محبوبترینها
صفر تا صد حق بیمه 1403! فرمول محاسبه حق بیمه
نقش هدایای سازمانی در افزایش انگیزه و تعهد کارکنان
کلینیک پروتز و ساخت اندام مصنوعی دکتر اجرائی
چگونه می‌توانیم با ترانسفر وایز پول جابجا کنیم؟
بهترین مدل‌های [صندلی گیمینگ] براساس نقد و بررسی کاربران
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
دکتر عرفان فدایی وکیل پایه یک دادگستری
بگ خرید تبلیغاتی راهی نوین برای معرفی برند شما
10 اشتباهی که ممکن است هنگام خرید هدایای تبلیغاتی انجام دهید
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1801776131
توافق صلح حکمتیار با دولت افغانستان؛موافقان ومخالفان
واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: توافق صلح حکمتیار با دولت افغانستان؛موافقان ومخالفان
نویسنده : فرهاد همتی
مقدمه
پنجشنبه هشتم مهر ماه در مراسمي توافقنامه صلح دولت افغانستان و حزب اسلامي حکمتيار به امضاء رسید. هر چند در اين مراسم حکمتيار حضور نداشت؛ اما گفته می شود تعدادی از بزرگان و سفراي کشورهاي مختلف در اين مراسم حضور داشتند و رهبر حزب اسلامي نیز در این مراسم به صورت ويدئو کنفرانس حضور داشت. توافقنامه صلح بین دولت وحدت ملی و هیأت مذاکره حزب اسلامی در سه فصل و ۲۶ ماده تنظیم شده است.در یادداشت پیش روی ضمن اشاره به واکنشهای امضای این توافقنامه ، به تحلیل و بررسی نظرات موافقان ومخالفان در این باره خوا هیم پرداخت.
*تحلیل مسئله
در یکسال و نیم گذشته گفتگو بین مقامات دولت وحدت ملی افغانستان و نمایندگان حزب اسلامی افغانستان به رهبری «گلبدین حکمتیار» با وساطت شورای عالی صلح افغانستان در جریان بود و فراز و فرودهای در این میان بر سر مذاکرات صلح بین دو طرف بوجود آمد .اما در نهایت یکم مهر ماه پیش نویس توافقنامه ای که در سه فصل و ۲۶ ماده بین دولت و حزب اسلامی حکمتیار تنظیم شده بود، در حضور مقامات عالی رتبه دولت افغانستان و نمایند ارشد حزب اسلامی به رهبری گلبدین حکمتیار به امضای طرفین رسید.توافقنامه صلح دولت و حزب اسلامی در طی دو مرحله صورت می گیرد؛ در مرحله نخست توافقنامه به امضای نمایندگان حزب اسلامی، دولت وحدت ملی و شورای عالی صلح افغانستان رسید و در مرحله دوم پس از آزادی اعضای این حزب از زندان های افغانستان توافقنامه صورت گرفته به امضای نهایی گلبدین حمکتیار و اشرف غنی خواهد رسید. در این توافقنامه بر برداشتن تحریمها از حزب اسلامی و مصونیت گلبدین حکمتیار نیز تاکید شده است همچنین تعهداتی را برای حزب حکمتیار الزام آور کرده است.آزادی زندانیان حزب اسلامی از زندان های افغانستان ضامن حفظ و بقای توافق صورت گرفته و اجرای تمام مفاد موجود در آن است. از دیگر مفاد مهم این توافقنامه بازگشت مهاجران افغانستانی از پاکستان به وطن خود و انجام اقدامات مناسب برای اسکان آنها در داخل خاک افغانستان است. حزب اسلامی حکمتیار با چشم پوشی از خروج نیروهای ناتو تا پایان سال ۲۰۱۶ میلادی خواستار تعیین یک برنامه زمانی مشخص برای خروج نیروهای ناتو از افغانستان توسط دولت این کشور شده است. بر اساس توافقنامه صلح بین دولت افغانستان و حزب اسلامی، افرادی از این حزب در دولت کابل در حالی سهیم خواهند شد که گروههای جدا شده از حکمتیار اکنون نیز در حکومت وحدت ملی سهم دارند حال این پرسش مطرح می‌شود: آیا این جدایی‌ها تاکتیکی بوده است؟
*موافقان و مخالفان صلح با حزب اسلامی
به هرتقدیر امضای این توافقنامه با واکنش های مختلفی در داخل و خارج از افغانستان مواجه شده است:
*موافقان و استدلال آنها:
پس از امضای پیش نویس توافقنامه صلح بین دولت وحدت ملی افغانستان و حزب اسلامی این کشور نهادهای بین المللی و کشورهای منطقه از توافق صورت گرفته بین دو طرف حمایت کردند و آنرا قدمی مثبت در راه برقراری صلح و ثبات در افغانستان دانستند:
الف) داخلی
1- رئیس جمهور افغانستان در دیدار با اعضای حزب اسلامی حکمتیار اعلام کرد که امضای توافقنامه با این حزب، پیام روشن صلح برای دیگر مخالفان مسلح دولت افغانستان است.
