصوب شورای پول و اعتبار در نظر گرفته اند که کارشناسان این اقدام را نوعی «بانکداری سایه» عنوان می کنند.نزدیک به یکسال است که دو خودروساز بزرگ کشور با استفاده از طرح های ابتکاری فروش و فروش اعتباری، نرخ سود مشارکت و انصراف را بالاتر از نرخ مصوب شورای پول و اعتبار قرار داده اند و تلاش کرده اند نقدینگی موردنیاز خود را از این راه تامین کنند. بر همین اساس خودروسازان از یک سو سود مشارکت سالانه را 20 تا 26 درصد در نظر گرفتند و در کنار آن سود انصراف را 20 تا 22 قراردادند.همچنین در کنار سود مشارکت و سود انصراف، طرح های دیگری نیز برای جلب مشتریان به سپردن سرمایه خود نزد خودروسازان و کسب سودی بیشتر از سود بانک ها تعریف کرده اند تا از این طریق بتوانند نقدینگی مورد نیاز خود را جذب کنند. همین موضوع موجب شده که بسیاری از کارشناسان، خودروسازان را متهم به بانکداری کنند. بر این اساس در شرایطی که برخی از کارشناسان بانکی معتقدند بنا به مقررات پولی و بانکی این اقدام خودروسازان یعنی جذب سپرده های مردم خلاف مقررات بانکی است، اما موضوع قابل توجه دیگر این است که خودروسازان به تازگی در فروش اعتباری محصولات خود با ارائه تسهیلات و در نظر گرفتن نرخ سود 4 تا 24 قصد دارند همانند بانک ها عمل کنند. به گزارش دنیای اقتصاد، در این زمینه می توان به فروش اعتباری ویژه عید نوروز خودروسازان اشاره کرد که مشتریان خودرو بسته به میزان ودیعه و تعداد چک ها می توانند تسهیلاتی با نرخ سود 4 تا 24 درصد برای خرید خودرو دریافت کنند. به طور مثال، خودروسازان در طرح های فروش اعتباری خود با دریافت اولیه 15 میلیون تومان و ارائه تسهیلاتی با بازپرداخت سه ساله در مقاطع چهار ماهه با 9 عدد چک، نرخ سود بالای 23 درصد را در نظر می گیرند، اما آنها نرخ سود مشارکت در پیش فروش همان محصول با پیش پرداخت 15 میلیون تومان را 21 درصد تعیین کرده اند. این موضوع نشان می دهد که حاشیه سود برای تسهیلات 2 واحد درصد بیشتر از نرخ سودی است که برای استفاده از منابع مشتریان در نظر گرفته شده است. بدین ترتیب، ارائه طرح های جذاب به منظور جذب نقدینگی از یک سو و ارائه تسهیلات از سوی دیگر موجب شده برخی کارشناسان اقدامات خودروسازان را بانکداری سایه بخوانند و نسبت به ورود غیرشفاف و نامشخص خودروسازان به این عرصه انتقاداتی را مطرح کنند. بر این اساس، کارشناسان بانکی تاکید دارند، خودروسازان کشور همانند یک بانک سپرده دریافت می کنند و تسهیلات نیز به مشتریان ارائه می کنند حال آنکه هیچ یک از ضوابط و مقررات بانکی بر خودروسازان حاکم نیست. هر چند خودروسازان تعیین نرخ سود مشارکت و انصرف بالا و ارائه تسهیلات با نرخ های متنوع را تاکتیکی برای جذب نقدینگی و تضمین فروش محصولات خود عنوان می کنند، اما آنگونه که به نظر می رسد این اقدام دو تولیدکننده بزرگ کشور مزایا و معایبی را به دنبال دارد. یکی از مواردی که موجب می شود این اقدام خودروسازان مثبت ارزیابی شود، خروج خودروسازان به عنوان یکی از مشتریان عمده، از صف دریافت تسهیلات بانکی به نفع بنگاه های خرد و کوچک است. بنابراین با خروج آنها از صف دریافت تسهیلات بانکی نه تنها باری از دوش نظام بانکی کشور برداشته می شود؛ بلکه موجب می شود سایر تولیدکنندگان ازجمله زیرمجموعه های زنجیره خودروسازی بتوانند تسهیلات را با شرایط بهتری دریافت کنند. یکی دیگر