محبوبترینها
آشنایی با سایت قو ایران بهترین سایت آگهی و تبلیغات در کشور
بهترین شرکت‌های مهندسی در آلمان
صفر تا صد حق بیمه 1403! فرمول محاسبه حق بیمه
نقش هدایای سازمانی در افزایش انگیزه و تعهد کارکنان
کلینیک پروتز و ساخت اندام مصنوعی دکتر اجرائی
چگونه می‌توانیم با ترانسفر وایز پول جابجا کنیم؟
بهترین مدل‌های [صندلی گیمینگ] براساس نقد و بررسی کاربران
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
دکتر عرفان فدایی وکیل پایه یک دادگستری
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1802793031
موج های چهارگانه تبعید علما در دوره پهلوی - پایگاه تحلیلی خبری البرزبان
واضح آرشیو وب فارسی:البرزبان: تبعید یکی از شیوه هایی است که دستگاه های امنیتی برای کاهش اثرگذاری انقلابیون به کار می برند، اما از آنجاکه افراد تبعیدشده دارای مقبولیت بسیاری بودند با مردم محل تبعید، ارتباط گرفته و در نتیجه اندیشه های انقلابی را گسترش می دادند.به گزارش پایگاه تحلیلی خبری البرزبان ؛ انقلاب اسلامی با اعتراض مراجع و مردم به تصویب لایحه انجمن های ایالتی و ولایتی در سال ۴۱ کلید خورد و یک سال بعد با تبعید امام ره به اوج خود رسید. در ابتدای سیر مبارزات تبعید مبارزین و انقلابیون در اولویت رژیم نبود بلکه با استفاده از اهرم هایی مثل فشار، تهدید، زندان و… سعی داشتند علما را از مسیر خود بازدارند، این شرایط تا زمان تبعید امام ره ادامه داشت اما پس از مدتی مردم با شناخت تدابیر و سیاست های ساواک به روش های مختلفی مثل برگزاری مراسم مذهبی در اماکن مقدسه روی آوردند. ساواک که از درگیری در اماکن مذهبی واهمه داشت تصمیم گرفت با دستگیری افراد محوری جلسات را به تعطیلی بکشاند، غافل از اینکه این افراد بلافاصله بعد از آزادی دوباره فعال شده و ضد سیاست های آن ها اقدام می کنند. نهایتاً دستگاه امنیتی رژیم که تدابیر خود را شکست خورده می دید به سیاست دیگری در مسائل امنیتی و راهکارهای مقابله جویانه با روحانیت روی آورد و آن همان تبعید بود. با توجه به گزارش های ساواک به نظر می رسد این تغییر رویه دو علت عمده داشته است: یکی نارسایی قانونی و اشتغال یاران امام ره به روشنگری و مبارزه بلافاصله پس از اتمام دوره محکومیت و آزادی از زندان و البته با جسارت و شوری بیشتر، و دیگری حساسیت افکار عمومی نسبت به زندانی کردن روحانیون و افزایش نفوذ آن ها پس طی دوره محکومیت؛ بنابراین سیاست امنیتی رژیم ازاین پس برمدار تبعید شکل گرفت تا علاوه بر کنترل فضای شهرهای مهم مثل قم و تهران از ارتباط مبارزین و انسجام آن ها نیز جلوگیری گردد. امواج چهارگانه تبعید همان طور که گفته شد شروع تبعیدها از سال ۴۳ و پس از تبعید امام ره بود و تا سال ۵۷ ادامه داشت، اما در این بازه وقوع یک سری رخدادها سبب ایجاد مقاطع مختلف در مبارزات شده و از سوی دیگر موج تازه ای از تبعید روحانیون توسط دستگاه های امنیتی آغاز می شد، در این میان چهار واقعه شاخص وجود دارد که موج های چهارگانه تبعید در مقابله با آن ها به وقوع پیوس تند: در ادامه به بررسی وقایع مربوط به