2-"عبدالله عبدالله» رئیس اجرائیه دولت وحدت ملی نیز در دیدار با هیات مذاکره کننده حزب اسلامی حکمتیار اعلام کرد: آغوش ما برای صلح باز است و هرکس بخواهد صلح کند دروازه‌ها به رویشان باز است
3- در این میان «حامد کرزای» رئیس جمهور پیشین افغانستان نیز حمایت خود را از توافقنامه صلح اعلام کرد و آنرا زمینه ای برای پیشبرد صلح در این کشور خواند.
ب)خارجی
1-هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) نیز خوشبینی و حمایت خود را از امضای این توافقنامه اعلام کرده است .
2-سفارت امریکا در کابل می‌گوید از این توافقنامه به عنوان یک گام رو به جلو برای پایان دادن مسالمت آمیز جنگ در افغانستان استقبال می‌کند. 3
- سفارت انگلیس در افغانستان نیز توافقنامه صلح بین دولت افغانستان و حزب اسلامی را یک گام مثبت خوانده و گفته منتظر تطبیق کامل آن است.
ج)استدلال موافقان
از نگاه موافقان توافقامه سودهای بسیار امنیتی، اقتصادی و سیاسی دارد. در این راستا نقش جناح ارگ یا اشرف غنی در گفت‌وگوهای صلح مبرهن است و توافقنامه صلح میان دولت افغانستان و حزب اسلامی حکمتیار هر چند به دلیل برخی مشکلات در درون دولت افغانستان به تاخیر افتاد. اما اینک که عبدالرووف ابراهیمی رئیس پارلمان در نشست علنی مجلس پشتیبانی خود از توافقنامه صلح با گلبدین حکمتیار را اعلام کرد و نمایندگان مجلس سنای کشور با حمایت از این توافقنامه صلح را اعلام کرده اند با تایید ریاست اجرائی و شورای عالی صلح می توان شاهد حضور حزب اسلامی در ساختار سیاسی افغانستان باشیم.
1- موافقان معتقدند حزب حكمتيار به درك واقعبينانهتري از شرايط و وضعيت كشور دست يافته و پیام حكمتيار در عيد سعيد قربان " آماده امضاي موافقتنامه صلح با حكومت است و ادامه جنگ به نفع دشمن‌هاي افغانستان است."
2 -در شرایطی که طي ۱۵ سال گذشته توافقي بين دولت افغانستان با جريان‌هاي حامي جنگ وجود نداشته مي‌تواند امنيت افغانستان را تغيير دهد. از این دید در واقع با پيوستن حزب اسلامي به روند صلح شبه فدراليسم در افغانستان تضعيف و ناامنی کمتر گشته و بر روند صلح با دیگر گروه های مخالف مسلح نیز تاثیر خواهد گذاشت.
