واضح آرشیو وب فارسی:عقیق: ابوجعفر محمد بن عبدالرحمان بن قِبِه رازی، معروف به اِبْن ِ قِبِه رازی متکلم امامی در اوایل سده چهارم قمری است. ابن شهر آشوب و نجاشی او را به عنوان متکلمی قوی دست و نیکو عقیده ستوده اند. از مناظره ها و مجادله هایی که با متکلمان بزرگ عصر خود داشته چنین بر می آید که در زمان خود در علم کلام از برجستگی ویژه ای برخوردار بوده است.عقیق: ابوجعفر محمدبن عبدالرحمن بن قبه، فقیه و متکلم مشهور شیعه در اوایل قرن چهارم هجری است. ابن قبه اهل ری است اما در مورد تاریخ تولد و وفات و سیر زندگانی او اطلاعی در دست نیست. وی در ابتدا مذهب معتزله داشت اما بعد شیعه شد و از مدافعان این مذهب به شمار آمد. ابن قبه 50 بار پیاده به حج مشرف شد. او شاگرد احمدبن عبدالله کعبی است و تقریبا معاصر با شیخ کلینی می باشد. (کلینی متوفی به سال 328 هجری است.) ابن بطه قمی شاگرد او بوده است و ابوالحسن سوسنجردی از او روایت می کرده است. ابن قبه همچنین معاصر با ابوالقاسم بلخی بود و با او مراوداتی داشته است. ابوالحسن سوسنگردی در این زمینه می گوید: وقتی ابوالقاسم بلخی کتاب "الامامة ابن قبه" را خواند ردی به نام مستر شد بر آن نوشت و چون ابن قبه آن کتاب را مطالعه کرد کتاب دیگری به نام "مستثبت" در رد آن تألیف نمود. بلخی با مشاهده این کتاب ردی به نام «نقض المستثبت» بر آن نوشت اما ابن قبه قبل از دیدن این کتاب درگذشت. از این گونه مکاتبات و تألیفات و مناظرات ابن قبه با متکلمان بزرگ عصر خود چنین برمی آید که او در علم کلام از برجستگی ویژه ای برخوردار بوده است. در عصر ابن قبه مهم ترین مبحث متکلمان امامیه پاسخ دادن به شبهاتی بوده که متکلمان فرق دیگر اسلامی بر نظریه امامت شیعه اثنی عشری وارد می کردند. از ابوالحسین سوسنجردی نقل است که پس از زیارت حضرت رضا (ع) به دیدار ابوالقاسم بلخی در بلخ رفتم و کتاب الانصاف ابن قبه را به او دادم. او بر این کتاب نقضی نوشت به نام المسترشد فی الامامه؛ به ری بازگشتم و کتاب را به ابن قبه دادم و او بر آن ردّی نوشت به نام المستثبت فی الامامه و چون آن را نزد بلخی بردم، آن را با نقض المستثبت پاسخ داد، اما وقتی که به ری رسیدم ابن قبه از دنیا رفته بود. برخی دیگر از نوشته های ابن قبه در کمال الدین شیخ صدوق وجود دارد که حاکی از برخوردهای کلامی وی با دو تن از متکلمان دیگر مذاهب است که این دو بر اعتقاد امامیه در مورد مسأله غیبت دوازدهمین امام(عج) خرده گرفته اند. ابوالحسین علی بن احمد بن بشار یکی از آنهاست که به فرقه ای منسوب است به نام جعفریه خُلّص و دیگری ابوزید علوی متکلم زیدی است که ابن قبه به نقد آراء او پرداخته است. ابوزید علوی در اثبات مذهب خود و رد مذهب امامیه کتابی پرداخته است به نام الاشهاد و ابن قبه بر آن ردی به نام نقض کتاب الاشهاد نوشته که ابن بابویه در کتاب یاد شده، از آن نقل کرده است. ابن قبه در این رساله اشکال های ابوزید را یک به یک آورده و به آنها پاسخ داده است. افزون بر کتاب های یاد شده، آثار دیگری نیز به نام های الرد علی ابن علی الجبائی، کتاب التعریف و المسأله المفرده فی الامامه از ابن قبه یاد کرده اند. هیچ کدام از تالیفات ابن قبه باقی نمانده است با این که ابن ابی الحدید و قبل از وی قطب راوندی و بعد از او ابن میثم بحرانی کتاب «الانصاف » او را دیده اند. خوشبختانه قسمتی از تالیفات ابن قبه در لابه لای کتب دیگر آمده است، شیخ صدوق رحمه الله در کمال الدین در دو جا عین مطالب از ابن قبه را آورده است:یکی در رد ابو الحسن علی بن احمد بن شبار که منکر غیبت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف بوده (صفحه ی 53تا 63) و دیگری در رد ابو زید علوی رساله ی «رد زیدیه »ی ابن قبه را که در حدود سی و دو صفحه است. منبع:حج
شنبه ، ۳۰اردیبهشت۱۳۹۶
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: عقیق]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 25]