هریک از دوره های تبعید و افراد تبعیدشده در هر دوره می پردازیم: موج اول تبعید؛ پس از حادثه فیضیه بدون تردید قیام پانزده خرداد ۱۳۴۲ نقطه آغازین انقلاب اسلامی بود که در واکنش به لایحه انجمن های ایالتی-ولایتی، انقلاب سفید و فاجعه مدرسه فیضیه قم رخ داد و مهم ترین نتیجه آن ظهور امام خمینی ره به عنوان پیشگام مبارزات سیاسی علیه رژیم بود. پس از این قیام، افراد دخیل از جمله روحانیون، بازاری ها و … توسط رژیم پهلوی شدیداً سرکوب شده و چند تن از آن ها محکوم به تبعید گشتند. در میان محکومین به تبعید این دوره نام آقایان: سیدعبداله هاشمی، مرتضی حجازی، فلاح یزدی، هادی پیشوایی و قربانعلی طایف نجف آبادی به چشم می خورد. مدتی بعد نیز در آستانه عید نوروز سال ۱۳۴۵ جمعی از نیروهای انقلابی که بنا بود اعلامیه های حضرت امام ره را پخش کنند شناسایی شده و همگی تبعید شدند، افراد تبعیدشده بدین شرح بودند: آقایان سید احمد کلانتر و محمد جعفری گیلانی به فردوس، آقایان مهدی کروبی، محمدرضا یاسین و محمدعلی گرامی به گنبدکاووس، شهاب الدین اشراقی داماد امام ره به همدان. موج دوم؛ در اعتراض به جشن تاجگذاری در آغاز این مرحله امام ره طی پیامی اعتراض خود را نسبت به جشن های تاج گذاری اعلام کردند، این پیام که اولین اعلامیه ایشان در طول دو سال تبعید بود و در پی آن پیام های دیگر ایشان خطاب به مبارزین یکی پس از دیگری وارد ایران می شد و انقلابیون مخفیانه اعلامیه ها را تکثیر و پخش می کردند. ازاین رو ساواک بااطلاع از ورود پیام های امام ره نظارت خود را تشدید کرد و افرادی را که احتمال می داد اطلاعیه ها به واسطه آن ها وارد می شود را دستگیر نمود. بعلاوه در این دوره با فوت آیت الله حکیم جمعی از علمای قم مرجعیت امام ره را تأیید کرده و در مجالس از ایشان سخن می گفتند در همین راستا ۵۰ تن از روحانیون نامه ای برای ایشان فرستاده و بر رهبری ایشان پافشاری کردند. در واکنش به این جریانات رژیم موج جدیدی از تبعید به راه انداخت و چندین نفر از مبارزین را به نقاط مختلف تبعید کرد، آیت الله منتظری را به مسجدسلیمان و بعد هم نجف آباد فرستادند و آقایان خزعلی، صلواتی، سعیدی، کلانتر و مروارید نیز به زابل تبعید نمودند. موج سوم و نقش گروه ابوذر این موج از تبعیدها با عملیات ناموفق خلع سلاح پاسبانی قم کلید خورد، جمعی از جونان نهاوند موسوم به گروه ابوذر در جهت توسعه برنامه های مبارزاتی خود درصدد به دست آوردن سلاح به پاسبانی هجوم بردند، اما ناکامی آن ها بهانه ای شد برای تبعید گسترده انقلابیون و ساواک با تکیه بر این اتفاق ۲۵ نفر از انقلابیون را به نقاط دورافتاده و عموماً سنی نشین کشور تبعید کرد. این نکته نیز ناگفته نماند که انتخاب افراد گروه ۲۵ نفر نشان می دهد که ساواک کاملاً پیشگامان نهضت و عناصر مبارز را شناسایی نموده و آنان را در این لیست قرار داده است. آیت الله ربانی شیرازی در رأس این گروه متهم اصلی مرتبط با گروه ابوذر بود. هشت نفر بعدی از تأیید کنندگان مرجعیت امام ره بعد از رحلت آیت الله حکیم بودند. چهار نفر دیگر در حوزه نشر و توزیع