3- آرام شدن مخالفان در دولت وحدت ملي افغانستان با توافق با حکمتيار ،نشان مي دهد وي نيز در موضع خود انعطاف داشته و به گونه اي عقب نشيني کرده است. اختلافات جدي حزب اسلامي با جمعيت اسلامي بود که اکنون بقاياي آن همچون يونس قانوني و عبدا... عبدا... در دولت حضور دارند. عطا محمد نور سرپرست ولايت بلخ هم به نظر مي رسد با توافق با حکمتيار کنار آمده است .
4- توافقنامه صلح دولت وحدت ملی افغانستان و حزب اسلامی حکمتیار میتواند زمینه ساز شروع مذاکرات با گروه طالبان باشد و همچنین میتواند فصل تازه‌ای در برقراری صلح و ثبات در افغانستان باشد.با این حال، این موضع گیری ها همه واکنش هایی نیست که درباره توافق صلح میان حزب اسلامی و دولت، نشان داده شده است.
*مخالفان و استدلال آنها
در ماه های گذشته نهادهای حقوق بشری و مدنی، مسوولان کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان معتقدند بودند جنایات جنگی حزب حکمتیار نباید نادیده گرفته شود و نهادهای جامعۀ مدنی، احزاب سیاسی، برخی شخصیت‌های سیاسی چون حزب همبستگی افغانستان، یونس قانونی، مجددی و .. ، با روند صلح مخالفت می کردند و حتی در فضای رسانه ای و مجازی علیه توافق صلح با حکمتیار، به بیان دیدگاه‌ها و نظرات خود پرداختند. اخیرا نیز عبدرب‌الرسول سیاف یکی از رهبران مطرحِ جهادی و رییس شورای حراست و ثبات اعلام کرده که هرگز توافق صلح با حزب اسلامی به رهبری حکمتیار و طالبان را نخواهد پذیرفت. در کنار این نیز حزب جمیعت اسلامی و تیم عبداله عبداله درباره موافقتنامه صلح با حزب اسلامی ملاحظاتی داشت و با رایزنی هایی را انجام داد. در این بین دامنه مخالفتها حتی به برخی اعضای ارشد سابق حزب اسلامی حکمتیار در گروه دکتر عبداله وجود داشت. اما با توجه به رفع برخی چالش ها دکتر عبداله عبداله رئیس اجرایی کشور به تازگی از مخالف اش با امضای توافقنامه صلح میان دولت افغانستان و این حزب دست برداشته است. بعد از آن حزب جمعیت اسلامی نیز از آن حمایت کرد. با این وجود باید توجه داشت که هر چند از دامنه مخالفت ها کاسته شده و رایزنی های بیشتر برخی خواسته های مخالفان را برآورده کرده است، اما هنوز پتانسیل و بسترهای بسیار زیادی برای مخالفت با صلح با حکمتیاز در جامعه و شخصیت های افغانستانی وجود دارد :
*استدلال مخالفان:
هرچند دیدگاههای مختلفی در مورد چگونگی فعالیت حزب اسلامی و پیوستن این حزب به روند صلح در افغانستان وجود دارد، اما اینکه حزب اسلامی چه اهدافی را دنبال می‌کند با گذشت زمان مشخص خواهد شد:
1-گلبدين حکمتيار رهبر حزب اسلامي شخصيتي پيچيده دارد .حکمتيار اکنون متوجه شده است که ديگر نيروي نظامي قابل توجه ندارد و نمي تواند از طريق جنگ کابل را فتح کند.از اينرو احساس کرد از طريق مذاکره مي تواند به اهدافش برسد. این در شرایطی است که ، پاکستان هم تحت فشارهاي آمريکا قرار دارد تا گروههاي مخالف مسلح افغانستان را اخراج کند. حکمتيار در واقع در تلاش است تا حزب اسلامي را نجات دهد.
