واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: دستنياز شوراي همكاري خليج فارس به سمت ايران
طبيعي است كه تفاوت هاي رويكردي شكل گرفته بين ايران و متحدان و نزديكانش با كشورهاي همچون عربستان سعودي و متحدانش در منطقه، اختلافات عميقي را ايجاد كرده است كه تداوم آن نمي تواند براي منطقه مفيد باشد. به اين دليل كه آسيب هاي فراواني را ايجاد خواهد كرد كه بيش از همه به نفع اسراييل خواهد بود تا كشورهاي منطقه. از اين منظر به نظر مي آيد كه بايد اجماعي براي كاهش تنش ها شكل بگيرد كه در اين ميان رويكردهاي سعودي ها كه تاثير زيادي در سياست هاي شوراي همكاري خليج فارس يا ديگر كشورها دارد، موثر خواهد بود. جمهوري اسلامي ايران طي سال هاي گذشته نشان داده است كه از سياست هاي «مقاومت محور» حمايت مي كند و در اين ميان خواهان حفظ امنيت منطقه اي از دورن (كشورهاي تاثيرگذار در خاورميانه) است. به همين دليل از ورود امريكا و همچنين همكاري با آن مخالف است. در حالي كه عربستان سعودي سياست هاي ديگري را دنبال مي كند كه البته بر مبناي سياست ها و منافع تعريف شده خود عمل كرده و آن را درست و مناسب مي داند. اما بحث انقلاب ها و شورش هاي منطقه اي كه از سال 2010 آغاز شده گام به گام به سمتي پيش رفت كه اين دو رويكرد در سوريه با هم تلاقي شدند. عربستان به همان اندازه كه با سياست هاي غربي از جمله امريكا همراه شد، ايران تلاش كرد كه عمق استراتژيك روسيه را در منطقه به مسكو بقبولاند كه بايد براي كسب،حفظ و افزايش قدرت در منطقه و حتي جهان به تحولات سوريه ورود كند. اين موضوع وقتي تعميق يافت كه شهر حلب آزاد شد و تروريست ها در اين جنگ شكست خوردند. از آن زمان به بعد كه تقريبا با پيرزوي دونالد ترامپ در انتخابات رياست جمهوري امريكا همراه بود، تحولات را به نفع روسيه و ايران تغيير داد. در حالي كه عربستان نه، توانسته رويارويي را در سوريه به نفع خود پيش ببرد و نه به اهدافش در يمن، عراق و ... برسد. در كنار اين تحولات، دولت ها به اين نتيجه رسيده اند كه بايد به اهداف خود در پشت ميزهاي مذاكره و با گفتكو برسند. حال عربستان اگر بخواهد بيش از اين ميدان را از دست ندهد بايد از شكست هاي منطقه اي پيشگيري كند. در چنين شرايطي شوراي همكاري خليج فارس متقاعد شده است كه با «برادران ايراني» به تفاهم برسد. اين در حالي است كه پس از آزادسازي حلب سعي بر اين بود كه با اخراج سفراي ايران و روسيه، فشار لازم را به اين دو كشور بياورد. سياستي كه نتيجه نداد چون واقعيت ميداني چيز ديگري است و هر چقدر، تيم يا كشوري در ميدان بازنده باشد، برگ هاي برنده خود را در مذاكرات نيز، خواهد سوزاند. حال عربستان به دنبال جلوگيري از اين مسئله است. جداي از اين مسئله ايران با كشورهاي منطقه بخصوص همسايگان خود در حوزه خليج فارس اشتراكات زيادي دارد كه در صورت تعامل مي توانند براي خود منافع مشتركي تعريف كنند تا از اين طريق از تنش ها نيز كاسته شود. اما اگر بر طبل اختلافات بكوبند تهديدها در سطوح مختلف افزايش پيدا كرده و بيش از اين منطقه را با آسيب هاي جدي مواجه خواهد كرد. اسلاميت و حس برادري بزرگ ترين زمينه مشتركي است كه بايد وراي منافع كوتاه و ميان مدت، بر آن تاكيد كرد. در چنين شرايطي عربستان سعودي مي تواند از راديكاليسم شكل گرفته در دوره حكومت ملك سلمان جلوگيري كند در چنين حالتي ايران نيز تمركز خود را بيش از اين به سمت اسراييل خواهد برد. اما چالش هاي بنيادي كه عموما ميان و كوتاه مدت هستند و بر محوريت منافع و سطح نفوذ قرار دارد، از نزديكي بين ايران و متحدانش با عربستان و متحدانش جلوگيري مي كند. ساده نيست كه گفته شود مدل شكل گرفته در لبنان كه خود از مشكلات فراواني برخوردار است در سوريه و يمن نيز الگوسازي و تكرار شود زيرا اين ها داراي فرهنگ سياسي متفاوت و با پيش زمينه هاي فكري گوناگوني هستند اما به هر جهت بهترين راهكار براي عبور از بحران كنوني، فراهم كردن شرايط لازم براي انتخابات و رجوع به راي مردمي است كه البته آن هم ساده نيست و نيازمند همكاري همه جانبه است. اما در اين ميان برخي نگران شكست در انتخابات هستند و به همين دليل به راحتي نمي توانند به آن تكيه كنند. در حالي كه اگر چنين شرايطي به وجود نيايد بحران شكل گرفته بدون چشم اندازي براي پايان يافتن و با دردهاي روزافزون خواهد بود. نيازي نيست كه ديگر كشورها اهداف و افكار خود را از هر طريق مثل جنگ، به كشورهاي منطقه تحميل كنند زيرا اگر چنين اتفاقي هم رخ بدهد، حتي در صورت پيروزي، موقتي، كوتاه مدت و غير مطمئن خواهد بود. بنابراين بهترين راه ايجاد كردن شرايط لازم براي برگزاري انتخابات است. بعد از آن در بلند مي توان تصميم جمعي بر اين گرفت كه ساختار سياسي كشورهاي مورد اختلاف بايد چگونه باشد. اينكه آيا نشست آستانه مي تواند براي سوريه چنين شرايطي را فراهم كند بستگي به رويكردهاي مخالفان دولت بشار اسد دارد. ايران براي تثبيت موقعيت خود و روسيه براي تقويت قدرت خود در منطقه و جهان خواهان فراهم شدن چنين شرايطي هستند. اين در حالي است كه اگر مخالفان دولت سوريه شرايط آتش بس و پس از آن صلح را نپذيرند، بايد منتظر شكست و نابودي خود در سوريه باشند...
منبع : جوان آنلاين
تاریخ انتشار: ۰۸ بهمن ۱۳۹۵ - ۱۸:۲۰
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 32]