رساله امام ره فعالیت داشتند. گروه دیگر در حوزه گردش مالی امام ره (وکلای مالی امام) مسئولیت داشتند . موج چهارم؛ پس از رحلت حاج آقا مصطفی رحلت مرموز آیت الله مصطفی خمینی فرزند امام ره در آبان ۱۳۵۶، شتاب خاصی به حرکت انقلاب اسلامی بخشید که می توان موج برخاسته از آن را به عنوان آغاز قیام عمومی مردم دانست. مجالس یادبود متعددی در سرتاسر کشور برگزار و در پی هر یک از این مجالس، تظاهرات گسترده ای علیه رژیم شاه به راه افتاد و بار دیگر امام ره به عنوان رهبر حرکت اسلامی در جامعه مطرح گردید. ازاین رو دستگاه حاکم و به ویژه شخص شاه بر آن شد تا با توهین به ساحت امام ره چهره ی ایشان را در انظار عمومی مشوش سازد و با نوشتن مقاله ای با صراحت به آن بزرگوار توهین نماید. علاوه بر این روزنامه اطلاعات در چاپ ۱۷ دی ماه مقاله ای موهن نسبت به امام خمینی ره منتشر کرد که با واکنش نیروهای مبارز در قالب تظاهرات ۱۹ دی ماه مواجه شد، رژیم برای کنترل اوضاع در اقدامی نسنجیده تصمیم به سرکوب مردم گرفت که به کشتار خونین ۱۹ دی قم ختم شد. این قیام با مظلومیت شهدا و حرکت روحانیت و مردم به بار نشست و حرکت ساز شد. پیام حضرت امام ره روح تازه ای در کالبد مجروح ملت دمید و انقلابْ آهنگ و شتاب تازه ای به خود گرفت. مبارزه علیه رژیم طاغوت شکل همه جانبه ای پیدا کرد و خون تازه ای در رگ نهضت جوشیدن گرفت. به دنبال قیام ۱۹ دی، نهضت به شهرهای دیگر کشیده شد و حماسه چهلم ها شکل گرفت. تبریز، یزد، جهرم، تهران، مشهد و شهرهای دیگر کشور شاهد قیام هایی خونین در گرامی داشت شهدا بودند. ابتدا تبریز در چهلم شهدای قم به خاکو خون کشیده شد و پس ازآن شهرهای دیگر به همین ترتیب شاهد حماسه هایی جاوید بودند. درنهایت کمیسیون امنیت اجتماعی قم روز ۲۱ دی ماه تشکیل شد و هفت نفر از مدرسین قم و سه نفر از بازاریان را محرک اصلی شناخت و آنان را به تبعید محکوم کرد که اسامی و محکومیت آن ها به این شرح بود: «۱- شیخ مرتضی فهیم کرمانی به سه سال اقامت اجباری در سقز ۲- شیخ محمد یزدی به سه سال اقامت اجباری در بندرلنگه ۳- ناصر مکارم شیرازی به سه سال اقامت اجباری در چابهار ۴- شیخ حسینی نوری همانانی به سه سال اقامت اجباری در خلخال ۵- شیخ ابوالقاسم خزعلی به سه سال اقامت اجباری در بیجار ۶- شیخ محمدعلی گرامی به سه سال اقامت اجباری در شوشتر ۷- شیخ حسن صانعی به سه سال اقامت اجباری در میناب ۸- حاج قاسم دخیلی به سه سال اقامت اجباری در تویسرکان ۹- غلامحسین خردمند به سه سال اقامت اجباری در خوی و ۱۰- حسین سلیمانی به سه سال اقامت اجباری در تربت جام.» علاوه بر تبعید دسته جمعی این تعداد از روحانیون برخی دیگر نیز در این بازه به صورت انفرادی تبعید می شدند، در میان تبعیدشدگان انفرادی بر اساس اسناد بجا مانده از ساواک “ سید علی حسینی خامنه ای از روحانیون ناراحت و افراطی مشهد به علت تحریکات مضر “ نیز به تبعیدگاهی در نزدیکی ایرانشهر تبعید می گردد. درمجموع ساواک در تمام مقاطع با تبعید افراد شاخص و محوری سعی داشت انسجام و مقاومت مبارزین را از بین ببرد به دو نکته