2- حکمتيار و اشرف غني هر دو پشتون هستند . ريس جمهور افغانستان با صلح با حکمتيار درصدد است موقعيت خود را در برابر ساير قوميت ها تقويت کند. دولت وحدت ملي افغانستان درصدد است از موضوع صلح با حکمتيار، در اجلاس آتي بروکسل در مورد افغانستان استفاده کند. حکمتيار جز آن بخش از قوميت پشتون (قلزايي)است که در طول تاريخ بسيار کم در قدرت بوده اند و اکنون حکمتيار مي کوشد به گونه اي آنرا جبران کند.
3-با اين حال به دليل مواضع مخالفت آميز حکمتيار با فدرالي شدن نظام حکومتي افغانستان ورود وي به ساختار قدرت در افغانستان مواضع هواداران فدرالي شدن را تضعيف مي کند. در عین حال موضع شيعيان نيز به خطر خواهد افتاد. حتی در این میان برخي معتقدند حکمتيار هيچ گاه منافع شيعيان را تامين نکرده است. سياف و مجددي به همین دلیل با ورود حکمتيار به قدرت مخالفند.
4- اساسا حکمتيار به قدرت نظامي معتقد است تا سياست، در سي سال گذشته هم حکمتيار همواره بر قدرت نظامي تاکيد کرده است.برخي از نيروهاي حزب اسلامي به طالبان برخي نيز به دولت و برخي نيز به ارتش افغانستان پيوسته اند. در واقع مخالفان معتقدند حزب اسلامی با اهداف کوتاه مدت و میان مدتی چون پایان دادن به کار حکومت وحدت ملی، تقسیم قدرت با حکومت افغانستان و... درپی به دست‌آوردن جایگاه در نهادهای مدنی و امنیتی افغانستان و شریک‌شدن در دولت است و این امر با حجم و توان تاثیرگذاری حزب تجزیه شده اسلامی حکمتیار، مشروعیت و دامنه تاثیرگذاری رهبر آن و ارزش‌های قانون اساسی کشور ناهمخوان است. همچنین در شرایطی که حزب اسلامی حکمتیار در ۱۵ سال گذشته تاثیری گسترده بر میدان جنگ نداشته آیا توافق تاثیری بر امنیت و بهبود وضعیت جاری خواهد گذاشت و زمینه بازگشت کامل و یانسبی حکمتیار به عرصه قدرت و سیاست فراهم میگردد و مخالفان گسترده وی نیز از رویکرد وی اقناع خواهند شد؟
5- برخی مخالفان معتقدند که جدا شدن افراد حزب اسلامی و سهیم شدن در دولت افغانستان در گذشته بر اساس برنامه‌ای از پیش تنظیم شده در پاکستان بوده است تا در نهایت در دولت این کشور سهم بگیرند.به عبارت دیگر این احتمال وجود دارد که پس از امضای توافقنامه صلح و حضور احتمالی حکمتیار در کابل، این گروههای جدا شده زیر یک چتر فعالیت خواهند کرد و از رهبرشان نیز حمایت می‌کنند
6- و نکته بعدی اینکه ،مشخص نیست که پس از امضای توافقنامه صلح دولت کابل و حزب اسلامی حکمتیار، سازمان ملل، آمریکا، اروپا و شورای امنیت سازمان ملل تمام تحریمها را از این حزب لغو خواهد کرد یا نه.
7- و نکته پایانی این که، آنچه مشخص است صلح آخرین تیر ترکش حکمتیار است.در این حال نوع تفکر انحصار طلبانه ای حکمتیار ، مواضع متعدد در جریان سازش و جنگ مسلحانه ، همراهی با داعش، آینده سهم خواهی از دولت در کابل و برگزاری انتخابات بر بنیاد سهم احزاب و.. در کنار نوع بازی بازیگران درونی دولت و مخالفان حکمتیار و همچنین دوستان پیشین حکمتیار در حزب اسلامی در کنار ده ها عمال خارجی دیگر میتواند بر آینده توافقنامه تاثیر گذارد .
منبع : جوان آنلاين
تاریخ انتشار: ۰۹ آبان ۱۳۹۵ - ۰۸:۴۷
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[مشاهده در: www.javanonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 125]
-
گوناگون
پربازدیدترینها