بورسي در دل بورس تهران

واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: بورسي در دل بورس تهران
گروه بورس- عليرضا كديور: آيا در دل بورس تهران يك بورس ديگر شكل گرفته است؟ بورس اوراق بهادار تهران توانست تا پايان روزگذشته بازدهي 19درصدي را براي سرمايه‌گذاران ثبت كند.
رقمي كه باعث شد بازدهي بورس تهران طي فصل بهار 87 از مجموع بازدهي آن در سال 86 (معادل 6/17درصد) فراتر رود.
نكته قابل توجه در ثبت اين بازدهي رشد سريع قيمت‌ها طي تنها 31 روز كاري بود. به بيان ديگر كل بازدهي فوق‌الذكر از 16 ارديبهشت ماه حاصل شده است. همچنين طي اين مدت شاخص كل نيز 5/16 درصد افزايش يافته است. بايد توجه داشت كه رشد شاخص كل برخلاف شاخص بازده نقدي و قيمت تنها تحت تاثير رشد قيمت سهام شركت‌ها و در نهايت رشد ارزش كل بورس شكل مي‌گيرد.
بررسي روند تغييرات ارزش بورس تهران طي سه ماه نخست امسال نشان مي‌دهد، فارغ از عرضه سهام كشتيراني، ارزش بورس تهران طي فصل بهار به ميزان 5993 ميليارد تومان افزايش يافته است. رشدي كه در نوع خود طي اين مدت بسيار قابل توجه است، اما بررسي جزئيات اين افزايش ارزش حاكي است، پنج شركت بزرگ بورس تهران در عمل كل اين افزايش ارزش را سبب شده‌اند. به بيان ديگر ارزش بازار فولاد مباركه، ملي مس، فولاد خوزستان، فولاد خراسان و گل‌گهر در پايان خردادماه نسبت به ابتداي سال درمجموع 5633 ميليارد تومان افزايش يافته كه سهم فولاد مباركه (بزرگترين شركت بورس تهران) 2588 ميليارد تومان بوده است.
درحقيقت يكي از سوالاتي كه طي روزهاي گذشته اكثر فعالان بازار درپي پاسخ آن هستند، زمان توقف رشد شاخص و نگراني از تركيدن حباب قيمت‌ها است. بايد توجه داشت كه روند حركت قيمت سهام در سال 87 با وضعيت بورس در سال 82 تاحد زيادي متفاوت است، چرا كه در سال 82 كل شركت‌هاي حاضر در بورس دچار رشد قيمت و بعضا حبابي شدن قيمت‌ها شدند، درحالي‌كه امسال اين رشد شاخص به صورت نامتقارن اتفاق افتاده و اكثر شركت‌هاي حاضر در بورس از اين افزايش قيمت بي‌بهره بوده‌اند. به بيان ديگر در شرايط فعلي يك بورس كوچكتر (شامل چند شركت بزرگ دولتي اصل 44) در داخل بورس تهران شكل گرفته است كه بخش دروني، بدون هماهنگي با ساير بخش‌ها در حال تزايد ارزش است. باتوجه به اين مورد بهتر است فعالان بازار به جاي نگراني درخصوص كليت بازار، نگران زمان ريزش قيمت سهام اين چند شركت بزرگ باشند. شركت‌هايي كه به‌طور عمده به دليل برخورداري از سياست‌هاي حمايتي دولت در زمينه هزينه‌ها و رشد قيمت فروش با رشد چشمگير سودآوري روبه‌رو بوده‌اند. به‌عنوان نمونه مي‌توان به بهره‌برداري ارزان قيمت شركت‌هاي سنگ‌آهني از معادن دولتي و فروش محصولات با قيمت‌هاي بالا (قيمت فروش محصولات سنگ‌آهني هرساله به‌صورت دستوري از سوي دولت و وزارت صنايع تعيين مي‌شود) اشاره كرد كه همين سنگ‌آهن با تخفيف در اختيار فولادسازان قرار مي‌گيرد تا آنها محصولات خود را به قيمت آزاد و مطابق قيمت‌هاي جهاني به فروش رسانند.
به بيان ديگر قيمت‌گذاري نادرست معادن باعث دخالت دولت در قيمت‌گذاري سنگ‌آهن و در نتيجه انتفاع فولادسازان از سود سرشار شده است وضعيتي كه مي‌تواند درصورت اصلاح قيمت از مبدا (معادن سنگ‌آهن) و رساندن هزينه دريافتي از شركت‌هاي بهره‌بردار به ارزش واقعي به‌صورت بنيادي تغيير كند.
اما نكته قابل توجه ديگر در زمينه تحليل شاخص‌‌هاي بورس، عدم امكان تحليل تكنيكال شاخص‌ها به دليل حضور شركت‌هاي بزرگ در بورس است. تا پيش از حضور شركت‌‌هاي اصل 44 در بورس تهران، ارزش بازار شركت‌هاي بورسي كمتر از دو هزار ميليارد تومان بود، در حالي‌كه در‌حال‌حاضر پنج شركت بورسي ارزش بازاري بيش از دو هزار ميليارد تومان دارند كه سمت و سوي حركت آنها، جهت كلي شاخص‌‌هاي بورس را تعيين مي‌كند. درواقع وضعيت بورس اكنون به مثابه دماسنجي است كه قبل از سنجش دما، حرارت ديده و براي نشان دادن دماي واقعي نيازمند گذر زمان و تطابق با دماي محيط است. بورس تهران با ورود شركت‌هاي بزرگ دولتي، نيازمند گذر زمان و ثبت داده‌هاي تاريخي است تا بتوان روند شاخص‌هاي بورس را به لحاظ آماري مورد بررسي قرار داد. در مجموع به نظر مي‌رسد بورس تهران در حال حاضر با وضعيت خاصي از چند جنبه مواجه است؛ در وهله اول تحليل شرايط فعلي بورس و بحث درباره تشكيل حباب قيمتي و مقايسه وضعيت بورس با گذشته آن به دليل تغيير ماهيت بورس امكان‌پذير نيست.
از سوي ديگر شركت‌هاي پيشرو بورس علاوه بر نگراني تشكيل حباب قيمتي، با دغدغه‌هاي آزادسازي شرايط فعاليت خود و رساندن هزينه‌ها و درآمدها به وضعيت بازار آزاد روبه‌رو هستند. شرايطي كه مي‌تواند تحليل‌هاي فعلي را دستخوش تغييرات اساسي كند. روش پيشنهادي براي ترسيم شرايط واقعي بورس مي‌تواند بيرون كشيدن بورس تشكيل شده در درون بورس تهران و تحليل آن به صورت مجزا باشد. روشي كه مي‌تواند در بدترين حالت منجر به ايجاد نگراني تشكيل حباب قيمتي در خصوص چند شركت خاص شود، اما مشكل اساسي در اين ميان نقطه اشتراك اين دو بورس يعني نقدينگي و جابه‌جايي‌هاي آن است كه همچنان لاينحل باقي خواهد ماند.
يکشنبه 2 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]

[مشاهده در: www.donya-e-eqtesad.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 349]