توجه داشت: ۱- سعی می کرد افراد تبعیدی را به نقاطی بد آب وهوا منتقل کند تا ازلحاظ جسمی و معیشتی در تنگنا قرار گیرند. ۲- مورد دوم که عموماً در تبعیدها موردتوجه قرار داشت بافت مذهبی مناطق بود، بدین معنی که سعی می شد روحانیون را به مناطق سنی نشینی منتقل کنند تا مبادا باگذشت زمان بتوانند بین بافت اجتماعی تبعیدگاه نفوذ نمایند. فعالیت های تبعیدیون رژیم که به خیال خودش با تبعید افراد ساختار مبارزاتی انقلابیون در مرکز را نابود کرده و با پراکنده کردن آن ها زمینه نهضت را از بین برده بود سرمست از اقدامات پیشگیرانه خود از وضعیت نقاط حاشیه ای غافل شده بود. به عبارتی استراتژی امنیتی پهلوی سبب شد علما به نقاطی که عموماً سفر به آن ها صعب بود و مفاهیم انقلابی به آن ها نمی رسید واردشوند و گفتمان انقلاب را در سراسر کشور معرفی نمایند. طی یک دسته بندی کلی اقدامات انقلابیون در دوره تبعید را می توان متشکل از دو مرحله زمینه سازی، فعالیت مذهبی سیاسی دانست: ۱- زمینه سازی و تبلیغ: اغلب افکار عمومی نسبت به فرد تبعیدی به عنوان یک فرد مجرم می نگریستند ازاین رو اولین اقدام جلب اعتماد عمومی بود، در این راستا اکثراً افراد تبعیدی به دیدار علما و روحانیون بومی رفته و طی جلساتی با جلب اعتماد وی و برقراری ارتباط با او وجه عمومی خود را در منظر عموم اصلاح کرده و همچنین زمینه حضور در محافل مذهبی منطقه را برای خود فراهم می کردند. در بعضی موارد فعالیت های تبلیغی و منزلت اجتماعی فرد چنان زیاد می شد که رژیم چاره ای جز تغییر تبعیدگاه نمیافت. ۲- فعالیت های اجتماعی: ازآنجاکه اغلب تبعیدی ها ملبس به لباس روحانیت بودند پس از جلب اعتماد از اولین فعالیت های آن ها برپایی نماز جماعت و طرح مختصر مسائل در مساجد بود. بعضاً در شهرهایی که زمینه بیشتری وجود داشت مبارزین با گسترده تر کردن حوزه فعالیت خود به تربیت مبارزین و مبلغین پرداخته و محل تبعید را به مرکز جدیدی برای مبارزه علیه رژیم تبدیل می کردند. این اتفاق در مورد آیت الله خلخالی تا حدی پیش رفت که طلاب از برخی نقاط کشور برای حضور در جلسات درس ایشان به تبعیدگاه ایشان راهی شدند. کلام آخر با توجه به مطالب یادشده به نظرمی رسد حکومت وقت برای اینکه واعظان و منبریان انقلابی را از مبارزه بازدارد و آن ها را تحدید نماید تصمیم به تبعید آن ها گرفت. اما این سبب سکونت و دسترسی آن ها به نقاط دورافتاده کشور و برقراری ارتباط با مردم آنجا شد. درواقع تبعید روحانیون انقلابی به شهرهای مختلف باعث گسترده تر شدن حوزه مبارزات و شبکه مبارزاتی انقلاب و درنتیجه بالا رفتن جایگاه آن در افکار عمومی شد. اگر در سال های اولیه اعلامیه ها و پیام های امام ره تنها به نخبگان و ساکنان شهرهای بزرگ می رسید و اثرش در همین حد باقی می ماند، اکنون در دورافتاده ترین شهرها هم صحبت از نهضت امام خمینی ره بود.
شنبه ، ۳۰اردیبهشت۱۳۹۶
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: البرزبان]
[مشاهده در: www.alborzban.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 26]
-
گوناگون
پربازدیدترینها