از مزایایی که کارشناسان به آن اشاره می کنند این است که دو خودروساز بزرگ کشور از این طریق می توانند منابع مورد نیاز خود برای تولید را تامین کنند که از این طریق فروش خودروسازان نیز به نوعی تضمین می شود. در این مورد، حسن کریمی سنجری، کارشناس خودرو با اشاره به اینکه تولید گران که بخشی از آن ناشی از خریدهای گران و بخشی نیز ناشی از سیکل طولانی گردش کالا از نقطه تامین تا مرحله تجاری سازی و تحویل به مشتری است، یکی از دلایل کمبود نقدینگی شرکت های خودروساز محسوب می شود. وی همچنین تاکید می کند که این موضوع موجب می شود شرکت ها برای پوشش کمبودهای مالی خود دست به دامن پول های سرگردان مردم شوند. وی معتقد است: از آنجا که سرمایه گذاری در خودروسازی ها در مقایسه با بانک ها از ریسک بالاتری برخوردار است؛ بنابراین آنها مجبورند سودهای بالاتری را در نظر بگیرند. هرچند به نظر می رسد خودروسازان به منظور تامین منابع مورد نیاز امور تولیدی و جاری خود مجبور به ابتکار شیوه های جدید تامین مالی هستند، اما به گفته کارشناسان این موضوع تبعات منفی نیز به دنبال دارد. به اعتقاد کارشناسان یکی از سوالات اساسی در این خصوص آن است که تنظیم این نرخ ها چگونه محاسبه شده که بر ای خودروساز نیز سودآوری دارد؟ این موضوع از آن رو اهمیت دارد که در حال حاضر فاصله نرخ سود مشارکت سالانه ای که توسط خودروسازان پرداخت می شود از نرخ سود سپرده های رسمی در بانک ها 6 تا 8 واحد درصد بیشتر است. در صورتی که نرخ سود مشارکت سالانه خودروسازان با نرخ های سود غیررسمی را هم مقایسه کنیم، مشاهده می شود که نرخ سود مشارکت خودروسازان یک یا دو واحد بیشتر از این نرخ ها است. در این زمینه برخی دیگر از کارشناسان معتقدند که چنین اقداماتی از سوی خودروسازان به نوعی بانکداری سایه است و در هیچ جای دنیا مرسوم نیست که تولیدکنندگان وارد چنین اموری شوند؛ چراکه این اقدام موجب می شود هزینه تامین مالی افزایش پیدا کند و یک رقابت منفی برای کل اقتصاد ایجاد شود. در این زمینه، محمد ارباب افضلی، پژوهشگر پژوهشکده پولی و بانکی با بیان اینکه نظارت بر گردش مالی که در این شرکت ها جریان دارد شباهت زیادی به بحث بانکداری دارد، می گوید: در حالی که نظام بانکی بنابر مصوبات شورای پول و اعتبار درخصوص نرخ سود سپرده و تسهیلات عمل می کند، اما اقدام خودروسازان در جذب منابع با انگیزه دریافت سودهای مشارکت بالا؛ موجب کمرنگ شدن اهرم سیاست گذاری پولی می شود. وی با اشاره به اینکه این اقدام موجب کوچ سپرده ها به سمت شرکت های خودروساز خواهد شد، عنوان می کند: چنین فعالیت هایی موجب می شود چرخه پول در اقتصاد تحت تاثیر قرار بگیرد، ضمن اینکه خودروسازان در زمینه پوشش سرمایه افراد با ریسک بسیاری مواجه هستند؛ چراکه تامین مالی از این طریق هزینه زیادی برای آنها به دنبال دارد. برهمین اساس کارشناسان تاکید دارند، شرکت های خودروساز در حوزه پیش فروش و فروش اقساطی باید یک سازوکار بر مبنای سیستم کلان کشور داشته باشند. یکی از راه هایی که کارشناسان به خودروسازان پیشنهاد می کنند، ورود آنها به بازار سرمایه و فروش اوراق است.

شنبه ، ۳تیر۱۳۹۶

[مشاهده متن کامل خبر]

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اقتصاد آنلاین]

[مشاهده در: www.eghtesadonline.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 51]